Berri ABD arabulucusuna deniz sınırı müzakereleri için bir ay mühlet verdi

Lübnan Temsilciler Meclisi Başkanı Berri, Emel Hareketi ve Hizbullah arasındaki ittifakın mezhepsel ya da seçim ittifakı olmadığını söyledi 

Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri Beyrut’ta konuştu. (Şarku’l Avsat)  
Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri Beyrut’ta konuştu. (Şarku’l Avsat)  
TT

Berri ABD arabulucusuna deniz sınırı müzakereleri için bir ay mühlet verdi

Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri Beyrut’ta konuştu. (Şarku’l Avsat)  
Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri Beyrut’ta konuştu. (Şarku’l Avsat)  

Lübnan Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri, ABD ile 2020’nin sonlarında varılan ‘çerçeve anlaşmasına’ dayanarak İsrail ile deniz sınırlarını belirlemek için resmi müzakerelere dönmeye hazır olduklarını duyurdu. Berri müzakerelerin başarılı olmaması durumunda bir ay içinde Akdeniz’de sondaj çalışmalarına başlayabileceklerini ifade etti.  
Amerikalılarla varılan ’çerçeve anlaşmasının’, herhangi bir taviz ya da normalleşme şartı olmaksızın, Lübnan’ın deniz servetlerine yatırım yapmasını ve bu servetleri kullanmasını sağlayacak olan geçerli bir mekanizma olduğuna işaret eden Berri, "Bu çerçevede resmi olarak müzakereleri başlatmaya her an hazırız. Şimdi top çerçeve anlaşmasının ve dolaylı müzakerelerin sponsorlarının sahasındadır, ancak bir ömür bekleyecek değiliz, maksimum bir ay süre bulunuyor, ardından sondaj çalışmalarının tereddütsüz başlaması gerekir. Şirketler sondaj çalışmalarını başlatmazsa sözleşme ihlali anlamına gelir.’’ diye konuştu.  
Lübnan kamuoyuna da seslenen Berri, “Bazıları geçtiğimiz aylarda seçim kampanyaları sırasında kasıtlı olarak mezhepsel kışkırtmalarda bulundu ve nefret söylemlerine başvurarak iftira ve yalanlarla Emel Hareketi’ni, geçmişini, başarılarını ve ittifaklarını hedef aldı. Hizbullah ve Emel Hareketi arasındaki ittifak, bir mezhep mensuplarını diğerlerine üstün kılmak yolunda mezhepsel bir ittifak ya da bir seçim ittifakı değildir. Bu bir direniş ittifakıdır, dağlar kadar sağlamdır ve ruhla beden arasındaki ilişki gibidir. Düşman seçim sathında dahi ülkenin egemenliğini ihlal etmekte ve servetlerini yağmalamakla tehdit etmektedir.  Direniş, İsrail saldırganlığını caydırmak için ordunun yanı sıra acil bir ulusal ihtiyacı temsil etmektedir” şeklinde konuştu.  
Lübnan’daki genel seçimlerin tarihin en kritik seçimlerinden biri olduğunu değerlendiren Berri, ‘’Oyunuzu doğruların yanında olanlara kullanın, kendi kardeşlerine karşı dışarıdan destek isterken ağlamaklı ifadeler takınanlara sesleniyorum; kaderimiz birlikte yaşamamızı gerektiriyor, kaderimiz birlik olmamızdan geçiyor, gelin ilkeler üzerinde uzlaşalım” dedi.  
Destekçilerini seçimlere katılım sağlamaya davet eden Berri, “Bir kültür, yol ve silah olarak direnişi benimsediğimizi teyit etmemiz için seçimleri ihmal etmeyelim. Böylelikle dosta ve düşmana, vatanın kurucularının direnişçiler olduğunu ve tapınaktaki hırsızlar olmadığını gösterelim” ifadesini kullandı.



UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
TT

UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM), Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında çıkardığı tutuklama emrinin yankıları sürüyor. 

İsrail'in köklü gazetelerinden Haaretz'in savunma analisti Amos Harel'in kaleme aldığı yazıda, UCM kararının İsrail'e karşı silah ambargosu taleplerini artırabileceğine dikkat çekiliyor.  

Gazetenin görüştüğü Kudüs merkezli düşünce kuruluşu İsrail Demokrasi Enstütüsü'nden Eran Şamir-Borer, UCM'nin kararını eleştirirken, sürecin bu noktaya varmasında Tel Aviv yönetiminin yol açtığına işaret ediyor. 

Analist, İsrail'de Gazze savaşıyla ilgili bağımsız bir inceleme yürütülse UCM'nin böyle bir karar vermek durumunda kalmayacağını savunarak şunları söylüyor: 

Devlet hiçbir şey yapmadı, kafasını kuma gömdü.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı operasyonuyla patlak veren Gazze savaşında muhalefet kanadı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki radikal sağcı koalisyonun kararlarının incelenmesi için defalarca komisyon kurulmasını talep etmişti. Ancak Netanyahu, araştırma komisyonu kurulmasına savaş bitene kadar karşı olduğunu söylemişti. 

İsrail'in ekonomi gazetelerinden Globes'taki analizde UCM kararının, İsrail'in Gazze işgalini eleştirenlerle Tel Aviv'e silah satışının yasaklanmasını isteyenlerin elini güçlendirdiği yorumu paylaşılıyor. 

Haberde, İsrail'in askeri teçhizatının yüzde 30'unun Almanya tarafından gönderildiği hatırlatılıyor. UCM kararının, Berlin hükümetinin İsrail'e silah tedariki konusundaki ısrarcılığının zayıflamasına yol açabileceği değerlendirmesi yapılıyor. 

UCM'nin merkezi Hollanda'nın Lahey şehrinde yer alıyor. Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, mahkemenin tutuklama emrini uygulayacaklarını duyurmuştu. 

Ancak sivil toplum kuruluşları (STK), Hollanda'nın İsrail'e silah gönderen ülkeler arasında yer aldığına dikkat çekerek ambargo talebiyle Lahey'de hükümete karşı dün dava açtı. Mahkeme, talebe ilişkin kararını 13 Aralık'ta açıklayacak.

Diğer yandan Times of Israel, UCM kararından önce de son dönemde İsrail'e silah tedarikinin durdurulması çağrılarının arttığına işaret ediyor. Haberde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın İsrail'e ambargo talep ettiği mektubu 1 Kasım'da Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği'ne gönderdiği hatırlatılıyor. Ortak mektupta aralarında Rusya ve Çin'in de yer aldığı 52 ülkenin imzası var. 

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da geçen ayki açıklamasında Gazze savaşının sonlandırılması için İsrail'e silah ambargosu çağrısı yapmıştı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Macron'a destek verirken, Netanyahu açıklamaya tepki göstermişti. 

İsrail'in en büyük silah tedarikçisi olan ABD, UCM'yi kuran Roma Statüsü'ne taraf değil. ABD Başkanı Joe Biden, UCM kararını "rezalet" diye nitelerken, Netanyahu mahkemeyi "Yahudi düşmanlığıyla" suçlamıştı. İsrail de üye devletler arasında yer almıyor ve UCM'nin yargı yetkisini tanımıyor.

Independent Türkçe, Haaretz, Globes, Times of Israel, AP