Çin'in Tayvan ve Guam'daki donanma üslerinin maketlerini yaptırdığı iddia edildi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Çin'in Tayvan ve Guam'daki donanma üslerinin maketlerini yaptırdığı iddia edildi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Çin'in Taklamakan Çölü'nde güdümlü füzeler için hedef talimi yapmak amacıyla Tayvan ve Guam'daki donanma üslerine benzeyen maketler yaptırdığı öne sürüldü.
South China Morning Post (SCMP) gazetesinin haberine göre, merkezi ABD'nin Colorado şehrindeki uydu görüntüleme şirketi Maxar Teknoloji tarafından çekilen uydu fotoğraflarında, Çin'in kuzeybatısında Taklamakan Çölü olduğu ileri sürülen bir bölgeye iskele ve gemi maketlerinin yerleştirildiği tespit edildi.
Askeri düşünce kuruluşu ABD Donanma Enstitüsü, gerçek boyutlu iskeleler ile bir savaş gemisinin detaylarının seçildiği mavi renkteki maketlerin, atış hedefi olarak konumlandırıldığını öne sürdü.
Aralık 2021'de inşa edildiği anlaşılan maket yerleşimindeki gemi figürünün şubatta test füzesiyle vurulduğu, ardından maketlerin kaldırıldığı iddia edildi.
Söz konusu yerleşimin yaklaşık 300 kilometre batısında 2018'de inşa edilen başka bir üs maketinin bulunduğuna dikkati çeken kuruluş, rıhtım şeklinde tasarlanan yerleşime de gemi hedefleri yerleştirildiğini aktardı.
Hedeflerin donanma üslerindeki gemileri hedef alan bazı güdümlü füzeleri test etmek için kullanılabileceği tahmin ediliyor.
Çin'in orta ve uzun erimli "Dong Fıng (doğu rüzgarı) 21C" (DF-21C) ve uzun erimli "Dong Fıng 26" (DF-26) güdümlü gemisavar füzelerini geliştirdiği biliniyor. 2500 ila 5000 kilometreye kadar erimi olan füzelerin Tayvan'ı ve ABD'nin Batı Pasifik'teki askeri üssünün bulunduğu deniz aşırı toprağı Guam Adası'nı menziline alabilecek kapasitesi bulunuyor.
SCMP'ye konuşan eski Tayvan Deniz Kuvvetleri Akademisi öğretim üyesi Lu Li-şih, Aralık 2021'de inşa edildiği öne sürülen maket yerleşiminin Tayvan'ın kuzeydoğusundaki Yilan şehrinde bulunan Suao Donanma Üssü'ne benzediğine işaret etti.
Yerleşimi, ABD'nin Japonya'daki Yokosuka ve Sesabo ile Filipinler'deki Suao donanma üsleriyle kıyasladığını belirten Lu, Suao Donanma üssünün en yakın örnek olduğunu kaydetti.
Gemi maketinin Kidd-sınıfı bir destroyeri taklit etiğini düşündüğünü ifade eden Lu, "Maketler ve atış talimi, Çin Halk Kuruluş Ordusu (PLA) savaş gemilerinin hem Guam üssüne hem de Suao limanına YJ-21 gemisavar füzeleriyle nokta atış simülasyonu yapıldığını gösteriyor" ifadesini kullandı.
Kasım 2021'de yayımlanan uydu fotoğraflarında, Taklamakan Çölü olduğu ileri sürülen bölgede ABD'ye ait uçak gemisi ve destroyerleri taklit eden maketlerinin tren raylarında taşındığı, araziye yerleştirildiği bildirilmiş, ardından aynı bölgede hedef talimi için "F-35" tipi savaş uçaklarının maketlerinin de yapıldığı iddia edilmişti.



Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
TT

Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)

Kritik öneme sahip Maya kenti Caracol'un ilk hükümdarı olduğu düşünülen birine ait mezar keşfedildi. Mezarda bulunan eserler dönemin büyük kentleri arasındaki ilişkiye ışık tutuyor.

Maya dünyasının en büyük ve en önemli şehirlerinden Caracol'un nüfusunun zirve döneminde 100 bine ulaştığı tahmin ediliyor. Ancak diğer pek çok Maya şehrinde olduğu gibi, bilinmeyen nedenlerle MS 900 civarında çöküşe geçti.

Kalıntıları Belize'de yer alan antik kentin harabelerindeki kazılar en az 40 yıldır sürüyor. Fakat bugüne kadar yapılan çalışmalarda hiçbir kraliyet üyesine ait mezara rastlanmamıştı. 

Kazılara liderlik eden Houston Üniversitesi arkeologları Diane ve Arlen Chase, etkileyici bir keşifle bu durumu değiştirdi. 

İlk kez Caracol'da bir kraliyet mezarı ortaya çıkaran ekip, bunun kentin bilinen ilk hükümdarına ait olduğunu düşünüyor.

Houston Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre Te K'ab Chaak adlı kralın mezarı yaklaşık MS 350'ye tarihlendi. Araştırmacılar tahta 331'de çıkan Te K'ab Chaak'ın hanedanının en az 460 yıl varlığını sürdürdüğünü söylüyor.

Field Museum'dan arkeolog Gary Feinman, yer almadığı çalışmanın bulguları hakkında "Çok erken bir döneme ait hükümdar buldular, ki bu çok önemli ve bir hanedanın kurucusu olduğu iddia ediliyor" diyerek ekliyor: 

Bu büyük bir bulgu.

Araştırmacılar mezarda bulunan kalıntılara dayanarak Te K'ab Chaak'ın 1,7 metre boyunda ve öldüğünde dişi olmayan yaşlı bir adam olduğunu tespit etti.

Chase çifti kalıntılarla birlikte gömülen seramik kapların tarzından mezarın son derece eski olduğu sonucuna vardı. Kırmızı zincifre mineraliyse, çok yüksek statüye sahip birine ait olduğunu anlamına geliyordu.

Arlen Chase "Eşyalar zincifreyle kaplanmışsa kraliyet ailesinin en üst seviyedeki kişileri sözkonusu demektir" diye açıklıyor.

Ekip mezarda yeşim taşından yapılmış üç set kulak süsü de buldu. Maya elitlerinin kullandığı bu değerli eşyalara pek sık rastlanmıyor. 

ghyjudcfv
Çömlek kaplar üzerinde daha önce görülmeyen tasvirler bulundu (Houston Üniversitesi)

Ayrıca mozaik bir ölüm maskesi de keşfeden araştırmacılar bunun çok daha nadir olduğunu belirtiyor. Chase çifti daha önce sadece bir adet ölüm maskesi bulmuştu.

Arkeologlar mezarda gördükleri çömleklerin de etkileyici olduğunu ifade ediyor. Bu kaplarda Mayaların ticaret tanrısı, bir sinek kuşu ve mızrak tutan bir hükümdarla ona adak adayan kişiler resmedilmişti. Bazılarında maymun, baykuş ve nasua gibi hayvanlar tasvir edilmişti. 

Arlen Chase bazı tasarımlar için "Bunları daha önce hiç görmemiştik" diyor.

Araştırmacılar mezardaki bazı eserlerin, yine MS 350'lere tarihlenen diğer iki Caracol mezarındakilere çok benzediğini söylüyor. Bunlar arasında Meksika'nın orta kesiminden gelen yeşil obsidyen bıçaklar ve mızrak fırlatmak için kullanılan bir alet de vardı. 

Ekip bu aletlerin genellikle Caracol'un 1200 kilometre uzağındaki Teotihuacán kentiyle ilişkilendirildiğini belirtiyor. 

Chase çiftine göre bu durum iki kent arasındaki büyük mesafelere rağmen erken Maya halkının, Orta Meksika topluluklarıyla sanılandan onlarca yıl önce ilişki kurduğuna işaret ediyor. Te K'ab Chak zamanında Teotihuacán'dan Caracol'a yürümek muhtemelen en az 150 gün sürüyordu.

İkili, ellerindeki bulgulara dayanarak kentler arasında ticari ve diplomatik ilişkiler kurulduğunu düşünüyor. Öte yandan bazı uzmanlar net çıkarımlar yapmadan önce daha net kanıtlara ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.

Independent Türkçe, Live Science, New York Times, Smithsonian Magazine, Houston Üniversitesi