Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Şeyh Halife bin Zayed Al Nahyan’ın 13 Mayıs Cuma günü öldüğü duyuruldu. BAE Anayasası, Federal Yüksek Konseyi’nin (FYK) bu tarihten itibaren bir ay içinde yeni bir başkanı seçmek üzere toplanmasını şart koşuyor. Peki, BAE’nin yeni devlet başkanı nasıl seçilecek? Yetkileri neler olacak ve yokluğunda yetkilerini kim üstlenecek?
BAE Anayasası'nın 51. maddesine göre yedi emirliğin yöneticilerinden oluşan FYK, konsey üyeleri arasından BAE başkanını ve başkan yardımcısını seçme yetkisine sahiptir. BAE başkan yardımcısı, başkanın herhangi bir sebepten ötürü görevi başında olmadığı sırada tüm yetkilerini devralır.
Anayasanın 52. maddesine göre başkanın ve yardımcısının görev süresi beş yıl olarak belirlenmiştir ve aynı pozisyona tekrar seçilebilirler.
53. madde, başkanın veya yardımcısının pozisyonunun ölüm, istifa veya herhangi bir sebepten ötürü yönetim sürelerinin sona ermesi nedeniyle boşalması halinde, 52. madde uyarınca belirlenen süre boyunca boşalan pozisyonu dolduracak kişinin seçilmesi için FYK’nın bir ay içerisinde toplanmasını şart koşuyor.
54. maddeye göre BAE başkanı şu yetkilere sahip:
1- Federal Yüksek Konseyi’ne başkanlık eder ve tartışmalarını yönetir.
2- FYK'yı toplantıya çağırır ve FYK'nın kendi iç yönetmeliğinde belirlenen icra kurallarına göre toplantılarını dağıtır. FYK üyelerinden biri tarafından talep edildiğinde toplantı çağrısı yapmakla yükümlüdür.
3- Gerektiğinde FYK ile BAE Bakanlar Kurulu arasında ortak toplantı yapılması çağrısında bulunur.
4- FYK tarafından onaylanan BAE yasalarını, kararnamelerini ve kararları imzalayıp çıkarır.
5- FYK’nın onayı ile BAE Bakanlar Kurulu başkanını atar, istifasını kabul eder ve görevinden alır. BAE Bakanlar Kurulu başkanının önerisine binaen BAE Bakanlar Kurulu başkanının yardımcılarını ve bakanları atar, istifalarını kabul eder ve görevlerinden azleder.
6- BAE Bakanlar Kurulu’nun onayı ile BAE’nin yabancı ülkelerdeki diplomatik temsilcilerini ve diğer üst düzey sivil ve askeri yetkililerini (Federal Yüksek Mahkeme başkanı ve yargıçları istisna) atar, istifalarını kabul eder ve görevden alır. Bu atama veya istifanın kabulü ya da görevden azletme, kararnamelerle ve BAE yasalarına uygun olarak gerçekleştirilir.
7- BAE’nin yabancı ülke ve kuruluşlardaki diplomatik temsilcilerinin itimatnamelerini imzalar, BAE’deki yabancı ülkelerin diplomatik ve konsolosluk temsilcilerinin itimatnamesini kabul eder. Ayrıca temsilcilerin atanma ve konsolos berat belgelerini imzalar.
8- BAE Bakanlar Kurulu ve ilgili bakanlar aracılığıyla BAE kanunlarının, kararnamelerinin ve kararlarının uygulanmasını denetler.
9- Yurt içinde, diğer ülkelere karşı ve tüm uluslararası ilişkilerde BAE’yi temsil eder.
10- Verilen bir cezayı affetme veya hafifletme hakkını kullanır ve Anayasa ile BAE kanunlarının hükümleri uyarınca idam cezalarını onaylar.
11- Nişan ve madalyalarla ilgili yasalar uyarınca askeri ve sivil nişanlar ile şeref madalyaları verir.
12- FYK tarafından verilen veya bu Anayasa veya BAE kanunlarının hükümleri uyarınca kendisine verilen diğer tüm yetkileri kullanır.
