عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Sessizliğe gömülen Mars helikopteri NASA'yı endişelendirdi

Hava aracı Kızıl Gezegen'de şimdiye dek 28 kez uçtu

Türkçe'de adı "hüner" anlamına gelen Ingenuity, 85 milyon dolara mal oldu (NASA)
Türkçe'de adı "hüner" anlamına gelen Ingenuity, 85 milyon dolara mal oldu (NASA)
TT
TT

Sessizliğe gömülen Mars helikopteri NASA'yı endişelendirdi

Türkçe'de adı "hüner" anlamına gelen Ingenuity, 85 milyon dolara mal oldu (NASA)
Türkçe'de adı "hüner" anlamına gelen Ingenuity, 85 milyon dolara mal oldu (NASA)

NASA'nın Mars'taki minik helikopteri Ingenuity'nin sessizliğe gömülmesi, operasyonda görev alan araştırmacıları endişelendirdi.
Uzay ajansından gelen açıklamaya göre Mars atmosferindeki toz miktarının yüksek seviyelere ulaşması ve sıcaklıkların düşmesi gezegendeki hava koşullarını ve helikopterin devrelerini olumsuz etkiledi.
Güneş enerjisiyle çalışan Ingeuity'nin Dünya'yla iletişimi bu zorlu koşullar nedeniyle geçen hafta kesildi.
1,8 kilogramlık helikopterin Dünya'yla iletişimini baz istasyonu görevi gören, Mars'taki uzay aracı Perseverance sağlıyor. Ingenuity, gömüldüğü sessizlik süresince Perceverance'la da iletişim kuramadı.
NASA araştırmacıları, hava koşulları nedeniyle gezegene düşen Güneş ışığı miktarının azaldığını ve Ingenuity'nin enerji ömrünü uzatmak için düşük güç moduna geçtiğini düşünüyor.
İletişim kesintisinden bir gün sonra helikopterin bataryalarını yeniden şarj ettiği ve Perseverance'a sinyal gönderdiği ifade edildi. NASA 6 Mayıs'ta helikopterle yeniden iletişim kurmayı başardıklarını açıkladı. 
Jet İtki Laboratuvarı'ndan yapılan açıklamada, "Toz, Güneş ışığı miktarını azaltarak, Ingenuity'nin 6 lityum iyon pilini yeniden şarj etme yeteneğini azaltıyor" ifadeleri yer aldı:
"Pillerin şarj durumu düşük bir sınırın altına indiğinde helikopterin sahada programlanabilir geçit dizisi kapatıldı."
Minik helikopter Şubat 2021'de Perseverance'ın karnındaki bölmede Mars yüzeyine inmiş ve Kızıl Gezegen'de uçan ilk hava aracı unvanını almıştı. 
Helikopterin sadece 5 kez uçması planlanıyordu ama ömrü düşünüldüğünden çok daha uzun oldu. Hava aracı toplamda 28 kez Mars göğünde yükseldi.
NASA, Ingenuity'nin uçuş denemelerinden gelen bulgular ışığında yeni nesil helikopterler geliştirmeyi hedefliyor.
Bu helikopterler mürettebatlı Mars görevlerinde kullanılacak.
Bu görevler sırasında astronotlar için yük taşıma işini üstlenecek ve uçurum, mağara, derin kraterler gibi ulaşılması zor yerleri inceleme görevlerini yerine getirecek.
 
Independent Türkçe, Gizmodo, Space

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Sadece 300 ışık yılı uzakta devasa gaz bulutu keşfedildi

Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)
Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)
TT
TT

Sadece 300 ışık yılı uzakta devasa gaz bulutu keşfedildi

Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)
Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)

Dünya'ya beklenmedik kadar yakın bir mesafede devasa bir gaz bulutu keşfedildi. Moleküler gaz bulutu, bilim insanlarına yıldız oluşum sürecini incelemeleri için eşsiz bir fırsat sunuyor.

Moleküler bulutlar içindeki toz ve gaz kümeleri çökerek yıldızları meydana getiriyor. Hidrojen ve karbonmonoksit molekülleri içeren bu bulutları, yıldız oluşturmalarından önce görmek zorlu bir iş.

Bilim insanları moleküler hidrojen gazı neredeyse görünmez olduğu için bu bulutları ararken karbonmonoksite odaklanıyor. Ancak karbonmonoksit miktarı azsa bulut kolayca gözden kaçabiliyor.

Araştırmacılar yeni keşfedilen moleküler gaz bulutunun bugüne kadar saptanmamasını da buna bağlıyor.

Bulguları hakemli dergi Nature Astronomy'de dün (28 Nisan) yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, bulutu daha önce hiç kullanılmamış bir yöntemle tespit etti. Araştırmacılar, buluttaki hidrojenin yaydığı ultraviyole ışık sayesinde keşfi yaptı.

Güney Kore'nin STSAT-1 uydusunun verilerini inceleyen araştırmacılar, hidrojenin doğal olarak yaydığı uzak ultraviyole ışığı fark etti. Normalde bu spektrumdaki ışığı yakalamak epey zor ancak uydunun spektrografı, bunu analiz edilebilecek dalga boylarına ayırmayı başardı. 

Rutgers Üniversitesi'nden çalışmaya liderlik eden Blakesley Burkhart, "Bu, moleküler hidrojenin uzak ultraviyole emisyonunu doğrudan bularak keşfedilen ilk moleküler bulut. Bu bulut, kelimenin tam anlamıyla karanlıkta parıldıyor" diyor.

Yunan mitolojisindeki şafak tanrıçası Eos'un adı verilen gaz bulutu Dünya'dan sadece 300 ışık yılı uzakta. Yaklaşık 3 katrilyon kilometrelik bu mesafe insan ölçeğinde muazzam bir büyüklüğe denk düşse de galaktik ölçekte çok yakın kabul ediliyor. Dünya'ya en yakın yıldız oluşum bölgesi olan Orion Bulutsusu yaklaşık 1300 ışık yılı uzakta. 

Hilale benzeyen bulutun kütlesi Güneş'in kütlesinin yaklaşık 3 bin 400 katı ve yaklaşık 40 Ay çapına (140 bin kilometre) sahip. 

Makalenin yazarlarından Thomas Haworth "Bu şey adeta kozmik arka bahçemizde ve biz onu kaçırdık" diyor.

Güneş Sistemi'nin yakın çevresini ifade eden Yerel Kabarcık'ta yer alan Eos, bugüne kadar bulunan en yakın moleküler bulut. 

Bilim insanları bu sayede yıldız ve yıldız sistemlerinin nasıl oluştuğunu çok daha iyi anlayabilecekleri bir imkana sahip. 

Burkhart, "Teleskoplarımızla baktığımızda, oluşum aşamasındaki tüm yıldız sistemlerini görebiliyoruz ancak bunun nasıl gerçekleştiğini ayrıntılı olarak bilmiyoruz" diyerek ekliyor: 

Eos'u keşfetmemiz heyecan verici çünkü artık moleküler bulutların nasıl oluştuğunu ve ayrıştığını, bir galaksinin yıldızlararası gaz ve tozu yıldızlara ve gezegenlere nasıl dönüştürdüğünü doğrudan ölçebiliyoruz.

Araştırmacılar ayrıca yeni yöntemi kullanarak yakınlarda gizlenen başka moleküler bulutları da keşfetmeyi umuyor.

Çalışmanın bir diğer yazarı Thavisha Dharmawardena "Bu teknik yıldızlararası ortam hakkında bildiklerimizi baştan yazabilir, galaksideki gizli bulutları ortaya çıkarabilir ve hatta kozmik şafağın algılanabilen en uzak sınırlarına kadar ulaşabilir" ifadelerini kullanıyor.

Independent Türkçe, Space.com, CNN, Nature Astronomy