Mısır’dan iklim taahhütlerine ilişkin açıklama

Kahire yönetimi, taahhütlerin uygulanmasında ‘hızlı olunması’ gerektiğini vurguladı.

Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
TT

Mısır’dan iklim taahhütlerine ilişkin açıklama

Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)

Mısır, iklim taahhütlerini uygulamak için ‘hızlı olunmasının’ gerekli olduğunu vurguladı. Söz konusu açıklama, 27. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı’nın (COP27) Başkanı olarak belirlenen Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri tarafından, Danimarka’nın ev sahipliğinde düzenlenen ve iklim değişikliğine neden olan emisyonların azaltılması da dahil olmak üzere iklim taahhütlerinin uygulanması konulu bakanlar düzeyindeki toplantının üçüncü oturumunun ortak başkanlığı sırasında yapıldı. Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ahmed Hafız’ın dün yaptığı açıklamaya göre ‘Bakan Şukri, oturum sırasında, Glasgow Konferansı’nın son oturumunda üzerinde anlaşmaya varılan kararlara değinirken, emisyon azaltma alanında ulusal olarak belirlenmiş katkılara dikkat çekti.’ Hafız açıklamasınının devamında “Bakan Şukri, bu bağlamda, iklim taahhütlerinin uygulanmasının hızlı bir şekilde harekete geçmesinin gerektiğini vurguladı” dedi.
Şukri dün Ruanda Çevre Bakanı ve Bolivya Çevre ve Su Bakanı’nın yanı sıra bir dizi Arap ülkesinin büyükelçileri ile bir araya geldi. Şukri dün akşam Danimarka Veliaht Prensi Prens Frederick’in, iklim taahhütlerinin uygulanmasına ilişkin bakanlar toplantısı vesilesiyle düzenlediği iş yemeğine de katıldı. Bakan Şukri söz konusu  etkinlikte, bakanlık toplantısının iklim taahhütlerini uygulamaya koymak ve mevcut durum hakkında bilgi edinmek için önemli bir fırsat olduğunu vurguladı. Bakan ayrıca Danimarkalı yetkililerle yapılan görüşmelerde iklim sorunları da dahil olmak üzere iki ülke arasındaki genişletilmiş iş birliği ilişkilerinin çeşitli yönlerinin de ele alındığını kaydetti.
Mısır Dışişleri Bakanı, Danimarka’nın ev sahipliğinde yapılan bakanlar toplantısının açılış oturumunda şu açıklamada bulundu:
“Toplantı, uluslararası iklim eyleminin uygulamaya konulması hakkında görüş ve deneyim alışverişinde bulunulması için fırsat sağlıyor. Zira iklim konusundaki Paris Antlaşması’nın şartlarını etkinleştirmek, geçen yıl Glasgow’da düzenlenen 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı’nın (COP26) son oturumunda verilen taahhütlerin yanı sıra emisyonları azaltmaya yönelik taahhütleri gerçekleştirmek için de fırsat sunuyor.”
Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından önceki gün yapılan açıklamada, Bakan Şukri’nin iklim taahhütlerini yerine getirmedeki en önemli konunun, COP27’nin bir sonraki oturumu konusunda Mısır Cumhurbaşkanlığı önceliklerinin ve söz konusu taahhütlerin sahada somut bir gerçekliğe nasıl dönüştürüleceği olduğunu bildirildi.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.