Yemen hükümeti Aden Rafinerisi’nin açılması için çalışıyor

Yemen hükümeti, Aden Rafinerisi’nin tam kapasite çalıştırılmasını hedefliyor.

Yemen’in geçici başkenti Aden şehrinin el-Burika bölgesindeki Aden Rafinerileri Şirketini ziyaret eden Muin Abdulmelik (SABA)
Yemen’in geçici başkenti Aden şehrinin el-Burika bölgesindeki Aden Rafinerileri Şirketini ziyaret eden Muin Abdulmelik (SABA)
TT

Yemen hükümeti Aden Rafinerisi’nin açılması için çalışıyor

Yemen’in geçici başkenti Aden şehrinin el-Burika bölgesindeki Aden Rafinerileri Şirketini ziyaret eden Muin Abdulmelik (SABA)
Yemen’in geçici başkenti Aden şehrinin el-Burika bölgesindeki Aden Rafinerileri Şirketini ziyaret eden Muin Abdulmelik (SABA)

Yemen’de Husiler Marib ve Taiz cephelerinde Birleşmiş Milletler (BM) ateşkesini ihlal etmesi ve grubun Saada’da en az 17 Afrikalı göçmenin ölümüne neden olmakla suçlandı.
Öte yandan Yemen Başbakanı Muin Abdulmelik, Aden Rafinerisi’nin tam kapasite çalışmaya başlatılmasına yönelik çalışmaların hızlandırılması ve reform planlarının uygulanamama nedenlerinin ortaya çıkarılması gerektiğini vurguladı.
Resmi kaynaklar, Muin Abdulmelik’in cumartesi günü, petrol türevi ürünlerin yerel piyasa ihtiyaçlarını karşılaması ve ülke ekonomisinin desteklenmesinde önemli bir rol üstlenmesi amacıyla, rafinerilerin tam kapasite ile işletilmesi için hazırlanan planın uygulanması kapsamında atılan adımları ve çalışmaların ilerleyişini görmek için geçici başkent Aden’deki Burika’daki Aden Rafinerileri Şirketine, bir teftiş ziyareti gerçekleştirdiğini bildirildi.
Şarku’l Avsat’ın Yemen haber ajansı SABA’dan aktardığı habere göre Başbakan, rafineri yönetimi ve mühendislerinden, Aden Rafinerileri’nin cumhurbaşkanlığı direktifleri doğrultusunda hazırlanmış olan işletme planına uygun şekilde tam kapasite ile yeniden faaliyete geçirilmesine ilişkin plan ve programlar hakkında bilgi aldı. Başbakan bu bağlamda, ülke ekonomisini beslemesi beklenen en önemli yaşamsal tesislerden biri olan rafineriyi tam kapasite ile çalıştırmak için hazırlanan takvime göre planın uygulanmasını hızlandırmak için çalışmaların iki katına çıkarılması gerektiğini vurguladı.
Aynı kaynaklara göre, Abdulmelik, Aden Rafineri Şirketi’nin yetkilileri, mühendisleri ve bir dizi çalışanı içeren büyük bir toplantıya başkanlık etti. Toplantıda rafinerinin çalışmaları için gelecek planlarını, şeffaflık ve yönetişim ilkelerinin uygulanmasını ve Suudi Arabistan Krallığı ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) tarafından sağlanan petrol tesisleri hibesinin alınması ve yönetilmesindeki rolü tartışıldı.
Yemen Başbakanı, Aden Rafinerisi’nin elektrik santralinin tamamlanamamasının nedenlerinin açıklığa kavuşturulması için soruşturma başlattı. Başbakan soruşturmanın yanı sıra çalışma hızını ve genel olarak rafinerinin faaliyetini artırmaya katkıda bulunması için çalışmaların tamamlanması için acilen bir zaman çizelgesi belirlenmesi için talimat verdi. Başbakan “Önceki dönemde tanık olunan çalışmalardaki karışıklıkların devam etmesine izin verilmeyecek, görevine aykırı davrananlar cezalandırılacaktır. Zira, rafinerinin tam kapasite ile yeniden çalıştırılması, çalışanlarına, vatandaşlarına ve genel olarak ekonomiye fayda sağlayacaktır.” dedi. Ayrıca rafinerinin yeni yönetiminin, geçmiş sorunları aşacağı ve yeni vizyona göre çalışacağı konusunda duyduğu güveni ifade etti.
Yemen Başbakanı, rafinerinin kapsamlı modernizasyonuna planının uluslararası şirket tarafından yürütülen çalışmalara göre uygulanacağını, üretimde niteliksel bir sıçrama sağlanacağını, rafinerinin tam kapasite çalışmasını sağlayacak her konuda devlet desteği sağlanacağını ve petrol şirketi ile işbirliği içinde petrol türevlerinin piyasa ihtiyaçlarının karşılanacağını vurguladı.
Kaynaklar, hükümetin Aden şehrini geliştirme aynı zamanda hizmetleri ve altyapıyı iyileştirme planlarına göre, Aden şehrinde ve Büyük Aden Parkı’nda yeni hükümet kompleksleri kurma planlarını tartışmak için başka bir toplantıya daha başkanlık ettiğini belirtti.
Resmi kaynakların belirttiğine göre, Yemen geçici başkenti Aden Valisi Ahmed Lamlas ve Bakanlar Kurulu Genel Sekreteri Muti Demmac katıldığı toplantıda, yeni projelerin uygulanacağı lokasyonlar da dahil olmak üzere başarı mekanizmaları onaylandı. Arazi Genel Müdürlüğü’ne Aden’de yerel yönetimle koordineli olarak, hükümet komplekslerinin kurulacağı alanların belirlenmesine başlaması yönünde talimat verildi.
Toplantıda, Başkanlık Konseyi Başkanı’nın, geçici başkent Aden’in koşullarını çeşitli yönlerden iyileştirmeye yönelik direktiflerinin uygulanması çerçevesinde, zaman çizelgesinde göre Aden’de yol bakım planları, sanitasyonun iyileştirilmesinin yanı sıra yeni ticari ulaşım yollarının oluşturulması ve projeler için finansman kaynaklarının oluşturulması ele alındı.
Yemen ordusunun askeri medyası dün (Cumartesi), Husilerin BM ateşkesini ihlalleri ile ilgili olarak, Marib kuzeybatı cephesinde Husi milislerinin keskin nişancıları tarafından bir askerin öldürüldüğünü ve başka bir askerin de yaralandığını bildirdi.
İnsan hakları örgütlerinin kaynaklarına göre Husi milisleri Taiz’deki ed-Dabab bölgesindeki es-Saile köyünü bombalaması sonucunda bir sivilin hayatını kaybetmesi ve bir aileden iki kişinin de yaralandığını aktardı. İnsan Hakları Bilgi ve Rehabilitasyon Merkezi’nden yapılan açıklamada, Taiz’in batısındaki Hazran bölgesinde konumlanan Husi milislerinin, ed-Dabab bölgesinde es-Saile köyünü hedef aldığını açıkladı. Mermi, eşi Suad Ahmed Abdu ile birlikte yaralanan Haşim Muhammed Ali’nin ailesinin evine isabet etti ve 5 yaşındaki oğulları Mahmud Haşim’in ölümüne neden oldu.
Taiz merkezli İnsan Hakları Merkezi, BM Yemen elçisine ve İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’ne, Husilerin Taiz’e yönelik sistematik saldırganlığına karşı baskı uygulama çağrısında bulundu.
Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, Husi milislerin Saada Valiliği’ne bağlı Rako sınır bölgesinde Afrikalı göçmenlere ait dükkan ve çadırları yakarak 17 kişinin ölümüne ve kesin olarak sayısı henüz bilinmeyen diğer kişilerin de yaralanmasına yol açmasını kınadı.
Ağ milisler ile ilgili olarak “Savunmasız sivillere karşı suç işlemeye, terör planlarına dahil olmayı, saflarında savaşmayı, uyuşturucu kaçakçılığında ve geçim kaynağı arayarak, Yemen’i birçok diğer ülkeye geçiş noktası olarak gören Yemenliler ve Afrikalıları sınır ötesine kaçırma alnında çalışmayı reddedenleri ortadan kaldırmak için çalışmaya devam ediyor” dedi.
Ağ, Husi milislerinin yeni ihlalin, 2020 yılında başkent Sanaa’daki bir hapishanesinde 60’tan fazla Afrikalının yanmasına neden olmasının ardından ‘kanlı siciline eklenen yeni bir olay’ olarak nitelendirdi.
Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, tüm uluslararası örgütlere ve BM’ye Afrikalı göçmenleri ve sivilleri kurtarmak için hızlı bir şekilde harekete geçilmesi, mülteci haklarını korumak için uluslararası yasaları ve prosedürleri etkinleştirilmesi ve suçlara karışanların cezalandırılması çağrısında bulundu.



İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
TT

İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun aylarca beklettikten sonra Mısır ile yapılan en büyük doğal gaz anlaşmasına onay vermesi, iki lider arasında olası bir zirveye ilişkin İsrail basınında yeni iddialar doğurdu. Ancak Kahire cephesi sessizliğini koruyor.

Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı bilgilere göre Netanyahu ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi arasında ABD’de bir görüşme düzenlenmesi gündemde. Ancak sürece yakın Mısırlı bir kaynak, böyle bir buluşmanın kolay olmayacağını belirterek, “Gaz anlaşması tek başına bunu sağlamaz. İsrail’in Gazze anlaşmasını uygulamada ilerleme göstermesi ve Mısır’ın güvenliğini garanti etmesi gerekir. Bölgedeki tansiyon bitmiş değil ve ekonomik çıkar niteliğindeki bir gaz anlaşması bu durumu değiştirmez” değerlendirmesinde bulundu.

CNN’e konuşan bir İsrailli kaynak, Netanyahu’nun gaz anlaşmasına yönelik ilanının “olası Netanyahu–Sisi görüşmesi için hazırlıkların bir parçası” olduğunu aktardı.

Netanyahu’nun bu ay içinde ABD’ye giderek Başkan Donald Trump ile Florida’daki Mar-a-Lago’da görüşmesi bekleniyor. Aynı kaynaklara göre, İsrail hükümeti anlaşmaya resmi onayı aylarca geciktirdikten sonra, sonunda Trump yönetiminin baskısıyla onay verdi. Washington yönetimi, Netanyahu ile Sisi’yi bir araya getirerek bölgesel barış girişimlerini ve “İbrahim Anlaşmaları”nın kapsamını genişletmek istiyor.

Netanyahu çarşamba gecesi yaptığı televizyon konuşmasında, “İsrail tarihindeki en büyük gaz anlaşmasına onay verdim. Anlaşmanın değeri 112 milyar şekel (34.7 milyar dolar). Bunun 58 milyar şekeli (18 milyar dolar) devlet hazinesine girecek” açıklamasını yaptı ve anlaşmanın Amerikan Chevron şirketi ile İsrailli ortaklar üzerinden Mısır’a gaz ihracatını içerdiğini söyledi.

wscf
Deyr el-Belah’taki geçici Filistinli kampından bir kare (AFP)

İsrail ve Mısır, 1979’da barış anlaşması imzalamış olsa da iki lider yaklaşık on yıldır kamuoyu önünde görüşmedi. Kahire’den ise söz konusu iddialara ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

Mısırlı düşünür Abdülmünim Said, olası zirveye dair, “Benim için geçerli olan sadece Kahire’den gelen açıklamalardır” diyerek, gaz onayının barış sürecini canlandırıp canlandıramayacağının belirsiz olduğunu ifade etti. Said, “Bu durum sadece ekonomik bir anlaşma olarak kalabilir ve siyasi sonuç doğurmayabilir” dedi.

İsrail medyası ise iddiayı güçlendiren haberlerle çıktı. İsrail Kamu Yayın Kurumu, anlaşmanın Netanyahu ile Sisi arasında bu ay sonunda Florida’da bir görüşme ihtimalini doğurduğunu yazdı. Yedioth Ahronoth ve Kanal 12 de anlaşmanın Netanyahu–Trump–Sisi üçlü zirvesinin önünü açabileceğini aktardı; ayrıca Mısırlı tarafın, görüşmeye katılmak için anlaşma onayını şart koştuğunu belirtti.

Haberlere göre iki lider savaşın başlangıcından bu yana kamuoyuna açık şekilde konuşmadı ve taraflar arasındaki ilişkiler oldukça gergin. Kanal 12, Sisi’nin Temmuz ayında iç ve dış eleştirilere rağmen anlaşmayı kabul ettiğini, ancak İsrail hükümetinin beş ay boyunca süreci geciktirdiğini yazdı.

Aynı kaynaklara göre Mısır, Gazze’deki ateşkes sürecinde ilerleme sağlanmadan ve İsrail’in Gazze–Mısır sınır hattı olan Filadelfi Koridoru’ndan ve Nitsarim bölgesinden çekilmeden zirveye sıcak bakmıyor. Jerusalem Post da, gaz anlaşmasının üçlü zirve için gerekli siyasi tavizlerden yalnızca biri olduğunu kaydetti.

Mısırlı parlamenter Mustafa Bekri ise, gaz anlaşması ile olası liderler zirvesi arasında bağ kurulmasını reddetti. Bekri, İsrail kaynaklarından gelen iddialara itibar edilmemesi gerektiğini, esas olanın resmi Mısır tutumu olduğunu belirterek, “Mısır’ın pozisyonu nettir: Filistin halkının haklarının korunması ve Mısır’ın güvenliğinin garanti altına alınması vazgeçilmezdir” dedi.


Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
TT

Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)

Suriye hükümeti ile Ana omurgasını YPG’nin oluşturduğu Kürtlerin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında yürütülen entegrasyon görüşmelerine ilişkin kaynaklar, tarafların yıl sonunda dolacak süre öncesinde tıkanan anlaşmayı ilerletmek için yoğun çaba gösterdiğini aktardı.

Şarku'l Avsat'ın sürece yakın Suriyeli, Kürt ve Batılı kaynaklardan edindiği bilgilere göre taraflar son günlerde temaslarını yoğunlaştırdı. Ancak görüşmelerdeki gecikmelerin yarattığı memnuniyetsizlik dikkat çekiyor. Kaynaklar, mevcut şartlarda anlaşmayı ileriye taşıyacak büyük bir sıçrama beklentisinin zayıf olduğunu belirtiyor.

Beş farklı kaynağa göre, geçici Suriye hükümeti, kuzeydoğu bölgesini kontrol eden Kürt güçlerine bir öneri sundu. Kaynaklar Şam yönetiminin söz konusu öneride, yaklaşık 50 bin savaşçıdan oluşan SDG’nin üç ana tümen ve daha küçük birlikler halinde yeniden yapılandırılmasına kapı araladığı bilgisini verdi.

Öneriye göre SDG, komuta zincirinin bir bölümünden vazgeçecek ve kontrol ettiği bölgeleri Suriye ordu birliklerine açacak.

Ancak kaynaklar, bu planın hayata geçip geçmeyeceğinin belirsiz olduğunu vurguladı. Birçok yetkili, yıl sonuna kısa süre kalmışken kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimalinin zayıf olduğunu, daha fazla müzakereye ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.


Mısır Dışişleri Bakanı: İsrail, ‘Gazze Anlaşması’nın aksamasından sorumlu, uygulanması için Trump’a güveniyoruz

Mısır Dışişleri Bakanı: İsrail, ‘Gazze Anlaşması’nın aksamasından sorumlu, uygulanması için Trump’a güveniyoruz
TT

Mısır Dışişleri Bakanı: İsrail, ‘Gazze Anlaşması’nın aksamasından sorumlu, uygulanması için Trump’a güveniyoruz

Mısır Dışişleri Bakanı: İsrail, ‘Gazze Anlaşması’nın aksamasından sorumlu, uygulanması için Trump’a güveniyoruz

Mısır Dışişleri Bakanlığı'nın Mısır diplomasisinde stratejik denge ilkesine ilişkin "Beyaz Kitap" yayınladığını duyurmasından saatler sonra, Şarku’l Avsat gazetesi, Dışişleri Bakanı Dr. Bedir Abdülati ile Başkent'in Yeni İdari Başkent'teki ofisinde bir röportaj gerçekleştirdi. Görüşmede Kahire’nin arabuluculuk, ortaklık, diyalog ve diplomatik temas yürüttüğü birçok dosya ele alındı.

Abdülati, Mısır–Suudi Arabistan ilişkilerinin “ayrıcalıklı” olduğunu belirterek, Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin katılımıyla düzenlenecek ilk “Mısır–Suudi Arabistan Yüksek Koordinasyon Konseyi” toplantısına hazırlık yapıldığını açıkladı. Bakan, Mısır ve Riyad arasında Gazze ile Kızıldeniz güvenliği de dahil olmak üzere birçok bölgesel dosyada koordinasyon bulunduğunu ifade etti.

Gazze anlaşmasının ikinci aşamaya geçişinin gecikmesinden İsrail’i sorumlu tutan Bakan Abdülati, “ABD ile temaslarımız sürüyor. Başta Barış Konseyi ve İstikrar Gücü olmak üzere geçiş dönemine ilişkin Mısır vizyonunu Amerikalı muhataplarımıza aktarıyoruz” dedi. İstikrar gücünün barışı zorla dayatan değil, barışı koruyan bir yapı olması gerektiğini vurgulayan Abdülati, Gazze’de silahların tamamen kaldırılması yerine kontrol ve teslim modelinin konuşulduğunu söyledi.

Sudan konusunda ülkesine yöneltilen sahadaki rol suçlamalarını reddeden Abdülati, “Mısır, devlet ve kurumlarını destekliyor; bunun herhangi bir milis ya da devlete bağlı olmayan yapı ile kıyaslanması mümkün değil” ifadelerini kullandı.

Türkiye ile ilişkilerin geliştiğini belirten Bakan, ortaklık kurmanın dosyaların tamamında yüzde yüz mutabakat gerektirmediğini belirtti. Kızıldeniz’in yalnızca kıyıdaş ülkelerin egemenliğinde olduğunu yineleyen Abdülati, Etiyopya ile yürütülen Hedasi Barajı (Rönesans Barajı) müzakerelerinin “çıkmaza girdiğini” belirterek, Mısır’ın su güvenliğini korumakta kararlı olduğunu söyledi.

Bakan, ABD–Mısır temaslarının Gazze, Sudan ve Hedasi Barajı dosyalarında olumlu seyrettiğini belirterek Washington ile diyalogun “olumlu ve yapıcı” olduğunu kaydetti.

Şarku’l Avsat’ın Bakan Abdülati ile gerçekleştiridiği röportajın tam metni

*Gazze dosyasıyla başlayalım. “Trump Planı” yürürlükteyken neden anlaşmanın ikinci aşamasına geçilemiyor?

-Bu durum, İsrail’in Trump Planı’na uyum göstermesine bağlı. Planın ilk aşaması tamamen uygulandı; yalnızca enkaz altındaki tek bir cenaze hariç. Biz, Başkan Trump’ın liderliği ve ABD’nin rolüyle ikinci aşamaya geçişin sağlanmasını bekliyoruz. İsrail’in günlük ihlallerine rağmen ateşkesin korunması ve İsrail güçlerinin Gazze’den çekilmesi dâhil tüm ikinci aşama maddeleri uygulanmalıdır. BM Güvenlik Konseyi’nin 2803 sayılı kararında yer alan geçiş yapıları—Barış Konseyi, uluslararası İstikrar Gücü ve Filistin idari komitesi—hayata geçirilmelidir. Mısır hazırdır, sürecin başlaması yönünde baskı sürmelidir.

*Geçiş yapılarından söz etmişken, “Barış Konseyi”nin kurulmasına dair son gelişmeler nelerdir?

-ABD ile sürekli temas halindeyiz. Washington, planın sahadaki uygulamasında merkezî role sahip. Mısır, New York’ta Başkan Trump ile görüşen sekiz ülkeden biridir; Arap–İslam vizyonunu aktarıyoruz. Barış Konseyi son derece önemlidir; Gazze’nin kalkınması, yeniden inşası ve fonların toplanması ve harcamaların denetlenmesinden sorumlu olmalıdır. Dünya Bankası üzerinden kurulacak olası bir fon da Barış Konseyi denetiminde olmalıdır.

*İstikrar Gücü konusunda ABD ile nasıl bir çalışma yürütülüyor? Bu güç askeri dayatma mı, barış mı koruyacak?

- Gücün niteliği kesinlikle barış koruma temelli olmalıdır, barışı dayatma değil. Görevi ateşkesin gözetimi ve sınır geçişlerinde teknik destek olacaktır. İç güvenliği sağlamak Filistin polisinin görevidir. Ayrıca Gazze’nin yönetimi için teknokrat bir idari komite kurulmalıdır. Mısır olarak 15 isim sunduk; Filistinli gruplar arasında bu isimlerde geniş mutabakat var.

* Mısır veya Arap ülkeleri bu uluslararası güce asker verir mi?

-Mısır sürece destek verecektir. Lojistik ve teknik katkı sağlama, komuta–kontrol mekanizmalarında rol alma gibi seçenekler masadadır. Ayrıca Şarm eş-Şeyh anlaşmasının uygulanmasını izleyen Kiryat Gat’taki sivil–askeri komitede yer alıyoruz.

* Hamas’ın silahsızlandırılması tartışılıyor. Bu mümkün mü?

-Trump Planı silahların tamamen kaldırılmasını değil, toplanarak teslim edilmesini öngörüyor. Bu konu Filistinli fraksiyonların kendi aralarında uzlaşmasıyla aşamalı olarak şekillenebilir.

*Gazze’nin yeniden inşası için Mısır nasıl bir rol üstleniyor? Yakın bir tarihte uluslararası bağış konferansı olur mu?

-ABD ile siyasi temaslarımız yoğun. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Jared Kushner ile görüştüm. Konferansa ilişkin mekân ve zaman tartışılıyor ancak henüz resmi tarih yok.

*Suudi Arabistan’la ilişkileri nasıl tanımlıyorsunuz?

-Mısır–Suudi Arabistan ilişkileri son derece güçlü ve kalıcıdır. İki ülke Arap ve İslam dünyasının iki kanadıdır. Ekonomi, enerji, ticaret ve konsolosluk alanlarında tam koordinasyon içindeyiz. İlk Yüksek Koordinasyon Konseyi toplantısı için tarih belirleme sürecindeyiz; hedef ilk çeyrektir.

*Sudan’da çatışmalar sürüyor. Mısır’ın çabası ne aşamada?

- Sudan bizim stratejik derinliğimizdir. Günlük iletişim yürütüyoruz. Hedef; Sudan’ın birliği, egemenliği ve ulusal kurumlarının korunmasıdır. Uluslararası Dörtlü (ABD–Suudi Arabistan–BAE–Mısır) ile sürekli temas hâlindeyiz. BM ile insani yardım ve güvenli koridor konularında çalışıyoruz.

*Sıkça Mısır’ın Sudan’da askeri taraf tuttuğu iddiaları ortaya atılıyor. Bu doğru mu?

-Kesinlikle yanlış. Sahada taraf değiliz. Çözüm siyasi ve diplomatik olmak zorunda. Askerî çözüm yoktur.

*Libya dosyasında Mısır’ın yaklaşımı nedir?

-Libya’daki bölünmeyi kabul etmiyoruz. Kurumların birleştirilmesi ve eş zamanlı başkanlık–parlamento seçimleri öncelik. Türkiye ile 2019 deniz mutabakatını tanımıyoruz; bunu BM’ye bildirdik. Deniz sınırı meselesi, Libya ile ikili bir konudur.

* Türkiye ile ilişkilerde ilerleme var. Tüm konularda tam uyum var mı?

-Türkiye ile ilişkiler çok iyi ilerliyor. Ancak ortaklık demek, tüm dosyalarda yüzde yüz mutabakat demek değildir. Biz, uzlaşı alanlarını genişletiyor ve farklılıkları yönetilebilir düzeyde tutuyoruz.

*Somali’deki Mısır rolü, Etiyopya’ya baskı amacı mı taşıyor?

-Bu iddialar gerçek dışı. Somali ile tarihsel bağlara sahibiz. Barış misyonunda yer almamız Somali hükümetinin talebidir ve amacı terörle mücadele ile devlet kapasitesi kazandırmaktır.

*Kızıldeniz güvenliği konusunda Mısır’ın pozisyonu nedir?

-Kızıldeniz ve Aden Körfezi yalnızca kıyıdaş ülkeleri ilgilendirir. Hiçbir yabancı ülkeye askeri erişim izni verilmeyecek. Bu konuda Suudi Arabistan ve diğer kıyıdaş devletlerle tam uyum içindeyiz.

*Hedasi Barajı (Rönesans Barajı) müzakerelerinde son durum nedir?

-Müzakereler tamamen çıkmaza girmiştir. 13 yıl boyunca iyi niyet göstermeyen Etiyopya nedeniyle süreç bitmiştir. Mısır’ın su güvenliğine zarar gelirse meşru müdafaa hakkımız saklıdır.

*ABD’nin bu dosyada arabulucu olması mümkün mü?

- ABD dahil uluslararası taraflarla temas vardır; ancak Etiyopya’nın Nil’in uluslararası hukuk kapsamındaki statüsünü kabul etmeden ilerleme olmaz.

*Suriye’deki gelişmeleri nasıl okuyorsunuz?

-Bizim için temel mesele Suriye’nin birliği, güvenliği ve egemenliğidir. İsrail’in Suriye’ye yönelik ihlallerini tamamen reddediyoruz. Şam yönetiminin toplumun tüm kesimleriyle kapsayıcı iletişim kurması gerektiğini düşünüyoruz. Terör ve yabancı savaşçı dosyaları da çözülmelidir.

*Lübnan konusunda Mısır ne yapıyor?

- ABD, İran ve İsrail ile yoğun temas yürüttük. Amacımız, Lübnan’ı bölgesel çatışmadan uzak tutmak. Lübnan ordusunun güneyde elde ettiği başarıları önemsiyoruz ve desteğimiz sürecek.