Yemen hükümeti Aden Rafinerisi’nin açılması için çalışıyor

Yemen hükümeti, Aden Rafinerisi’nin tam kapasite çalıştırılmasını hedefliyor.

Yemen’in geçici başkenti Aden şehrinin el-Burika bölgesindeki Aden Rafinerileri Şirketini ziyaret eden Muin Abdulmelik (SABA)
Yemen’in geçici başkenti Aden şehrinin el-Burika bölgesindeki Aden Rafinerileri Şirketini ziyaret eden Muin Abdulmelik (SABA)
TT

Yemen hükümeti Aden Rafinerisi’nin açılması için çalışıyor

Yemen’in geçici başkenti Aden şehrinin el-Burika bölgesindeki Aden Rafinerileri Şirketini ziyaret eden Muin Abdulmelik (SABA)
Yemen’in geçici başkenti Aden şehrinin el-Burika bölgesindeki Aden Rafinerileri Şirketini ziyaret eden Muin Abdulmelik (SABA)

Yemen’de Husiler Marib ve Taiz cephelerinde Birleşmiş Milletler (BM) ateşkesini ihlal etmesi ve grubun Saada’da en az 17 Afrikalı göçmenin ölümüne neden olmakla suçlandı.
Öte yandan Yemen Başbakanı Muin Abdulmelik, Aden Rafinerisi’nin tam kapasite çalışmaya başlatılmasına yönelik çalışmaların hızlandırılması ve reform planlarının uygulanamama nedenlerinin ortaya çıkarılması gerektiğini vurguladı.
Resmi kaynaklar, Muin Abdulmelik’in cumartesi günü, petrol türevi ürünlerin yerel piyasa ihtiyaçlarını karşılaması ve ülke ekonomisinin desteklenmesinde önemli bir rol üstlenmesi amacıyla, rafinerilerin tam kapasite ile işletilmesi için hazırlanan planın uygulanması kapsamında atılan adımları ve çalışmaların ilerleyişini görmek için geçici başkent Aden’deki Burika’daki Aden Rafinerileri Şirketine, bir teftiş ziyareti gerçekleştirdiğini bildirildi.
Şarku’l Avsat’ın Yemen haber ajansı SABA’dan aktardığı habere göre Başbakan, rafineri yönetimi ve mühendislerinden, Aden Rafinerileri’nin cumhurbaşkanlığı direktifleri doğrultusunda hazırlanmış olan işletme planına uygun şekilde tam kapasite ile yeniden faaliyete geçirilmesine ilişkin plan ve programlar hakkında bilgi aldı. Başbakan bu bağlamda, ülke ekonomisini beslemesi beklenen en önemli yaşamsal tesislerden biri olan rafineriyi tam kapasite ile çalıştırmak için hazırlanan takvime göre planın uygulanmasını hızlandırmak için çalışmaların iki katına çıkarılması gerektiğini vurguladı.
Aynı kaynaklara göre, Abdulmelik, Aden Rafineri Şirketi’nin yetkilileri, mühendisleri ve bir dizi çalışanı içeren büyük bir toplantıya başkanlık etti. Toplantıda rafinerinin çalışmaları için gelecek planlarını, şeffaflık ve yönetişim ilkelerinin uygulanmasını ve Suudi Arabistan Krallığı ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) tarafından sağlanan petrol tesisleri hibesinin alınması ve yönetilmesindeki rolü tartışıldı.
Yemen Başbakanı, Aden Rafinerisi’nin elektrik santralinin tamamlanamamasının nedenlerinin açıklığa kavuşturulması için soruşturma başlattı. Başbakan soruşturmanın yanı sıra çalışma hızını ve genel olarak rafinerinin faaliyetini artırmaya katkıda bulunması için çalışmaların tamamlanması için acilen bir zaman çizelgesi belirlenmesi için talimat verdi. Başbakan “Önceki dönemde tanık olunan çalışmalardaki karışıklıkların devam etmesine izin verilmeyecek, görevine aykırı davrananlar cezalandırılacaktır. Zira, rafinerinin tam kapasite ile yeniden çalıştırılması, çalışanlarına, vatandaşlarına ve genel olarak ekonomiye fayda sağlayacaktır.” dedi. Ayrıca rafinerinin yeni yönetiminin, geçmiş sorunları aşacağı ve yeni vizyona göre çalışacağı konusunda duyduğu güveni ifade etti.
Yemen Başbakanı, rafinerinin kapsamlı modernizasyonuna planının uluslararası şirket tarafından yürütülen çalışmalara göre uygulanacağını, üretimde niteliksel bir sıçrama sağlanacağını, rafinerinin tam kapasite çalışmasını sağlayacak her konuda devlet desteği sağlanacağını ve petrol şirketi ile işbirliği içinde petrol türevlerinin piyasa ihtiyaçlarının karşılanacağını vurguladı.
Kaynaklar, hükümetin Aden şehrini geliştirme aynı zamanda hizmetleri ve altyapıyı iyileştirme planlarına göre, Aden şehrinde ve Büyük Aden Parkı’nda yeni hükümet kompleksleri kurma planlarını tartışmak için başka bir toplantıya daha başkanlık ettiğini belirtti.
Resmi kaynakların belirttiğine göre, Yemen geçici başkenti Aden Valisi Ahmed Lamlas ve Bakanlar Kurulu Genel Sekreteri Muti Demmac katıldığı toplantıda, yeni projelerin uygulanacağı lokasyonlar da dahil olmak üzere başarı mekanizmaları onaylandı. Arazi Genel Müdürlüğü’ne Aden’de yerel yönetimle koordineli olarak, hükümet komplekslerinin kurulacağı alanların belirlenmesine başlaması yönünde talimat verildi.
Toplantıda, Başkanlık Konseyi Başkanı’nın, geçici başkent Aden’in koşullarını çeşitli yönlerden iyileştirmeye yönelik direktiflerinin uygulanması çerçevesinde, zaman çizelgesinde göre Aden’de yol bakım planları, sanitasyonun iyileştirilmesinin yanı sıra yeni ticari ulaşım yollarının oluşturulması ve projeler için finansman kaynaklarının oluşturulması ele alındı.
Yemen ordusunun askeri medyası dün (Cumartesi), Husilerin BM ateşkesini ihlalleri ile ilgili olarak, Marib kuzeybatı cephesinde Husi milislerinin keskin nişancıları tarafından bir askerin öldürüldüğünü ve başka bir askerin de yaralandığını bildirdi.
İnsan hakları örgütlerinin kaynaklarına göre Husi milisleri Taiz’deki ed-Dabab bölgesindeki es-Saile köyünü bombalaması sonucunda bir sivilin hayatını kaybetmesi ve bir aileden iki kişinin de yaralandığını aktardı. İnsan Hakları Bilgi ve Rehabilitasyon Merkezi’nden yapılan açıklamada, Taiz’in batısındaki Hazran bölgesinde konumlanan Husi milislerinin, ed-Dabab bölgesinde es-Saile köyünü hedef aldığını açıkladı. Mermi, eşi Suad Ahmed Abdu ile birlikte yaralanan Haşim Muhammed Ali’nin ailesinin evine isabet etti ve 5 yaşındaki oğulları Mahmud Haşim’in ölümüne neden oldu.
Taiz merkezli İnsan Hakları Merkezi, BM Yemen elçisine ve İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’ne, Husilerin Taiz’e yönelik sistematik saldırganlığına karşı baskı uygulama çağrısında bulundu.
Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, Husi milislerin Saada Valiliği’ne bağlı Rako sınır bölgesinde Afrikalı göçmenlere ait dükkan ve çadırları yakarak 17 kişinin ölümüne ve kesin olarak sayısı henüz bilinmeyen diğer kişilerin de yaralanmasına yol açmasını kınadı.
Ağ milisler ile ilgili olarak “Savunmasız sivillere karşı suç işlemeye, terör planlarına dahil olmayı, saflarında savaşmayı, uyuşturucu kaçakçılığında ve geçim kaynağı arayarak, Yemen’i birçok diğer ülkeye geçiş noktası olarak gören Yemenliler ve Afrikalıları sınır ötesine kaçırma alnında çalışmayı reddedenleri ortadan kaldırmak için çalışmaya devam ediyor” dedi.
Ağ, Husi milislerinin yeni ihlalin, 2020 yılında başkent Sanaa’daki bir hapishanesinde 60’tan fazla Afrikalının yanmasına neden olmasının ardından ‘kanlı siciline eklenen yeni bir olay’ olarak nitelendirdi.
Yemen Haklar ve Özgürlükler Ağı, tüm uluslararası örgütlere ve BM’ye Afrikalı göçmenleri ve sivilleri kurtarmak için hızlı bir şekilde harekete geçilmesi, mülteci haklarını korumak için uluslararası yasaları ve prosedürleri etkinleştirilmesi ve suçlara karışanların cezalandırılması çağrısında bulundu.



‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
TT

‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)

Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.

İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.

İsrail’in geciktirme girişimleri

İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.

Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.

İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.

Silahlı milislerden destek

Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.

i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.

sdfrt
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)

Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.

Kabinede itirazlar

Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.

Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.

gthy
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)

Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.

Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları

Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.

Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.

Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.

Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.

Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.

Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.


İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.

Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının  ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.

Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.

Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.

Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.


Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
TT

Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)

aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.

Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.