Irak Meclisi’ndeki bağımsız milletvekilleri, ülkedeki siyasi çıkmazı çözmeye yönelik bir girişim başlattı. Girişim, ‘hiçbir dış tarafın herhangi bir şekilde müdahale etme hakkına sahip olmadığı bir iç ulusal mesele olan’ hükümetin kurulması meselesi de dahil olmak üzere, anayasal yetkilerin tüm aşamalarında uygulanması gerekliliğini şart koşuyor. Girişim ayrıca, art arda gelen hükümetler aracılığıyla geçmiş dönemlerin, başarısızlıklara tanık olduğuna dikkati çekerken, bu nedenle ilgili siyasi bloklara ‘eski şartlar olmaksızın Temsilciler Meclisi’ndeki en kalabalık bloğu oluşturmak için’ kendileriyle birlikte hareket etme çağrısında bulundu.
Cumhurbaşkanının ‘Bakanlar Kurulu başkanlığına bir isim atamakla’ görevlendirilmesi sonrasında bağımsız milletvekilleri bloğunun, siyasi blokların dikteleri ve baskıları olmaksızın bağımsız kişileri kapsayacağı belirtildi. Girişim, tüm silahlı gösterileri sona erdirmek ve yasayı herkese karşı uygulamak için bir hükümet programının yanı sıra Irak anayasasında belirtilen ilke ve koşullara uygun olarak bir cumhurbaşkanı seçilmesinin önemli olduğuna vurgu yaptı.
Siyasi gözlemciler, bu girişimin Irak parlamentosundaki geleneksel siyasi güçlerin tarafsızlığı veya uygulanabilirliği konusundaki şüphelerini artıracağına, ayrıca anayasal şartlara ve (seçimlere katılmayı talep eden en büyük blok tarafından) cumhurbaşkanının seçilmesi ve başbakanın atanması yöntemine saygı gösterilmesi açısından yeni bir gelişme olmayacağına inanıyor. Söz konusu girişim, Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’ın ve Şii Koordinasyon Çerçevesi’nin girişimlerine bir yanıt olarak geldi. Sadr ve Koordinasyon Çerçevesi girişimleri, kendilerine hükümeti kurmada daha fazla yer kazandırırken, girişimlerinin uzlaştırıcı nitelikte olduğu görülüyordu.
Sadr Hareketi liderinin bölünmüş Şii platformundaki muhaliflerine bir hükümet kurmak için verdiği süre dolarken Sadr ve muhalifleri, iki girişimde bulunarak topu sayıları yaklaşık 40’a ulaşan bağımsız milletvekillerine fırlattı. Bağımsızların, geçen perşembe günü Sadr ve Şii Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin girişimlerine pratik bir yanıt ortaya koymaları gerekiyordu. Ancak aralarında anlaşmazlıkların ortaya çıkması ve ayrıca bağımsız temsilcilerin saflarını bölmeye çalışan siyasi güçler nedeniyle bu yanıt, birçok kez ertelendi. Bir bağımsız milletvekili, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada girişimlerinin ‘siyasi krizi çözmek için pratik bir yol haritası’ içerdiğini söyledi. Milletvekiline göre bu yol haritasının başında, ‘bakanların parlamentodaki mevcut veya eski milletvekilleri veya mevcut ve eski bakanlardan herhangi biri arasından seçilmemesi’ için bağımsızlardan oluşan profesyonel bir hükümetin oluşturulması maddesi geliyor. Bağımsız milletvekili, “Bu şart, bağımsız bir kişi olması gereken başbakan için de geçerlidir” dedi.
Bakanlıklar, bileşenler ve parlamenter ağırlığı olan parlamenter bloklar temelinde ayrılırken, bağımsızlığın nasıl sağlanacağı ile ilgili bir soruya yanıt olarak ise milletvekili, “İki büyük Şii partisinin (Sadr Hareketi ve Koordinasyon Çerçevesi) aylardır yeni hükümeti kurmada başarısız olması, Irak sokaklarında öfke kaynağı haline gelen bir konu. Çözüm vizyonumuz, 22 bakanlıktan oluşan toplam hükümet kabinesinden 11 bakanlık Şii bileşen için tahsis edilen bakanlık kriterlerine dayanmaktadır. Ancak bu pozisyonları, Şii siyasi partilerin ve güçlerin aday gösterilmesiyle değil, bakanlıklar içerisindeki kalifiye unsurlar arasından atadığımız bağımsızlar işgal etmektedir” dedi.
Şarku’l Avsat’ın birden fazla siyasi taraftan edindiği bilgilere göre ancak bu vizyon, her iki Şii parti tarafından da gerekli kabulü görmedi. Zira bu vizyon, bu partileri, kendilerine tahsis edilen kotalardan mahrum bırakmak anlamına geliyor. Bağımsız milletvekillerinin arzusuyla kesişen pozisyonlara dayalı olarak siyasi güçler, bağımsızların tüm projesini bozmak amacıyla kendi eğilimlerine yakın bağımsız milletvekillerine baskı yapmaya çalıştı.
Öte yandan bağımsız milletvekillerine karşı çatışan taraflardan her birinin, gerek başbakan adaylığı gerekse bakan adaylığı konusunda hükümette pay sahibi olmasını sağlayacak çıkış yollarının aranması, bu girişimin ertelenmesine neden olan hususlar arasında yer alıyor. Bu durum, iki tarafın geçtiğimiz dönemde yaşadığı bölünmenin ardından aralarında bir tür yakınlaşmaya yol açmıştı.
Koordinasyon Çerçevesi, başta Nuri el-Maliki liderliğindeki Kanun Devleti Koalisyonu, Hadi el-Amiri liderliğindeki Fetih Koalisyonu, Kays Hazali liderliğindeki Asaib Ehlil Hak, Ammar el-Hekim liderliğindeki Hikmet Akımı ve Haydar el-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu’nu içeriyor.
Irak’ta hükümet krizi: Bağımsız milletvekillerinin çözüm girişimi sonuçsuz mu kalacak?
Bakan seçme kriterleri, iki Şii bloğunun taleplerine uymuyor
Irak’ta hükümet krizi: Bağımsız milletvekillerinin çözüm girişimi sonuçsuz mu kalacak?
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة