Mali’deki cunta hükümeti: Batı destekli askerler darbe yapmaya çalıştı

Mali askerleri Nijer sınırı yakınında devriye geziyor (Reuters)
Mali askerleri Nijer sınırı yakınında devriye geziyor (Reuters)
TT

Mali’deki cunta hükümeti: Batı destekli askerler darbe yapmaya çalıştı

Mali askerleri Nijer sınırı yakınında devriye geziyor (Reuters)
Mali askerleri Nijer sınırı yakınında devriye geziyor (Reuters)

Mali’de Ağustos 2020 darbesinde iktidara gelen cunta hükümeti, ‘Batı destekli’ bir grup subay ve astsubayın, 11 Mayıs gecesi darbe girişiminde bulunduğunu ancak girişimin başarısız olduğunu bildirdi.
Reuters’ın haberine göre, cunta hükümeti devletin güvenliğini hedef alan bu girişimin şiddetle kınandığını ifade etti.
Ülkede durumun kontrol altında olduğu bilgisini veren hükümet, darbe girişimine yardım eden suç ortaklarını tespit etmek için sınır ve başkent Bamako’ya giriş noktalarındaki kontroller de dahil olmak üzere katı güvenlik önlemlerinin alındığını duyurdu.
Cunta hükümetinin Batı’yı suçlaması, Mali ile ‘militanlara karşı savaşında on yıldan fazla bir süredir ona yardım eden, ancak son zamanlarda ülkeden çekilen’ eski uluslararası müttefikleri arasındaki ilişkilerin zayıfladığını gösteriyor.
Cunta hükümeti ile Batı arasındaki gerilim, Şubat ayında söz verilen seçimler ve sivil yönetimin hızla yeniden tesis edilmesinin gerçekleştirilmemesi ve Rus paralı askerleriyle işbirliği yapmasıyla ilgili.
Rus Wagner şirketine bağlı paralı askerler Mali ordusunun yardımına geldi ve tanıklar geçen ay paralı askerlerin Mali’de sivillerin toplu infazına karıştığını söyledi.

Mali G5 Sahel Gücü’nden çekildi
Mali, Sahel bölgesinde terörle mücadele amacıyla kurulan G5 Sahel Gücü’nden çekildiğini bildirdi.
Hükümet tarafından dün yapılan açıklamada, Nijer, Burkina Faso, Mali, Moritanya ve Çad’ı içeren G5 Sahel Gücü’nün Mali’nin dönem başkanlığı talebini kabul etmemesi nedeniyle ülkenin bu oluşumdan çekildiği ifade edildi.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times