İsrail polisinden Mescid-i Aksa baskınında başından vurduğu Filistinli gencin cenazesine sert müdahale

Filistin Kızılayı, Şerif'in cenazesi sırasındaki olaylarda şu ana kadar yaralanan 52 kişiden 12'sinin hastaneye kaldırıldığını belirtti

Filistinliler, geçen ay İsrail güçleriyle çıkan çatışmalarda ağır yaralandıktan sonra ölen Velid el-Şerif'in cenazesine katıldı (AFP)
Filistinliler, geçen ay İsrail güçleriyle çıkan çatışmalarda ağır yaralandıktan sonra ölen Velid el-Şerif'in cenazesine katıldı (AFP)
TT

İsrail polisinden Mescid-i Aksa baskınında başından vurduğu Filistinli gencin cenazesine sert müdahale

Filistinliler, geçen ay İsrail güçleriyle çıkan çatışmalarda ağır yaralandıktan sonra ölen Velid el-Şerif'in cenazesine katıldı (AFP)
Filistinliler, geçen ay İsrail güçleriyle çıkan çatışmalarda ağır yaralandıktan sonra ölen Velid el-Şerif'in cenazesine katıldı (AFP)

İsrail polisi, ramazan ayında Mescid-i Aksa’ya düzenlediği baskında ağır yaralanan ve cumartesi günü hayatını kaybeden Filistinli Velid Şerif’in (21) cenazesine göz yaşartıcı gaz ve kauçuk kaplı mermiyle müdahale etti.
İsrail polisi, ramazan ayında Mescid-i Aksa’ya düzenlediği baskında başına isabet eden kauçuk kaplı mermi nedeniyle komaya giren ve 14 Mayıs Cumartesi günü hayatını kaybeden Şerif’in cenazesini bu akşam ailesine teslim etti.
Şerif ailesinin avukatları, polisin aileye sınırlı katılımla gece cenazesi şartı koştuğunu ancak ailenin polisin şartlarını kabul etmediğini aktardı.
İsrail polisi işgal altındaki Doğu Kudüs kentinin Selahaddin Caddesi'nde yer alan Mücahidler Kabristanlığı ve Mescid-i Aksa çevresinde cenaze töreni öncesinde geniş güvenlik önlemleri aldı.
Binlerce Filistinli, Şerif’in naaşını tekbirler ve "Canımız, kanımız sana feda olsun" sloganlarıyla yatsı namazının ardından Esbat Kapısı'ndan Mescid-i Aksa’ya getirdi; Filistin bayraklarıyla Kıble Mescidi’ne taşıdı.
Cenaze namazının ardından Mescid-i Aksa’dan çıkan gruba polis copla müdahale etti.
Cenazenin toprağa verilmesinin ardından çok sayıda havai fişek atıldı. Cenazeye katılan Filistinliler ve İsrail polisi arasında işgal altındaki Doğu Kudüs’ün Selahaddin Caddesi'nde olaylar çıktı.
İsrail polisi, kauçuk kaplı mermi, ses bombası, göz yaşartıcı gaz, cop ve tazyikli suyla Filistinlilere sert şekilde müdahale etti.
Filistinli gruplar, İsrail güçlerine taş atarak karşılık verdi. İsrail polisinin, işgal altındaki Doğu Kudüs'teki olaylarda bazı Filistinlileri gözaltına aldığı belirtildi.
Öte yandan Filistin Kızılayından yapılan açıklamada, Şerif'in cenazesi sırasında İsrail güçleri ile çıkan olaylarda şu ana kadar yaralanan 52 kişiden 12'sinin hastaneye kaldırıldığı aktarıldı.

İsrail güçlerinin Mescid-i Aksa'daki saldırıları
İsrail güçleri, 15 Nisan Cuma günü sabah namazının ardından Mescid-i Aksa'daki Filistinlilere ses bombası, göz yaşartıcı gaz ve plastik mermiyle müdahale etmişti. Olaylarda 152 Filistinli yaralanmış, yüzlercesi de gözaltına alınmıştı.
İsrail polisi, 22 Nisan'da bir kez daha binlerce kişinin sabah namazını eda etmesinin ardından Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlemiş, ses bombası ve plastik mermilerle Filistinlilere saldırmıştı.
Filistin Kızılayı, olaylarda 31 Filistinlinin yaralandığını, bunlardan 14'ünün hastanede tedavi altına alındığını bildirmişti. Velid Şerif, başına kauçuk kaplı mermi isabet etmesi sonucu hastaneye kaldırılmış ve komaya girdiği açıklanmıştı.
İsrail ordusunun işgal altındaki Cenin kentine düzenlediği baskında öldürdüğü Filistinli kadın gazeteci Şirin Ebu Akile'nin cuma günkü cenazesine de polis müdahale etmişti. İsrail polisinin, Ebu Akile'nin tabutunu taşıyanlara sert müdahalesi ve tabutun düşme tehlikesi yaşadığı görüntüler uluslararası tepkiyle karşılanmıştı.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times