Her yıl dünya çapında 9 milyon kişi hava kirliliği sebebiyle hayatını kaybediyor

Çin'de kömür işleme tesisinden dumanlar yükselirken (AP)
Çin'de kömür işleme tesisinden dumanlar yükselirken (AP)
TT

Her yıl dünya çapında 9 milyon kişi hava kirliliği sebebiyle hayatını kaybediyor

Çin'de kömür işleme tesisinden dumanlar yükselirken (AP)
Çin'de kömür işleme tesisinden dumanlar yükselirken (AP)

Bilim insanları, artan hava kirliliği ve kurşun zehirlenmesinin 2015'ten bu yana yılda yaklaşık dokuz milyon kişinin ölümüne sebep olduğunu ve dünya çapında kirlilikle mücadelede mütevazı ilerlemeyi baltaladığını söyledi.
Bilim insanlarının küresel ölüm oranları ve kirlilik seviyelerine ilişkin analizlerine göre, endüstriyel süreçlerden ve kentleşmeden kaynaklanan hava kirliliği, 2015 ve 2019 yılları arasında hava kirliliğine bağlı ölümlerde %7'lik bir artışa neden oldu.

Küresel Sağlık ve Kirlilik İttifakı’nın kurucusu ve kirlilik temizleme programları üzerinde çalışan kar amacı gütmeyen Pure Earth’ün başkanı olan çalışmanın ortak yazarı Richard Fuller, iklim değişikliği, sıtma ve HIV’in aksine çevre kirliliğine fazla odaklanılmadığını söyledi.
The Lancet Planetary Health dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, araştırmacılar, Washington Üniversitesi tarafından yürütülen ve kirliliğe maruz kalmayı inceleyen ve bundan kaynaklanan ölüm riskini hesaplayan bir çalışmanın 2019 verilerini analiz etti.

Yakın zamanda yapılan çalışma, özellikle kapalı alanlarda sigara içmek veya kanalizasyon gibi geleneksel kirleticileri, endüstriden kaynaklanan hava kirliliği ve toksik kimyasallar gibi daha modern kirleticilerden ayırarak, kirliliğin nedenlerine odaklanıyor.

Çalışmada hava kirliliğinden kaynaklı ölümlerin en çok Çad, Orta Afrika Cumhuriyeti, Nijer, Solomon Adaları, Somali, Güney Afrika, Kuzey Kore, Lesoto, Bulgaristan ve Burkina Faso gibi ülkelerde kaydedildiği belirtildi.  



Yeni zayıflama ilacı, diyabet ve obezite tedavisinde umut vaat ediyor

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Yeni zayıflama ilacı, diyabet ve obezite tedavisinde umut vaat ediyor

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Yeni bir klinik araştırmaya göre, ayda sadece bir kez alınması gereken yeni bir deneysel ilaç, bir yıl içinde "önemli kilo kaybı" sağlayabilir ve hem diyabet hem de obeziteyi yenmeye yardımcı olabilir.

Salı günü NEJM adlı akademik dergide yayımlanan araştırmanın sonuçları, Maridebart cafraglutide veya MariTide adlı ilacın bir yıl içinde vücut ağırlığını yüzde 20'ye kadar azaltabileceğini gösteriyor. İlacın 12 ay boyunca alınmasından sonra bile, katılımcıların kilo kaybı durma noktasına gelmemişti, bu da daha fazla kilo verme potansiyeli olduğunu gösteriyordu.

İlaç şirketi Amgen tarafından geliştirilen ilaç, Ozempic gibi popüler kilo verme iğneleriyle aynı molekül kombinasyonunu ve insülin salınımında rol oynayan başka bir yolu hedefliyor.

Yeni ilacın sağladığı kilo kaybının, bel çevresi, kan basıncı ve dolaşımdaki yağ moleküllerinin kan seviyeleri gibi kalp sağlığı ölçütlerinde iyileşmeleri de beraberinde getirdiği bulundu.

Yale Tıp Fakültesi'nden çalışmanın ortak yazarı Ania Jastreboff, "Veriler, ilacı ayda bir veya daha az sıklıkta kullanma olasılığını gösteriyor. Tip 2 diyabetli ve diyabetsiz obezite hastaları için sürdürülebilir, uzun vadeli tedaviler aradığımız için özellikle umut verici" dedi.

Faz 2 denemesi, obezite ve obeziteyle tip 2 diyabet olan iki gruba ayrılan yaklaşık 600 kişiyi içeriyordu.

Obezite grubunda her 4 haftada bir 140, 280 veya 420 mm'lik değişen dozlarda MariTide deri altına enjekte edildi ve bazıları için dozlar birkaç hafta veya ayda bir dikkatlice artırıldı.

Çalışma, tedavinin sadece obeziteyle yaşayan kişilerde ortalama yüzde 20, obezite ve tip 2 diyabetle yaşayanlarda ise ortalama yüzde 17'lik bir kilo kaybı sağladığını ortaya koydu.

Amgen'in araştırma ve geliştirme başkan yardımcısı Jay Bradner, "MariTide'ın aylık veya daha seyrek kullanılması, tedaviye uyumu ve uzun vadeli kilo kontrolünü iyileştirme potansiyeline sahip. Obezite, tip 2 diyabet ve ilgili rahatsızlıklar yaşayan kişilerin sağlık sonuçlarını en iyi hale getirme fırsatı sunuyor" dedi.
 

Görsel kaldırıldı.
Diyabet ilacı Ozempic (AFP)

Çalışmada, ilacı alan kişilerin bağırsağında "hafif ila orta derecede" bazı yan etkiler görüldü. Ancak bu gastrointestinal olaylar çoğunlukla ilk dozla sınırlıydı ve etkinliği azaltmadan dozlar dikkatlice artırıldığında daha az sıklıkta görüldü.

Ancak çalışma süresince bu yan etkiler nedeniyle ilacın kesilmesi söz konusu olmadı.

Araştırmacılar, son aşamada halihazırda vücut ağırlıklarının yüzde 15'ini kaybetmiş kişilerde ilacın kilo vermeyi daha da artırmadaki etkinliğini değerlendiriyor.

Ayrıca, kalp hastalığı ve tıkayıcı uyku apnesi olan kişilerde ilacın kilo kaybı üzerindeki etkisini değerlendirmeyi umuyorlar.

Independent Türkçe