Hırvatistan Cumhurbaşkanı, İsveç'in NATO üyeliğine itirazı konusunda Türkiye'ye hak verdi

Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic (Reuters)
Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic (Reuters)
TT

Hırvatistan Cumhurbaşkanı, İsveç'in NATO üyeliğine itirazı konusunda Türkiye'ye hak verdi

Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic (Reuters)
Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic (Reuters)

Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic, İsveç'in NATO üyeliği için Türkiye'nin taleplerini yerine getirmesi durumunda artık eskisi gibi bir ülke olmayacağını savundu.
Milanovic, basına yaptığı açıklamada, İsveç'in NATO üyeliği sürecini ve Bosna Hersek'teki Hırvatların statüsünü değerlendirdi.
Hırvatistan Cumhurbaşkanı, Türkiye'nin İsveç'ten NATO üyeliği konusunda haklı taleplerinin bulunduğunu belirterek bu durumun, İsveç'in üyeliğini zora soktuğunu ifade etti.
İsveç'in bu talepleri karşılayıp karşılayamayacağından emin olmadığını dile getiren Milanovic, "İsveç, Türkiye'nin isteklerini yerine getirirse artık eski İsveç olmayacak. NATO'ya girerse de eskisi gibi bir ülke olmayacak" dedi.
Milanovic, "İsveç'in Türkiye'nin taleplerini karşılamanın 'itibarını' sarsacağını düşüneceğini, Türkiye'nin de taleplerinden kesinlikle vazgeçmeyeceğini" belirterek "Türkiye, kendisi için önemli olan şeyleri talep ediyor. İsveç'i dost görmüyor" değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'nin Finlandiya ve İsveç'in NATO üyelikleri konusunda sergilediği tutumun, "ciddi devletlerin" işleyişini ortaya koyduğuna işaret eden Milanovic, Hırvatistan'ın da Bosna Hersek'teki Hırvatların statüsü konusunda benzer bir tavır sergilemesi gerektiğini kaydetti.
"Bu, Hırvatların Bosna Hersek'teki durumunun tam aksine, Türk onurunun bir örneği. Bizler de kendi çıkarlarımız için mücadele etmeliyiz" ifadelerini kullanan Zoran Milanovic, "Burada zarara uğrayan taraf, Türkiye olmayacak" diye konuştu.

Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği süreci Hırvatistan'da tartışma yarattı
Hırvatistan'da Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği süreci, Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic ve hükümet arasında tartışmaya neden olmuştu.
Milanovic, Hırvatistan'ın Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya üye olmalarını veto etmemek için tek şartlarının, Bosna Hersek'te bir sonuca bağlanamayan "seçim yasası reformunun" çözüme kavuşturulması olduğunu söylemişti.
Hırvatistan Meclis Başkanı Gordan Jandrokovic ise Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğini veto etmenin, ülkenin uluslararası konumuna ve itibarına zarar vereceğini, bunun Bosna Hersek'teki Hırvatlara hiçbir faydasının olmayacağını dile getirmişti.

Bosna Hersek'te seçim yasası reformu müzakereleri
Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da, Avrupa Birliği (AB) delegasyonu eşliğinde başlatılan seçim yasası reformu müzakereleri sonuç alınamadan sonlanmıştı.
Bosna Hersek seçim yasası reformu görüşmelerine Bosna Hersekli siyasi parti temsilcileri, arabulucu olarak da AB Dış İlişkiler Dairesi (EEAS) Direktörü Angelina Eichhorst ve ABD'nin Saraybosna Büyükelçisi Michael Murphy katılmıştı.
Hırvatistan Cumhurbaşkanı Milanovic, bunun üzerine Dayton Barış Anlaşması'nın aslının anlaşılmadığını savunarak "Her üç milletin de kurucu ve eşit olduğunu kabul etmiyorlar, Hırvatların, Bosna Hersek devlet sistemindeki meşru temsilini kabul etmek istemiyorlar" ifadesini kullanmıştı.

Bosna Hersek'te seçim reformu talebi
Cumhurbaşkanlığının biri Boşnak, diğeri Hırvat halkından olmak üzere iki üyesi, Bosna Hersek Federasyonu'ndaki vatandaşlar tarafından, üçüncü üye Sırp Cumhuriyeti Entitesi'nde yaşayan vatandaşlar tarafından seçiliyor.
Son Devlet Başkanlığı Konseyi seçimlerinde Zeljko Komsic'e karşı kaybeden Dragan Covic, Komsic'in Bosna Hersek Federasyonu'ndaki Boşnakların oylarıyla seçildiğini iddia ederek ülkede yeni bir seçim reformu talebinde bulunmuştu.



Filistinli aktivist Mahmud Halil: Trump yönetimi beni susturmaya çalıştı ama bu bana daha büyük bir platform sağladı

 Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)
Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)
TT

Filistinli aktivist Mahmud Halil: Trump yönetimi beni susturmaya çalıştı ama bu bana daha büyük bir platform sağladı

 Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)
Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'ın seçkin üniversitelerle mücadelesinin başlamasından sadece birkaç gün sonra, federal göçmenlik görevlileri mart ayında New York'taki Columbia Üniversitesi'ndeki yurdunda Filistinli öğrenci Mahmud Halil'i gözaltına aldı.

Trump yönetimi, Filistinlileri destekleyen diğer yabancı öğrencileri gözaltına alarak ve Halil'in en önde gelen aktivistlerinden biri olduğu Filistin yanlısı öğrenci protesto hareketine tanık olan Columbia, Harvard ve diğer özel eğitim kurumlarına verilen milyarlarca dolarlık araştırma hibelerini iptal ederek mücadelesini artırırken, Halil üç aydan fazla bir süre Louisiana kırsalındaki bir gözaltı merkezinde tutuldu.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre 30 yaşındaki Halil, “Soykırıma karşı durduğum için hiç pişman değilim… Doğru olanı savunduğum için, yani savaşa karşı çıktığım ve şiddete son verilmesi çağrısında bulunduğum için pişman değilim” ifadelerini kullandı.

Halil, hükümetin kendisini susturmaya çalıştığına ama aksine bunun kendisine daha geniş bir platform sağladığına inanıyor.

Halil serbest bırakıldıktan sonra New York'a döndüğünde havaalanında Trump'ın siyasi muhaliflerinden Temsilci Alexandria Ocasio-Cortez tarafından karşılandı. Gözaltına alındığı için doğumunu kaçırdığı eşi ve küçük oğluyla buluştuğu sırada destekçileri Filistin bayrakları salladı.

İki gün sonra Columbia Üniversitesi'nin Manhattan kampüsü yakınlarındaki katedralin merdivenlerinde düzenlenen bir mitingin yıldızı oldu ve burada üniversite yetkililerini eleştirdi.

Geçtiğimiz hafta, 2025 New York Belediye Başkanlığı seçimleri öncesinde Demokrat Parti ön seçimini kazanan Filistin yanlısı Zohran Mamdani ile birlikte coşkulu kalabalığın karşısına çıktı.

Halil şunları söyledi: “Bu durumda olmayı ben seçmedim; Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi (ICE) seçti... Bunun elbette hayatım üzerinde büyük bir etkisi oldu. Dürüst olmak gerekirse halen yeni gerçekliğim üzerine düşünmeye çalışıyorum.”

Mayıs ayındaki mezuniyet törenine katılamayan Halil gözaltından işsiz olarak çıktı. Uluslararası bir yardım kuruluşunun siyasi danışman olarak çalışması için yaptığı teklifi geri çektiğini söyledi.

Hükümet temyiz başvurusunu kazanıp onu tekrar gözaltına alabilir. Bu nedenle Halil önceliğinin oğlu ve diş hekimi eşiyle mümkün olduğunca çok zaman geçirmek olduğunu ifade etti.

Suriye'deki bir Filistin mülteci kampında doğan Halil'in eşi Dr. Nur Abdullah ABD vatandaşı. Halil'e geçen yıl ABD'de kalıcı oturma izni verildi.

Yüksek lisans öğrencisi olarak 2022 yılında New York'a taşındı ve Columbia Üniversitesi yönetimi ile üniversitenin İsrail ordusunu destekleyen silah üreticileri ve diğer şirketlere yaptığı yatırımlara son vermesini talep ederek kampüs parkında eylem yapan protestocular arasındaki başlıca öğrenci müzakerecilerinden biri oldu.

Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)

Halil herhangi bir suçla itham edilmedi. Ancak ABD hükümeti geniş kapsamlı bir göçmenlik yasasına dayanarak onun ve diğer bazı Filistin yanlısı uluslararası öğrencilerin ‘yasal ancak tartışmalı’ konuşmalarının ABD'nin dış politika çıkarlarına zarar verebileceği gerekçesiyle sınır dışı edilmeleri gerektiğini savundu.

Davaya bakan federal yargıç, Trump yönetiminin Halil'i sınır dışı etmek için öne sürdüğü temel gerekçenin, ifade özgürlüğü haklarının anayasaya aykırı bir şekilde ihlal edilmesi olduğuna hükmetti. Hükümet karara itiraz ediyor.

Beyaz Saray Sözcüsü Abigail Jackson sorulara cevaben şunları söyledi: “Bu ifade özgürlüğü ile ilgili değil, Hamas teröristlerini desteklemek ve kampüsleri güvensiz hale getiren ve Yahudi öğrencileri taciz eden kitlesel protestolar düzenlemek için ABD'de bulunma hakkı olmayan kişilerle ilgili.”

Columbia Üniversitesi'nin politikasına meydan okuma

Halil, antisemitizm bahanesini kınadı ve Yahudi öğrencileri protesto hareketinin ‘ayrılmaz bir parçası’ olarak tanımladı. Hükümetin, Trump'ın Amerikan karşıtı, Marksist ve ‘radikal sol’ ideolojilerin hâkim olduğunu söylediği Amerikan yüksek öğretimini yeniden şekillendirmek için ‘antisemitizmi’ bahane olarak kullandığını söyledi.

Trump yönetimi Columbia'ya ve diğer üniversitelere, çoğunlukla biyomedikal araştırmalar için verilen federal hibe parasının, hükümet kimi kabul ettikleri, işe aldıkları ve ne öğrettikleri konusunda daha fazla denetime sahip olmadıkça devam etmeyeceğini bildirdi ve ‘daha fazla entelektüel çeşitlilik’ çağrısında bulundu.

Harvard'ın aksine Columbia Üniversitesi, hükümetin hibeleri aniden iptal etmesine itiraz etmedi ve Trump yönetiminin protestolarla ilgili kuralların sıkılaştırılması yönündeki bazı taleplerini, finansmanın yeniden başlatılmasına yönelik müzakerelerin ön koşulu olarak kabul etti.

Halil, Columbia'nın eylemlerini yürek parçalayıcı olarak nitelendirdi. Halil, “Columbia, yükseköğretim kurumlarının nasıl yönetildiğine dair her ayrıntıya müdahale etmesine izin vererek kurumu Trump yönetimine teslim etti” dedi.

Columbia Üniversitesi yönetimi, müzakereler devam ederken akademik özerkliği korumanın ‘kırmızı çizgi’ olduğunu belirtti.

Columbia Üniversitesi Sözcüsü Virginia L. Abrams, üniversite yetkililerinin Halil'in nitelendirmesine ‘kesinlikle katılmadıklarını’ ifade etti.

Abrams yaptığı açıklamada, “Columbia Üniversitesi, Halil de dahil olmak üzere, öğrencilerin güçlü bir şekilde inandıkları konularda konuşma hakkını tanır... Ancak üniversitenin, kampüsteki herkesin ayrımcılık ve tacizden uzak bir kampüs topluluğuna katılabilmesini sağlamak için kurallarına ve politikalarına uyması da önemlidir” ifadelerini kullandı.

Halil, Columbia ve Trump'ın hedefindeki diğer üniversiteleri öğrencilerine kulak vermeye çağırdı.

Halil sözlerini şu ifadelerle noktaladı: “Öğrenciler, bu kampüsün insan hakları ve uluslararası hukuka nasıl uyabileceğine ve tüm öğrencileri nasıl kapsayabileceğine dair net bir plan sundular... Meselelerin neresinde dururlarsa dursunlar herkes kendini eşit hissedecek... Üniversite yönetimi öğrencileri dinlemek yerine siyasi baskıya boyun eğmeyi tercih ediyor.”