Rus askeri bir sivili öldürdüğünü kabul etti

İtiraf, Ukrayna’daki ilk ‘savaş suçu’ davasında geldi.

Rus asker Vadim Shishimarin Kiev’de mahkeme karşısına çıktı. (AFP)
Rus asker Vadim Shishimarin Kiev’de mahkeme karşısına çıktı. (AFP)
TT

Rus askeri bir sivili öldürdüğünü kabul etti

Rus asker Vadim Shishimarin Kiev’de mahkeme karşısına çıktı. (AFP)
Rus asker Vadim Shishimarin Kiev’de mahkeme karşısına çıktı. (AFP)

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırı başlattığı 24 Şubat’tan bu yana ilk savaş suçları davası düzenlendi. Kiev mahkemesinde bir Rus askeri Ukraynalı bir sivile ateş açarak öldürdüğüne yönelik suçlamayı kabul etti.
AFP’ye göre dün öğleden sonra, saçları kazınmış, yeşil ve mavi renklerinde bir gömlek giymiş 21 yaşındaki Vadim Shishimarin Kiev’deki Solomiansky Bölge Mahkemesi’ne getirildi ve cam kafese alındı. Başsavcının iddianameyi okumasının ardından, Shishimarin’e kendisine yöneltilen tüm gerçekleri kabul edip etmediğini soruldu. Sibirya’nın İrkutsk bölgesinden olan asker “Evet” yanıtını verdi.
Yapılan değerlendirmeler savaş suçları ve kasten adam öldürmekle suçlanan askerin müebbet hapis cezasına çarptırılabileceği yönünde.  Başka duruşmalar ile devam etmesi beklenen bu dava, Ukrayna adalet sistemi için bir sınav niteliğinde olacak. Bununla birlikte diğer uluslararası kuruluşlar da Rus güçlerinin işlemekle suçlandığı ihlallere ilişkin kendi soruşturmalarını yürütüyorlar. Ukraynalı yetkililer, askerin dedektiflerle iş birliği yaptığını ve olayın savaşın başlamasından sadece dört gün sonra gerçekleştiğini kabul ettiğini söylüyor. Kiev tarafından yapılan açıklamaya göre Shishimarin’in dahil olduğu tümen 28 Şubat’ta kuzey Ukrayna’da saldırıya uğradıktan sonra, diğer dört askerle birlikte kaçtı ve Chupakhivka köyü yakınlarında bir araba çaldı. Savcılar, kimliği açıklanmayan sivil kurbanın, hırsızlık olayının gerçekleştiği sırada evinin yakınında yol kenarında bisiklet sürdüğünü söyledi.
Ukrayna Başsavcısı Iryna Venediktova’nın ofisi yaptığı açıklamada, askerlerden birinin, onları ihbar etmemesi için Shishimarin’a sivili öldürmesini emrettiğini, adamın olay yerinde, evinden sadece on metre ötede öldürüldüğünü bildirdi. Ukrayna makamları mayıs ayı başlarında, ayrıntıları açıklamaksızın Rus askerinin tutuklandığını duyurdu. Shishimarin’in Ukrayna’daki savaşa ‘annesini maddi olarak desteklemek’ için geldiğini söylediği bir video yayınlandı. Rus asker içinde bulunduğu durumu “Ateş etmem emredildi. Onu bir kez vurdum. Adam yere düştü ve biz yolumuza devam ettik” ifadeleri ile aktardı.  
Savcı Andriy Sinyuk mahkemeye, askerin diğer üç askerle birlikte 1 Mart’ta tutuklandığını ve beşinci bir askeri kısa bir süre önce çatışmalar sırasında öldüğünü belirtti. Duruşmaya bugün tanıkların dinlenmesi ile devam edilmesi bekleniyor. Ukrayna Başsavcısı Venediktova, Twitter üzerinden yaptığı bir dizi paylaşımda davanın ülkesi için önemini vurguladı:
“Savaş suçlarıyla ilgili 1100’den fazla vakamız ve 40 şüphelimiz var. Bu ilk duruşma ile Ukrayna’da suç işleyen her failin, suç işleme emri veya suça yardım edenlerin hesap vermekten kaçamayacağına yönelik açık bir işaret gönderiyoruz.”
Ülkenin kuzeydoğusunda yer alan Harkiv bölgesindeki sivil tesislere füze ateşleyen iki Rus askerinin bugünden itibaren mahkeme önünde çıkarılması planlanıyor. Ukrayna Helsinki İnsan Hakları Grubu Direktörü Oleksandr Pavlichenko “Bu prosedürler normalden çok daha hızlı gerçekleşti” ifadelerini kullandı zira bazen suçun meydana gelmesi ile cezanın verilmesi arasında 5 yıl gibi bir süre geçebiliyor” dedi. Pavlichenko, olayın ‘gerçek bir yargı prosedürü mü yoksa halkın gözleri önünde sadece bir tiyatro gösterisi mi olacağını’ bilmek istediklerini söyledi. Kendisine göre bu sorunun cevabı, Rus asker Shishimarin’ın akıbetine, yani Shishimarin’ın cezasının Ukrayna’da mı uygulanacağı yoksa askerin mahkum değişiminden mi faydalanacağına bağlı.
Yargı sürecinden önce Rus medyasının görüştüğü Shishimarin’ın yakınları yaşananlara dair açıklamada bulundu. Bir Rus gazetesinin haberine göre babası, “Bir medya savaşındayız” diyerek oğlunun geri dönmesini istedi.



Trump'ın BM Daimi Temsilcisi adayı BM'yi önyargılı olmakla suçladı ve reform çağrısında bulundu

ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı Mike Waltz (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı Mike Waltz (Reuters)
TT

Trump'ın BM Daimi Temsilcisi adayı BM'yi önyargılı olmakla suçladı ve reform çağrısında bulundu

ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı Mike Waltz (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı Mike Waltz (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı ve eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, BM'nin muazzam potansiyelini överken reform yapılmasının önemini vurguladı.

Senato Dış İlişkiler Komitesi'ndeki onay oturumunda konuşan Waltz şunları söyledi: “Çin'den Rusya'ya, Avrupa'dan gelişmekte olan ülkelere kadar herkesin anlaşmazlıkları çözmek için bir araya gelebileceği bir yer olmalı. Ancak 80 yılın ardından BM, temel misyonu olan barışı sağlama görevinden uzaklaştı. BM Şartı’na ve onun temel ilkelerine geri dönmeliyiz. ‘Barışı koruma’ amacı halen önemli bir role sahip, ancak reforma da ihtiyaç var.”

Waltz, ABD'nin BM operasyonlarının yüzde 25'ini finanse ettiğini, Afrika'daki misyonların ‘milyarlarca dolara mal olduğunu ve on binlerce askeri içerdiğini’ kaydetti. Waltz, “1940'lardan bu yana var olan, yenilenmiş bir yetkisi olmayan ve görünürde bir sonu olmayan iki misyonumuz var. BM Güvenlik Konseyi'ne misyonların süresini ve maliyetlerini sınırlandırması, hedeflerini netleştirmesi ve ulus inşasına değil barışı korumaya odaklanması için baskı yapmalıyız” ifadelerini kullandı.

Waltz, Çin'le yüzleşmenin kendisi için ‘mutlak bir öncelik’ olduğunu vurguladı ve Pekin'in etkisine karşı koymak için ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile birlikte çalışma sözü verdi.

BM'de ‘antisemitizmle’ yüzleşmek

Öte yandan Waltz, BM Genel Kurulu'nun 2015-2023 yılları arasında İsrail aleyhinde 154 karar kabul ederken, diğer tüm ülkeler aleyhinde sadece 71 karar kabul ettiğine dikkat çekerek, ‘yaygın antisemitizmle’ yüzleşilmesi gerektiği çağrısında bulundu. Waltz, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) çalışanlarını 7 Ekim olaylarına karışmakla ve okullarını da ‘Yahudi karşıtı nefreti öğretmekle’ suçlayarak, ‘UNRWA'nın dağıtılması’ gerektiğini bildirdi.

Waltz, ‘İsrail ile iş yapan ABD şirketlerinin boykot edilmesi çağrısında bulunan BM Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese'nin yeniden atanmasının bu önyargının bir tezahürü olduğunu’ söyledi.

Suriye ‘değerlendirilmesi gereken bir fırsat’

Suriye konusunda ise Waltz, ABD için büyük bir fırsat olduğunu belirterek, önceliklerinin BM'deki müttefik ve ortaklarıyla birlikte çalışarak ‘Esed rejimini hedef alan ve İran'ın etkisini sınırlayan yaptırımları’ kaldırmak olacağını vurguladı.

Waltz, “Önümüzde değerlendirilmesi gereken bir fırsat olduğunu düşünüyorum. Ancak kritik bir dönemden geçiyoruz. Bu bana Libya’yı hatırlatıyor, bir seçim yapmamız gerekiyor: Ya bu fırsatı değerlendiririz ya da Suriye kaosa sürüklenir ve bu da tüm bölgeyi beraberinde sürükleyebilir. Şu anda bu fırsat değerlendirilebilir” şeklinde konuştu.

Suriye konusunda ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ve diğer yetkililerle birlikte çalışmayı dört gözle beklediğini ifade eden Waltz, “Suriye'de Libya'da yaptığımızdan daha iyisini yapmayı umuyoruz” dedi.

Waltz sözlerini şöyle tamamladı: “ABD Başkanı'nın liderliğinde barış ve refahı yaymaya devam edebileceğimize ve ‘BM'yi yeniden büyük yapabileceğimize’ inanıyorum.”