Lübnan’da seçimlerin ardından ekonomik kriz derinleşti, kuyruklar yeniden ortaya çıktı

Merkez Bankası döviz kurunun yükselişini önlemek için müdahale etti, Bağdat Lübnan’a elektrik üretimi için daha fazla akaryakıt gönderme sözü verdi

Beyrut’ta bir ekmek fırını önünde sıra bekleyen vatandaşlar. (EPA)
Beyrut’ta bir ekmek fırını önünde sıra bekleyen vatandaşlar. (EPA)
TT

Lübnan’da seçimlerin ardından ekonomik kriz derinleşti, kuyruklar yeniden ortaya çıktı

Beyrut’ta bir ekmek fırını önünde sıra bekleyen vatandaşlar. (EPA)
Beyrut’ta bir ekmek fırını önünde sıra bekleyen vatandaşlar. (EPA)

Lübnan’da genel seçimlerin sona ermesinin ardından ekonomik kriz kendini yeniden gösterdi. Ekmek fırınlarının ve akaryakıt istasyonlarının önünde kuyruklar oluştu. Yakıt stoklarındaki azalma nedeniyle elektrik arzı yine düştü. Amerikan doları yerel para birimi karşısında rekor kırdı, serbest piyasada 1 dolar 31 bin Lübnan lirasından işlem gördü. Merkez Bankası çalkantılı piyasaları sakinleştirmek için, döviz arz süresini bir ay süreliğine uzattığını duyurdu.  
Lübnan devleti yerel para biriminin değerini korumak için önlemler almaya girişirken, Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi, Meclis Başkanı Nebih Berri ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde, ülkesinin Lübnan’a ‘elektrik üretiminde’ kullanılmak üzere yakıt sağlamaya devam edeceğini teyit etti. Nebih Berri daha önce Irak’tan bu yönde talepte bulunmuştu. Lübnan’da iki elektrik kaynağı bulunuyor. Tüketimin yüzde onu hidroelektrik santrallerinden karşılanırken, diğer kısmı akaryakıt (fuel oil) santralleri tarafından üretiliyor. Irak hükümeti geçmişte yapılan bir anlaşma uyarınca vadeli olarak Lübnan’a akaryakıt tedariği sağlıyor. Lübnan genelinde sadece 4 ila 6 saat elektrik arzı sağlanabiliyor. Günün geriye kalan zamanlarında ise yakıt temelli mobil jeneratörlerle elektrik ihtiyacı karşılanıyor.  
Lübnan Elektrik İdaresi, seçim sürecinde üretim kapasitesini arttırarak, depolarındaki akaryakıt stoklarının büyük bir bölümünü tüketmek zorunda kaldıklarını açıkladı. Küresel piyasalarda ham petrol fiyatlarındaki artış nedeniyle alım yapamadıklarını duyuran Elektrik İdaresi, halihazırda geçmişteki anlaşmalar uyarınca Irak’tan sağlanan akaryakıt miktarlarının ise yetersiz olduğunu kaydetti. Tamamen karanlıkta kalınmaması için önlem olarak kuzeydeki Deyr Ammar Santrali’nde üretimin durdurulduğu, Zahrani Santralinde ise minimum seviyelerde dört gün yeterli olabilecek üretim gerçekleştirilebileceği ifade edildi. Irak’tan ‘akaryakıt’ taşıyan bir tankerin cuma günü Beyrut’a varmasının beklendiği belirtildi.

Lübnan’da bazı akaryakıt istasyonlarında kuyruk oluştu. (EPA) 
Lübnan’da Amerikan doları yerel para birimi karşısında beş aylık en yüksek seviyeyi gördü. Sabah saatlerinde serbest piyasada 31 bin Lübnan Lirasından işlem gören dolar, Merkez Bankası’nın piyasaya döviz sürmesiyle biraz olsun geriledi. Merkez Bankası yenilebilir olmak üzere temmuz ayının sonuna kadar sabit fiyattan dolar arzı gerçekleştireceğini duyurmasının ardından, Lübnan lirası değer kazanarak 30’un altına düştü. Bu süreçte Beyrut’taki bazı ticari mekanlar yerel para birimiyle satışlarında daha fazla zarar etmemek için kepenk indirdi. Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulunan banka kaynakları, yerel paranın değerinin düşmesinin, Merkez Bankası’nın seçimlerden sonra piyasaya döviz arzı gerçekleştirmeyeceği yönünde çıkan söylentiler nedeniyle yaşandığını aktardı. Lübnan’da yakıt ve buğday ithalatı başta olmak üzere ithalat işlemleri Merkez Bankası’nın sağladığı dövizle doğrudan bağlantılı. Lübnan’ın bazı bölgelerinde dün fırınlar önünde uzun kuyruklar oluştu. Bazı fırınlar un stoklarının bittiği gerekçesiyle kapılarını kapattı. Fırıncılar Birliği Cebel Lübnan temsilcisi Antuan Seyf, ‘Çoğu fırının yeterli stoğu bulunmuyor, tüketime bağlı olarak birkaç günlük stoklarla idare ediyoruz, bu bir kriz durumudur, altı değirmen çalışmalarını durdurdu çünkü buğday ücretlerini ödeyemediler” dedi.
Akaryakıt ithalatında döviz temininde yaşanan gecikmeden kaynaklı sorunlar ve küresel piyasalardaki petrol fiyatlarındaki yükseliş, bazı akaryakıt istasyonlarının geçici olarak kapanmasına yol açtı. Bunun üzerine aktif olan istasyonlarda uzun araç kuyrukları oluştu. Petrol İstasyonları Birliği üyesi George Barraks, Ulusal Haber Ajansı'na yaptığı açıklamada "Limandaki tankerlerde ve depolarımızda yeterli miktarda benzin bulunuyor, yani yakıt sıkıntısı yok. Sorun döviz ödemeleriyle ilgili gecikmelerden kaynaklandı ve yakın zamanda çözülmesini umuyoruz. Dolayısıyla bir süre sınırlı satışlar yapılması kararlaştırıldı, bazı istasyonlar ise akaryakıtları tükendiği için geçici olarak kapatıldı” dedi.  



İsrail Beyrut'un kalbine ve güney banliyölerine saldırdı: 4 ölü, 23 yaralı

Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor (AP)
Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor (AP)
TT

İsrail Beyrut'un kalbine ve güney banliyölerine saldırdı: 4 ölü, 23 yaralı

Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor (AP)
Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor (AP)

İsrail ile Hizbullah arasındaki savaş üçüncü ayına girerken İsrail, Beyrut'un kalbindeki bir konut binasını ‘beş füze’ ile hedef aldı ve Hizbullah'ın önde gelen liderlerinden Talal Hamiye'nin hedef alındığı haberlerinin ortasında binayı tamamen yerle bir etti.

Lübnan Ulusal Haber Ajansı (NNA), Beyrut'un ‘korkunç bir katliama uyandığını, İsrail savaş uçaklarının el-Basta bölgesindeki el-Memun Caddesi'nde sekiz katlı bir konut binasını beş füzeyle tamamen yok ettiğini’ bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın NNA’dan aktardığına göre arama kurtarma ekipleri, düşman savaş uçaklarının bir konut binasını hedef aldığı ve çok sayıda şehit ve yaralının olduğu el-Basta bölgesinde bulunan el-Memun Caddesi'ndeki enkazı kaldırmak için çalışıyor.

Hizbullah'a bağlı yerel bir kanal, Lübnan Sağlık Bakanlığı'na dayandırdığı haberinde Beyrut'un el-Basta bölgesine düzenlenen saldırıda en az dört kişinin öldüğünü ve 23 kişinin de yaralandığını bildirdi.

İsrail Yayın Kurumu'na (IBC) konuşan bir güvenlik kaynağı, İsrail'in bugün şafak vakti Beyrut'ta Hizbullah'ın operasyon şefi Muhammed Haydar'ın kaldığı bir binayı hedef aldığını söyledi.

Ebu Ali olarak da bilinen Haydar, Hizbullah'ın operasyonlar biriminin başı ve örgütün en üst düzey isimlerinden biriydi.

İsrail'in Beyrut'un merkezindeki el-Basta bölgesinde bir konuta düzenlediği saldırının yol açtığı geniş çaplı yıkımdan (AFP)İsrail'in Beyrut'un merkezindeki el-Basta bölgesinde bir konuta düzenlediği saldırının yol açtığı geniş çaplı yıkımdan (AFP)

Banliyölere yeni saldırılar

Şafak vakti Beyrut'un merkezine yönelik saldırının ardından İsrail ordusu güney banliyölerine yeni saldırılar düzenledi. NNA, Lübnan Üniversitesi çevresindeki Hadath bölgesine şiddetli bir saldırı düzenlendiğini bildirdi.

Bu saldırı, İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee'nin X platformu aracılığıyla güney banliyölerinde yaşayanlara yeni tahliye uyarılarında bulunmasının ardından geldi.

Adraee’nin yaptığı tahliye uyarısında şu ifadeler yer aldı: “Güney banliyöleri bölgesinde, özellikle ekteki haritalarda belirtilen binalarda ve Hadath ile Choueifat'taki komşu binalarda yaşayan tüm sakinlere uyarı: İsrail Savunma Kuvvetleri’nin yakın zamanda harekete geçeceği Hizbullah tesislerinin yakınında bulunuyorsunuz. Sizin ve aile fertlerinizin güvenliği için bu binaları derhal boşaltmalı ve en az 500 metre uzağa gitmelisiniz.”

Talal Hamiye kimdir?

İsrail medyası, Beyrut'un kalbindeki saldırının hedefinin Hizbullah komutanı Talal Hamiye olduğunu ve tahkimat delici füzelerin kullanıldığını, bunun da Lübnan'ın farklı bölgelerinde büyük bir patlama sesi duyulmasına yol açtığını bildirdi. Bu füzeler, Hizbullah eski Genel Sekreteri Hasan Nasrallah ve Hizbullah Yürütme Konseyi Başkanı Haşim Safiyuddin suikastlarında kullanılanlara benziyor.

Yedioth Ahronoth, Hamiye'nin ‘parlak askeri kariyere sahip biri’ olarak bilindiğini ve komutan Mustafa Bedreddin'in öldürülmesinin ardından Hizbullah'ın askeri kolunun komutasını üstlendiğini kaydetti.

Hamiye, hakkında bilgi verenlere 7 milyon dolara kadar ödül veren ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Rewards for Justice (Adalet İçin Ödül) programının duyurulmasıyla yeniden gündeme gelene kadar ilgi odağı olmaktan uzak kaldı.

görsel

Hamiye, Hizbullah'ın Lübnan toprakları dışındaki operasyonlarını yürütmekten sorumlu olan dış operasyon birimi Birim 910'un komutanıdır.

Ciddi hasar

Yerel bir televizyon kanalı tarafından yayınlanan görüntülerde en az bir binanın çöktüğü ve birkaç binanın da ağır hasar gördüğü görülüyor.

Reuters'a konuşan görgü tanıkları, patlamaların Beyrut'u sabaha karşı 04:00 sularında sarstığını bildirdi. Güvenlik kaynakları saldırıda en az dört bombanın ateşlendiğini söyledi.

Bu, İsrail'in son günlerde Beyrut'un merkezindeki bir bölgeyi hedef alan dördüncü hava saldırısı olurken, İsrail saldırılarının çoğunu Hizbullah'ın kalesi olan Beyrut'un güney banliyölerine düzenledi. Geçtiğimiz pazar günü Ras en-Nebe mahallesine düzenlenen bir İsrail hava saldırısında Hizbullah'ın medya ilişkileri sorumlusu öldürülmüştü.

İsrail, Gazze Şeridi'ndeki savaş nedeniyle sınır ötesi çatışmaların patlak vermesinden neredeyse bir yıl sonra eylül ayında Hizbullah'a karşı büyük bir saldırı başlatarak Lübnan'ın büyük bir bölümünü hava saldırılarıyla vurdu ve güneye kara birlikleri gönderdi.

Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor. (AP)Arama kurtarma görevlileri ve bölge sakinleri, Beyrut'ta İsrail saldırısının gerçekleştiği yerde enkaz altında kalanları arıyor. (AP)

İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmalar, Hizbullah'ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail'in güneyine saldırı düzenleyen Hamas ile dayanışma amacıyla ateş açmasının ardından patlak verdi.

ABD'nin Lübnan Özel Temsilcisi Amos Hochstein ateşkes anlaşmasına varmak amacıyla geçtiğimiz hafta Lübnan ve İsrail'i ziyaret etti. Hochstein, Başbakan Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz ile görüşmek üzere İsrail'e gitmeden önce salı ve çarşamba günleri Beyrut'ta yaptığı görüşmelerin ardından ‘ilerlemeden’ söz etti.