Lübnan’da ÖYH ‘seçim darbesi’ alarak Cezin ve güney bölgelerinden çıkarıldı

Özgür Yurtsever Hareketi destekçileri, ÖYH Başkanı Cibran Basil’in seçim sonuçlarını değerlendirdiği konuşmasını dinlerken. (Reuters)
Özgür Yurtsever Hareketi destekçileri, ÖYH Başkanı Cibran Basil’in seçim sonuçlarını değerlendirdiği konuşmasını dinlerken. (Reuters)
TT

Lübnan’da ÖYH ‘seçim darbesi’ alarak Cezin ve güney bölgelerinden çıkarıldı

Özgür Yurtsever Hareketi destekçileri, ÖYH Başkanı Cibran Basil’in seçim sonuçlarını değerlendirdiği konuşmasını dinlerken. (Reuters)
Özgür Yurtsever Hareketi destekçileri, ÖYH Başkanı Cibran Basil’in seçim sonuçlarını değerlendirdiği konuşmasını dinlerken. (Reuters)

Lübnan'daki parlamento seçimlerinin sonuçları birçok sürpriz barındırmaktaydı. Bu sürprizler sadece bir önceki parlamento çoğunluğunun kaybettiği sandalye sayısı açısından değil, aynı zamanda muhalefetin, Hizbullah ve müttefiklerinin kaleleri olarak görülen bölgelerde zafer kazanmasıyla gerçekleşti. Özgür Yurtsever Hareketi (ÖYH) Cezin-Sayda seçim bölgesinde adeta bir ‘seçim depremi’ yaşadı. ÖYH’nin adayları Emel Ebu Zeyd ve Milletvekili Ziyad Esved’in yanı sıra Meclis Başkanı Nebih Berri’nin adayı İbrahim Azar ağır bir kayıp yaşadı. Böylelikle ÖYH güney bölgelerinden herhangi bir milletvekili çıkaramamış oldu.  
Bilindiği üzere kaybeden taraflar mağlubiyetin etkisini küçümsemeye ve bahane aramaya meyillidir. Hristiyan Özgür Yurtsever Hareketi Partisi Merkez Karar Konseyi üyesi Velid el-Aşkar, Cezin-Sayda'daki kaybın nedeninin, Müstakbel Hareketi ve Cemaati İslami’ye yakın 6 bin Sünni seçmenin Lübnan Kuvvetleri Partisi’nin adayını desteklemesi olduğunu söyledi. Şarku’l Avsata açıklamada bulunan Aşkar, ‘’Bizim Cezin’de zaten ciddi bir kitlemiz bulunmuyordu, adayımız Ziyad Esved, Gade Eyyub kadar başarılı olamadı, çünkü sert bir hitap biçimi var, bunun da olumsuz etkileri oldu’’ dedi.  
Aşkar, Sayda’da güçlü ittifaklar geliştiremedikleri için başarısız olduklarını ve bu sonuçların ortaya çıktığını söyledi. Sayda’daki Sünni sandalyeleri Üsame Saad ve Abdurrahmen el-Berzi kazandı. Lübnan Kuvvetleri ise Maruni sandalyelerini Gade Eyyub ve Said el-Esmer kazandı. Şirbel Mesad ise Sünnilerin desteğiyle seçilebildi.  
Lübnan Kuvvetleri’nin Sünnilerin desteğiyle zafer elde edebildiği iddialarını değerlendiren Müstakbel Hareketi Sayda sorumlusu Mazin Haşişu, ‘’Müstakbel Hareketi bu seçimlerde siyasi faaliyetlerini askıya aldığını duyurmuştu, dolayısıyla herhangi bir seçim çalışmamız olmadı sadece gözlemde bulunduk’’ dedi. Şarku’l Avsata konuşan Haşişu, ‘’Özgür Yurtsever Hareketi’nin yaklaşımı tuhaf, Saad Hariri hükümetteyken başarısızlıkların sorumluluğunu ona yüklüyordular, iktidardan çekilmeyi tercih ettiğinde ise seçimlerdeki başarısızlıklarının sorumluluğunu yüklemeye çalışıyorlar. Oysa iktidardayken ektiklerini şimdi biçiyorlar’’ ifadelerini kullandı.  
Müstakbel Hareketi’nin üyelerinin çoğunun Başkan Saad Hariri’nin kararı doğrultusunda seçimlerde aday olmadığını ve oy kullanmadığını hatırlatan Haşişu, ‘’Tabi biz parti olarak destekçilerimizi seçimlere katılmamaları konusunda zorlamış değiliz, nihayetinde insanlar özgürdür ve herkes dilediğini yapar. Ancak bizim parti olarak belirli adayları destekleme kararımız yok’’ dedi.  
Cezin’deki seçimin galipleri ise, bölgedeki siyaset sahnesinin değişmesini, halkın, ülkeyi felakete sürükleyen Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın ve hükümetin politikalarından bıkmış olmasına bağladı. Lübnan Kuvvetleri Partisi İletişim Başkanı Şarl Cebbur, ‘’Cezin’deki seçim sonuçları ‘17 Ekim Devrimi’ ruhunu yansıtmaktadır, ülkeyi yıkıma ve felakete sürükleyen Mişel Avn dönemine tepkinin seviyesini de ortaya çıkarmıştır’’dedi.
Şarku’l Avsat’a açıklamada bulunan Cebbur, ‘’Güneyin kapısı mahiyetindeki Cezin bölgesinde Hristiyanlar hareket özgürlüklerinin kısıtlandığını hissediyor, direnişin sözde stratejik güvenliği nedeniyle insanlar baskı altında tutuluyor, buradaki Hristiyanlar kendilerini zimmet altında görüyor. Egemenliği savunan adayları gördüklerinde doğru tercihte bulundular, Gade Eyyub’un söylemleri Cezin’de korku bariyerlerini yıktı, böylelikle Hizbullah’ın silahlarına meşruiyet sağlamaya çalışan Özgür Yurtsever Harekete unutamayacağı bir ders verdiler, burada bir halk kasırgası yaşandı’’  değerlendirmesinde bulundu.  



Netanyahu'nun tehditlerinin ardından İsrail Gazze'de saldırılarını arttırdı

Gazze'nin güneyinde İsrail saldırısında öldürülen yakınlarının cenazeleri başında ağlayan Filistinliler (AP)
Gazze'nin güneyinde İsrail saldırısında öldürülen yakınlarının cenazeleri başında ağlayan Filistinliler (AP)
TT

Netanyahu'nun tehditlerinin ardından İsrail Gazze'de saldırılarını arttırdı

Gazze'nin güneyinde İsrail saldırısında öldürülen yakınlarının cenazeleri başında ağlayan Filistinliler (AP)
Gazze'nin güneyinde İsrail saldırısında öldürülen yakınlarının cenazeleri başında ağlayan Filistinliler (AP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Hamas üzerindeki askeri baskıyı iki katına çıkarma tehdidinin ve hükümetindeki bakanların Hamas’ın Filistinli tutukluların serbest bırakılmasını ve savaşın sona erdirilmesini öngören kapsamlı bir anlaşmaya varma talebini reddederek Gazze Şeridi'nin tamamını işgal etme çağrılarının ardından İsrail işgal güçleri, Gazze Şeridi'ndeki saldırılarını arttırarak dün daha fazla can kaybına neden oldu.

Filistinli tıbbi kaynaklara göre dün şafak vaktinden bu yana Gazze Şeridi'nin farklı bölgelerine düzenlenen çok sayıdaki hava saldırısı, topçu bombardımanı ve insansız hava aracı (İHA) ile açılan ateş sonucunda 30'dan fazla Filistinli hayatını kaybetti.

Aynı istatistiklere göre kurbanların çoğu Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus ile Gazze şehrinin doğusundaki Şucaiyye ve et-Tuffah mahallelerindendi.

Gazze'deki Filistin Sağlık Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana İsrail tarafından Gazze Şeridi’ne düzenlenen bombardımanlarda ölenlerin sayısının 51 bin 201'e, yaralananların sayısının ise 116 bine yükseldiği bildirildi.

Yeni bir teknik

Şarku’l Avsat muhabiri, dün gece, Gazze şehrinin doğusunda yer alan Zeytun, Şecaiyye ve et-Tuffah mahallelerinin her noktasını vuran İsrail’in saldırılarının yoğunluğu açısından zor geçtiğini, özellikle et-Tuffah Mahallesi ve Yafa Caddesi çevresi ile Gazze şehrinin orta kesimlerine yakın bölgelerden çok sayıda insanı kaçmaya zorladığını bildirdi.

İsrail, 18 Mart'ta çatışmaların yeniden başlamasından bu yana İsrail askerleri arasında yaşanan ilk ölümcül olay olan, Hamas üyeleri ile İsrail askerleri arasında et-Tuffah Mahallesi’nin doğusunda yaşanan çatışmalarda bir İsrail askerinin ölmesi ve dört askerin yaralanmasından bir gün bu bölgelere saldırdı.

İsrail askerleri coğrafi olarak, ateşle korudukları, ancak asker bulundurmadıkları kuzeybatı bölgeleri dışında Refah şehrinin tamamını karadan kontrol ediyorlar. Refah şehrini Han Yunus'tan ayıran ve ‘Morag Koridoru’ olarak bilinen bölgede konuşlanmış durumdalar.

sdfgthy
Dün Gazze’nin kuzey yakınlarında İsrail’e ait askeri bir aracı taşıyan bir tır (Reuters)

İsrail kara kuvvetleri, Gazze Şeridi'nin kuzeyini orta kesimlerden ve güneyden ayıran Netzarim Koridorunda konuşlu olsa da bölgede tam kontrol sağlanmış değil, Reşid sahil yolu halen açık durumda. İsrail kara kuvvetleri aynı zamanda Şucaiyye ve et-Tuffah mahallelerinin dış bölgelerinde de konuşlu ve buradaki operasyonlar, kuzeydeki Beyt Hanun ve Beyt Lahiye semtlerinin dış mahallelerindeki diğer askeri birlikler gibi yavaş ve temkinli bir şekilde yayılıyor.

Operasyonlarında yeni bir taktiksel yaklaşım benimseyen İsrail güçleri, bir yandan Hamas'ı yavaş ilerleyen kara operasyonlarıyla baskı altına almayı hedeflerken, diğer yandan da bomba ya da patlayıcıları tespit etmek amacıyla geriye kalan binaları ve evleri havaya uçurmak için patlayıcı robotlar kullanıyor.

Öte yandan İsrail güçleri, Gazzelilerin evlerine dönmelerini engellemek için onların evlerini yıkmayı ve buraları yaşanmaz alanların ve belki de gelecekte girmelerinin yasak olduğu tampon bölgelerin bir parçası haline getirmeyi amaçlıyor.

Hamas'a baskı

Başta Netanyahu olmak üzere İsrailli yetkililer, Hamas üzerinde baskı kurmak amacıyla operasyonları yoğunlaştırmayı planladıklarını açıkladılar. Netanyahu cumartesi akşamı yaptığı açıklamada, İsrail güçlerine Hamas üzerindeki baskıyı her zamankinden daha fazla arttırmaları talimatını verdiğini ve İsrail'in mutlak zafer elde edene kadar savaşmaya devam etmekten başka çaresi olmadığını söyledi. ‘Katiller’ dediği kişilere teslim olmayacağını ve herhangi bir dikteye boyun eğmeyeceğini vurgulayan Netanyahu, Hamas tarafından ‘kapsamlı anlaşma’ olarak adlandırılan anlaşma kapsamında yeniden belirlenen koşulları reddettiğini belirtti.

Netanyahu hükümetindeki aşırı sağcı bakanlar bu konuşmayı överken, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Gazze'deki askeri operasyonların sürdürülmesi ve yoğunlaştırılması, herhangi bir müzakerenin kabul edilmemesi ve Gazze Şeridi'nin tamamen işgal edilerek askeri yönetimin kurulması için çalışılması çağrısında bulundu. Buna karşın İsrailli gazeteciler ve analistler, İsrail için askeri ve ekonomik risklere değindiler.

dfgthyu
İleri karakol kurmak için Gazze'ye geçmeye çalışan radikal Yahudi yerleşimciler, Şubat 2024 (DPA)

İsrail askerleri, Gazze Şeridi'nin yüzde 30 ila 40'ını etkin bir şekilde kontrol ediyor. Bu durum yerleşimcilerin liderlerini ve onları destekleyen bakanları, 2005 yılında boşaltılan Gazze Şeridi'nde yerleşim inşaatlarının yeniden başlatılması çağrısında bulunmaya teşvik ediyor.

Giderek kötüleşen insani kriz

İsrail'in İbranice yayın yapan haber sitesi Walla, İsrail ordusunun, Hamas'ın gücünü zayıflatmak ve yönetimini sarsmak amacıyla, Gazze'deki bölgeleri daha ufak bölgelere ayırmak amacıyla daha büyük operasyonlara hazırlandığını bildirdi. Walla’nın aktardığına göre bu çerçevede sivil şirketler tarafından işletilen ve doğrudan sivillere gıda yardımı dağıtacak merkezlerin kurulması da söz konusu.

İsrail, Hamas'a baskı uygulamak için sivilleri yerlerinden ederek ve evlerini yıkarak operasyonlarında açıkça sivilleri hedef alıyor. Ayrıca ablukayı sıkılaştırarak ve yardım ve ticari ürünlerin girişini engelleyerek onları açlığa mahkum ediyor.

Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı’na (UNRWA) göre 90 binden fazlası kendisine ait 115 barınakta olmak üzere, yaklaşık 420 bin kişi yeniden başlayan saldırıların ardından yerinden edilmiş durumda ve askeri operasyonlar ve insani yardım girişinin engellenmesi sonucunda insani koşullar hızla kötüleşiyor.

Öte yandan Dünya Gıda Programı (WFP) tüm tarafları sivillere öncelik vermeye ve Gazze Şeridi'ndeki insani yardım çalışanlarını korumaya çağırdı. WFP, İsrail tarafından Gazze Şeridi’nde yürütülen savaş nedeniyle insani acıların daha da arttığını vurguladı.

WFP tarafın dün yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

Gazze'deki aileler bir sonraki öğünlerinin nereden geleceğini bilmiyorlar. WFP tüm taraflara sivillerin ihtiyaçlarına öncelik vermeleri, insani yardım çalışanlarının korunmasını sağlamaları ve Gazze'ye derhal yardım girmesine izin vermeleri çağrısında bulunuyor.

sdfgrthy
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda ücretsiz gıda dağıtım noktasının önünde bekleyen Filistinliler, 12 Nisan 2025 (AFP)

Gazze Elektrik Kurumu (GEDCO) tarafından dün yapılan açıklamada ise Gazze Şeridi'nde yaklaşık 18 aydır elektrik kesintisi yaşandığı ve bu süre zarfında Gazzelilerin 1,88 milyar kilowatt saatten (kWsa) fazla elektriği kullanmaktan mahrum kaldığını bildirdi.

Bu uzun süreli kesinti, başta sağlık, su ve sanitasyon olmak üzere hayati öneme sahip alanları çöküşün eşiğine getirdi. Çünkü temel altyapıyı çalıştıracak enerji kaynağı yok ve kötüleşen insani durumla birleştiğinde salgın hastalıklar ve yetersiz beslenme riski artıyor.

İsrail, 2 Mart'ta Gazze'ye tam bir abluka uygulayarak ateşkesle birlikte yeniden başlayan uluslararası yardımların girişini engelledi. Ayrıca Gazze’nin başlıca deniz suyunu tuzdan arındırma tesisine giden elektriği de kesti.

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), bu hafta insani durumun savaşın başlamasından bu yana geçen 18 ayın en kötü halinde olduğu uyarısında bulundu. Gazze'ye herhangi bir malzemenin geçişine izin verilmesinin üzerinden bir buçuk ay geçtiğini vurgulayan OCHA, bu durumun bugüne kadarki en uzun süreli tedarik kesintisi olduğunun altını çizdi.