ABD'de bir çevre aktivisti bir günlük atığını kıyafet olarak giyiyor

Amaç tüketim çılgınlığı hakkında farkındalık yaratmak

ABD’de ortalama bir kişinin günde çıkardığı çöp yaklaşık 2,3 kilogram (AFP)
ABD’de ortalama bir kişinin günde çıkardığı çöp yaklaşık 2,3 kilogram (AFP)
TT

ABD'de bir çevre aktivisti bir günlük atığını kıyafet olarak giyiyor

ABD’de ortalama bir kişinin günde çıkardığı çöp yaklaşık 2,3 kilogram (AFP)
ABD’de ortalama bir kişinin günde çıkardığı çöp yaklaşık 2,3 kilogram (AFP)

İnsanların ne kadar çöp ortaya çıkardığına dikkat çekmek isteyen ABD'li, ilginç bir meydan okuma gerçekleştiriyor.
Rob Greenfield, ortalama bir ABD'linin her gün oluşturduğu bir günlük çöpü üzerine giymeye karar verdi. Kaliforniya'nın meşhur Beverly Hills bölgesinde çöpten kıyafetiyle dolaşan Greenfield, pek çok kişiyi bilgilendirdiğini söyledi.
Çevre aktivisti, gıda israfına karşı olduğunu ve 2019'da bir yıl boyunca kendi yetiştirdiği yiyeceklerle karnını doyurduğunu açıkladı.
"Sıfır atıklı bir hayat yaşamaya çalışıyorum. Mümkün olduğu kadar az çöp çıkarmak için ekstrem önlemler alıyorum" diyen Greenfield, çöpten kıyafet için bir aylığına ortalama bir ABD'li gibi yaşadığını söyledi.

Rob Greenfield isteyenlere konu hakkında bilgi verdiğini de açıkladı (AFP)
Eylemi için Kuzey Karolina'dan Kaliforniya'ya gelen aktivist, "Sıradan bir insan gibi yaşıyorum. Yemek yiyorum, alışveriş yapıyorum ve çoğumuzun alışık olduğu gibi tüketiyorum" dedi.
Greenfield, bunun ardından çıkan çöpleri şeffaf plastik elbisenin içine sıkıştırarak giyiyor. Kıyafette içecek, abur cubur ve yemekler var. Elbisenin ağırlığı 27 günün sonunda yaklaşık 30 kilograma ulaştı.
Eylemini birkaç gün içinde bitirmeye hazırlanan Greenfield, şöyle konuştu:
"Çöpler gidiyor ve bir daha düşünmüyoruz. İnsanların ne kadar çöp oluşturduğunu görmelerini sağlayacak bir görsel oluşturmak istedim."
Aktivist, kendisini gören bazı kişilerin tepki gösterdiğini ancak çoğu insanın bilgi almak istediğini belirtti:
"Evsiz olduğumu veya akıl sağlığı sorunu yaşadığımı düşünen bazı kişiler var. Ancak çoğunlukla insanlar olumlu yaklaştı."
Greenfield'in eylemiyle yaratmak istediği farkındalık bazı yurttaşlarında beklenen etkiyi yaratmış görünüyor. Örneğin NBC Los Angeles'a konuşan Trelawny Dios adlı bir Amerikalı alışkanlıklarını değiştirmeyi "kesinlikle" gözden geçireceğini belirtti.
Independent Türkçe, AFP, NBC Los Angeles, ABC7



İlk kez "eceline susamış bir gezegen" keşfedildi

HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)
HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)
TT

İlk kez "eceline susamış bir gezegen" keşfedildi

HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)
HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)

Bilim insanları ilk kez "eceline susamış bir gezegen" keşfetti. İlk kez bir gezegenin, yıldızını bu şekilde etkilediği gözlemlendi. 

Dünya'dan yaklaşık 400 ışık yılı uzaktaki HIP 67522 adlı yıldız ve yörüngesindeki iki gezegen uzun zamandır takip ediliyor. Sadece 17 milyon yaşındaki yıldız, 4,5 milyar yaşındaki Güneş'e kıyasla daha büyük ancak daha soğuk. 

Yıldızın HIP 67522 b adlı gezegeni, şaşırtıcı derecede yakın bir yörüngede dönüyor. Ötegezegen yıldızın etrafındaki bir turunu sadece 7 günde tamamlıyor; yani gezegende bir yıl, Dünya zamanıyla sadece bir hafta sürüyor.

Hollanda Radyo Astronomi Enstitüsü'nden Ekaterina Ilin, "Daha önce HIP 67522 gibi bir sistem görmemiştik; gezegen bulunduğunda, yıldızının yörüngesinde 10 günden daha kısa bir sürede döndüğü bilinen en genç gezegendi" diyor.

Ilin ve ekip arkadaşları bu nedenle NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu (Transiting Exoplanet Survey Satellite / TESS) ve Avrupa Uzay Ajansı'nın ötegezegen uydusu CHEOPS'u kullanarak sistemi daha yakından incelemeye karar verdi. 

Araştırmacılar HIP 67522 b'nin yıldızıyla  kurduğu sıkı etkileşim nedeniyle kendi sonunu hazırladığını tespit etti. 

Devasa plazma topları olan yıldızların yüklü parçacıkları, yüzeydeki hareketleriyle güçlü manyetik alanlar yaratıyor. Manyetik alan çizgileri birbirini kesemediğinden, bazen bunlar düğümlenip aniden koparak güneş patlamaları adı verilen radyasyon patlamalarına yol açıyor.

Bilim insanları, Dünya gibi pek çok gezegenin de manyetik alanı olduğu için yıldızına yakın gezegenlerin, yıldızlardaki manyetik alan patlamalarını tetikleyip tetiklemediğini merak ediyordu. 

HIP 67522 sistemini inceleyen ekip, yıldızdaki patlamaların gezegen onun önünden geçerken sıklaştığını saptadı. Araştırmacılar bu nedenle patlamaları gezegenin tetiklediği sonucuna vardı. 

Normalde yıldızların, yörüngelerindeki gezegenlerden etkilenmediği düşünülüyordu. Ancak araştırmacılar HIP 67522'nin yaşı nedeniyle ve güçlü bir manyetik alanı olması durumunda bunun mümkün olduğunu söylüyor.

Bulguları hakemli dergi Nature'da dün (2 Temmuz) yayımlanan çalışmaya göre gezegen yakın yörünge dönüşü sırasında enerji biriktiriyor ve bunun bir kısmını, yıldızın manyetik alan çizgileri boyunca bir kırbaç misali, dalgalar halinde geri gönderiyor. Bu şok dalgası, manyetik alandan yıldızın yüzeyine geçtiğinde muazzam bir patlama yaşanıyor.

Ancak bu güçlü kozmik ışınların büyük bir kısmı uzaya savrulmak yerine gezegene geri dönüyor. Bilim insanları HIP 67522 b'nin bugüne kadar bulunan ilk "eceline susamış gezegen" olduğunu söylüyor. 

Ilin "Gezegen özellikle enerji yüklü patlamaları tetikliyor gibi görünüyor" diyerek ekliyor: 

Gezegenin, yıldızın manyetik alan çizgileri boyunca gönderdiği dalgalar belirli anlarda patlamaları başlatıyor. Ancak patlamaların enerjisi dalgaların enerjisinden çok daha yüksek. Dalgaların oluşmaya hazır patlamaları tetiklediğini düşünüyoruz.

Araştırmacılar halihazırda yaklaşık Jüpiter büyüklüğündeki HIP 67522 b'nin, 100 milyon yıl içinde Neptün'e yakın bir boyuta geleceğini tahmin ediyor.

Bilim insanları sistemi incelemeye devam ederek patlamalarda ne tür enerji salındığını anlamayı umuyor. Ayrıca bu türden benzer sistemlerin var olup olmadığını araştırmak için çalışmalarını genişletmeyi planlıyorlar.

Ilin, "Aklımda milyonlarca soru var çünkü bu tamamen yeni bir fenomen, dolayısıyla ayrıntılar hâlâ net değil" diyor.

Independent Türkçe, Popular Science, Live Science, NASA, Nature