Tunus Seçim Komisyonu, referandum öncesinde Seçim Kanunu’nda değişiklik yapılmasını talep etti

Tunus Seçim Komisyonu seçimlerde tarafsızlığı sağlamak ve yeni seçmenlerin hedef alınmaması için Seçim Kanunu’nda değişiklik yapılmasını talep etti.

Tunus’un başkentinde iş fırsatlarının sağlanması talebiyle gösteriler düzenleniyor
Tunus’un başkentinde iş fırsatlarının sağlanması talebiyle gösteriler düzenleniyor
TT

Tunus Seçim Komisyonu, referandum öncesinde Seçim Kanunu’nda değişiklik yapılmasını talep etti

Tunus’un başkentinde iş fırsatlarının sağlanması talebiyle gösteriler düzenleniyor
Tunus’un başkentinde iş fırsatlarının sağlanması talebiyle gösteriler düzenleniyor

Tunus Seçim Komisyonu Başkanı Faruk Buasker, 25 Temmuz’da yapılması planlanan referandum için Komisyonun online seçmen kaydı yapmasına izin verilmesi amacıyla Seçim Kanunu’nda değişiklik yapılmasını talep etti.
Seçim Komisyonu dün Buasker başkanlığında ikinci toplantısını düzenledi. Komisyon üyelerinden, idari işlere müdahale etmek de dahil olmak üzere geçmiş komisyonların yaptığı hataları tekrarlamamalarını isteyen Buasker, Komisyon ile diğer taraflar arasında imzalanan anlaşmalarla ilgili sorunların çözümü için yasal müdahale çağrısında bulundu.
Cumhurbaşkanlığı Seçim Komisyonu Kanunu ile ilgili kararnamesinde en öne çıkan hususun, Konsey’in seçim süreçlerini yönetmesiyle ilgili çalışmaları ile Konsey Başkanı’na devredilen idari çalışmalar arasında net bir ayrım yapılması olduğunu ifade eden Buasker, Konsey üyeleri ile yönetim biriminin önümüzdeki referandumda tarafsızlığı korumakla yükümlü olduğunu belirtti.
Seçim Komisyonu’nun Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said’e en uygun olanı seçmesi için 4 öneri sunduğunu açıklayan Buasker, Komisyon’un, yapılması planlanan referandumla ilgili herhangi bir seçim takvimi onaylamadığını ve henüz seçmen kayıtları için yoğun bir çalışma başlatmadığını söyledi.
Buasker seçim takviminin onaylanmasının ardından resmi gazetede yayınlanacak ilgili yönergede kesinleşmiş seçmen kayıt tarihlerine yer verileceğini ifade etti.
Referandum için seçmen kayıt süresinin sadece bir hafta olacağı ve 70 bin yeni seçmenin kaydının yapılmasının hedeflendiği iddialarına değinen Buasker, nihai takvim Komisyon tarafından onaylanana dek bunların iddia olarak kalacağını söyledi. Komisyon’un mümkün olan en fazla sayıda seçmenin kaydını yapmaya çalıştığını ve şu an kayıt yapanların sayısının 2 milyonu aştığını aktaran Buasker, mümkün olan en fazla sayıda seçmenin kaydını yapabilmek için yeni bir yasal müdahaleye ihtiyaç olduğunu dile getirdi.
Eski Seçim Komisyonu 9 üyeden oluşurken, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi sonrasında komisyon üye sayısı 7’ye düşürüldü. Üyeleri yeni atanan komisyon, Cumhurbaşkanı Kays Said’in Tunus’taki siyasi rejim, sosyal ve ekonomik krizle ilgili düzenlemeyi teklif ettiği referandum için hazırlık çalışmalarına başladı. Nitekim Komisyon bu çalışmalar kapsamında kayıt memuru ve Komisyon şubelerinde geçici işlerde çalışacak yardımcı alımı için ilan açtı.
Seçim Komisyonu, Seçim Kanunu’nda yer alan seçmen kaydı sistemiyle yetinilmesi halinde birçok kişinin referandumda oy kullanmak için kayıt yapamayabileceğine işaret ederek, oy kullanma yaşı olan 18 yaş üzeri kişiler için online kayıt sistemi kurulmasını teklif ediyor. Komisyon, 2019’da yapılan son seçimlerden bu yana yasal oy kullanma yaşına gelenlerin sayısının yaklaşık 2.5 milyon olduğunu açıkladı.
Seçim alanında faaliyet gösteren bazı sivil toplum kuruluşlarının (STK) seçimlerin şeffaflığıyla ilgili eleştirilerine yanıt veren Seçim Komisyonu Üyesi Muhammed et-Telili, kanundaki şartları taşıyan STK’ların daha önce olduğu gibi oy kullanma, oy sayımı ve sonuçların kayıt altına alınması gibi seçimin tüm aşamalarında denetleme ve gözetleme faaliyetleri gerçekleştirmesinin serbest olacağını ifade etti.
Öte yandan Abir Musa liderliğindeki muhalif Özgür Anayasa Partisi, Avrupa Demokrasi Komitesi Başkanı’nın gönderdiği mektupta Tunus’ta halihazırda işletilen “seçim sürecindeki bir sürü usulsüzlüğe ve ihlale” işaret ettiğini bildirdi.



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.