ABD Savunma Bakanı Austin'den Gantz'a: İran'ın nükleer silah edinmesini engellemeye kararlıyız

ABD ordusu, gözlemci olarak İsrail’in ‘Ateş Arabaları Tatbikatı’na katıldı

Austin, dün Pentagon'daki görüşmeleri sırasında Gantz ile konuşurken (DPA)
Austin, dün Pentagon'daki görüşmeleri sırasında Gantz ile konuşurken (DPA)
TT

ABD Savunma Bakanı Austin'den Gantz'a: İran'ın nükleer silah edinmesini engellemeye kararlıyız

Austin, dün Pentagon'daki görüşmeleri sırasında Gantz ile konuşurken (DPA)
Austin, dün Pentagon'daki görüşmeleri sırasında Gantz ile konuşurken (DPA)

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz ile ABD Savunma Bakanlığı’nda (Pentagon) yaptığı görüşmede, ABD’nin İsrail'in güvenliğine bağlılığını ve niteliksel askeri üstünlüğünü korumaya ilişkin ‘değişmez taahhüdünü’ bir kez daha vurguladı.
Pentagon tarafından ikilinin görüşmesine ilişkin dün (Perşembe) yapılan açıklamada “Austin, ABD yönetiminin İran'ın nükleer silah edinmesine engel olma ve bölgedeki istikrarsızlaştırıcı faaliyetlerine karşı mücadele etme taahhüdünü yineledi. Aynı zamanda Austin, İsrail'in bölgedeki ülkelerle derin ilişkilerinden ve İsrail'in ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nın (CENTCOM) sorumluluk alanına alınmasıyla artan askeri-askeri iş birliği fırsatlarından övgüyle söz etti” ifadelerine yer verildi.
Pentagon, CENTCOM’un az sayıda yetkilisinin gözlemci olarak katılması dışında ABD kuvvetlerinin İsrail'in düzenlediği tatbikatlara (Ateş Arabaları Tatbikatı) katılmadığını söyledi.
İsrail medyası bu haftanın başlarında, Tel Aviv’in bu ayın sonundaki yeni tatbikatının bir parçası olarak İran’ın nükleer tesislerinin vurulmasının simülasyonu için yapacağı geniş çaplı tatbikatına ABD’nin de katılacağını öne sürmüştü. Times of Israel’in haberine göre ABD Hava Kuvvetleri, tamamlayıcı bir güç olarak katılım sağlayıp uçakları, İran hava sahasındaki uçuşlarını ve tekrarlanan saldırıların uygulanmasını simüle eden İsrail uçaklarına yakıt ikmali yapacaktı.
Şarku’l Avsat’ın sorduğu bir soruya karşılık Pentagon Sözcüsü, bazı ABD uçaklarının İsrail uçaklarına havada yakıt ikmali yapma tatbikatlarına katıldığını doğrulamayı reddetti. Bu katılımı doğrulamanın ya da reddetmenin CENTCOM’un yetkisi dahilinde olduğunu söyledi.
CENTCOM Komutanı Orgeneral Michael Erik Kurilla, İsrail'in CENTCOM’un yetki alanına katılmasının ardından pazartesi günü İsrail'i ziyaret etti ve İsrail'in bazı tatbikatlarına katıldı.
İsrail gazetesi, Gantz'ın Beyaz Saray'da ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile ‘İran'ın nükleer programındaki ilerlemeyi’ görüştüğünü belirtti. Gazetenin haberine göre iki taraf aynı zamanda ‘İran'ın bölgedeki istikrarsızlaştırıcı faaliyetlerini’ de ele aldı. Gantz, birlikte yakın çalışılması ve gelecekteki olası senaryolara hazırlanılması gerektiğini vurgularken, ikili ‘İsrail ve ABD arasındaki mükemmel savunma iş birliğine’ dikkat çektiler.

Cruz: Müzakerelerin durmasının nedeni Ayetullahların aşırı talepleri
Öte yandan ABD’li radikal Cumhuriyetçi Senatör Ted Cruz, İran ile müzakerelerin ‘geçici olarak’ durmasının, ABD Başkanı Joe Biden'ın yönetiminden değil de ‘Ayetullahların son derece aşırı taleplerinden’ kaynaklanmış olabileceğini söyledi. The Jerusalem Post’a konuşan Cruz, “Bence Biden yönetimi bir anlaşma yapmayı çok istiyor. Ne yazık ki İsrail'in emniyetini ve güvenliğini, hatta ABD'nin emniyetini ve güvenliğini tehdit etse bile hemen hemen her şeyden feragat etmeye hazır olduklarını gösterdiler” dedi.
Cruz, gösterdiği çabalar sayesinde, yaklaşık bir hafta önce Senato Meclisi’ni, ezici bir oylama ve Cumhuriyetçi Parti ile Demokrat Parti’nin onayıyla terör örgütleri listesinde yer alan İran Devrim Muhafızları Ordusu’na (DMO) uygulanan yaptırımları devam ettirmeye zorladığını da sözlerine ekledi. Cruz, “Ancak sanırım Başkan Biden hemen hemen ne pahasına olursa olsun bir anlaşmayı çok istiyor” dedi.
Cruz, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’e ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi önünde ifade verdiği sırada, Dışişleri Bakanlığı'nın eski Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve başka üst düzey yetkililere İran tarafından öldürülmeye çalışıldıkları sebebiyle koruma sağlamak için halihazırda aylık 2 milyon dolardan fazla harcadığına ilişkin haberlerin doğru olup olmadığını sorduğunu söyledi. Cruz, Blinken'in bunu ve ‘İran'ın eski üst düzey ABD’li yetkilileri öldürme girişimine son vermeyi taahhüt etmeyi reddettiğini’ iddia eden haberleri de doğruladığını belirtti.
Cruz, “Eski yetkilileri öldürmeye çalışacağını söyleyen biriyle aynı masaya nasıl oturabileceğini sorduğumda, Blinken güldü ve bunu kabul etti” dedi. Cruz ‘müzakerelerin askıya alınmasının yalnızca İran'ın aşırı taleplerinden kaynaklandığını’ söyleyerek sözlerini tamamladı.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.