Suriye hükümeti buğday alımı için harekete geçti

Özerk Yönetim üretimin tamamını istiyor.

Haseke vilayetinin kuzeyindeki ed-Darbasiyah kasabasında, 2021 yılında yapılan buğday hasadı. (Şarku’l Avsat)

Fırat’ın doğusundaki Özerk Yönetim ve Suriye rejimi arasındaki buğday rekabeti hız kazandı. Özerk Yönetim dün, üretimin tamamını satın alma niyetinde olan şirketinin Deyrizor, Rakka, Tabka, Münbiç ve Ayn el Arab’da (Kobani) mahsul almaya başlamak üzere beş ana merkez açtığını duyurdu. Suriye hükümetinin buğday satın almak ve korumak için Haseke’de Vali Gassan Halil başkanlığında bir kriz hücresi kurduğu dönemde çiftçileri rekabetçi bir fiyata teşvik ve tüm buğday üretimini Suriye Tahıl Ticareti Kurumu tarafından onaylanan satın alma merkezlerine teslim etmeye yönlendirmek planlanıyor. Haseke ve Kamışlı merkezlerinin ise bu ayın 28’inde üretime geçme şartıyla bugünden itibaren mahsul almaya başlayabileceği belirtiliyor.
Özerk Yönetim’de Tarım Toplumunu Geliştirme Şirketi Başkanı Mustafa İbrahim, Şarku’l Avsat’a şu açıklamada bulundu:
“Ülkenin kuzey doğusundaki etki alanlarımızdan tahıl üretiminin tamamını satın almak için bir plan geliştirdik. Buğday satın almak zor oluyor. Satın alma merkezlerindeki sıkışıklığı azaltmak için kurulan mekanizmalarla öncelikli rol üstlenilecek. Yük, hasat gününden bir önce merkeze getirilerek yüklemenin yapılacağı gün boşaltılacak. Her merkezin idaresi, mal sahibinin en yakın yayım biriminden veya yönetime bağlı ziraat heyetinden aldığı menşei belgesine istinaden üretimin teslim alınacağı günü belirleyecek.”
Suriye hükümetinin tüccarlara veya merkezlere buğday satışını önlemek konusuyla ilgili de bilgi veren İbrahim, sertifikada belirtilen merkeze ve mekanizma için belirlenen güzergaha bağlı kalma zorunluluğuna dikkat çekti. Bu hattan herhangi bir çıkış olması halinde yetkili makamların mekanizmaya el koyacağını ve en yakın satın alma merkezine teslim edeceğini söyledi. Belgesi olmayan buğdayın taşınmasının güvenlik güçlerince önlenebileceğine dikkati çeken İbrahim, çiftçilerin tüm üretimi onaylanan merkeze aktarmalarının öneminin altını çizdi.
Halep’in doğu kırsalı Haseke, Deyrizor ve Rakka bölgelerindeki tarım arazilerinin çoğunu kontrol eden Özerk Yönetim yetkilileri, tüm yağmur sularının çıkmasıyla buğday alımı için fiyat belirlemeye çalışıyor. İbrahim konuya dair şunları söyledi:
“Buğday ve arpa alım fiyatı, kurullar ve yetkili mercilerle görüşüldü. Departmanlar düzeyinde bir çalışma sunuldu ve önümüzdeki günlerde fiyat açıklanacak. Bu köylü kardeşlerimiz için tatmin edici ve üretim maliyetleri açısından da kabul edilebilir bir kâr yüzdesi ile orantılı olacak. Belirli bir şekilde belirlenen maksimum satın alma kriterlerini aşmadığı sürece buğdayın alınmaması söz konusu olmayacak.”
Heyetlerin Suriye’nin kuzey ve doğusundaki üretimin tamamını almak için çalışacaklarına işaret eden Kürt yetkili, merkeze teslim edilen miktarların faturaların da ödenmesinin eklenmesiyle dördüncü derece ıskonto oranında düşüş olacağına dikkat çekerek satın alınan buğdayın ve arpanın ödemesinin gecikmesiz olarak 20 gün içinde yapılacağını söyledi.
Haseke Valisi Gassan Halil de Haseke'deki Tahıl Pazarlama Alt Komitesi ile pazarlama operasyonlarını kolaylaştırmak ve güvence altına almak için gerekli önlemlerin görüşüldüğü toplantıya başkanlık etti. SANA haber ajansına göre toplantı, hükümeti bu sezon çiftçilerin tam buğday üretimini almaya teşvik etmek ve Suriye Tahıl Ticareti Vakfı tarafından onaylanan satın alma merkezlerine satış operasyonlarını hızlandırmak amacıyla yapıldı. Suriye Tahıl Vakfı Genel Müdürü Abdullatif el Emin, bu ayın 14'ünde hükümet kanallarına yaptığı basın açıklamasında, çiftçilerden bir kilo buğday alım fiyatının bin 700 Suriye lirasına yükseltildiğini ve çiftçiye güvenli bölgelerden teslim edilen her kilogram için 300 lira ve güvenli olmayan bölgelerden teslim edilen her kilogram için ise 400 lira ödül verileceğini söyledi. Buğday üretimi Washington tarafından desteklenen Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) kontrolündeki Özerk Yönetim bölgelerinde yapılıyor. Hali hazırda Kamışlı’da bulunan üç merkez dahil olmak üzere toplam 13 tahıl merkezi belirlendi.
Hem Özerk Yönetim hem de Şam rejimi hükümetindeki tarım komitelerinin istatistiklerine göre arpa sezonunun yaklaşık 400 bin hektar yağmurla beslenen dönem sonrasında üretim planından çıkarılmasıyla zarar görmesinin yanı sıra 300 bin hektardan fazla tarım arazisi, mevsimlik buğday ekiminden tamamen çıkarıldı. Haseke vilayetindeki ekilebilir alanların yaklaşık bir milyon hektar olduğu tahmin edilirken hasat sonuna kadar bu sezonluk üretimdeki nihai hasarın boyutu hakkında ise net bir veri yok.
Ekonomi ve Tarım Kurumu, üretim planını izleyen ekonomik organlara ve komitelerden gelen raporlara göre bu sezon buğday üretiminin en iyi durumda 600 bin tonu geçmemesini bekliyor. Haseke valiliği, savaş öncesi yıllarda 1,8 milyon ton buğday üretimine sahipti.