عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Zaviye’de çatışmalar yeniden başladı…Trablus’ta güvenlik gerginliği tırmanıyor

Trablus’taki güvenlik gerginliği, Temsilciler Meclisi ile Devlet Yüksek Konseyi’nin ülkedeki ‘anayasal süreçle’ ilgili prensipte anlaşmaya vardığı bir dönemde geldi.

Dibeybe hükümeti yanlısı güçler Trablus sokaklarını turluyor (Reuters)
Dibeybe hükümeti yanlısı güçler Trablus sokaklarını turluyor (Reuters)
TT
TT

Zaviye’de çatışmalar yeniden başladı…Trablus’ta güvenlik gerginliği tırmanıyor

Dibeybe hükümeti yanlısı güçler Trablus sokaklarını turluyor (Reuters)
Dibeybe hükümeti yanlısı güçler Trablus sokaklarını turluyor (Reuters)

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’nin Libya Danışmanı Stephanie Williams’ın, Libya Temsilciler Meclisi ile Devlet Yüksek Konseyi’nin kurduğu ortak komitenin Kahire’deki görüşmelerde anayasal süreçle ilgili birtakım temel meseleler üzerinde anlaşmaya vardığını ilan etmesiyle eşzamanlı olarak, Zaviye kentinde silahlı milis gruplar arasındaki çatışmalar yeniden başladı. Bu sırada başkent Trablus, güvenlik alanında yeni bir gerilime tanık oldu.
İstikrarı Destekleme Birimi unsurları, geçtiğimiz günlerde Fethi Başağa başkanlığındaki paralel hükümetin başkent Trablus’a girmesini kolaylaştırmaya çalışan Navasi 8. Kuvvet Tugayı’nı konuşlandığı karargâhtan çıkarma hazırlığı kapsamında önceki gün çevredeki bağlantı yolları ulaşıma kapatarak karargâhı kuşattı. Ayrıca Trablus’un batısında yer alan Zaviye kentindeki silahlı milis gruplar arasında hükümet binasının kullanımı hususunda çıkan anlaşmazlık üzerine ağır silahların kullanıldığı şiddetli çatışmalar patlak verdi. Çatışmalarda 3 kişi öldü, 4 kişi yaralandı.
Söz konusu gelişmeleri görmezden gelen Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdülhamid Dibeybe ise Savunma Bakanı sıfatıyla Misrata kentinin güvenliğini sağlamakla görevli 166. Tugay Komutanı Muhammed el-Hassan’a, Eş-Şuveyrif bölgesindeki Yapay Nehir Sistemi'ni koruma çalışmalarından çekilme talimatını verdi.
Dibeybe, bu sürpriz kararının gerekçesini açıklamazken, yerel medyada yer alan haberlere göre karar, ülkedeki askeri çatışmanın bir tarafı olan Halife Hafter komutasındaki Libya Ulusal Ordusu (LUO) ile UBH arasında Yapay Nehir Sistemi'nin korunması için yapılan ve 5+5 Ortak Askeri Komite’nin gözetimindeki işbirliğine son verilmesi anlamına geliyor. Ayrıca bu kararın, 166. Tugay’daki bir saha komutanının, Libya Temsilciler Meclisi tarafından görevlendirilen İstikrar Hükümeti başkanı Fethi Başağa ile işbirliği yapmakla suçlanmasının ardından gelmesi dikkati çekti.
Paralel hükümetin başkanı Başağa, Libya Temsilciler Meclisi ile Devlet Yüksek Konseyi’nden oluşan ortak komitenin Kahire’deki toplantılarından çıkan sonuçları memnuniyetle karşıladı. Başağa, konuyla ilgili kısa açıklamasında, “Libya halkının iradesinin tecelli edeceği seçimler doğrultusunda iktidar değişimini garanti altına alan her türlü uzlaşıyı destekliyoruz” ifadesini kullandı.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’nin Libya Danışmanı Stephanie Williams, Kahire’deki toplantıların kapanış oturumunda yaptığı konuşmada, 137 madde üzerinde prensipte anlaşmaya varıldığını belirterek, birkaç madde hariç yasama ve yargı organlarına ilişkin iki bölüme ek olarak hak ve özgürlükler ile ilgili ikinci bölüm üzerinde anlaşmaya varılmasından duyduğu sevinci dile getirdi.
“Bu görüşmelerde somut olarak ilerleme kaydeden ve ihtilaf noktalarında konsensüs ve yapıcı çözümler aramak için çabalamaya devam eden komite üyelerinin gayretlerine saygı duyduğunu ve takdir ettiğini” ifade eden Williams, komite üyelerine, geri kalan maddeler üzerinde nihai anlaşmaya varmak için görüşmelere devam etme çağrısı yaptı.
Komite çalışmalarının henüz tamamlanmadığını söyleyen Williams, bu komitenin çalışmalarının, birleştirici ve kapsamlı ulusal seçimlerin en yakın zamanda düzenlenmesini sağlayacak tam kapsamlı bir anlaşmayla sonuçlanması için Libya halkının büyük umut ve beklenti içerisinde olduğunu belirtti.
Devlet Yüksek Konseyi Anayasal Süreç Komisyonu Başkanı Şaban Busitte, anayasal sürecin yüzde 70’inin tamamlandığını ve yaklaşık 140 madde üzerinde uzlaşı sağlandığına işaret ederek, “Toplantılar çok iyiydi. İki heyet arasında uyum var” dedi.
Busitte, Libya Temsilciler Meclisi ile Devlet Yüksek Konseyi’nden oluşan ortak komitenin, üzerinde uzlaşıya varılan hususlarda onay almasının ardından 10 Haziran’da Kahire’de yeniden bir araya geleceğini aktardı.
Öte yandan Uluslararası Göç Örgütü (IOM), yaptığı açıklamada, 148’i Libya’dan ve 45’i Nijer’den olmak üzere toplam 193 Gambiyalı göçmenin ülkelerine gönüllü dönüşünü kolaylaştırdığını bildirdi.
Libya’dan dönenler arasında istismara ve şiddete maruz kalan savunmasız göçmenlerin olduğuna işaret edilen açıklamada, 193 sayısının, IOM’un Gambiya’da ofis açtığı 2017’nin ortalarından bu yana Gambiya’ya dönüşlerde bir gün içinde kaydedilen en yüksek sayı olduğu ifade edildi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

PKK, Hamas, Hizbullah: Yarım asırlık silahlı örgütlerin Ortadoğu’daki etkisi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT
TT

PKK, Hamas, Hizbullah: Yarım asırlık silahlı örgütlerin Ortadoğu’daki etkisi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Rüstem Mahmud

Bir gün içinde PKK militanları Türkiye topraklarından çekiliyor veya Güvenlik Konseyi Hamas'ı silahsızlandırma kararı aldı ya da Lübnan hükümeti ordunun Hizbullah'ı silahsızlandırma planını bekliyor yahut Irak'taki Haşdi Şabi ile Suriye, Yemen ve Libya’daki diğer örgütler hakkında benzer haberler ve raporlar duyabiliyoruz. Yıllardır, bu savaşçı örgütler, üyeleri ve davranışları bölgemizdeki en önemli ve çoğu zaman tek haber oldular. Dış gözlemciler artık siyasi, sosyal ve kültürel sahnemizi çok çeşitli örgütlerin ve savaşçılarının yuvasından ibaret sanmaya başladılar.

Bu örgütler yalnızca silahlı eylem konumunu işgal etmiyorlar, aynı zamanda siyasi rollere, etkinliğe ve üretkenliğe de sahipler. Yaşadıkları toplumların geniş kesimleri için prestijli ve sembolik değere sahip bir konuma sahipler. Savaşçıları, en azından toplumun belirli bir kesimi için, bir kutsallık halesiyle çevrililer.

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre 1970'lerin başından itibaren, bu örgütler bölgemizdeki olağanüstü siyasi gerçeklikler ve bağlamların bir sonucu olarak ortaya çıktılar. Filistin ve Kürt meselelerine, birçok devletin, kendilerini baskı altında hisseden, yalnızca siyasi eylem ve mücadeleyle asgari düzeyde bile uzlaşıya varamayan milyonlarca insandan oluşan topluluklara yönelik bir tür “sıfır toplamlı” yaklaşımı damga vurmuştu. Nasırcılığın 1967’deki savaşta uğradığı yenilgi, devletin ve düzenli orduların sahip oldukları güç ve nüfuzu kaybetmelerine neden oldu. İran rejimi, dış politikasının bir dayanağı olarak hizipçiliğe dayanan uzun vadeli bir strateji uygulayarak, bu iki temele mezhepsel bir boyut ve yük ekledi. Ancak, bu örgütlerin türediği ülkelerde ekonomik, siyasi, güvenlik, anayasal, eğitim ve sağlık yapıları tamamen başarısız olmasaydı, bu çeşitli koşullar ve araçlar etkili olmazdı. Söz konusu örgütler bu başarısızlık sayesinde kendilerini kurtarıcılar ve devlet adına hareket ederek tüm ulusu koruyan araçlar olarak sundular.

Yarım asırdan fazla bir süre boyunca, bu örgütlerin üyeleri ve liderleri, toplumlarımızın geniş kesimleri arasında sahip oldukları “sembolik hegemonya” sayesinde, kamusal alana bir değerler, söylemler ve normatif araçlar cephanesi dayatmayı başardılar. Bunlar arasında şunlar sayılabilir: “Şiddet, değişimin özü ve tek aracıdır”, “sembolik lider tarihsel bir zorunluluktur”, “mevcut koşullar ucu açık bir olağanüstü hal gerektirmektedir”, “toplumsal ilerleme ve statü, bu örgütlere sadakat ve bağlılıkla bağlantılıdır”, “bu sınıfın üyeleri eleştirinin ötesindedir ve şehitler aziz statüsüne sahiptir”, “servet, eğitim, incelikli eylemler, entelektüel üretim ve sanatsal çalışma gibi şeyler, bu örgütlerle bağlantılı olmadıkları sürece anlamsızdır”. Bunlar ve benzeri birçok söylem kamusal alanda sürekli bir korku duygusu yaratıyor ve mevcut koşullarımızın “istisnai” olduğu yönünde derin bir hissi besliyordu. Tüm bunlar, toplumların geleceği ve güvenliği ve bu “savaşçı sınıf” örgütlerinin varlığını sürdürmesiyle sıkı sıkıya bağlantılıydı.

Samurayların ortadan kaldırılması, eski Japonya'nın sonunu ve hümanist modernitenin ilke ve değerlerine bağlı modern, medeni ve demokratik bir devletin yükselişini işaret ediyordu

Bir bakıma, bu sınıfın üyeleri, başlangıçta üyeleri İmparatorluk Muhafızları'nda asker olan, daha sonra zamanla, toplumsal güvenliği ve kaos dönemlerinde imparatorluk gücünün bütünlüğünü korumada oynadıklarını söyledikleri olağanüstü roller sayesinde kamusal bir rol, bir tür kontrol, otoriter konum ve sembolik statü üstlenen geleneksel Japon samuraylarına benzer hale geldiler. Davanın koruyucularından “davanın kendisine” dönüştüler. Kamu düzenini korumaya adanmış savaşçılar konumundan, her türlü kamusal erdemin sembolü haline geldikleri için, yerel topluluklara kendilerine ayrıcalıklı bir şekilde davranmayı dayatan, mali, idari, ticari, sembolik ve kültürel derebeyliklerin liderleri ve sahipleri konumuna geçiş yaptılar.

Tıpkı Japon samuraylarının tarihsel anlatısında olduğu gibi, bölgemizdeki bu savaşçılar ve örgütleri de, farklı derecelerde de olsa oldukça karmaşık ve istisnai tarihsel koşullardan sonra ortaya çıktılar. Ancak kendilerini “davanın kendisine” dönüştürmekten çekinmediler. Bu çeşitli örgütler, varoluşlarının asıl nedeni ortadan kalkmış olsa bile, askeri ve sembolik genel egemen statülerini her zaman farklı derecelerde de olsa korumaya gayret ettiler. Nitekim Lübnan Hizbullahı, İsrail'in bir kısmını yeniden işgal etmesinden önce tüm Lübnan topraklarından çekilmesinden çeyrek asır sonra bile silahlarını elinde tutmaya kararlı. Filistinli Hamas hareketi, silahını, Filistin'in tek kurtarılmış bölgesi olan Gazze Şeridi'ndeki tüm yaşam biçimlerinin sürekliliğinden ve devamından daha kutsal, gerekli ve kaçınılmaz görüyor.

Ancak, savaşçı sınıf ve silahlı örgütleri içindeki tüm bu otoriter özelliklerin bölgemizde yerleşik olmasına, toplumlarımızdaki genel modernleşme süreçleri bağlamında oynayabilecekleri gerici rollerin açıkça kabul edilmesine rağmen, temel soru hâlâ ortada duruyor: Bu örgütleri, bu istisnai sınıfı, ortaya çıktıkları koşulların, iklimlerin ve şartların yapısında köklü dönüşümler yaratmadan rollerini ve egemenliklerini ortadan kaldırmak mümkün müdür? Mevcut Hamas dağılsa bile, milyonlarca Filistinli, nesnel bir barışı asgari koşullarda da olsa karşılayan bağımsız bir devlete sahip olmadığı sürece, farklı isimler, sloganlar ve mekanizmalarla yeni bir Hamas'ın ortaya çıkmayacağının garantisi var mı? Türkiye'deki Kürt sorunu, Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) ve 40 yıllık silahlı mücadelesinin doğuşuna mı sebep oldu, yoksa PKK mı Kürt sorununu doğurdu? Dolayısıyla “Kürt mazlumiyeti gölü” varlığını ve etkinliğini koruduğu sürece, oradaki “Kürt mücadelesi balığı”nın yok olacağının bir garantisi var mı?

Samurayların ortadan kaldırılması, eski Japonya'nın sonunu ve hümanist modernitenin ilke ve değerlerine bağlı modern, medeni ve demokratik bir devletin yükselişini işaret ediyordu. Ama öncelikle Japonya, “hakkı” olduğuna inandığı şey uğruna komşu ülkeleri işgal edip milyonlarca masum insanı tekrar öldüremeyecek üretken bir ülke. Japonya artık birçok şeyi başarabilen bir ülke, bunların başında da geçmişte yaptıklarından dolayı özür dileyebilmesi geliyor.

ARAP DÜNYASI

Suriye Savunma Bakanlığı: SDG ile çıkan çatışmada iki asker hayatını kaybetti

Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
TT
TT

Suriye Savunma Bakanlığı: SDG ile çıkan çatışmada iki asker hayatını kaybetti

Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)

Suriye Savunma Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada, dün akşam Rakka kırsalında Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile çıkan çatışmalarda iki askerin öldürüldüğünü duyurdu.

Suriye devlet televizyonu dün akşam, SDG'nin bölgedeki Suriye ordusu mevzilerine sürpriz bir saldırı düzenlemesinin ardından Rakka'nın doğusundaki Ma'adan şehri civarında şiddetli çatışmaların çıktığını bildirdi. Kanal, SDG'nin bölgedeki ordu mevzilerini hedef almasının ardından ordu topçularının SDG'nin ateşine karşılık verdiğini de ekledi. SDG ise güçlerinin DEAŞ unsurlarının Rakka'nın doğusundaki Ganem el-Ali çölünde bulunan mevzilerine insansız hava araçları (İHA) fırlatmak için kullandıkları bir dizi mevziyle mücadele ettiğini söyledi. SDG tarafından yapılan açıklamada, “Bölge, bu hafta Şam hükümetine bağlı gruplar tarafından bir dizi saldırıya maruz kaldı. Bu saldırılar, terörist saldırılarını gerçekleştirmek için bu bölgeleri kullanan DEAŞ unsurlarının faaliyetleriyle paralel olarak gerçekleşti” denildi. SDG, ‘Suriye'nin kuzey ve doğusunu meşru bir şekilde savunmaya ve sivilleri hedef alan her türlü terörist tehdidi önlemeye’ kararlı olduğunu vurguladı.

Bu hafta başında SDG, doğu Rakka'da Suriye hükümeti gruplarının saldırısını engellediğini duyurmuş ve çatışmanın tırmanmasını önlemek için orantılı bir yanıt verildiğini belirtmişti.

SDG, Suriye'nin kuzey ve doğusunun büyük bir bölümünü kontrol ediyor.

Suriye Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra geçen ay, başkent Şam'da SDG lideri Mazlum Abdi ile görüştüğünü ve ülkenin kuzey ve kuzeydoğusundaki tüm cephelerde ve askeri konuşlanma noktalarında derhal kapsamlı bir ateşkes üzerinde anlaştıklarını söyledi.

ARAP DÜNYASI

İsrail'in Gazze'nin güneyine düzenlediği hava saldırısı sonucu 3 kişi hayatını kaybetti, 15 kişi yaralandı

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
TT
TT

İsrail'in Gazze'nin güneyine düzenlediği hava saldırısı sonucu 3 kişi hayatını kaybetti, 15 kişi yaralandı

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)

İsrail savaş uçakları, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un doğusuna hava saldırısı düzenlerken, sivil savunma ekipleri kanlı bir günün ardından bölgeden üç ceset çıkardı ve 15 yaralıyı tahliye etti.

Filistin Enformasyon Merkezi, ‘işgal uçaklarının bu sabah erken saatlerde Han Yunus'un doğusunda, ağır topçu bombardımanı ile eşzamanlı olarak birkaç hava saldırısı düzenlediğini’ bildirdi.

Gazze Şeridi'ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü, ‘işgal güçlerinin Han Yunus'un doğusundaki Beni Suheyla bölgesinde bir evi bombalamasının ardından üç şehit çıkarıldığını ve 15 yaralı tahliye edildiğini’ duyurdu.

Gazze Şeridi'ndeki hastanelerin sağlık kaynakları dün, ‘İsrail ordusunun 10 Ekim'de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasını açıkça ihlal ederek, Gazze ve Han Yunus şehirlerinde 17'si çocuk ve kadın olmak üzere 28 kişiyi öldürdüğünü’ bildirdi.

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım bugün yaptığı açıklamada, İsrail’i Gazze anlaşmasını ihlal etmekle suçladı. Kasım, İsrail’in aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu çok sayıda kişiyi öldürdüğünü ve yaraladığını belirterek, Mısır, Katar, Türkiye ve ABD’yi bu ‘ihlalleri’ derhal durdurmak için harekete geçmeye çağırdı.

Kasım, İsrail ordusunun ‘anlaşmanın varlığına rağmen Gazze’de büyük bir katliam gerçekleştirdiğini’ ve bu tutumun, İsrail hükümetinin arabulucular ve garantör ülkeler nezdindeki açık saygısızlığını yansıttığını söyledi. Kasım ayrıca, bu ülkelerin işgalci güçlerin Gazze’ye yönelik saldırılarını durdurmakta yetersiz kaldığını ifade etti.

dwef
İsrail'in düzenlediği hava saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)

Kasım, “Şarm eş-Şeyh'te anlaşmayı imzalayan tüm tarafları, özellikle Mısır, Katar, Türkiye ve ABD'yi, sorumluluklarını yerine getirmeye ve işgalin saldırganlığını ve Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yapılan anlaşmanın ihlallerini durdurmak için acil önlemler almaya çağırıyoruz” dedi.