Rusya-Ukrayna savaşının gidişatını ne değiştirebilir?

İki ülke arasında Mart ayında Belarus’ta yapılan müzakerede masada bulunan Rusya ve Ukrayna bayrakları (Reuters)
İki ülke arasında Mart ayında Belarus’ta yapılan müzakerede masada bulunan Rusya ve Ukrayna bayrakları (Reuters)
TT

Rusya-Ukrayna savaşının gidişatını ne değiştirebilir?

İki ülke arasında Mart ayında Belarus’ta yapılan müzakerede masada bulunan Rusya ve Ukrayna bayrakları (Reuters)
İki ülke arasında Mart ayında Belarus’ta yapılan müzakerede masada bulunan Rusya ve Ukrayna bayrakları (Reuters)

Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başlaması, son günlerde savaş dengesinin kendi lehlerine döndüğünü iddia eden Rusya ve Ukrayna’da büyük insani, maddi ve ekonomik kayıplara neden oldu.
Hatırı sayılır bir askeri güce sahip olan Rusya, işgal başladığında istediği hızlı zaferi elde edememiş olsa da, genel olarak savaşta hâlâ baskın güç.
Şarku’l Avsat’ın BBC’den aktardığı analizde savaşın sonucunu belirleyebilecek ve güç dengesini değiştirebilecek bazı faktörlere değinildi.
Kazanç ve kayıplar
Ukrayna kuzeydeki karşı saldırısı ile Rus ordusunu Harkov şehrinden başarıyla püskürttü. 
Güneyde ise Rusya, liman kenti Mariupol’daki son direniş ceplerini ortadan kaldırdı.
Her iki savaş da askeri ve sivil kayıplar açısından pahalıya mal oldu, ancak hiçbiri savaş dengesi açısından belirleyici olmadı.
Mariupol ve Harkov’daki gelişmeler, çatışmanın yükseliş ve düşüşünü gösteriyor.
Rusya, taarruzun yeni odak noktası olan Donbas’ta küçük ama istikrarlı ilerlemeler kaydediyor. 
Ancak Rusya burada bazı aksilikler yaşadı. Bu ayın başlarında düzinelerce Rus zırhlı aracı duba köprüyle Seversky Donets Nehri’ni geçmeye çalışırken imha edildi.
Rusya’nın avantajı top ateşi
Ukrayna’nın doğusunda, her iki taraf da şiddetli topçu ateşiyle ağır ve ezici darbeler alıyor. Ancak Rusya bu silahların kullanımında önemli ilerleme kaydediyor.
İngiliz Ordusunda eski bir tuğgeneral olan ve şu anda Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nde görev yapan Ben Barry, önümüzdeki haftalar ve aylar boyunca her iki taraftaki kayıpların ana nedeninin topçu ateşleri olmasını bekliyor.
Ukrayna ABD yapımı M777 obüsü de dahil olmak üzere Batı’dan ağır silahlar alıyor.
Ukrayna’ya Rusya’dan gelen topçu ateşini tespit etmeye ve hedeflemeye yardımcı olmak için topçu radar sistemleri de gönderildi, böylece Ukrayna’nın sahada zafer kazanmasına yardımcı olundu.
Savaş taktikleri
Barry, Rusya’nın ‘Ukrayna’nın kanını kurutmak istiyor’ gibi göründüğünü söyleyerek, Ukrayna’nın gücünü tüketmeye ve daha geniş hedeflerine ulaşabilmesi için mümkün olduğu kadar çok güçten kurtulmaya çalıştığını vurguladı.
Barry’ye göre Rusya, Ukrayna güçlerini daha sonra topçu atışları ve roketatarlar ile hedef alabilecekleri stratejik noktalara yoğunlaşmaya zorluyor.
Askeri analistler, bunun sonucunda Ukrayna’nın önemli kayıplara uğrayabileceğini söylüyor.
Barry, Ukrayna’nın Rusya’nın çıkarlarına eninde sonunda ulaşmasını amaçlayan bu taktiği anlaması gerektiğine dikkat çekti.
Rusya’nın ‘Frankenstein Kuvvetleri’
Askeri uzmanlar, Rusya’nın doğuda önemli ilerlemeler sağlamak için ihtiyaç duyduğu asker sayısından yoksun olduğuna inanıyor. Harkov ve Mariupol’daki çatışmalardan sonra yeniden seferberlik bir fark yaratamadı.
Londra merkezli savunma ve güvenlik düşünce kuruluşu Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü’nden Jack Watling, Rusya’nın doğuda önemli ilerlemeler sağlamak için ihtiyaç duyduğu sayıda kuvvetten, özellikle de piyadeden yoksun olduğunu söyledi.
Rusya, askerlere güç ve morallerini yeniden kazanmaları için zaman vermeden ‘Frankenstein Kuvvetleri’ olarak bilinen tahrip olmuş birimlerini yeniden kurmaya ve birleştirmeye çalıştı.
İngiltere Savunma Bakanlığı tarafından yakın zamanda yapılan bir istihbarat değerlendirmesinde, Rus askeri liderlerin hızlı bir şekilde sonuç alma baskısı ile karşı karşıya olduğu ve bunun sonucunda yeterli hazırlık olmaksızın kuvvetleri yeniden konuşlandırabilecekleri vurgulandı.
Bunun Rus güçlerini daha fazla tüketmekle tehdit ettiğini belirten Savunma Bakanlığı, Rusya’nın Ukrayna’ya gönderdiği işgal gücünün üçte birini kaybetmiş olabileceğini de belirtti.
Watling, Rusya’nın kuvvetlerindeki bu eksikliği herhangi bir şekilde gidermeye çalıştığını, ancak ordunun eğitimi ve yeniden inşasının düzgün bir şekilde yapılmasının uzun zaman aldığına dikkat çekti.



Avdiivka'nın düşüşü Ukrayna savunmasının çöküşünün habercisi mi?

Emmanuel Macron ve Vladimir Zelensky ortak güvenlik anlaşmasını imzaladıktan sonra sıcak bir şekilde el sıkışıyor (AFP)
Emmanuel Macron ve Vladimir Zelensky ortak güvenlik anlaşmasını imzaladıktan sonra sıcak bir şekilde el sıkışıyor (AFP)
TT

Avdiivka'nın düşüşü Ukrayna savunmasının çöküşünün habercisi mi?

Emmanuel Macron ve Vladimir Zelensky ortak güvenlik anlaşmasını imzaladıktan sonra sıcak bir şekilde el sıkışıyor (AFP)
Emmanuel Macron ve Vladimir Zelensky ortak güvenlik anlaşmasını imzaladıktan sonra sıcak bir şekilde el sıkışıyor (AFP)

Kiev güçleri, Ukrayna'nın doğusundaki Avdiivka şehrinden askerlerinin çoğunun hayatını “korumak” amacıyla çekildiklerini duyurdu. ABD Başkanı Joe Biden'ın yönetimindeki askeri komutanlar şehrin Moskova güçlerinin eline geçmesinden bir gün önce, şehrin düşüşünün Ukrayna savunmasının çökmesine neden olacağına dair kötümserdi.

Telegram üzerinden açıklama yapan bölgedeki Ukrayna kuvvetlerinin komutanı General Oleksandr Tarnavsky, kuvvetlerinin büyük oranda tahrip olmuş bu sanayi şehrinin yakınında kuşatılmaktan kaçındığını ifade etti. Savaşın başlamasının ikinci yıldönümünde ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yeniden seçilmeye hazırlanmadan önce sadece Ukrayna ile değil, tüm Batı ile olan çatışmada politikalarının doğruluğuna dair kesin “kanıt” sağlamak için şehri ele geçirmeyi hedeflemesinin uzun zaman önce Moskova'nın planladığı Rus saldırısı olması Pentagon yetkililerinin endişelerini arttırdı.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky, Münih Güvenlik Konferansı'nda Avdiivka'dan çekilmenin "en fazla sayıda hayatı kurtarabilmek için doğru bir karar" olduğunu söyledi: "Kuşatılmaktan kaçınmak için diğer sınırlara geri çekilmeye karar verdik" dedi.

Zelensky, toplananlara açıkça “gerçek dışı” olarak tanımladığı silah eksikliğini giderme çağrısında bulunarak: “Maalesef Ukrayna'da, özellikle topçu ve uzun menzilli silahların kapasite eksikliği göz önüne alındığında, gerçekçi olmayan silah temin edilememe durumunda tutmak, Putin'in mevcut savaşın temposuna ayak uydurmasını sağlıyor. Demokrasinin zamanla kendi kendine zayıflaması da ortak kararlılığımızı baltalıyor” dedi.

Rusya Ukrayna’yı neden işgal etti

Sovyetler Birliği’nin 1991’de dağılmasının ardından Ukrayna üzerindeki Rusya nüfuzu aşamalı olarak azalmaya başladı. Kiev

Hükümeti Rusya yanlısı Cumhurbaşkanı Yanukoviç’e karşı Avrupa Birliği yanlısı hükümeti destekleyen halk hareketinin Kasım 2013’te başlattığı ve Onur Devrimi olarak adlandırılan gösteriler sonrası Yanukoviç Moskova’ya kaçmak zorunda kaldı.

Moskova Ukrayna’yı ekonomik ablukaya aldıktan sonra 2014’te Kırım’ı işgal etti. Rusya ayrıca 2015’te Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçıları destekleyerek Donetsk ve Donbass bölgelerini işgal etti.

21 Şubat 2022’de Putin yönetimi Ukrayna’yı topyekun işgal kararı aldı. Kiev güçlerinin savunması karşısında planını ilerletemeyen Rusya ülkenin doğu kesimlerinde saldırılarını sürdürüyor.