Irak’ta Kürtler arasındaki yakınlaşma, siyasi tıkanıklığın açılmasına zemin sağlayabilir

Eski Başbakan İyad Allavi kapsamlı bir ulusal diyalog çağrısında bulundu

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Neçirvan Barzani (Rudaw)
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Neçirvan Barzani (Rudaw)
TT

Irak’ta Kürtler arasındaki yakınlaşma, siyasi tıkanıklığın açılmasına zemin sağlayabilir

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Neçirvan Barzani (Rudaw)
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Neçirvan Barzani (Rudaw)

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Neçirvan Barzani, Kürt Bölgesi ve Irak’taki siyasi tıkanıklığın çözümü hususunda bir zemin üzerinde uzlaşıldığını söyledi. Ayrıca Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ile Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) arasındaki karşıt ‘medya kampanyalarına’ bir son verileceğini kaydetti. Süleymaniye’de KYB Eş Başkanı Bafıl Talabani ile birlikte Kaleçolan Askeri Koleji'nin mezuniyet törenine katılan Barzani, burada yaptığı konuşmada, “Irak ve bölgedeki liderlerle ülkedeki siyasi tıkanıklığı gidermek için temaslarımız devam ediyor. Ülkedeki siyasi tıkanıklığın çözümünde bir zemin üzerinde uzlaştık, çözülemeyecek sorun yok ancak bazen aşılması gereken engeller olabiliyor” dedi.  
Irak’ın güvenliğini önemsediklerini ve IKBY’nin ulusal güvenliğin bir parçası olması gerektiğini vurgulayan Barzani, “Irak'ı korumak bizim için önemli bir meseledir, bunu tüm Iraklıların müşterek görevi olarak görüyoruz. Federal sistem Irak'ın egemenliğini güçlendirmede önemli bir faktördür. Federasyon Irak’ı zayıflatmaz aksine bileşenleri arasındaki ortaklık bağlarını güçlendirir. Irak Anayasası tam olarak bu şuurla yazıldı, anayasanın ruhunun ve tüm hükümlerinin uygulanmasını talep ediyoruz” diye konuştu.  
Peşmerge güçlerinin Irak’ın 2003’teki işgalinin ardından ülkede güvenliğin sağlanmasındaki rolüne değinen Barzani, ‘’Eski rejimin devrilmesinin ardından başkent Bağdat da dahil olmak üzere Irak'ın birçok bölgesinde güvenlik ve istikrar sarsılmıştı. Bu süreçte Peşmerge görevini başarıyla yerine getirerek güvenlik ve istikrarın sağlanmasına katkı sundu. DEAŞ terör örgütüne karşı yürütülen savaşta da Peşmerge, Irak güçlerinin yanında yer aldı ve Kerkük, Diyala gibi şehirlerin korunmasını ve terör örgütünün mağlup edilmesini sağladı. Peşmerge, bu rolünü sürdürmek için eğitimlerine devam edecektir” ifadelerini kullandı.  
Erbil ve Kürt bölgesinin güvenliğini Irak’ın güvenliği ve egemenliğinden ayrı görmediklerini ifade eden Barzani, genel kurmay başkanı, savunma bakanı ile Başbakan Mustafa el-Kazımi’ye, Peşmerge güçlerinin Irak savunma sisteminin bir parçası olmasını öngören anayasa maddelerini uygulamaları çağrısında bulundu. Barzani’nin Süleymaniye ziyareti, KDP ile KYB arasında cumhurbaşkanının kim olacağı hususundaki keskin anlaşmazlıkların gölgesinde gerçekleşti. KYB lideri Bafıl Talabani mevcut Cumhurbaşkanı Berhem Salih’in yeniden seçilmesini isterken, Kürdistan Demokrat Partisi bu pozisyon için eski Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari'yi aday göstermişti. Federal Mahkeme’nin Zebari'nin adaylığını iptal etmesinin ardından, Barzani söz konusu pozisyon için Kürdistan Bölgesi İçişleri Bakanı Reber Ahmed’i aday gösterdi. Ancak KYB’nin de içinde yer aldığı Sadr Hareketi liderliğindeki ittifak KDP’nin adayının parlamento tarafından seçilmesini engelledi. Gözlemcilere göre Barzani’nin Süleymaniye ziyaretinde Bafıl Talabani ile cumhurbaşkanlığı pozisyonu üzerinde bir uzlaşı sağlanabilir.
Bu arada eski Başbakan İyad Allavi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ülkedeki siyasi krizin aşılması için kapsamlı diyalog çağrısında bulundu. Allavi, “Şu anda bir ulusal diyalog konferansı düzenlenmesi için önemli bir fırsat bulunuyor. Irak halkının çektikleri ve yaşadığı zulüm yetmedi mi? insan onuruna yakışır bir hayat yaşamayı hak etmiyor mu? Siyasi güçleri Irak’ın menfaatini her şeyin üstüne koyarak diyalog kurmaya çağırıyorum” ifadelerini kullandı.  



İsrail, Gazze'deki savaş suçları davalarının yüzde 88'ini iddianame hazırlamadan kapattı

Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)
Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)
TT

İsrail, Gazze'deki savaş suçları davalarının yüzde 88'ini iddianame hazırlamadan kapattı

Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)
Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)

Londra merkezli Silahlı Şiddete Karşı Eylem (Action on Armed Violence-AOAV) adlı kuruluş tarafından yayınlanan bir rapor, Gazze Şeridi'ndeki savaşın başlamasından bu yana İsrail askerleri tarafından işlenen savaş suçları ya da suiistimallerle ilgili olarak İsrail ordusu tarafından açılan her 10 soruşturmadan yaklaşık 9'unun herhangi bir suçlama yöneltilmeden kapatıldığını ortaya koydu.

Şarku’l Avsat’ın The Guardian'dan aktardığına göre AOAV, Ekim 2023 ile Haziran 2025 sonu arasında İsrail ordusunun Gazze Şeridi veya Batı Şeria'daki güçleri tarafından sivillere zarar verildiği iddiaları üzerine bir soruşturma yürüttüğünü veya yürüteceğini söylediği 52 vakaya ilişkin İngilizce medyada haberler bulduğunu bildirdi. Söz konusu vakalar bin 303 Filistinlinin öldürülmesi ve bin 880 kişinin yaralanmasını içeriyor.

frgty
Yardım dağıtım noktasında vurularak öldürülen oğlu için gözyaşı döken Filistinli bir anne (EPA)

AOAV, soruşturmaların yüzde 88'inin çözülemediğini ve herhangi bir suçlama getirilmediğini kaydetti. Bunlar arasında Şubat 2024'te Gazze Şeridi'nde un kuyruğunda bekleyen en az 112 Filistinlinin öldürülmesi ve Mayıs 2024'te Refah'taki bir kampta 45 kişinin ölümüne neden olan hava saldırısı da yer alıyor.

Refah'taki bir dağıtım noktasından yiyecek almaya giden 31 Filistinlinin 1 Haziran'da İsrail güçlerinin ateş açması sonucu öldürülmesiyle ilgili soruşturma ise halen sonuçlanmadı.

AOAV ekibinden Iain Overton ve Lucas Tsantzouris, “İstatistikler, İsrail'in, güçlerinin savaşla ilgili ihlal suçlamalarını içeren davaların büyük çoğunluğunda sonuca ulaşamayarak ya da suçsuz olduğunu kanıtlayamayarak bir ‘cezasızlık modeli’ yaratmaya çalıştığını gösteriyor” dedi.

cvdfgt
Gazze Şeridi'ndeki bir yardım dağıtım noktasında yaşanan ölüm vakasının ardından Şifa Hastanesi’nin önünde kanlar içindeki bir ambulans sedyesini taşıyan Filistinliler (EPA)

İsrail ordusu, ‘askeri polis tarafından onlarca soruşturma açıldığını ve bu soruşturmaların çoğunun halen devam ettiğini’ bildirdi.

Ordu tarafından yapılan açıklamada, “Kuvvetlerimizin görevi kötüye kullandığına dair her türlü ihbar, şikâyet ya da iddia, kaynağı ne olursa olsun bir ön inceleme sürecinden geçer. Bazı durumlarda kanıtlar askeri polis tarafından cezai soruşturma başlatılması için yeterli olurken, diğer durumlarda sadece bir ön soruşturma yürütülür” ifadeleri yer aldı.

Açıklama şöyle devam etti: “Bu vakalar, İsrail Genelkurmay Başkanlığı Gerçekleri Araştırma ve Değerlendirme Mekanizması olarak bilinen bir mekanizma tarafından, kuvvetlerin suç teşkil eden bir suiistimalde bulunduğuna dair makul bir şüphe olup olmadığının belirlenmesi için değerlendirmeye sevk edilir.”

İnsan hakları örgütleri bu sistemi eleştirerek soruşturmaların yıllar sürebileceğini söylüyor.