Oxfam araştırması: Pandemi her 30 saatte bir yeni dolar milyarderi yarattı

Araştırmaya göre her 33 saatte bir milyon kişi de 2022'de yoksulluğun pençesine düşebilir

Bir adam ABD dolarını sayıyor (Reuters)
Bir adam ABD dolarını sayıyor (Reuters)
TT

Oxfam araştırması: Pandemi her 30 saatte bir yeni dolar milyarderi yarattı

Bir adam ABD dolarını sayıyor (Reuters)
Bir adam ABD dolarını sayıyor (Reuters)

Birleşik Krallık merkezli yardım kuruluşu Oxfam'ın hazırladığı Acıdan Kâr Elde Etmek (Profiting From Pain) başlıklı yeni rapora göre Kovid-19 pandemisi her 30 saatte bir yeni dolar milyarderi yarattı ve 2022'de milyonlarca kişi aynı hızla yoksulluğa sürüklenebilir. 
Araştırmaya göre gıda ve enerji sektörlerindeki milyarderler servetlerini her iki günde bir milyar dolar artırdı. Bu hızlı zenginleşmenin sebebiyse yaşam için gerekli olan temel ürünlerin maliyetlerinin 2000'lerde fırlaması. 
Rapor, iki yıldır çevrimiçi olarak gerçekleştirilen Dünya Ekonomik Forumu'nun (World Economic Forum) Davos'ta yeniden yüz yüze düzenleneceği sırada kamuoyuyla paylaşıldı.
Dünya liderlerinin 22 ve 26 Mayıs arasında İsviçre'de bir araya geldiği sırada Oxfam yoksullara yardım etmek amacıyla zenginlerin vergilendirilmesi gerektiğini savundu. 

Zenginler kârlarını katlarken, işçilerin ücretleri değişmedi
Yardım kuruluşu, pandeminin yarattığı sıkıntılara artan fiyatların eklenmesi nedeniyle bu yıl 263 milyon kişinin aşırı yoksulluğa sürükleneceğini tahmin ediyor. Bu da her 33 saatte bir milyon kişinin yoksullukla karşı karşıya geleceği anlamını taşıyor. 
Öte yandan pandemi döneminde her 30 saatte bir kişi, yani 573 kişi milyoner haline geldi. 
Oxfam International'ın yöneticilerinden Gabriela Bucher şu ifadeleri kullandı:
"Milyarderler servetlerindeki inanılmaz artışı kutlamak için Davos'a geliyor. Pandemide ve şu anda gıda ve enerji fiyatlarında yaşanan keskin artışlar, basitçe söylemek gerekirse, onlar için bir lütuftu. Aşırı yoksullukla ilgili onlarca yıllık ilerleme şimdi tersine dönüyor ve milyonlarca kişi sadece hayatta kalmak için gereken maliyetlerde karşılaması imkansız artışlarla karşı karşıya."
"Milyarderlerin servetleri artık daha akıllı oldukları veya daha çok çalıştıkları için artmadı. İşçiler daha az ücretle ve daha kötü koşullarda daha çok çalışıyor" diyen Bucher ayrıca şunları dile getirdi:
"Süper zenginler sistemi ceza almadan kendi çıkarlarına göre değiştirdi ve şimdi bunun faydasını görüyor. Özelleştirme ve tekeller yasal düzenlemelerin ve işçi haklarının yok edilmesinin bir sonucu olarak dünya servetinin şoke edici bir kısmına el koyarken nakitlerini vergi cennetlerinde saklıyor. Hepsi de hükümetlerin suç ortaklığıyla gerçekleşiyor." 
Milyarderler Kovid-19 pandemisinin ilk 24 ayında, önceki 23 yılda kazandıkları servetten fazlasını kazandı. Dünya milyarderlerinin toplam serveti artık küresel GSYİH'nin yüzde 13,9'unu oluşturuyor. Bu, 2000'deki yüzde 4,4'lük miktarın üç katına tekabül ediyor. 

"Musk servetinin yüzde 99'unu kaybetse de en zenginler arasında yer alabilir"
Araştırma, tekellerin kontrolü altındaki enerji, gıda ve ilaç sektörlerinde rekor kârlar elde edildiğini ortaya koyuyor. Bununla birlikte işçilerin aldığı ücretler neredeyse hiç değişmedi. 
Son iki yılda gıda ve enerji milyarderlerinin serveti 453 milyar dolar veya her iki günde bir milyar dolar arttı. Dünyanın en büyük enerji şirketlerinden 5'i olan BP, Shell, TotalEnergies, Exxon ve Chevron her saniye 2 bin 600 dolar kâr elde ederken, 62 yeni gıda milyoneri ortaya çıktı. 
Rapor ayrıca dünyanın en zengini Elon Musk'ın servetini 2019'dan bu yana yüzde 699 artırdığını ve servetinin yüzde 99'unu kaybetse bile yine de dünyanın en zenginleri arasında yer alabileceğini belirtiyor. 
Bununla birlikte dünyanın en zengin 10 erkeği, dünyanın en yoksul yüzde 40'ından daha fazla servete sahip. 



Sürekli kruvaziyerde yaşamanın maliyeti nedir?

Konut kruvaziyer Villa Vie Odyssey, lüks bir kardeş gemiye kavuşmaya hazırlanıyor (Villa Vie Residences)
Konut kruvaziyer Villa Vie Odyssey, lüks bir kardeş gemiye kavuşmaya hazırlanıyor (Villa Vie Residences)
TT

Sürekli kruvaziyerde yaşamanın maliyeti nedir?

Konut kruvaziyer Villa Vie Odyssey, lüks bir kardeş gemiye kavuşmaya hazırlanıyor (Villa Vie Residences)
Konut kruvaziyer Villa Vie Odyssey, lüks bir kardeş gemiye kavuşmaya hazırlanıyor (Villa Vie Residences)

Yolcuların gemide sürekli yaşamasına izin verecek yeni bir lüks gemi bu hafta duyuruldu.

İkamet imkanı tanıyan kruvaziyer şirketi Villa Vie Residences tarafından Project Lumina adıyla hizmete sunulan gemide fiyatlar, okyanus manzaralı bir kabin için 539 bin 999 dolardan başlıyor.

Villa Vie Residences, 75 ila 79 yaşlarındaki yolculara Odyssey kruvaziyerinde bir kabini ömür boyu sahiplenme, kiralama veya leasing yoluyla kiralama olanağı sunuyor. Yaş ilerledikçe fiyatlar düşüyor.

Odyssey'e benzer şekilde, yeni kardeş gemi de tamamen özel konutlar ve üst düzey olanaklar sunacak.

Villa Vie Residences'ın Facebook'ta paylaştığı bir gönderiye göre, balkonlu süitler için fiyatlar 899 bin 999 dolara yükselecek.

Yeni geminin adı, tasarım özellikleri ve ilk seferi de dahil detaylar daha sonra paylaşılacak.

Villa Vie Residences yaptığı açıklamada, "Lumina'nın tanıtımıyla birlikte, gelecekteki sakinler, Villa Vie Odyssey'deki ulaşılabilir dünya seyahati evlerinden, yakında çıkacak olan Lumina amiral gemisindeki ultra lüks villa deneyimlerine kadar geniş bir yelpazede sahiplik seçeneklerinin keyfini çıkaracak" dedi.

Yeni markanın liderliğini, daha önce 6 yıldızlı konut gemisi Crescent Seas'in kabin satışlarına yardımcı olan başkan Chris Cox üstlenecek.

Cox, proje için lüks bir gemi satın alma, tasarlama ve denize indirme görevini üstlendi.

Villa Vie Odyssey, her üç buçuk yılda bir 425'ten fazla limanı (ve 140 ülkeyi) ziyaret eden "aralıksız dünya turunda".

970 yolcu kapasiteli gemi, son dakika onarımları nedeniyle Ekim 2024'te 4 ay gecikmeli olarak sefere başlamıştı.

Gemi halihazırda Güney Pasifik'te Fiji'ye doğru seyrediyor.

The Independent, yakın zamanda Villa Vie Odyssey yolcusu Sharon Lane'le bir kruvaziyerde kalıcı olarak yaşamanın nasıl bir şey olduğunu konuştu.

Independent Türkçe


Suudi ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 4,8 büyüdü... Petrol dışı faaliyetler büyümenin yüzde 50'sini oluşturuyor

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’ın genel görünümü (SPA)
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’ın genel görünümü (SPA)
TT

Suudi ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 4,8 büyüdü... Petrol dışı faaliyetler büyümenin yüzde 50'sini oluşturuyor

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’ın genel görünümü (SPA)
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’ın genel görünümü (SPA)

Suudi Arabistan ekonomisi, 2025’in üçüncü çeyreğinde yıllık bazda yüzde 4,8’lik reel büyüme kaydetti. Bu büyüme, ülkenin olumlu ekonomik performansının devam ettiğini gösterirken, petrol dışı faaliyetlerin ana itici güç olduğu gözlendi. Mevsimsel olarak düzeltilmiş reel gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,4 arttı.

Suudi Arabistan Genel İstatistik Kurumu’nun (GASTAT) nihai verilerine göre, yıllık büyüme oranı, ekim ayında açıklanan ön tahminlerdeki yüzde 5’lik seviyenin biraz altında kaldı. Buna rağmen 2025’in en hızlı büyümesi olarak kayda geçti.

Yıllık toplam büyümeye en büyük katkıyı, 2,4 puan ile petrol dışı faaliyetler sağladı; bu oran, toplam yüzde 4,8’lik büyümenin yüzde 50’sini oluşturuyor. Petrol faaliyetlerinin katkısı ise 2 puan oldu. GASTAT, petrol dışı faaliyetler için büyüme tahminini yüzde 4,5’ten yüzde 4,3’e düşürürken, petrol faaliyetleri büyüme tahminini ise yüzde 8,2’den yüzde 8,3’e yükseltti.

Büyümede, ağustos sonunda OPEC+ ittifakının gönüllü üretim kesintilerinin sona ermesinin ardından petrol üretimindeki kademeli artışın etkisi oldu. Suudi Arabistan, eylül ayından itibaren günlük 547 bin varil artışla üretimini yükseltti ve kasım ayında buna ek olarak günlük 137 bin varil artış gerçekleştirdi.

Bunun yanı sıra, kamu faaliyetleri ve ürünler üzerinden alınan net vergiler de büyümeye her biri 0,2 puanlık sınırlı katkı sağladı.

Mevsimsel düzeltmelerle (çeyreklik bazda) bakıldığında, petrol ve petrol dışı faaliyetler sırasıyla büyümeye 0,8 ve 0,3 puanlık katkı sağladı.

Faaliyet türlerine göre performansa bakıldığında, tüm ekonomik faaliyetler yıllık bazda pozitif büyüme kaydetti. Üçüncü çeyrekte en hızlı büyüyen sektör, yıllık yüzde 11,9 ve çeyreklik yüzde 3,9 artışla petrol rafinajı oldu. Bunu, ham petrol ve doğalgaz faaliyetleri izledi; bu sektörler yıllık yüzde 7,3, çeyreklik yüzde 3,2 büyüme gösterdi. Elektrik, gaz ve su faaliyetleri ise yıllık yüzde 6,4, çeyreklik yüzde 1 oranında büyüme kaydetti.

Harcamaların bileşenlerine gelince, yıllık ve çeyreklik karşılaştırmalarda farklılıklar gözlendi. Özel nihai tüketim harcamaları yıllık yüzde 2,6 artarken, çeyreklik bazda yüzde 0,6 geriledi. Buna karşın, devletin nihai tüketim harcamaları yıllık yüzde 3,1 düşerken, çeyreklik bazda yüzde 1,4 arttı.

Toplam sabit sermaye oluşumu yıllık bazda yüzde 0,7 azaldı; ancak çeyreklik bazda güçlü bir artışla yüzde 6,2 yükseldi. Bu durum, üçüncü çeyrekte yatırım harcamalarının bir önceki çeyreğe kıyasla arttığını gösteriyor.

Dış ticarette ise performans, ihracattaki güçlü artışla desteklendi. İhracat yıllık yüzde 18,4, çeyreklik yüzde 7,5 yükseldi ve Suudi ürünlerine yönelik dış talebin güçlü olduğunu ortaya koydu. İthalat ise yıllık yüzde 4,3 artarken, çeyreklik bazda yüzde 1,2 azaldı.


ABD'deki Cumhuriyetçiler hayat pahalılığından endişeli

Halk enflasyondan ve maaşların artmamasından şikayetçi (Reuters)
Halk enflasyondan ve maaşların artmamasından şikayetçi (Reuters)
TT

ABD'deki Cumhuriyetçiler hayat pahalılığından endişeli

Halk enflasyondan ve maaşların artmamasından şikayetçi (Reuters)
Halk enflasyondan ve maaşların artmamasından şikayetçi (Reuters)

Gazze savaşında ateşkesin sağlanmasında kilit rol oynayan Donald Trump yönetimi, Ukrayna için de büyük çaba gösterirken ABD'deki Cumhuriyetçiler iç siyasetten endişe duyuyor.

Cumhuriyetçilerin önemli bir kısmı, hayat pahalılığı konusunun yeterince ele alınmadığını ve bunun gelecek yıl yapılacak ara seçimlerin sonuçlarına olumsuz yansıyacağını düşünüyor. 

Wall Street Journal (WSJ), Trump'ın danışmanlarının seçmenlerin ekonomik kaygılarının giderilmesini haftalardır önerdiğini, ekonominin güçlü olduğunu savunan ABD Başkanı'nınsa Demokratların bu konuyu gündemleştirme çabalarını göz ardı etmekten yana olduğunu bildiriyor.

WSJ'nin Beyaz Saray'daki kaynakları, buna rağmen Trump'ın danışmanlarının ABD Başkanı'nın 2026 başında yapacağı konuşmaların metinlerine ekonomi vurgusunu eklemeyi planladığını aktarıyor. 

Amerikan gazetesi, istihdamda ve işsizlik oranlarında istenen iyileşmenin henüz sağlanamadığını da öne sürüyor. 

Trump ve ona yakın isimlerse Demokrat Parti döneminden kalma sorunları, muhaliflerin kendilerini hedef almak için kullandığını iddia ediyor. 

Washington Post'un (WP) konuştuğu seçim stratejistleri, Joe Biden'ın kaybetmesine neden olan ekonomik problemlerin Donald Trump önderliğindeki Cumhuriyetçi Parti'nin adaylarını da vurabileceğini vurguladı. 

Trump'ın market fiyatlarını düşürmek için Brezilya kahvesi, meyve ve kırmızı et gibi bazı gıdalara yönelik gümrük vergilerini azalttığı, ilaç şirketleriyle indirime gitmeleri için müzakere yürüttüğü ve otomobil fiyatlarının düşmesi için adımlar attığı WP'nin haberinde hatırlatıldı.

Kısa süre önce yapılan Washington Post-ABC News-Ipsos anketi, Amerikalıların yüzde 62'sinin Trump'a ekonomide düşük not verdiğini ortaya koymuştu. 

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Washington Post