Oxfam araştırması: Pandemi her 30 saatte bir yeni dolar milyarderi yarattı

Araştırmaya göre her 33 saatte bir milyon kişi de 2022'de yoksulluğun pençesine düşebilir

Bir adam ABD dolarını sayıyor (Reuters)
Bir adam ABD dolarını sayıyor (Reuters)
TT

Oxfam araştırması: Pandemi her 30 saatte bir yeni dolar milyarderi yarattı

Bir adam ABD dolarını sayıyor (Reuters)
Bir adam ABD dolarını sayıyor (Reuters)

Birleşik Krallık merkezli yardım kuruluşu Oxfam'ın hazırladığı Acıdan Kâr Elde Etmek (Profiting From Pain) başlıklı yeni rapora göre Kovid-19 pandemisi her 30 saatte bir yeni dolar milyarderi yarattı ve 2022'de milyonlarca kişi aynı hızla yoksulluğa sürüklenebilir. 
Araştırmaya göre gıda ve enerji sektörlerindeki milyarderler servetlerini her iki günde bir milyar dolar artırdı. Bu hızlı zenginleşmenin sebebiyse yaşam için gerekli olan temel ürünlerin maliyetlerinin 2000'lerde fırlaması. 
Rapor, iki yıldır çevrimiçi olarak gerçekleştirilen Dünya Ekonomik Forumu'nun (World Economic Forum) Davos'ta yeniden yüz yüze düzenleneceği sırada kamuoyuyla paylaşıldı.
Dünya liderlerinin 22 ve 26 Mayıs arasında İsviçre'de bir araya geldiği sırada Oxfam yoksullara yardım etmek amacıyla zenginlerin vergilendirilmesi gerektiğini savundu. 

Zenginler kârlarını katlarken, işçilerin ücretleri değişmedi
Yardım kuruluşu, pandeminin yarattığı sıkıntılara artan fiyatların eklenmesi nedeniyle bu yıl 263 milyon kişinin aşırı yoksulluğa sürükleneceğini tahmin ediyor. Bu da her 33 saatte bir milyon kişinin yoksullukla karşı karşıya geleceği anlamını taşıyor. 
Öte yandan pandemi döneminde her 30 saatte bir kişi, yani 573 kişi milyoner haline geldi. 
Oxfam International'ın yöneticilerinden Gabriela Bucher şu ifadeleri kullandı:
"Milyarderler servetlerindeki inanılmaz artışı kutlamak için Davos'a geliyor. Pandemide ve şu anda gıda ve enerji fiyatlarında yaşanan keskin artışlar, basitçe söylemek gerekirse, onlar için bir lütuftu. Aşırı yoksullukla ilgili onlarca yıllık ilerleme şimdi tersine dönüyor ve milyonlarca kişi sadece hayatta kalmak için gereken maliyetlerde karşılaması imkansız artışlarla karşı karşıya."
"Milyarderlerin servetleri artık daha akıllı oldukları veya daha çok çalıştıkları için artmadı. İşçiler daha az ücretle ve daha kötü koşullarda daha çok çalışıyor" diyen Bucher ayrıca şunları dile getirdi:
"Süper zenginler sistemi ceza almadan kendi çıkarlarına göre değiştirdi ve şimdi bunun faydasını görüyor. Özelleştirme ve tekeller yasal düzenlemelerin ve işçi haklarının yok edilmesinin bir sonucu olarak dünya servetinin şoke edici bir kısmına el koyarken nakitlerini vergi cennetlerinde saklıyor. Hepsi de hükümetlerin suç ortaklığıyla gerçekleşiyor." 
Milyarderler Kovid-19 pandemisinin ilk 24 ayında, önceki 23 yılda kazandıkları servetten fazlasını kazandı. Dünya milyarderlerinin toplam serveti artık küresel GSYİH'nin yüzde 13,9'unu oluşturuyor. Bu, 2000'deki yüzde 4,4'lük miktarın üç katına tekabül ediyor. 

"Musk servetinin yüzde 99'unu kaybetse de en zenginler arasında yer alabilir"
Araştırma, tekellerin kontrolü altındaki enerji, gıda ve ilaç sektörlerinde rekor kârlar elde edildiğini ortaya koyuyor. Bununla birlikte işçilerin aldığı ücretler neredeyse hiç değişmedi. 
Son iki yılda gıda ve enerji milyarderlerinin serveti 453 milyar dolar veya her iki günde bir milyar dolar arttı. Dünyanın en büyük enerji şirketlerinden 5'i olan BP, Shell, TotalEnergies, Exxon ve Chevron her saniye 2 bin 600 dolar kâr elde ederken, 62 yeni gıda milyoneri ortaya çıktı. 
Rapor ayrıca dünyanın en zengini Elon Musk'ın servetini 2019'dan bu yana yüzde 699 artırdığını ve servetinin yüzde 99'unu kaybetse bile yine de dünyanın en zenginleri arasında yer alabileceğini belirtiyor. 
Bununla birlikte dünyanın en zengin 10 erkeği, dünyanın en yoksul yüzde 40'ından daha fazla servete sahip. 



Jeff Bezos, Trump-Musk kavgasını fırsata çevirmek istiyor

Trump'ın ocak ayındaki yemin törenine katılanlar arasında Lauren Sánchez, Jeff Bezos, Google CEO'su Sundar Pichai ve Elon Musk vardı (AP)
Trump'ın ocak ayındaki yemin törenine katılanlar arasında Lauren Sánchez, Jeff Bezos, Google CEO'su Sundar Pichai ve Elon Musk vardı (AP)
TT

Jeff Bezos, Trump-Musk kavgasını fırsata çevirmek istiyor

Trump'ın ocak ayındaki yemin törenine katılanlar arasında Lauren Sánchez, Jeff Bezos, Google CEO'su Sundar Pichai ve Elon Musk vardı (AP)
Trump'ın ocak ayındaki yemin törenine katılanlar arasında Lauren Sánchez, Jeff Bezos, Google CEO'su Sundar Pichai ve Elon Musk vardı (AP)

Jeff Bezos’un uzay şirketi Blue Origin, ABD Başkanı Donald Trump ve Elon Musk arasındaki anlaşmazlıktan faydalanarak Beyaz Saray’la ilişkilerini güçlendirmek istiyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde, Amazon’un kurucusu Bezos’un bu ay Trump’la en az iki kez görüştüğü belirtiliyor.

Blue Origin CEO’su Dave Limp’in de Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü Susie Wiles’la toplantı yaptığı ifade ediliyor.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan kaynaklar, bu görüşmelerde Blue Origin’in daha fazla devlet projesine dahil olmak istediğini söylüyor.

Ayrıca Trump’ın, görev süresi bitmeden Ay’a mürettebatlı bir görev uçuşu gerçekleştirilmesini istediğini Bezos’la paylaştığı aktarılıyor.

Bezos’la Trump arasında geçmişte gergin bir ilişki vardı. Cumhuriyetçi lider, Bezos’u Washington Post (WP) üzerinden kendine saldırmakla suçlamıştı. İş insanı, Amerikan gazetesini 2013’te 250 milyon dolara satın almıştı.

Ancak son dönemde ikili arasında daha yakın bir ilişki olduğu gözlemleniyor. WP, geçen yılki başkanlık seçimlerinde Trump’ın rakibi Başkan Yardımcısı Kamala Harris’i desteklemeyi planlamış fakat Bezos’un müdahalesiyle hiçbir adayı desteklememişti.

Ayrıca Bezos, Amazon üzerinden Trump’ın yemin töreni için 1 milyon dolar bağışta bulunmuştu.

Amerikalı milyarder, Trump’ın kızı Ivanka Trump ve damadı Jared Kushner’la da dostane ilişkiler geliştirdi. Ivanka ve Jared, Bezos’un Lauren Sanchez’le Venedik’teki düğününe de katılacak. Düğün planları Venedik’te büyük protestolara sebep olmuştu.

SpaceX’in sahibi Musk, Trump’ın seçim dönemindeki en büyük destekçilerinden biriydi. Ancak ikili arasında vergi tasarısıyla ilgili başlayan anlaşmazlık hızla büyümüştü. Musk, Trump'ın Beyaz Saray'daki danışmanlığı görevinden ayrılmıştı. Tesla CEO’su, şirketine odaklanmak için ABD Hükümet Verimliliği Departmanı'nın (DOGE) liderliğini de bırakmıştı.

Space X uzay operasyonlarındaki liderliğiyle Blue Origin’e kıyasla daha fazla hükümet sözleşmesine sahip. ABD Uzay Kuvvetleri Komutanlığı, gelecekte yapılacak 28 uçuş için Musk’ın şirketiyle 5,9 milyar dolarlık anlaşma imzalamıştı. Bezos’un Blue Origin’iyse 7 fırlatma için 2,4 milyar dolarlık anlaşma alabilmişti.

Analizde, SpaceX ve Blue Origin’in, Trump’ın hava savunma sistemi “Altın Kubbe”, Mars’a yönelik projeler ve NASA’nın insanlı görevleriyle ilgili sözleşmeler için ileride daha yoğun rekabet edeceğine dikkat çekiliyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN