UAEA: İran ile zor bir dönemeçten geçiyoruz

UAEA Genel Direktörü Rafael Mariano Grossi dün Davos Dünya Ekonomik Forumu sırasında düzenlenen bir panelde (AP)
UAEA Genel Direktörü Rafael Mariano Grossi dün Davos Dünya Ekonomik Forumu sırasında düzenlenen bir panelde (AP)
TT

UAEA: İran ile zor bir dönemeçten geçiyoruz

UAEA Genel Direktörü Rafael Mariano Grossi dün Davos Dünya Ekonomik Forumu sırasında düzenlenen bir panelde (AP)
UAEA Genel Direktörü Rafael Mariano Grossi dün Davos Dünya Ekonomik Forumu sırasında düzenlenen bir panelde (AP)

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Direktörü Rafael Mariano Grossi, İran ile gizli bölgelerde bulunan işlenmiş uranyum parçacıklarının kökeninin açıklanmasına yönelik krizi sona erdirmeyi amaçlayan  görüşmelerin, “çok zor bir dönemeçten” geçtiğini belirtti. Grossi ve İran geçtiğimiz Mart ayında sorunu çözmek için üç aylık bir plan üzerinde anlaştı. Tahran ve Washington'u 2015 nükleer anlaşmasına tam uyumlu hale getirmeyi amaçlayan  geniş müzakereler sırasında bu konu İran ve Batılı güçler arasında bir gerilim kaynağı oldu. Müzakereler durdu ancak Grossi, 2015 anlaşmasını canlandırmak için herhangi bir anlaşma hayal etmenin zor olduğunu, UAEA’nın konuyla ilgili henüz tatmin edici cevaplar almadığını söyledi. Grossi Davos Dünya Ekonomik Forumu sırasında düzenlenen bir panelde, “Süreci henüz bitirmediğimiz için bu noktada kesin bir sonuca varmaktan kaçınmalıyım, ancak şu anda çok zor bir dönemeçte olduğumuzu söylememe izin verin” ifadelerini kullandı.
Grossi,  6 Haziran’da UAEA'nın 35 ulustan oluşan Guvernörler Kurulu'na üç ayda bir yapılacak toplantıya kadar açık konularla ilgili müzakerelerin nasıl ilerlediği konusunda rapor verecek.
Şarku’l Avsat’ın Reuters haber ajansından aktardığına göre Grossi açıklamasında, “Umarım. Şimdi ile raporumun yayınlanması arasındaki süre iyi kullanılır, böylece en azından bu konulara inandırıcı bir yanıt almaya başlayabiliriz” dedi.
Grossi'nin İran'dan yanıt alma çabaları, 2015 anlaşmasını canlandırmak için daha geniş müzakerelerin bir parçası olmazken, müzakerelerdeki ilerleme eksikliği UAEA Guvernörler Kurulu’nda İran ile Batı arasında yeni bir çatışmaya yol açabilir. Bu da İran ile ABD arasında en son Mart ayında yapılan dolaylı görüşmeleri karmaşık hale getirebilir.
Bu ayın başlarında Grossi, İran’ın UAEA’ya tatmin edici cevaplar veremediğini söyledi. Grossi açıklamasında, “Çıkmazda olduğumuza dair bir mesaj iletmeye çalışmıyorum ancak durum pek iyi görünmüyor. İran ihtiyacımız olan türden bilgileri vermeye yanaşmıyor” şeklinde konuştu
 Batılı diplomatlar, Tahran'ın UAEA’ya tatmin edici cevaplar verdiğine dair çok az belirti olduğunu söyledi.
İran Atom Enerji Kurumu Başkanı Muhammed İslami 20 Mart’ta yaptığı açıklamada, “Viyana müzakerelerinde teknik konular tamamlandı ve çerçeveleri netleştirildi. Ancak askıda olan siyasi konular şu ana kadar anlama yapılmasını engelledi” dedi. 



Sudan'ın kuzeyinde altın madeninde çökme: 11 ölü

Sudan'ın altın üretiminin büyük kısmı geleneksel madencilikten sağlanıyor (Reuters)
Sudan'ın altın üretiminin büyük kısmı geleneksel madencilikten sağlanıyor (Reuters)
TT

Sudan'ın kuzeyinde altın madeninde çökme: 11 ölü

Sudan'ın altın üretiminin büyük kısmı geleneksel madencilikten sağlanıyor (Reuters)
Sudan'ın altın üretiminin büyük kısmı geleneksel madencilikten sağlanıyor (Reuters)

Sudan'ın kuzeydoğusunda geleneksel altın madenlerinden birinin kısmen çökmesi sonucu 11 kişi öldü, 7 kişi yaralandı. Resmi açıklama, dün Sudan Maden Kaynakları Limited Şirketi tarafından yapıldı.

2023 yılında Sudan ordusu ile “Hızlı Destek Kuvvetleri” (HDK) arasında savaşın patlak vermesinden bu yana, resmi kaynaklar ve uzmanlara göre, her iki taraf da altın gelirlerine giderek daha fazla bağımlı hale geldi.

Madencilik sektörünün çoğu Sudan'ın çeşitli bölgelerinde yaygın olarak görülmekte, sektöründeki kaynakların tahminlerine göre savaş öncesinde bu sektörde en az 2 milyon kişi çalışıyordu.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığı habere göre iki yılı aşkın süredir ülkeyi kasıp kavuran savaş nedeniyle milyonlarca insan birçok bölgede açlığın eşiğine gelmiş durumda. Bu nedenle geleneksel madencilik, zorlu yaşam koşullarında yaşayan çok sayıda insan için cazip bir alan.

Şirket, yaptığı açıklamada, madenin faaliyetlerini daha önce durdurduğunu ve “hayati tehlike arz ettiği için maden içinde faaliyetlerin sürdürülmemesi konusunda uyarıda bulunduğunu” belirterek, “faaliyetlerinin durdurulduğu yerlerde çalışılmaması konusunda uyarısını” yineledi.

Açıklamada, çöküntünün Sudan'ın kuzeydoğusundaki Huveyd çöl bölgesindeki Karş el-Fil madeninde meydana geldiği belirtildi, ancak kazanın zamanı belirtilmedi.

Sudan, Afrika kıtasının en büyük altın üreticilerinden biridir. Hükümetin şubat ayında yaptığı açıklamaya göre, 2024 yılında altın üretimi 41,8 tondan 64 tona çıkarak rekor kırdı.

Sudan'ın savaşın ekonomisini ve altyapısını tahrip ettiği ülkesinin hazinesine geçen yıl 1,57 milyar dolar gelir sağlayan altın ihracatı, Sudan Maden Kaynakları Şirketi'ne göre üretimin yaklaşık yarısı, kara sınırlarından kaçak olarak ülke dışına çıkarılmaktadır.