Hüseyin Şeyh, FKÖ Yürütme Konseyi Genel Sekreteri olarak atandı

Değerlendirmeler, Şeyh’in bu atama ile Mahmud Abbas’ın halefi olmaya bir adım daha yaklaştığı yönünde.

Ramallah’ı ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Hüseyin eş-Şeyh tarafından karşılandı. (EPA)
Ramallah’ı ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Hüseyin eş-Şeyh tarafından karşılandı. (EPA)
TT

Hüseyin Şeyh, FKÖ Yürütme Konseyi Genel Sekreteri olarak atandı

Ramallah’ı ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Hüseyin eş-Şeyh tarafından karşılandı. (EPA)
Ramallah’ı ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Hüseyin eş-Şeyh tarafından karşılandı. (EPA)

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Yürütme Konseyi Genel Sekreterliği görevine Hüseyin eş-Şeyh’i atadı. Abbas’a yakınlığıyla bilinen Şeyh’in, Merkez Konseyi Başkanlığı’ndan sonra en üst düzey göreve tayin edilmesi sürpriz olmadı. Mahmud Abbas şubat ayında İsrail-Filistin ilişkilerinden sorumlu Muhammed Hüseyin EŞ-Şeyh’i, Genel Sekreter Saib Ureykat’ın ölümünün ardından, Merkez Konseyi Yürütme Komitesi’ne üye olarak atamıştı. Şubat ayında, Yürütme Komitesi’nden istifa eden Hanan Aşravi'nin yerine Abbas'ın danışmanlarından Muhammed Mustafa, yine daha önce istifa eden Teysir Halid'in yerine de Ferid Seru getirilmişti. Yürütme Konseyi’ne yapılan üst düzey atamalar, Abbas sonrası FKÖ’nün yönetiminin şekillendirilmesi bağlamında değerlendirilmişti.
Hüseyin EŞ-Şeyh ve Azzam el-Ahmed fetih Hareketi’nin FKÖ içindeki en üst düzey temsilcileri olarak öne çıkıyor. Hüseyin Şeyh’in genel sekreter pozisyonuna getirilmesinin Abbas’ın kişisel kararı uyarınca gerçekleştiği öğrenildi. Filistin Devlet Başkanı Abbas aynı zamanda FKÖ’nün Merkez Konseyi’nin de başkanlığını yürütüyor. Abbas, Azzam el-Ahmed ve Hüseyin Şeyh fetih Hareketi yönetim kurulunda da birlikte yer alıyor. 
Hüseyin Şeyh’in, Saib Ureykat’a koronavirüs nedneiyle  Kasım 2020’de ölmesinin ardından boşalan bu önemli pozisyona getirilmesi, Abbas’ın muhtemel halefi olduğu yönündeki iddiaları güçlendirdi. Nitekim Mahmud Abbas, Yaser Arafat’ın halefi olarak devlet başkanlığına önerildiğinde ‘genel sekreter’ görevindeydi. Hüseyin eş-Şeyh iki intifadada da yer aldı. Daha sonra Filistin Sivil İşler Bakanı görevine getirildi. Bu pozisyon İsrail ile en yoğun temasların olduğu bakanlıkların başında geliyor. Devlet başkanına en önemli dış ziyaretlerde eşlik eden Hüseyin Şeyh son iki yılda Mahmud Abbas’ın mutlak güvenini kazanmayı başardı. Mahmud Abbas şu an 86 yaşında. Vefatı durumunda Şeyh ile FKÖ’nün önde gelen liderleri arasında Abbas’ın yerine geçmek için hararetli bir rekabetin yaşanacağı düşünülüyor. Hüseyin Şeyh, Abbas’ın güveninin yanı sıra İsrail ve ABD’li yetkililerle de iyi ilişkilere sahip. İsrail ve ABD’nin Şeyh’i ‘iyi ilişki kurulabilir’ kişiler arasında değerlendirdiği ifade ediliyor. Bu çevrelerin Filistin Devlet Başkanı’nın kim olacağı konusundaki görüşlerinin etkili olduğu da bilinenler arasında. Nitekim Filistin Otoritesi’nin İsrail ile bağlayıcı olan siyasi ve güvenlik anlaşmaları mevcut. ABD ve Avrupa Birliği ile bölge ülkelerinden de yardımlar alıyor.  
Filistin’de Şeyh’in atamasıyla ilgili resmi bir açıklama yapılmadan önce İsrail’in Yedioth Ahronoth gazetesine bağlı Ynet haber sitesi, atama haberini duyurdu ve yakında bu yönde bir resmi açıklamanın yapılacağını aktardı. Ynet’in haberinde, Fetih Hareketi’nin kıdemli üyesi Hüseyin eş-Şeyh’in Mahmud Abbas’ın muhtemel birkaç halefinden biri olduğuna işaret edildi.
Hüseyin eş-Şeyh Filistin siyasetindeki en aktif isimler arasında yer alıyor. Farklı diplomatik görevlerde bulunan Şeyh, ABD ve Avrupalı diplomatlarla yoğun görüşmeler gerçekleştirdi. Şeyh’in İsrail istihbarat liderleriyle de görüşmeler yaptığı biliniyor. Filistin İstihbarat Teşkilatı Başkanı Macid Ferec ile birlikte İsrail istihbaratının üst düzey yetkilileri ile çok sayıda toplantıya iştirak etmişti. Bununla birliket Şeyh’i eleştirenler, kendisinin demokratik yöntemlerle seçilmediğini, dolayısıyla meşru bir siyasi varlığının olmadığını savunuyor. Ancak hangi durumda olursa olsun Fetih Hareketi Şeyh’i ya da bir başka ismi aday gösterse de devlet başkanı Filistinlilerin oylarıyla seçilecek.  



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.