Mısır-Avrupa Birliği görüşmesinden ortak tutum mesajı

Mısır, Etiyopya Nahda Barajı’nın üçüncü dolumuna başlamadan önce, Avrupa’nın desteğini almaya çalışıyor. Sisi, adil bir uzlaşıya varılmasına yönelik kararlılığını yineledi

Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi’i ağırlıyor (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi’i ağırlıyor (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır-Avrupa Birliği görüşmesinden ortak tutum mesajı

Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi’i ağırlıyor (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi’i ağırlıyor (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır, Etiyopya’nın Nil Nehri üzerindeki Nahda (Hedasi) Barajı’nı doldurulması ve işletmesine ilişkin kurallar konusunda tüm tarafları bağlayıcı bir anlaşmaya varılmasına yönelik kararlılığını yeniledi. Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Es-Sisi Kahire'de Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi’i ağırladığı sırasında konuyla ilgili net mesajlar verdi.
Bölgesel ve uluslararası birkaç gündem maddesinin görüşülmesini içeren ve Dışişleri Bakanı Samih Şukri ve AB Mısır Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Christian Berger’in de katıldığı Mısır-Avrupa Birliği görüşmesi, Addis Ababa’nın Kahire ve Hartum ile gerilimi artıracak bir adım olan, baraj rezervuarının dolumunun üçüncü aşamasını başlatmak üzere belirlediği zamandan haftalar önce düzenlendi.
Nahda Barajı Proje Müdürü Kifle Horo’ya göre, barajın üçüncü dolum Ağustos ve Eylül aylarında, yıllık yağış mevsiminde olacak. Mısır, Sudan ve Etiyopya, Mavi Nil (Nil nehrinin ana kolu) üzerine inşa edilen barajın kendilerine yönelik beklenen zararın azaltılması gözetilerek doldurulması ve işletilmesi konusunda anlaşmaya varılması ümidiyle, 10 yıldır aralıklı olarak sonuçsuz müzakereler yürütüyor.
Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü, Sisi’nin AB Komiseri ile yaptığı görüşmede, varoluşsal bir mesele olarak nitelendirdiği Nahda Barajı meselesinin Mısır ve halkı için önemini vurguladığını belirtirken, barajın bu bağlamda ilgili uluslararası hukuka uygun olarak doldurulması ve işletilmesine ilişkin kurallar konusunda bağlayıcı bir yasal anlaşmaya varılmasındaki kararlığını vurguladı.
BM Güvenlik Konseyi, Eylül ayı ortasında, üç ülkeyi makul bir süre içerisinde bağlayıcı bir anlaşmaya varmak amacıyla Afrika Birliği himayesinde, müzakerelerin yeniden başlatılmasını teşvik eden bir ‘Cumhurbaşkanlığı Bildirisi’ yayınlamıştı.
Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü tarafından yapılan açıklamaya göre, Sisi, Avrupa’nın Mısır’ın ilk ticaret ortağı olmasının yanı sıra iki taraf arasındaki çok yönlü bağlantılar, Akdeniz’in her iki yakasında karşılaştıkları ortak zorluklar ve AB’nin Mısır’daki çeşitli sektörlerin tanık olduğu kalkınma sürecine katılımı düşünüldüğünde, Avrupa Birliği ve kurumlarının, karşılıklı saygı ve iş birliğine odaklanan Mısır siyasetindeki önemli konumunu vurguladı. Cumhurbaşkanı, gelecekte de iki taraf arasındaki aktif iletişimi sürdürmeyi istediğini belirtti.
Açıklamaya göre, AB Komiseri, Avrupa tarafının Mısır’ın uluslararası ve bölgesel olarak sahip olduğu siyasi ağırlığın yanı sıra Arap ve Avrupa dünyaları arasındaki bağlantı olması, Orta Doğu ve Afrika kıtasında güvenlik ve istikrarı koruma konusundaki rolü ışığında, iki tarafın Akdeniz bölgesel komşuluğuna katılımı da göz önüne alarak, Mısır ile geleneksel ortaklığı geliştirme ve derinleştirme konusundaki ilgisini dile getirdi.
Toplantıda ayrıca Mısır ile Avrupa Birliği arasındaki ilişkinin siyasi, ekonomik ve kalkınma boyutları açısından çeşitli yönleri gözden geçirildi. İki taraf arasındaki kurumsal iş birliğindeki genel gelişmelere karşı memnuniyet ifade edildi. Ortak koordinasyonun sürdürülmesinin önemini vurgulanırken, ortak çıkarlar ve zorluklar ışığında aralarındaki dostane ilişkileri ve bu konuda karşılıklı diyaloğu güçlendirilmesi konusundaki kararlılık dile getirildi. Toplantıda, başta Rusya-Ukrayna krizi olmak üzere uluslararası ve bölgesel konulardaki gelişmeler ve bunların başta enerji ve gıda sektörleri olmak üzere küresel düzeydeki ekonomik yansımalarına da değinildi.
Toplantıda ayrıca, Filistin meselesi ve önümüzdeki dönemde Mısır ile AB arasında, Mısır’ın yeniden inşa girişimini tamamlama kapsamında, Gazze Şeridi’ndeki yaşam ve hizmet koşullarını iyileştirme çabalarına yönelik ortak koordinasyon yolları hakkında da görüş alışverişinde bulunuldu.
Sözcü AB Komiseri’nin Mısır’ın yasadışı göçle mücadele çabalarını övgüde bulunduğunu ve AB’nin bu konudaki çabaları ve 2016’dan bu yana yasadışı göç vakalarını durdurması ve özellikle de bölgedeki başarılı bir model olarak, tüm temel haklara sahip farklı milletlerden 6 milyondan fazla mülteciye ev sahipliği yapması nedeniyle Mısır’ın çabalarını takdir ettiğini aktardı.



Ceramana sakin... Güvenlik güçleri, Dürzi sakinleri rahatlatmak için kontrol noktalarını güçlendiriyor

Şam'ın doğu kırsalındaki Ceramana’nın kuzey girişi (Şarku'l Avsat)
Şam'ın doğu kırsalındaki Ceramana’nın kuzey girişi (Şarku'l Avsat)
TT

Ceramana sakin... Güvenlik güçleri, Dürzi sakinleri rahatlatmak için kontrol noktalarını güçlendiriyor

Şam'ın doğu kırsalındaki Ceramana’nın kuzey girişi (Şarku'l Avsat)
Şam'ın doğu kırsalındaki Ceramana’nın kuzey girişi (Şarku'l Avsat)

Şam'ın güneydoğusundaki Ceramana’nın nüfusunun bir kısmını Dürzi mezhebine mensup vatandaşlar oluşturuyor. Şarku'l Avsat dün şehre yaptığı gezide, bölgenin normal ve sakin bir hayat sürdüğüne tanık oldu.

Bu sakinliğe, Suveyda vilayetinde Dürzi militanlar ile Bedevi aşiretler arasında meydana gelen olaylar nedeniyle Sünni nüfusun çoğunlukta olduğu komşu kasaba ve köylerde yaşayanların tepkisinden çekinen bölge sakinlerinin girişlerdeki kontrol noktalarının ve gözetimin arttırılması yönündeki taleplerine Suriye hükümetine bağlı İç Güvenlik Güçleri'nin verdiği yanıt eşlik ediyor.

Ceramana'nın kuzey girişinde, semt merkezine giden araçların hareketi dün öğleden sonra normal görünürken, giriş kontrol noktasında duran bir İç Güvenlik Güçleri görevlisi bölgedeki durumun ‘istikrarlı ve tamamen sakin’ olduğunu doğruladı. Şarku'l Avsat muhabiri Ceramana'nın merkezine giden yolu takip etmekte tereddüt ederken, görevli şöyle dedi: “Bir şeyden mi korkuyorsunuz? İçeride hiçbir gerginlik yok. İçeri girin.”

İç Güvenlik Güçleri görevlisi, geçtiğimiz pazar günü Suriye'nin güneyinde Dürzilerin çoğunlukta olduğu Suveyda vilayetinde kanlı olayların patlak vermesinden bu yana Ceramana'da ‘bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda Dürzi gencin Suveyda'daki gelişmeleri protesto etmek için gösteri yapması ve hemen dağıtılması’ dışında kayda değer bir olay yaşanmadığını bildirdi.

) Şam'ın doğu kırsalında yer alan Ceramana’nın el-Cemiyat bölgesindeki ana cadde (Şarku'l Avsat)Şam'ın doğu kırsalında yer alan Ceramana’nın el-Cemiyat bölgesindeki ana cadde (Şarku'l Avsat)

Dört ana yolun tali bulvarlara açıldığı şehir merkezindeki el-Kerame Meydanı'na ulaştığımızda dükkanların çoğu açıktı, ancak araç ve yaya hareketliliği oldukça zayıf görünüyordu. Kuruyemiş ve şekerleme satan bir dükkânın sahibi bu durumu bugünün cuma ve resmî tatil olmasına bağladı ve ‘normal günlerde daha fazla yoğunluk olduğunu’ vurguladı.

Bölgedeki güvenlik durumuyla ilgili resmi bir güvence işareti olarak, mağaza ve kafelerin iş yaptığı tüm ana yollarda İç Güvenlik Güçleri personeli konuşlandırılmadı. Ancak Ceramana'nın girişlerindeki kontrol noktalarında konuşlanan güvenlik personeli, hem giriş hem de çıkış yollarındaki araçları kapsamlı bir şekilde denetliyor.

Bölgedeki Dürzi toplumundan bir aktivist, Ceramana'daki durumun ‘Suveyda'daki olaylar başladığından beri sakin olduğunu ve herhangi bir değişiklik olmadığını’ doğruladı. Aktivist, “Hükümet birimleri her zamanki gibi çalışmalarına devam ediyor. İç Güvenlik Güçleri, güvenlik, istikrar ve sivil barışı koruma görevlerini yerine getiriyor” ifadelerini kullandı.

Şarku'l Avsat'a konuşan aktivist, aşılmaması gereken kırmızı çizgiler olduğunu, Ceramana'nın Doğu Guta'nın komşusu olduğunu, Şam ile ilişkilerin iyi ve etkili olması gerektiğini, ayrıca kent ve çevresinde iç barışın korunmasına bağlı kalınması gerektiğini belirtti.

Ceramana'nın kuzey girişinde kurulan kontrol noktasının önünde toplanan yerel Dürzi militanlar, 29 Nisan 2025 (Arşiv – Şarku'l Avsat)Ceramana'nın kuzey girişinde kurulan kontrol noktasının önünde toplanan yerel Dürzi militanlar, 29 Nisan 2025 (Arşiv – Şarku'l Avsat)

Aktivist, ‘Suveyda'daki ihlallerin faillerinin sorumlu tutulması ve vilayetteki sivillere yardım ulaştırmak için insani yardım geçişlerinin açılması talepleri’ olduğunu belirtti. Aktivist, ‘bölgenin komşu kasaba ve köylerden herhangi bir tacize maruz kalmadığını ve Suveyda'daki olayların patlak vermesinden bu yana herhangi bir iç sorun yaşanmadığını’ vurguladı.

Bir başka yerel kaynak ise ‘semt sakinlerinin herhangi bir çatışma ya da anlaşmazlıktan uzak durmak istediklerini, çünkü Ceramana'nın devletin bir parçası olduğunu’ vurgulayarak, “Bu bölgeyi korumak devletin sorumluluğudur ve semt sakinleri de bu konuda devlete yardımcı olmaktadır” dedi.

Ancak kaynak Şarku’l Avsat'a ‘bazı sakinlerin Suveyda'da yaşananlar ışığında banliyönün komşu kasabalardan taciz ya da saldırılara maruz kalacağına dair korkuları olduğunu’ gizlemedi. Kaynak, “Bu korkulara yanıt veren, bölgenin girişlerine ek kontrol noktaları kuran ve kontrol noktaları ile banliyö çevresinde gözetimi artıran İç Güvenlik Güçleri ile iletişim halindeyiz” şeklinde konuştu.

İdari olarak Rif Şam'ın bir parçası olan ve Şam'ın merkezine yaklaşık beş kilometre uzaklıkta bulunan Ceramana, 1990'ların sonunda kentsel bir rönesansa tanıklık etti.

Yerel tahminlere göre 2011 başlarında Beşşar Esed rejimine karşı Suriye devriminin patlak vermesinden önce nüfusu 600 bin civarındaydı ve çoğunluğu Dürzi ve Hıristiyanlardan oluşuyordu.

Savaş yıllarında çatışmalara sahne olan tüm Suriye vilayetlerinden yüz binlerce yerinden edilmiş insana sığınak görevi gören bölgenin nüfusu, 14 yıl süren iç savaş boyunca önemli ölçüde arttı. Bazı sakinlerinin tahminlerine göre şu anda Ceramana’nın nüfusu yaklaşık iki milyon.

Ceramana'ya yönelik büyük göç dalgalarından sonra, nüfus tüm vilayetlerin, milliyetlerin, dinlerin ve mezheplerin bir karışımı haline geldi.

Silahlı muhalif gruplar Kasım 2024'ün sonlarında ülkenin kuzeybatısında Saldırganlığı Caydırma Operasyonu'nu başlatıp Şam'a yaklaşırken, Ceramana halkı eski başkan Hafız Esed'in heykelini devirdi ve Beşşar Esed rejimi 8 Aralık'ta düştü.

Ancak Ceramana, 28 Nisan'da İslam'a hakaret içeren bir ses kaydının dolaşıma girmesinin ardından çok sayıda kişinin ölümüne yol açan şiddet olaylarına sahne oldu.

Suriyeli yetkililer o dönem, yerel aktörler ve ileri gelenlerle yaptıkları anlaşmalar çerçevesinde Ceramana'da kontrollerini genişletmeyi ve güvenlik ve istikrarı yeniden sağlamayı başardılar.