Cezayir muhalefeti, ‘cumhurbaşkanlığı diyaloğunun’ başarılı olması için ‘garanti’ talep ediyor

Cumhurbaşkanı Tebbun’un Sosyalist Güçler Cephesi (FFS) Birinci Sekreteri ile yaptığı görüşmeden bir kare (Cezayir Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Tebbun’un Sosyalist Güçler Cephesi (FFS) Birinci Sekreteri ile yaptığı görüşmeden bir kare (Cezayir Cumhurbaşkanlığı)
TT

Cezayir muhalefeti, ‘cumhurbaşkanlığı diyaloğunun’ başarılı olması için ‘garanti’ talep ediyor

Cumhurbaşkanı Tebbun’un Sosyalist Güçler Cephesi (FFS) Birinci Sekreteri ile yaptığı görüşmeden bir kare (Cezayir Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Tebbun’un Sosyalist Güçler Cephesi (FFS) Birinci Sekreteri ile yaptığı görüşmeden bir kare (Cezayir Cumhurbaşkanlığı)

Cezayir'deki en eski muhalif siyasi parti Sosyalist Güçler Cephesi (FFS), Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun’u başta Hirak Hareketi’ne bağlı düşünce mahkumlarının serbest bırakılması olmak üzere, ‘El Uzatma Girişimi’nin başarılı olması için ‘garanti vermeye’ çağırdı. Cezayir’in bağımsızlığının 60. yılı için 5 Temmuz’da yapılacak kutlamalar münesebetiyle hükümetin, şu anda siyasi duruşları nedeniyle hapis yatan ve görüşlerini dile getirdikleri için yargılanan herkesin serbest bırakılması için hazırlık yaptığı iddia ediliyor.
FFS Birinci Sekreteri Yusuf Avşiş başkanlığındaki bir heyetin iki gün önce Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun ile cumhurbaşkanlığı ofisinde yaptığı görüşmenin ardından parti bir açıklama yaptı. FFS açıklamasında “Başta tüm siyasi tutukluların ve düşünce mahkumlarının kayıtsız şartsız serbest bırakılması konusunda vatandaşlarımıza güvence vermek olmak üzere siyasi ve sosyal ortaklara garantiler ve iyi niyet nişâneleri vermek için herhangi bir diyaloğa başlamadan önce ön koşullara ve ateşkes uygulamalarına saygı gösterilmesini talep ettik” ifadelerine yer verdi.
Parti, 2017 yılında Gardaya’da (başkentin 600 km güneyinde) bir hükümet yetkilisini öldürme suçundan ömür boyu hapse mahkum edilen aktivisti Muhammed Baba Neccar’ı örnek gösterdi. Muhalefet partisi suçlamanın ‘uydurma’ olduğunu savunuyor. Baba Neccar, İbadiye mezhebinin takipçilerinin çoğunluğunun yaşadığı Gardaya’da hükümet yetkililerine yönelik muhalif tavrıyla biliniyordu. Açıklamada ayrıca partinin üyesi olan ve geçtiğimiz salı günü bir gerekçe gösterilmeksizin tutuklanan Azfun (Tizi Vuzu vilayeti, 100 km doğu) Belediye Başkanı İsmail Şa’lal örnek gösterildi. Aynı zamanda merhum devrimci Hüseyin Ayet Ahmed tarafından kurulan FFS, ‘ihtiyati hapis cezasının rastgele verilmesini’ de eleştirerek ‘partilere, sendikalara, derneklere ve medyaya dayatılan ve toplumdaki temel rollerini yerine getirmelerini engelleyen tüm kısıtlamaların kaldırılması’ çağrısında bulundu. Avşiş tarafından imzalanan açıklamanın devamına göre, Tebbun ile görüşen heyet, Tebbun'un 'iç cepheyi güçlendirmeye yönelik ulusal diyalog çerçevesine ilişkin siyasi arzusu hakkında daha fazla açıklama yapmasını' talep etti. Açıklama şu ifadeler ile devam etti:
“Bu türden herhangi bir ciddi girişimin mutlaka, ülkedeki tüm güçlerinin, partilerin, birliklerin, derneklerin ve medyanın, hükümet sisteminin barışçıl ve sorunsuz bir şekilde değiştirilmesini sağlamak için özgürce harekete geçebileceği ve katkıda bulunabileceği gerçek bir demokratik açılımla eşanlamlı olması gerektiğini vurguladık. Cumhurbaşkanı’na gerek siyasi gerekse ekonomik ve toplumsal olsun, ülkemizin karşı karşıya olduğu çok boyutlu krizi etkin bir şekilde çözecek kapsamlı bir diyaloğa dayalı ulusal bir uzlaşı sağlanmasına yönelik projelerimiz ve girişimlerimizden bahsettik. Aynı zamanda devletin toplumsal yapısına olan bağlılığımızı yeniledik. Halkımızın enflasyonda patlama yaşanması ve satın alma gücünün azalmasından ötürü sıkıntılar yaşadığı bir dönemde, sosyal destek sistemini reforme etme politikasıyla ilgili endişelerimizi dile getirdik. Cezayirli kadın ve erkeklerin onurunu korumak ve yaşam standartlarını yükseltmek için acilen ekonomik ve sosyal önlemler alınması çağrısında bulunduk.”
Buna karşılık kaynaklar Cumhurbaşkanı’nın sözlerini şöyle aktardı:
“Muhalefetin serbest bırakılmasını istediği Hirak Hareketi tutukluları, hükümete karşıt görüşleri nedeniyle değil, kanunen suç sayılan görüşlerini dayatmak için çeşitli şiddet yöntemleri kullandıkları için yargı tarafından hapse mahkum edildiler. Ayrıca bazıları, ülkemizde terör eylemleri planladığı ve bizim iyiliğimizi istemeyen yabancı güçlerle ittifak yaptığı delillerle sabit olan gruplara mensup olmakla suçlanıyor.”
Cumhurbaşkanı bu son sözleri ile üstü kapalı bir şekilde terör listesine alınan İslami Reşad Hareketi ve Kabileler Bölgesi Özerk Yönetim Hareketi’ni kastediyordu.
Cumhurbaşkanı FFS liderlerinin endişelerine verdiği cevaplarda, iki buçuk yıl önce iktidara geldiğinden beri ‘satın alma gücünü artırma, yolsuzlukla mücadele ve hak ve özgürlüklere saygı alanında pek çok başarıya imza atıldığını’ belirtti. Tebbun bu bağlamda görüşmedeki liderlere 2020'de anayasayı gözden geçirdiklerini hatırlattı. Tebbun’a göre yapılan değişiklik ‘iyi yönetişim, yargının bağımsızlığı ve yetki devri alanında önemli şeyler’ içeriyordu.
Cumhurbaşkanı'nın bir ay önce hükümette reform yapmak amacıyla partilerle siyasi istişarelere başladığına dikkat çekiliyor. Cezayir resmi haber ajansına göre ‘Birleştirme ve El Uzatma’ adlı bir siyasi girişim başlatma sürecinde olan Tebbun, ‘ülkenin karşı karşıya olduğu zorlukları tartışmak üzere partilerle kapsamlı bir toplantı yapma’ niyetinde olduğunu söyledi.



İsrail, Hamas tarafından teslim edilen kalıntı örneklerini aldı

Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
TT

İsrail, Hamas tarafından teslim edilen kalıntı örneklerini aldı

Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi bugün, İsrail’in Hamas tarafından Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracılığıyla teslim edilen kalıntı örneklerini teslim aldığını duyurdu. Örneklerin adli tıp laboratuvarına gönderilmesi planlanıyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre bir Hamas lideri, hareketin bugün Gazze Şeridi'nde kalan iki cesetten birini teslim edeceğini açıklamıştı.

İsrailli rehine Ran Gvili ve Taylandlı rehine Sudthisak Rinthalak'ın cesetleri halen Gazze'de bulunuyor.

Bu gelişme, İsrail güçlerinin bugün Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda bir Filistinliyi öldürmesi ve Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde evlerin yıkılması ve bombardımanların devam etmesi ile birlikte gerçekleşti.

Filistin resmi haber ajansı WAFA, ‘işgal güçlerinin kuzeydeki Cibaliye Mülteci Kampı’na yoğun hava saldırıları düzenlediğini ve kuzey Gazze’de bazı konut binalarını yıktığını’ bildirdi. Ayrıca İsrail’e ait insansız hava araçları (İHA) et-Tuffah mahallesindeki es-Senafur kavşağı yakınlarında Filistinlilerin evlerine bombalar attı ve eşzamanlı olarak yoğun ateş açıldı.


Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
TT

Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)

Orduyla paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmaların sürdüğü Sudan'daki askeri yönetim, Rusya'yla daha yakın ilişkiler kurmak istiyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) Sudanlı yetkililere dayandırdığı habere göre, Moskova'ya Afrika'daki ilk deniz üssünü kurması teklif edildi.

Ekimde iletilen teklifin, Rusya'nın 25 yıl boyunca 300 askerini ve 4 savaş gemisini barındırabileceği bir üssü içerdiği aktarıldı.

Port Sudan ya da Kızıldeniz kıyısındaki bir başka yerde yapılabileceği bildirilen üs, bölgedeki kritik ticaret yollarına yakın olacak.

Küresel ticaretin yüzde 12'si, Avrupa-Asya alışverişinde önemli bir yere sahip olan Süveyş Kanalı üzerinden gerçekleşiyor.

WSJ, bunun Çin ve Rusya'yı kıtadaki limanlardan uzak tutmaya çalışan ABD için endişe verici bir gelişme olacağını vurguladı. 

Bu iki ülkenin Afrika'daki limanların kontrolü sayesinde buralarda savaş gemilerini tamir edip yeni silahlarla donatabileceği ve kritik denizyollarını kapatabileceği belirtildi.

Çin de denizaşırı ilk deniz üssünü 2017'de Cibuti'de kurmuştu. Kızıldeniz'i Aden Körfezi'ne bağlayan Babülmendep Boğazı'ndaki üs, bir uçak gemisinin demirleyebileceği kadar büyük.

ABD'nin Afrika'daki en büyük üssü Camp Lemonnier, Çin'inkinden yalnızca 10 kilometre uzaklıkta.

ABD'nin ayrıca Somali'de birlikleri var. 

Kremlin'in, Afrika'nın en büyük üçüncü altın üretici Sudan'dan madencilik konusunda imtiyazlar alabileceği de Amerikan gazetesinin haberinde ifade edildi. 

Sudanlı yetkililer tüm bunlar karşılığında hava savunma sistemleri gibi silahları ucuza almak istiyor.

WSJ, Sudan ordusundan bir yetkilinin, bu anlaşmanın AB ve ABD'yle aralarında sorun yaratabileceğinin farkında olduklarını söylediğini aktardı.

Bu hamlenin Moskova'yı kıtada yeniden güçlendirebileceği de haberde vurgulandı.

Paralı asker şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeni Prigojin'in 2023'teki ölümünün ardından Rusya'nın Afrika planları sekteye uğradı.

Rusya Savunma Bakanlığı'na bağlı Afrika Kolordusu, Wagner'in operasyonlarını devralsa da kıtadaki yerini doldurmakta zorlandığı bildiriliyor.

General Abdülfettah Burhan'la işbirliği yapan General Muhammed Hamdan Dagalo, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin soykırımla suçladığı Ömer el Beşir'i 2019'da devirmişti. 

Ülkeyi sivil yönetime döndürme ve 100 bin kişilik paramiliter kuvvet HDK'yi ordu bünyesine dahil etme süreci nedeniyle iki general anlaşmazlığa düşmüş, 2023'te yeniden iç savaş patlak vermişti. 

Yeniden başlayan çatışmaların başlarında Moskova, Dagalo'ya bağlı HDK'yi destekliyordu. 

Başkent Hartum'dan HDK güçlerinin atılmasındaysa Ukrayna rol oynamıştı. 

WSJ, Rusların desteğini yetersiz bulan HDK'nin Kiev'e yanaştığını ve bunun üzerine Moskova'nın da Burhan'a bağlı orduyla ittifak kurduğunu aktarıyor.

Amerikan gazetesinin haberinde İran, Mısır ve Türkiye'nin Sudan ordusuna drone sağladığı da öne sürüldü.

Tahran'dan gelen deniz üssü kurma önerisinin, ABD ve İsrail'in tepkisiyle karşılaşmaktan korkan Hartum yönetimi tarafından geçen sene reddedildiği bildirildi. 

Diğer yandan ABD ve BM, Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) HDK'yi silahlandırmakla suçluyor. BAE ise bu iddiaları reddediyor.

Independent Türkçe, WSJ, AP


Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria’da İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövdü

Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
TT

Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria’da İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövdü

Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)

Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria'daki İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövüp eşyalarını çaldı.

Guardian'ın aktardığına göre pazar sabahı yaşanan olayda radikal sağcı yerleşimciler, Eriha bölgesindeki Ayn el-Duyuk köyüne baskın düzenledi. 

Yerleşimcilerin, Filistinlileri korumak için köyde bulunan İtalyan ve Kanadalı gönüllülere de saldırdığı belirtildi.

Filistin Ulusal Yönetimi'nin resmi haber ajansı WAFA, üç İtalyan ve bir Kanadalı gönüllünün hastaneye kaldırıldığını aktardı. 

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan Kanadalı kadın, sabaha karşı düzenlenen saldırıda yaşadıklarını şöyle anlattı: 

10 maskeli yerleşimci gece nöbetinden sonra uyuduğumuz eve baskın yaptı. İkisinin üzerinde ordu tarafından verilen tüfeklerden vardı. Bizi yaklaşık 15 dakika boyunca dövdüler. Kafama, kaburgalarıma, kalçama ve uyluk bölgeme defalarca tekme attılar. Bize Arapça hakaretler yağdırdılar ve orada bulunmaya hakkımız olmadığını söylediler.

Gönüllü, Yahudi yerleşimcilerin bölgede artan saldırılarına dikkat çekerek, "Mesele bizimle ilgili değil. Biz 15 dakika dayak yedik ama buradaki Filistinliler bu şiddeti her gün, her saat, binlerce kez yaşıyor" dedi.

Kanada Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "aşırılıkçı yerleşimcilerin işlediği şiddet eylemlerinin kınandığı" bildirildi. Kanada yönetiminin "Filistin topraklarının ilhakına yönelik her türlü eyleme ve söyleme karşı olduğu" hatırlatıldı. 

Diğer yandan İtalyan gönüllülerden birinin ağır yaralandığı ve Ramallah'ta tedavisinin sürdüğü belirtiliyor. İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, olaya ilişkin açıklamasında "Bu saldırganlıktan bıktık. Yerleşimcilerin haklarını bu şekilde savunmaları doğru değil" ifadelerini kullandı. 

Guardian, Batı Şeria'daki İsrailli yetkililerin yorum taleplerine yanıt vermediğini yazıyor. Gazetenin irtibata geçtiği köylüler ve aktivistler, polisin yerleşimcilerin saldırılarını durdurmak veya karargahlarını dağıtmak için harekete geçmediğini söylüyor.

Batı Şeria'daki Filistin köylerini korumak için yabancı gönüllüler toplayan Faz3a örgütünden aktivist Manal Tamimi, radikal sağcı yerleşimcilerin iki ay önce köyün yakınlarına karakol inşa ettiğini ve adam devşirdiğini söylüyor. Gönüllülerin saldırılara karşı Filistinlilerin yanında durmasının çok değerli olduğunu belirtiyor.

Kanadalı gönüllü de köydeki varlıklarının halkı güçlendirdiğini söylüyor: 

Biz oradayken köylüler daha dirençli oluyordu. Çocuklar özgürce oynuyordu. İnsanlar gece boyunca uyuyabiliyorlardı. Sırf bu bile bizim orada olmamızı değerli kılıyordu.

Birleşmiş Milletler'in rakamlarına göre İsrailli yerleşimciler ve güvenlik güçleri son iki yılda Batı Şeria'da 233'ü çocuk olmak üzere binden fazla Filistinliyi öldürdü. 

Independent Türkçe, Times of Israel, Guardian