İsrail ordusu: Hizbullah'ın 210 km menzilli füzeleri var

Kıbrıs'taki askeri tatbikatlara İsrail hava indirme kuvvetleri de katıldı. (AFP)
Kıbrıs'taki askeri tatbikatlara İsrail hava indirme kuvvetleri de katıldı. (AFP)
TT

İsrail ordusu: Hizbullah'ın 210 km menzilli füzeleri var

Kıbrıs'taki askeri tatbikatlara İsrail hava indirme kuvvetleri de katıldı. (AFP)
Kıbrıs'taki askeri tatbikatlara İsrail hava indirme kuvvetleri de katıldı. (AFP)

İsrail ordusu, Hizbullah'la savaşmak da dahil olmak üzere çok cepheli savaş senaryolarını simüle ettiği tatbikatları tamamladı. Tatbikatın hemen ardından Hizbullah’ın Tel Aviv yakınlarındaki bölgeleri bombalayabileceği füzelerle ilgili rapor yayınladı. Raporda, kuzey sınırına konuşlanmış askerlerin, ortak bölgeye yaklaşan bir Lübnanlı grubu uyarmak ve uzaklaştırmak için havaya ateş açtığı kaydedildi.
İsrail ordusu dün çok cepheli savaşları simüle ettikleri ‘Ateş Arabaları’ adlı askeri  tatbikatların sona ermesiyle birlikte yayınladığı raporda, Hizbullah’ın yanı sıra Suriye ve Lübnan'daki diğer İran destekli milisler, Gazze Şeridi'ndeki müttefikleri ve Batı Şeria'daki bir dizi silahlı operasyon ve İsrailli Arap vatandaşlarının gösterileri yer aldı.
Raporda özellikle Hizbullah'ın en yakın tehlike olarak görülen füze cephaneliğine ve bunun İsrail'deki iç cephe üzerindeki etkisine işaret edildi. İsrail istihbaratının tahminlerine göre 2006 yılındaki İkinci Lübnan Savaşı öncesinde Hizbullah’ın 15 bin füzesi vardı. Söz konusu dönemde Hizbullah, İsrail’e yaklaşık dört bin roket fırlatılırken bugün 26 bin fırlatma kapasitesine sahip 100 binde fazla füzenin olduğu düşünülüyor. Raporda, Hizbullah'ın füzelerinin çoğunun eski ve 20 kg patlayıcı başlık içeren 40 km menzile sahip Rus yapımı ‘Katyuşa’  füzeleriyle sınırlı olduğu kaydedildi. Hizbulllah İkinci Lübnan Savaşı öncesinde,çoğunluğunu İran’dan aldığı 7 bin ila 8 bin füzeye sahipti. Ancak bu füzelerin bir kısmı modernize edilerek tahribat kapasiteleri artırıldı.
Raporda, Hizbullah’ın sahip olduğu daha gelişmiş füzeler olduğu da belirtildi. Bunların arasında 43 km menzil ve 45 kilogram savaş başlığına Fecr-3’ün yanı sıra daha güçlü olduğu bilinen 75 km menzil ve 90 kg patlayıcı kapasitesine sahip Fecr-5 füzeleri de bulunuyor. Ayrıca Raid-2 ve Raid-3’ün yanı sıra Rus yapımı FROG-7 füzeleri de var. Bu füzeler İsrail derinliklerine ateş etme gücüne sahip. Raporda Hizbulah’ın 160 km menzil ile 600 kg patlayıcı kapasitesine  sahip Zilzal-1 ve en gelişmiş olarak kabul edilen 210 km menzil ve 600 kmlik benzer bir savaş kapasitesine sahip Zilzal-2 füzesi mevcut olduğu kaydedildi.
İsrail raporuna göre Hizbullah’ın füze cephaneliği, küresel konumlama sistemine (GPS) sahip, 250 ila 300 km menzilli bir İran kısa menzilli balistik füzesi Fetih-110’nu içeriyor. Bu füze aynı zamanda 500 kilograma kadar savaş başlığı taşıyabiliyor. Bu da menzilin Tel Aviv ve Tel Aviv’in ötesine ulaşabileceği anlamına geliyor.
Maarib gazetesi dün, Hizbullah’ın İsrail'in iç cephesine günde ortalama bin 500 roket atarak günde 300 sivil ve savaşçının ölümünü tehdit edebilecek bir sonraki savaşı planladığını iddia etti.
Yapılan değerlendirmeler İsrail ordusunun tatbikatlarının son bölümünü Güney Kıbrıs topraklarında gerçekleştirmesinin özellikle adadaki  muhalefette protesto dalgasına yol açabileceği yönünde. Güney Kıbrıs’ın ana muhalefet partisi Emekçi Halkın İlerici Partisi (AKEL), İsrail tatbikatlarını kendileri için ‘tehlikeli bir gelişme’ olarak nitelendirerek, “ülke toprakları ve şehirlerinin hiçbir ordunun eğitim sahasına dönüştürülemeyeceğini” vurguladı.
Güney Kıbrıs'ta yaşayan bir İsrail vatandaşı, Tel Aviv'deki Walla haber sitesine yaptığı açıklamada “İnsanlar burada  büyük beğeni toplayan dev bir komünist partinin (AKEL) olduğunu unutuyor” dedi.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nden yapılan açıklamada tatbikatların  Güney Kıbrıs Ulusal Muhafızları’nın savunma hazırlığını artırmayı amaçladığı  bildirildi. Tatbikatların, İsrail ordusunun İran'a karşı bir saldırıyı simüle ettiği yönünde yaptığı açıklamaların aksine, bölgedeki hiçbir ülkeye yönelik olmadığı kaydedildi.



Hamaney'in öldürülmesi halinde yerine geçmesi için üç yetkiliyi aday gösterdiği bildirildi

Hamaney'in öldürülmesi halinde yerine geçmesi için üç yetkiliyi aday gösterdiği bildirildi
TT

Hamaney'in öldürülmesi halinde yerine geçmesi için üç yetkiliyi aday gösterdiği bildirildi

Hamaney'in öldürülmesi halinde yerine geçmesi için üç yetkiliyi aday gösterdiği bildirildi

Acil durum planları hakkında bilgi sahibi üç İranlı yetkiliye göre, İran Dini Lideri Ali Hamaney, askeri komuta zincirindeki yedek isimleri atadı ve öldürülmesi halinde yerine geçecek üç üst düzey din adamını belirledi.

Kaynaklara göre, 86 yaşındaki Hamaney şu anda bir yeraltı sığınağında saklanıyor. Yetkililerin ‘Irak'la savaştan bu yana en şiddetli’ olarak nitelendirdiği İsrail'in sürpriz saldırılarının başlamasından bu yana, tespit edilmekten kaçınmak için elektronik araçların kullanımını askıya aldıktan sonra, güvenilir bir aracı aracılığıyla liderlerle iletişim kuruyor. Şarku’l Avsat’ın New York Times’tan (NYT) aktardığına göre kaynaklar, Tahran’ın birkaç gün içinde Saddam Hüseyin'le sekiz yıl süren savaştan daha fazla zarar gördüğünü belirtti.

Kaynaklar, Hamaney'in Uzmanlar Meclisi Başkanlığı'na yerine geçecek üç ismi bildirdiğini ve ‘ölümü halinde düzenli bir geçiş sağlamak için’ bu isimlerin hızla seçilmesini tavsiye ettiğini açıkladı. NYT adayların isimlerini belirtmedi.

Ancak NYT, lider seçiminin genellikle uzun zaman alması ve etkili din adamları arasında gizlilik içinde yürütülmesi nedeniyle bu hamleyi eşi benzeri görülmemiş bir hareket olarak nitelendirdi.

Olası bir halef olarak adı geçen oğlu Mücteba Hamaney üç aday arasında yer almadı. 2024'te bir helikopter kazasında hayatını kaybeden merhum Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi önde gelen adaylardan biriydi.

İran İstihbarat Bakanlığı, telefonların ve elektronik uygulamaların kullanımının durdurulması için emirler yayınladı ve liderlerden yeraltında kalmalarını istedi. Halkı hedef alınan yerlerin fotoğrafını çekmemeye ve şüpheli hareketleri bildirmeye çağırdı.

İran Meclis Başkanı’nın danışmanı bir ses kaydında ‘tüm üst düzey liderlerin bir saat içinde suikasta uğradığını’ söyleyerek, insansız hava araçları (İHA) ve füze parçalarının İran'a sokulmasına izin veren ‘büyük bir güvenlik ve istihbarat açığına’ işaret etti.

Hamaney'in halefliği İran basınında sıcak bir konu ve bu konu genellikle İran'daki kriz dönemlerinde gündeme gelir.

NYT Eylül 2022'de Hamaney'in ciddi şekilde hastalanmasının ardından tüm toplantıları ve kamuoyu önüne çıkmayı iptal ettiğini bildirdi. Gazete, bir kaynağa dayandırdığı haberinde Hamaney'in şiddetli mide ağrıları ve yüksek ateşten mustarip olduktan sonra bağırsak tıkanıklığı nedeniyle ameliyat olduğunu yazdı. Ameliyat hakkında bilgi sahibi olan kişi, Hamaney'in evinin ve ofisinin bulunduğu yerleşkede kurulan bir klinikte ameliyat olduğunu ve şu anda bir doktor ekibi tarafından 24 saat izlendiğini söyledi.

Kaynak, “Liderin durumu geçen hafta kritik olarak değerlendiriliyordu. Ancak iyileşti ve şimdi dinleniyor, doktorları onu 24 saat izliyor” dedi. Heberin yayınlanmasından bir gün sonra halka seslenen Hamaney uzun bir konuşma yaptı ve herhangi bir hastalık belirtisi göstermedi.

İsrail perşembe günü, İsrail'in güneyine (bir hastanenin vurulduğu yer) ve Tel Aviv yakınlarındaki iki şehre isabet eden ve Yahudi devletinde onlarca can kaybına yol açan füze yağmurunun ardından Hamaney'in hayatta kalmasına ‘izin verilemeyeceği’ uyarısında bulundu.

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz şunları söyledi: “Hamaney'inki gibi bir rejim çok tehlikelidir; ideolojisi İsrail'i yok etmeye yöneliktir ve devletinin tüm kaynaklarını sürekli olarak bu amaca ulaşmak için kullanmaktadır. Böyle bir kişinin hayatta kalmasına izin verilemez.”

İran Radyo ve Televizyon Kurumu gibi nükleer ya da balistik olmayan tesislerin hedef alınmasının ardından İsrail'in asıl hedefinin İran'ın atom ve balistik kapasitesini zayıflatmakla sınırlı kalmayıp Dini Lider Ali Hamaney'in görevden alınmasını da içerdiğine dair spekülasyonlar arttı.

Reuters'in cuma günü İsrailli, Batılı ve bölgesel yetkililerden aktardığına göre İsrail'in yoğun hava saldırıları İran'ın nükleer santrifüjlerini ve füze kabiliyetlerini yok etmenin ötesine geçerek Hamaney'in iktidarının temellerini sarsmayı ve onu çöküşün eşiğine getirmeyi hedefliyor. Kaynaklara göre İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran'ı uranyum zenginleştirme, balistik füze programı ve bölgedeki silahlı gruplara verdiği destekten kalıcı olarak vazgeçmesi konusunda önemli tavizler vermeye zorlayacak kadar zayıflatmak istiyor. Ayrıca Hamaney hükümetini de yıpratmayı amaçlıyor. Üst düzey bir bölge yetkilisi harekâtın ‘rejimin güç yansıtma ve iç uyumu sürdürme kabiliyetini azaltmaya’ odaklandığını ifade etti.