Tunuslu hakimler alınan maaş kararına rağmen grevlerini

Tunus Cumhurbaşkanı Said, çoğu finans sektöründen13 vali atadı

Başkent Tunus’ta davalar, hakimlerin grevi nedeniyle görülemiyor. (EPA)
Başkent Tunus’ta davalar, hakimlerin grevi nedeniyle görülemiyor. (EPA)
TT

Tunuslu hakimler alınan maaş kararına rağmen grevlerini

Başkent Tunus’ta davalar, hakimlerin grevi nedeniyle görülemiyor. (EPA)
Başkent Tunus’ta davalar, hakimlerin grevi nedeniyle görülemiyor. (EPA)

Tunuslu hakimler, Cumhurbaşkanı Kays Said'in 57 hakimi görevden almasına tepki olarak başlattıkları genel grevi ikinci gün de sürdürdü. Cumhurbaşkanı Said’in Adalet Bakanı Leyla Ceffal'ai greve giden hakimlerin, çalışmadıkları günlerin maaşlarından kesilmesi yönünde talimat vermesi de hakimleri grev kararından vazgeçirmedi.  
Tunus Hakimler Derneği Genel Sekreteri Yusri el-Sultani şu açıklamada bulundu:
“Hakimler yargı bağımsızlığını korumak için sadece maaşlarını değil daha fazlasını feda etmeye hazırdır. Ücret kesintisine gitmek bir sindirme girişimidir. Mali haklarının ihlal edilmesi hakimlerin meşru taleplerinden vazgeçeceği anlamına gelmez.”
Tunus Hakimler Derneği, Cumhurbaşkanı Said’in kararına tepki olarak bir hafta daha greve gitme kararı almıştı.
Parlamento ve anayasa hukuku araştırmacısı Rabih el-Harayifi, hakimlerin grevinin, Cumhurbaşkanı Said’in ‘yargıçları azletme kararını’ değiştirmesini sağlamayacağını öngördü. Cumhurbaşkanı’nın hakimleri azletmeye devam edeceği öngörüsünde bulunan Harayifi, grev kararının en çok vatandaşları olumsuz etkilediğini ve kamuda ‘yargı sisteminin yozlaşmış’ olduğu algısını artırdığını savunduğu açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Şu an bir grev kararı alınması adeta Cumhurbaşkanı Said’in yargı sisteminin yozlaştığı yönündeki yaklaşımının doğru olduğunu kanıtlıyor. Said’in popülaritesi artacaktır. Halk bu konuda kendisini destekleyecektir.”  
Bu arada Cumhurbaşkanı Kays Said, 26 Temmuz'da yapılması planlanan halk referandumu öncesinde, 13 vilayete vali atadı. Sfaks, Suse, Monastir, Gabes, Sidi Buzeyd, Kabili, Cendube ve Zegvan vilayetlerinde aylardır üst düzey devlet temsilcisi görev almıyordu. Siyasi partiler, söz konusuvilayetlerde vali bulunmaması sebebiyle Cumhurbaşkanı Said’i eleştiriyordu.
Sidi Buzeyd, ‘Tunus halk devriminin’ başladığı kent olarak biliniyor. İşsizliğin yoğun olduğu kentte, Cumhurbaşkanı Said’in tek taraflı kararlarına karşı yoğun protesto hareketleri gerçekleşmişti.
Gözlemciler, ekonomik sorunları çözmeye çalışan Cumhurbaşkanı Said’in yeni vali atamasında, daha çok ekonomi uzmanlıklarıyla ön plana çıkmış isimlerin tercih edildiğini aktardı. Buna örnek olarak, yeni atanan Nabil valisinin ekonomi alanında yüksek lisans yapması, Suse valisinin elektronik ticarette uzman olması ve Sfaks valisinin ekonomi alanında ihtisas yapmış olan bir iş insanı olması gösterildi. Siyasi analist Bessam el-Hamdi şu değerlendirmelerde bulundu:
“Cumhurbaşkanı Said iş insanlarının toplum üzerindeki etkisinin farkında. Mevcut aşamada iş insnalarıyla ilişkisini geliştirmek, mali ve ekonomik istikrarın sağlanmasında iş dünyasının desteğini almak için bazı atamalarında bu sektörlere öncelik vermiş olabilir. Daha önce defalarca iş insanlarının toplumda yozlaşmanın başlıca sorumluları olduğunu ifade etmişti. Şimdi ise ekonomik krizin etkilerini hafifletmek için onlara kucak açmış görünüyor.”  
Bazı gözlemciler, Cumhurbaşkanı Said’in bir süre önce yolsuzluk davalarına karışan iş insanalarına hükümet projelerine yatırım yapmaları karşılığında af teklif ettiği bir kararname çıkardığını hatırlatarak yeni atamaların da bu bağlamda değerlendirebileceğini ifade etti.  
Bu arada Sosyal İşler Bakanı Malik ez-Zahi dün gerçekleştirdiği ‘reform programı’ sunumunda, önceki hükümetlerin yanlış kararları nedeniyle yaşanan ‘kan kaybının’ ancak köklü reform programlarıyla durdurulabileceğini vurguladı. Düşük gelirlilere ve savunmasız sınıflara yönelik kamu desteğinin sürdürüleceğini belirten Zahi, bununla birlikte israfın önüne geçmek için ciddi önlemler alacaklarını kaydetti. Hükümetin, yoksullara tahsis edilen aylık hibe miktarını artırmayı kararlaştırdığını belirten Zahi, Sosyal Güvenlik Programı aracılığıyla ihtiyaç sahibi ailelere sağlanan aylık 180 dinarın 200 dinara yükseltildiğini, ayrıca bu desteklerden yararlanan aile sayısının da 270 binden 310 bine çıkarıldığını söyledi.   



Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
TT

Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)

Fas'taki Z kuşağı protestolarında gözaltına alınan gençlere kötü muamele edilmesi tepki çekti.

Guardian'ın irtibata geçtiği aile ve avukatlar, gözaltındaki gençlerin polis merkezlerinde dövüldüğünü, saatlerce yiyecek ve su verilmeden tutulduğunu ve bazı durumlarda kendilerine zorla ifade imzalatıldığını savunuyor.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan bir anne, 18 yaşındaki oğlunun protestolara katılmamasına rağmen iki aydan uzun süredir gözaltında tutulduğunu söylüyor:  

Oğlum bir eyleme bile katılmamıştı. Bir büfede yemek yerken gözaltına alındı. Tutuklanırken o kadar kötü dövüldü ki bazı dişleri kırıldı.

Anne, oğlunun polis merkezinde ifade tutanaklarını imzalamayı reddettiği için yeniden dövüldüğünü de sözlerine ekledi. 

Sivil toplum kuruluşu (STK) Fas İnsan Hakları Derneği (AMDH) de bazı kadın protestocuların taciz, hakaret ve cinsiyetçi söylemlere maruz kaldığını aktarıyor.  

Haberde, Agadir yakınlarındaki Lqliaa kasabasında 1 Ekim'de düzenlenen gösterilerde üç protestocunun güvenlik güçleri tarafından vurularak öldürüldüğü iddiası da paylaşılıyor. 

Olayda 12 yaşındaki çocuklar da dahil 14 protestocunun yaralandığı belirtiliyor. Yetkililerse bir grup eylemcinin polis karakoluna saldırdığını, ekiplerin de buna karşılık verdiğini savunuyor. 

Uluslararası Af Örgütü'ne göre şimdiye dek protestolarla bağlantılı olarak 2 bin 400'den fazla kişi hakkında hukuki işlem başlatıldı. 

AMDH, duruşmalarda avukatların bulunmadığına, soruşturmaların yetersiz yürütüldüğüne ve masumiyet karinesinin uygulanmadığına dikkat çekiyor. Onlarca kişiye 15 yıla varan hapis cezaları verildiği aktarılıyor. Çocuklar da dahil birçok göstericinin davası sürüyor.

STK'nin Marakeş şubesinden Mustapha Elfaz, "Gençlerin polis gözetiminde işkence gördüklerine dair korkunç tanıklıklar duyduk" diyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden Ahmed Benchemsi şunları söylüyor: 

Hükümet açıkça korktu ve herhangi bir muhalefet biçimine müsamaha göstermeyecekleri yönünde güçlü bir mesaj vermek için böyle bir baskıya başvurdu.

Eylülde patlak veren eylemlerde halk, en az 11 kentte yolsuzluğu protesto etmek için sokaklara dökülmüştü.

Göstericiler, Rabat yönetiminin sağlık ve eğitimi önemsemeyip uluslararası spor organizasyonlarına para akıttığını savunuyor. İspanya ve Portekiz'le birlikte 2030 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapmaya hazırlanan ülkede "Stadyumlar burada, hastaneler nerede?" sloganları duyulmuştu. 

Z Kuşağı 212 ve Fas Gençliğinin Sesleri gibi örgütlerin liderlik ettiği protestolar barışçıl başlasa da güvenlik güçleriyle çatışmalar nedeniyle üç kişi yaşamını yitirmiş, 600'den fazla kişi yaralanmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, News International


İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
TT

İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun aylarca beklettikten sonra Mısır ile yapılan en büyük doğal gaz anlaşmasına onay vermesi, iki lider arasında olası bir zirveye ilişkin İsrail basınında yeni iddialar doğurdu. Ancak Kahire cephesi sessizliğini koruyor.

Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı bilgilere göre Netanyahu ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi arasında ABD’de bir görüşme düzenlenmesi gündemde. Ancak sürece yakın Mısırlı bir kaynak, böyle bir buluşmanın kolay olmayacağını belirterek, “Gaz anlaşması tek başına bunu sağlamaz. İsrail’in Gazze anlaşmasını uygulamada ilerleme göstermesi ve Mısır’ın güvenliğini garanti etmesi gerekir. Bölgedeki tansiyon bitmiş değil ve ekonomik çıkar niteliğindeki bir gaz anlaşması bu durumu değiştirmez” değerlendirmesinde bulundu.

CNN’e konuşan bir İsrailli kaynak, Netanyahu’nun gaz anlaşmasına yönelik ilanının “olası Netanyahu–Sisi görüşmesi için hazırlıkların bir parçası” olduğunu aktardı.

Netanyahu’nun bu ay içinde ABD’ye giderek Başkan Donald Trump ile Florida’daki Mar-a-Lago’da görüşmesi bekleniyor. Aynı kaynaklara göre, İsrail hükümeti anlaşmaya resmi onayı aylarca geciktirdikten sonra, sonunda Trump yönetiminin baskısıyla onay verdi. Washington yönetimi, Netanyahu ile Sisi’yi bir araya getirerek bölgesel barış girişimlerini ve “İbrahim Anlaşmaları”nın kapsamını genişletmek istiyor.

Netanyahu çarşamba gecesi yaptığı televizyon konuşmasında, “İsrail tarihindeki en büyük gaz anlaşmasına onay verdim. Anlaşmanın değeri 112 milyar şekel (34.7 milyar dolar). Bunun 58 milyar şekeli (18 milyar dolar) devlet hazinesine girecek” açıklamasını yaptı ve anlaşmanın Amerikan Chevron şirketi ile İsrailli ortaklar üzerinden Mısır’a gaz ihracatını içerdiğini söyledi.

wscf
Deyr el-Belah’taki geçici Filistinli kampından bir kare (AFP)

İsrail ve Mısır, 1979’da barış anlaşması imzalamış olsa da iki lider yaklaşık on yıldır kamuoyu önünde görüşmedi. Kahire’den ise söz konusu iddialara ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

Mısırlı düşünür Abdülmünim Said, olası zirveye dair, “Benim için geçerli olan sadece Kahire’den gelen açıklamalardır” diyerek, gaz onayının barış sürecini canlandırıp canlandıramayacağının belirsiz olduğunu ifade etti. Said, “Bu durum sadece ekonomik bir anlaşma olarak kalabilir ve siyasi sonuç doğurmayabilir” dedi.

İsrail medyası ise iddiayı güçlendiren haberlerle çıktı. İsrail Kamu Yayın Kurumu, anlaşmanın Netanyahu ile Sisi arasında bu ay sonunda Florida’da bir görüşme ihtimalini doğurduğunu yazdı. Yedioth Ahronoth ve Kanal 12 de anlaşmanın Netanyahu–Trump–Sisi üçlü zirvesinin önünü açabileceğini aktardı; ayrıca Mısırlı tarafın, görüşmeye katılmak için anlaşma onayını şart koştuğunu belirtti.

Haberlere göre iki lider savaşın başlangıcından bu yana kamuoyuna açık şekilde konuşmadı ve taraflar arasındaki ilişkiler oldukça gergin. Kanal 12, Sisi’nin Temmuz ayında iç ve dış eleştirilere rağmen anlaşmayı kabul ettiğini, ancak İsrail hükümetinin beş ay boyunca süreci geciktirdiğini yazdı.

Aynı kaynaklara göre Mısır, Gazze’deki ateşkes sürecinde ilerleme sağlanmadan ve İsrail’in Gazze–Mısır sınır hattı olan Filadelfi Koridoru’ndan ve Nitsarim bölgesinden çekilmeden zirveye sıcak bakmıyor. Jerusalem Post da, gaz anlaşmasının üçlü zirve için gerekli siyasi tavizlerden yalnızca biri olduğunu kaydetti.

Mısırlı parlamenter Mustafa Bekri ise, gaz anlaşması ile olası liderler zirvesi arasında bağ kurulmasını reddetti. Bekri, İsrail kaynaklarından gelen iddialara itibar edilmemesi gerektiğini, esas olanın resmi Mısır tutumu olduğunu belirterek, “Mısır’ın pozisyonu nettir: Filistin halkının haklarının korunması ve Mısır’ın güvenliğinin garanti altına alınması vazgeçilmezdir” dedi.


Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
TT

Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)

Suriye hükümeti ile Ana omurgasını YPG’nin oluşturduğu Kürtlerin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında yürütülen entegrasyon görüşmelerine ilişkin kaynaklar, tarafların yıl sonunda dolacak süre öncesinde tıkanan anlaşmayı ilerletmek için yoğun çaba gösterdiğini aktardı.

Şarku'l Avsat'ın sürece yakın Suriyeli, Kürt ve Batılı kaynaklardan edindiği bilgilere göre taraflar son günlerde temaslarını yoğunlaştırdı. Ancak görüşmelerdeki gecikmelerin yarattığı memnuniyetsizlik dikkat çekiyor. Kaynaklar, mevcut şartlarda anlaşmayı ileriye taşıyacak büyük bir sıçrama beklentisinin zayıf olduğunu belirtiyor.

Beş farklı kaynağa göre, geçici Suriye hükümeti, kuzeydoğu bölgesini kontrol eden Kürt güçlerine bir öneri sundu. Kaynaklar Şam yönetiminin söz konusu öneride, yaklaşık 50 bin savaşçıdan oluşan SDG’nin üç ana tümen ve daha küçük birlikler halinde yeniden yapılandırılmasına kapı araladığı bilgisini verdi.

Öneriye göre SDG, komuta zincirinin bir bölümünden vazgeçecek ve kontrol ettiği bölgeleri Suriye ordu birliklerine açacak.

Ancak kaynaklar, bu planın hayata geçip geçmeyeceğinin belirsiz olduğunu vurguladı. Birçok yetkili, yıl sonuna kısa süre kalmışken kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimalinin zayıf olduğunu, daha fazla müzakereye ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.