Sudan’da siyasi diyalog süreci ana muhalefetin katılımı olmaksızın başladı

Dün Hartum'da düzenlenen diyalog oturumlarına Sudanlı taraflar ve üçlü BM mekanizmasının temsilcileri katıldı. (AFP)

Sudan'daki ana muhalefet güçleri dün, Birleşmiş Milletler Sudan Entegre Geçiş Yardımı Misyonu (UNITAMS), Afrika Birliği (AfB) ve Doğu Afrika Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesinden (IGAD) oluşan üçlü mekanizma tarafından Hartum'da başlayan siyasi diyalog çalışmalarına katılmadı. Uluslararası katılımcılar, toplantıya katılmayan siyasi güçlerin önemini ve sivil demokratik geçişteki rollerinin merkeziliğini kabul ederek, siyasi diyaloga katılmaya ikna etmek için bir komite kurmaya karar verdi.
UNITAMS Başkanı Volker Peretz dün gerçekleşen siyasi diyalogun ardından yaptığı açıklamada, toplantıda yer alan tüm tarafların, katılım sağlamayan siyasi güçlerin merkezi rolünü kabul ettiklerini belirterek onları ‘gerçek arabulucu’ olarak nitelendirdi ve sivillerin öncülük ettiği bir geçiş dönemine ulaşmak için Sudan-Sudan diyaloğunun başarısı için katılım sağlamayan güçlerinin varlığının gerekli olduğunu dile getirdi. Peretz, üçlü mekanizmanın, muhalefeti önümüzdeki pazar günü devam edecek olan siyasi diyaloga katılmaya ikna etme çabalarını sürdürme sözü verdiğini aktardı.
UNITAMS Başkanı günün erken saatlerinde Hartum’da düzenlenen basın toplantısında “Bu anı kaçırmamak çok önemli. Herkesi iyi niyetle, birlikte çalışmaya davet ediyoruz” şeklinde konuştu. Mevcut durumun aynı şekilde sürmesine karşı uyarılarda bulunan yetkili, işlerin daha da tehlikeli bir duruma dönüşebileceğini vurguladı.
Egemenlik Konseyi Üyesi İbrahim Cabir açıklamasında, toplantıda yer alanların, görüşmelere katılmayanları siyasi diyaloga döndürmek için bir iletişim komitesi kurmaya karar verdiklerini söyledi. Cabir, katılımcıların diyaloğun önceliklerini belirlediklerini ve bunu üçlü mekanizmanın gözetiminde yönetmek için ulusal bir mekanizma oluşturmaya karar verdiklerini kaydetti.
Sivil muhalefeti oluşturan Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG), Sudan Meslek Odaları Birliği ve sokaklardaki protestolara öncülük eden Direniş Komiteleri gibi önemli oluşumlar dün Hartum’da gerçekleşen siyasi diyalog toplantısına katılmadılar.
Toplantıya katılım sağlamayarak boykot eden siyasi güçler, askeri tarafın 25 Ekim'de başlattığı tek taraflı olağanüstü hal önlemlerini ve bunun sonucunda ortaya çıkan durumu sona erdirme konusunda ciddi olmadığını bildirerek, güven artırıcı ve diyalog ortamı yaratan önlemlere uyulmadığını kaydettiler. Açıklamada ÖDBG, Direniş Komiteleri ve Komünist Parti’nin üç hayıra, yani "Ortaklık yok, meşruiyet yok ve darbenin tanınması yok” sloganına bağlı kaldıkları vurgulandı.
Toplantıya, Cibril İbrahim gibi Devrim Cephe, Halk Kongresi Partisi, Misak-ı Vatani güçlerinin yanı sıra merhum İslam düşünürü Hasan Turabi tarafından kurulan Halk Kongresi Partisi, mevcut otoritede yer alan veya devrik Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir rejimine sadık bir dizi yetkili de katılım sağladı.
Dün gerçekleşen toplantıda askeri taraftan Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti), Egemenlik Konseyİ üyesi Orgeneral Şemseddin Kebbaşi ve Koramiral İbrahim Cabir de yer aldı.
Üçlü mekanizmanın görevinin siyasi diyalogu yürütmekle sınırlı olduğunu belirten Peretz, “Davet ettiğimiz ve edeceğimiz tüm tarafların diyaloga katılmasını isteriz. Biliyoruz ki bu toplantıda bazı önemli aktörler eksik. Onların da önümüzdeki günlerde katılmalarını umarız” dedi.
AfB Sudan Temsilcisi Muhammed el-Hasan Veled Lebat da Sudan sorununun çözümünün ancak Sudan siyaset sahnesindeki tüm aktörlerin katılımıyla gerçekleşebileceğini vurgulayarak Sudanlıları sorumlu olmaya çağırdı.
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan önceki gün devlet televizyonunda yayınlanan açıklamasında, geçiş döneminin sonunda taraflar arasında ulusal çapta bir uzlaşma sağlanması veya özgür ve adil seçimlerin yapılması durumunda ordunun siyaset sahnesinden çekileceğini bildirdi.