عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM Sağlık

Kanser tedavisinde kullanılan ve başarılı olan Dostarlimab ilacı hakkında ne biliyoruz?

Kanser tedavisinde kullanılan ve başarılı olan Dostarlimab ilacı hakkında ne biliyoruz?
TT
TT

Kanser tedavisinde kullanılan ve başarılı olan Dostarlimab ilacı hakkında ne biliyoruz?

Kanser tedavisinde kullanılan ve başarılı olan Dostarlimab ilacı hakkında ne biliyoruz?

Rektum kanseri tümörlerini tok eden ‘Dostarlimab’ ilacı hakkında ne biliyoruz?
İki gün önce araştırmacılar, Dostarlimab ismi verilen ve rektum kanserinin tedavisinde etkili olduğu kanıtlanan ilacının başarısını duyurdu.
ABD’de rektum kanserli 12 hasta üzerinde denenen ve tedavi sonrası fizik muayene, endoskopi, PET veya MRI taramalarında hastalığa dair hiçbir belirtiye rastlanılmadığı belirtilen bir klinik deney yapıldı.

Dostarlimab’ı kim üretiyor?
Dostarlimab, 2019 yılında ilaç şirketi GlaxoSmithKline tarafından satın alınmadan önce ABD'nin Massachusetts eyaletinde bir biyoteknoloji şirketi olan Tesaro tarafından geliştirildi. Dostarlimab Jemparli markasıyla biliniyor.

Hangi teknolojiyi kullanıyor ve nasıl çalışıyor?
The Independent gazetesine göre, ilaç bir monoklonal antikor. Bu terim koronavirürüsü hastalarını tedavi etmek için çeşitli nomoklonal antikorlar ortaya çıkmasıyla son iki yılda yaygın olarak bilinir hale geldi. İlaç daha çok PD-1 adı verilen kanser hücrelerinde yer alan proteini engelliyor.
İlaç, bağışıklık sisteminin tümörleri tanımasına izin vererek yok olmasını sağlar. 2021’in başlarında kanser tedavisinde kullanılmak üzere ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylandı. Memorial Sloan Kettering Kanser Merkezi'nde rektum kanseri olan hastalarda yapılan çalışmalarda ise tüm hastaların iyileşmesine katkı sağladı.

Fiyatı nedir?
New York Times'a göre, tek doz "dostarlimab"ın fiyatı 11 dolar.

Yan etkileri neler?
Bir uzman tarafından verilen ilaç 30 dakika boyunca damara yavaş yavaş enjekte ediliyor. Mide bulantısı, ateş, titreme, kızarma, nefes darlığı, baş dönmesi ve bayılma olası yan etkilerinden.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Zayıflama iğneleri ve diyabet hastalarında göz hasarı riski arasında ilişki olduğu tespit edildi

Bilim insanları zayıflama ilaçları reçete edilmeden önce dikkatli olunması çağrısı yapıyor (Pexels)
Bilim insanları zayıflama ilaçları reçete edilmeden önce dikkatli olunması çağrısı yapıyor (Pexels)
TT
TT

Zayıflama iğneleri ve diyabet hastalarında göz hasarı riski arasında ilişki olduğu tespit edildi

Bilim insanları zayıflama ilaçları reçete edilmeden önce dikkatli olunması çağrısı yapıyor (Pexels)
Bilim insanları zayıflama ilaçları reçete edilmeden önce dikkatli olunması çağrısı yapıyor (Pexels)

Zayıflama iğnelerinin diyabet hastlarında ciddi bir göz rahatsızlığının ortaya çıkma riskini artırabileceği bulundu. 

İlk başta diyabet için geliştirilen GLP-1 agonisti sınıfındaki ilaçlar, obezite tedavisi ve zayıflamada çığır açıcı bir adım olarak görülüyor. 

Semaglutid etkin maddesini içeren Ozempic ve Wegovy gibi ilaçların kalp-damar hastalıklarına bağlı ölüm riskini düşürmek ve böbrek hastalıklarına iyi gelmek gibi diğer faydaları da olduğuna dair bulgular ortaya çıkıyor.

Diğer yandan bazı araştırmalarda bu zayıflama iğnelerinin gözde kalıcı hasarlar bırakabileceği öne sürülüyor.

Bulguları hakemli dergi JAMA Ophthalmology'de 5 Haziran Perşembe günü yayımlanan kapsamlı bir çalışmada bu ilaçlarla, diyabet hastalarında yaşa bağlı makula dejenerasyonu (AMD) riski arasında bağlantı tespit edildi. 

Retinanın makula bölgesindeki hasar sonucu ortaya çıkan AMD, merkezi görmeyi bulanıklaştırabilen bir göz hastalığı. Buna kıyasla daha nadir görülen neovasküler AMD ise yeni anormal kan damarlarının ortaya çıkmasıyla tanımlanıyor ve merkezi görmenin hızla kaybolmasına yol açabiliyor.

Toronto Üniversitesi'nden araştırmacılar, Ontario'da yaşayan yaklaşık 140 bin diyabet hastasının sağlık verilerini inceledi. Ortalama yaşı 66 olan katılımcıların yaklaşık 46 bini GLP-1 agonisti ilacı kullanırken bunların yüzde 97,5'ine semaglutid, geri kalanlarına da lixisenatide reçete edilmişti. 

Bilim insanları bu kişileri, yaş, cinsiyet ve sağlık durumu gibi etkenleri göz önünde bulundurarak GLP-1 agonisti ilacı almayan diyabet hastalarıyla eşleştirdi. Ardından kaç hastada neovasküler AMD görüldüğünü üç yıl boyunca takip ettiler.

Çalışmaya göre en az 6 ay bounca semaglutid veya lixisenatide kullanan hastalarda kullanmayanlara göre neovasküler AMD görülme ihtimali iki kat daha fazla. En az 30 ay bu ilaçları alan kişilerdeyse risk üç katına çıkıyor.

Ekip yaşlı veya felç geçirmiş diyabet hastalarının daha yüksek risk altında olduğunu da tespit etti.

Araştırma halihazırda zayıflama iğneleriyle AMD riski arasında bir neden sonuç ilişkisi kurmuyor. Ancak uzmanlar bu ilaçları hastalara vermeden önce risklere dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor.

Makalenin ortak yazarı Marko Popovic "GLP-1 agonistleri göz üzerinde çok sayıda etkiye sahip gibi görünüyor ve neovasküler AMD sözkonusu olduğunda genel etki zararlı olabilir" diyerek ekliyor:

Verilerimize dayanarak yaşlı diyabetik hastalara veya felç öyküsü olanlara GLP-1 agonistlerini reçete ederken özellikle dikkatli davranılmasını tavsiye ederim çünkü her iki grupta da bu hastalığın gelişme riskinin daha yüksek olduğu bulundu.

Ozempic ve Wegovy'nin üreticisi Novo Nordisk yaptığı açıklamada ilaçlar üzerinde kapsamlı testler yürütüldüğünü ifade ederek ekliyor:

Novo Nordisk halihazırda GLP-1 agonisti kullanımı, semaglutid ve AMD arasında nedensel bir ilişki olduğu sonucuna ulaşmadı.

Diğer yandan uzmanlar daha fazla araştırmaya ihityaç duyulduğunu ve yeni çalışmadaki ilişkinin diyabet hastası olmayan kişilerde de bulunup bulunmadığını incelemek gerektiğini söylüyor.

Independent Türkçe, Guardian, MedicalXpress, JAMA Ophthalmology