Suudi Arabistan’da Halife Osman bin Affan ile ilişkili İslami bir yazıt bulundu

Bu yazıt, İslam tarihindeki en eski üçüncü yazıt oldu (SPA)
Bu yazıt, İslam tarihindeki en eski üçüncü yazıt oldu (SPA)
TT

Suudi Arabistan’da Halife Osman bin Affan ile ilişkili İslami bir yazıt bulundu

Bu yazıt, İslam tarihindeki en eski üçüncü yazıt oldu (SPA)
Bu yazıt, İslam tarihindeki en eski üçüncü yazıt oldu (SPA)

Suudi Arabistan Miras Kurumu, hicretin 24. yılına ait, Halife Osman bin Affan ile ilişkili İslami bir yazıt ortaya çıkardı.
Bu keşif, Mekke bölgesine bağlı Kasr Alia arkeolojik sit alanı sınırları içinde arkeoloji ve mirasla ilgilenen birkaç kişi tarafından yapıldı.
Dr. Eid Al-Yahya ve ekibi yazıtı incelerken, İslami yazıtlar konusunda uzman olan Muhammed El-Magdavi ilk okumasına katıldı.
Yazıtta yer alan “24 yılında İbn Affan’ın emriyle yazılmıştır” ifadesi sosyal medyada yayınlandı.
Arkeoloji uzmanları, bu keşfi en önemli arkeolojik yazıtlardan biri olarak gördü, çünkü İslam tarihindeki önemli bir olayı belgelediği görüldü.

Uzmanlardan oluşan bir ekip tarafından kaya üzerinde yapılan arkeolojik çalışmalar, Miras Kurumu bünyesindeki Eski Eserlerin Tescili ve Korunması Genel İdaresi Genel Müdürü Dr. Nayef el-Kanur liderliğinde yapıldı.
Yazıtın ilk satırının gizemi de ortaya çıkarıldı ve yazıtı yazan kişinin isminin Zuheyr olduğu sonucuna varıldı.
Söz konusu yerde, “Ben Zuheyr. Allah’a inandım. Bu İbn Affan’ın emriyle 24 yılında yazıldı” ifadelerinin olduğu açıklandı.
Yazıt, El-Ula Valiliği’nde (Suudi Arabistan’ın kuzeybatısı) bulunan, Halife Ömer İbnu’l Hattab’ın vefat ettiği zamanı yazılı olarak belgeleyen Zuheyr yazıtının içeriğine benziyor.
Bu yazıtta da, “Allah’ın adıyla. Ben Zuheyr. Bunu 24 yılında Ömer’in öldüğü zamanda yazdım” ifadeleri vardı.
Halife Osman bin Affan ile ilişkili son bulunan yazıt, 23 yılına ait Yanbu al-Nakhal’daki Seleme yazıtı ve 24 yılına ait Ula’daki yazıtın ardından İslam tarihindeki en eski üçüncü yazıt oldu.



2025'in ilk yarısında en çok hangi diziler izlendi?

Squid Game'in final sezonu, Netflix'in 10 günlük izlenme rekorunu kırarak tarihe geçmişti (Netflix) 
Squid Game'in final sezonu, Netflix'in 10 günlük izlenme rekorunu kırarak tarihe geçmişti (Netflix) 
TT

2025'in ilk yarısında en çok hangi diziler izlendi?

Squid Game'in final sezonu, Netflix'in 10 günlük izlenme rekorunu kırarak tarihe geçmişti (Netflix) 
Squid Game'in final sezonu, Netflix'in 10 günlük izlenme rekorunu kırarak tarihe geçmişti (Netflix) 

Reyting ölçüm şirketi Nielsen'ın yayımladığı yeni rapora göre, 2025'in ilk yarısında dijital platformlardaki toplam izlenme süreleri belli oldu. Deadline, ABD genelini kapsayan listenin ağırlıklı olarak "edinilmiş" içerikler tarafından domine edildiğini yazıyor.

Nielsen, ocak-haziran dönemini kapsayan ve en çok izlenen 20 içeriği sıraladığı listeyi pazartesi günü paylaştı. Listenin zirvesinde, toplam 25,1 milyar dakikalık izlenmeyle, yaratıcılığını Joe Brumm'ın üstlendiği, okul öncesi çocuklara yönelik animasyon dizisi Bluey yer aldı. 

Listeye sadece üç orijinal yapım girmeyi başardı: Squid Game, Reacher ve The Night Agent.

Bu yapımlar arasında en dikkat çeken ise Squid Game oldu. Netflix'in dünya çapında ses getiren fenomen dizisi, yılın ilk yarısında 15 milyar dakikayı aşan izlenme süresiyle İlk 10'a girmeyi başaran tek dijital orijinal yapım oldu. 

Üstelik bu başarı, ölçüm aralığının etkisiyle daha da çarpıcı hale geliyor: Dizinin ikinci sezonu, yılbaşından yalnızca birkaç gün önce yayımlandı. Bu nedenle aralık ayındaki yüksek izlenme verileri hesaba katılmadı. Aynı şekilde, 27 Haziran'da yayına giren üçüncü sezonun etkileri de bu istatistiklere henüz yansımadı.

Diğer iki dijital yapım olan Reacher ve The Night Agent da listede üst sıralarda yer aldı. Amazon Prime Video'nun aksiyon dolu dizisi Reacher 13,3 milyar dakika, FBI ajanı Peter Sutherland'in gerilim dolu maceralarını konu alan Netflix yapımı The Night Agent ise 12,2 milyar dakikalık izlenme süreleriyle güçlü bir performans sergiledi.

Supernatural sürprizi

Nielsen ayrıca, teknik olarak önce televizyon kanallarında yayımlansa da izleyici kitlesini esasen dijitalde yakalayan dizilerin "edinilmiş" kategorisinde değerlendirildiğini belirtiyor. Hatta yayın hayatı yıllar önce sona ermiş diziler dahi bu listeye dahil ediliyor çünkü artık yalnızca dijital platformlarda izlenebiliyorlar.

Dikkat çeken bir diğer yapım ise Supernatural oldu. Eski CW dizisi, yılın ilk yarısında 11,9 milyar dakika izlenerek The White Lotus ve Friends gibi köklü rakiplerini geride bırakarak 15. sıraya yerleşti. Bu yüksek izlenme sayısı, Netflix'in dizinin lisansını yenileme ihtimalini artırıyor.

Yılın ilk yarısında en çok seyredilen film ise 7,23 milyar dakikalık izlenmeyle Moana 2 oldu. 2016 yapımı ilk film Moana da listede 4. sırada yer aldı. Serinin ilk filmi, önceki iki yıl boyunca da en çok izlenen filmler listesinin zirvesindeydi.

Independent Türkçe, Deadline, Hollywood Reporter