Milis güçleri Trablus’ta yeniden boy gösterdi

ABD, vatandaşlarına Libya’ya seyahat etmemeleri uyarısında bulundu.

Ulusal Birlik Hükümeti’ne sadık milis güçleri Trablus’ta görüntülendi. (EPA)
Ulusal Birlik Hükümeti’ne sadık milis güçleri Trablus’ta görüntülendi. (EPA)
TT

Milis güçleri Trablus’ta yeniden boy gösterdi

Ulusal Birlik Hükümeti’ne sadık milis güçleri Trablus’ta görüntülendi. (EPA)
Ulusal Birlik Hükümeti’ne sadık milis güçleri Trablus’ta görüntülendi. (EPA)

Libya'nın başkenti Trablus sakinleri dün sabah uyandıklarında, milis güçlerinin şehrin muhtelif bölgelerinde yoğun bir şekilde toplandığını gördü. Milis güçleri şehrin ana caddelerinin bazılarını trafiğe kapattı.
Trablus’tan yerel kaynaklar dün sabah saatlerinde şehirdeki Cibs yolunun kum torbaları ve beton bloklarla kapatıldığını aktardı. Dave İslami yolu ve şehrin ana caddesinde ise çok sayıda askeri zırhlı araç olduğuna dikkat çekildi. Zentan Askeri Meclisi’ne ait olan tanklardan ve zırhlı araçlardan oluşan bir askeri konvoyun Trablus’a doğru hareket ettiği bildirildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı da açıklama yayınlayarak vatandaşlarını güvenlik gerekçeleriyle Libya'ya seyahat etmemeleri konusunda uyardı. Dördüncü seviyede uyarının yapıldığı açıklamada, Libya'da ‘suç, terör, iç karışıklık, adam kaçırma ve silahlı çatışma riskleri’ yaşandığı, ayrıca terörist grupların bu ülkede saldırılar planlamayı sürdürdüğü kaydedildi.  
Abdulhamid Dibeybe Başkanlığındaki Ulusal Birlik Hükümeti ise söz konusu gelişmelerle ilgili açıklama yapmaktan kaçındı. Dibeybe’nin Ofisi’nden yapılan tek açıklamada Dibeybe’nin, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin askeri tatbikatı kapsamında Türkiye’yi ziyaret ettiği ve çok sayıda ülkenin askeri yetkililerinin yanı sıra Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile görüştüğü kaydedildi. Dibeybe’ye ziyaretinde hükümete bağlı Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad da eşlik etti. Yerel basında, Haddad’ın Batı’daki tüm silahlı milis güçlerini ordu bünyesinde toplamak için bir girişim başlatacağı iddia edildi. Haberlerde, bazı milis gruplarının bu öneriyi kabul ettiği bazılarını ise karşı çıktığı belirtildi.  
Dibeybe’nin görevden aldığı eski İstihbarat Teşkilatı Başkan Yardımcısı ve Navasi tugayı Komutanı Mustafa Kaddur’un ABD ve İtalyan istihbarat teşkilatı yetkilileriyle bir görüşme gerçekleştirdiği öğrenildi. 

Williams-Mişri görüşmesi
BM Libya Özel Temsilcisi Stephanie Williams dün Trablus'ta Libya Devlet Konseyi Başkanı Halid el-Mişri ile görüştü. Williams, Mişri ile ‘seçimlerin yapılabilmesi için anayasal zemin’ oluşturmak üzere Temsilciler Meclisi ve Devlet Konseyi Ortak Komitesi’nin Kahire’deki son tur toplantılarının planlarını tartıştığını açıkladı. Mişri, Devlet Konseyi’nin Libya halkının arzuladığı seçimlerin gerçekleşebilmesi için mevcut siyasi tıkanıklığın aşılması yönünde çaba sarf ettiğini ve Williams’ın da bu amaçla başlattığı girişimi desteklediklerini vurguladı.  
Williams önceki gün Temsilciler Meclisi Başkanı Akila Salih ile görüşmüştü. Meclisten yapılan açıklamada Willams’ın Salih’e Kahire’deki ‘anayasal sürece’ dair bilgi verdiği kaydedildi. Salih görüşmede, Kahire’deki anayasal süreci desteklediklerini teyit etti ve Fethi Başağa liderliğindeki İstikrar Hükümeti’nin ülkedeki tek meşru yürütme organı olduğunu vurguladı. Salih ayrıca, Temsilciler Meclisi’nin İstikrar Hükümeti’ni desteklemek için salı günü Sirte’de bir oturum düzenleyeceğini bildirdi.  
Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi de dün İtalya'nın Trablus Büyükelçisi Giuseppe Buccino ve İtalya’nın Libya Özel Temsilcisi Nicola Orlando ile görüştü. Menfi, Başkanlık Konseyi’nin ülkeyi çatışmalardan korumak ve kapsamlı bir uzlaşı sağlamak için tüm siyasi taraflarla iletişim halinde olduğunu vurguladı. İtalyan yetkililer de ülkelerinin Libya’da siyasal mutabakat yoluyla istikrarın yeniden sağlanmasına önem verdiklerini ve Libya’nın kalkınma ve refah aşamasına geçmesini umut ettiklerini ifade ettiler.   
Bir diğer görüşmede Libya Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Abdullah el-Lafi, Fransa'nın Libya Özel Temsilcisi Paul Soler ile bir araya geldi. Görüşmede, üzerinde uzlaşı sağlanan bir anayasal temelde, cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin yapılmasının Libya'daki siyasi krizin tek çözüm yolu olduğu vurgulandı. Ayrıca Başkanlık Konseyi’nin ‘geçiş dönemini’ sonuçlandırmak için hazırladığı ‘ulusal uzlaşı projesinde’ son düzenleme aşamasına ulaştığı belirtildi.  Soler, ülkesinin Libya’nın istikrarında önemli bir rol oynamak istediğini ifade ederek, anayasal çerçeve üzerinde uzlaşı sağlanması ve seçimlerin yapılmasının önemini vurguladı.  



HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
TT

HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)

Hükümet, sağlık ve yardım kaynakları ile görgü tanıklarına göre, insansız hava aracı (İHA) savaşının bir devamı olarak, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından Sudan ordusunun kontrolü altındaki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki aşırı kalabalık bir hapishane ve Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki bir mülteci kampı da dahil olmak üzere Sudan'ın çeşitli yerlerinde düzenlenen saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı. Öte yandan geçici idari başkent olan Port Sudan şehri, bir hafta boyunca havalimanı, konteyner limanı, otel ve yakıt deposunda meydana gelen patlamaların ardından sakin bir gün geçirdi.

Sudan Hükümet Sözcüsü ve Kültür ve Enformasyon Bakanı Halid el-İaysir dün yaptığı açıklamada, ülkenin merkezindeki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki hapishane ve hastaneyi hedef alan HDK’ye ait bir İHA’nın bombalaması sonucu 20 kişinin hayatını kaybettiğini ve 50 kişinin de yaralandığını söyledi. El-İaysir yaptığı açıklamada, el-Ubeyd’deki hapishanede yaşananların tam teşekküllü bir savaş suçu olduğunu ve milislerin Sudanlı sivillere yönelik ihlal kayıtlarına eklendiğini belirtti. El-İaysir, bir terör eylemi olarak nitelendirdiği saldırıyı en sert ifadelerle kınadı.

frgty6
Kuzey Darfur'daki çatışmalardan kaçan yerlerinden edilmiş Sudanlılar, 27 Nisan 2025 (Reuters)

Sudan Doktorlar Ağı ise yaklaşık 5 bin mahkûmun bulunduğu hapishaneye düzenlenen saldırıda 21 kişinin yaşamını yitirdiğini, bazıları ağır olmak üzere 47 kişinin de yaralandığını açıkladı. Ağ, uluslararası insani yardım ve insan hakları örgütlerini, silahsız sivillere yönelik ihlallerin genişlemesini ve nüfus yoğunluğu yüksek büyük şehirlerin hedef alınmasını durdurması için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmaya çağırdı.

HDK, yakın bir saldırının sinyalleri arasında el-Ubeyd'i birçok yönden kuşatıyor.

Ebu Şuk Mülteci Kampı bombalandı

Yardım kaynaklarına göre, HDK'nin Darfur bölgesinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı Ebu Şuk Mülteci Kampı’nı hedef alan bombardımanında aynı aileden 14 Sudanlı hayatını kaybetti. Ebu Şuk Mülteci Kampı Acil Servisi’nden dün yapılan açıklamada, kampın ‘HDK tarafından ağır topçu ateşine’ maruz kaldığı, aynı aileden 14 kişinin yaşamını yitirdiği ve çok sayıda kişinin de yaralandığı belirtildi. Ebu Şuk Mülteci Kampı, son dönemde HDK'nin yoğun saldırılarına sahne olan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’de yer alıyor. Bu saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybederken yüz binlerce kişi de şehrin mülteci kamplarından göç etmek zorunda kaldı.

dfrgthy
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarındaki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) unsurları (Telegram)

Buna karşılık el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu (yerel bir grup), HDK'nin dün erken saatlerde şehre yeni bir ağır topçu bombardımanı dalgası başlattığını ve aynı zamanda sivil yerleri ve hayati tesisleri ayrım gözetmeksizin hedef alan kamikaze İHA’lar uçurduğunu bildirdi. Grubun resmi Facebook sayfası üzerinden yapılan paylaşımda, “Mermiler ayrım gözetmeksizin yoğun nüfuslu yerleşim bölgelerine yağıyor, kurbanların sayısını arttırıyor ve yıkım alanını genişletiyor. Bu ölümcül döngü her gün tekrarlanıyor. Sabah bombardımanla başlıyor, ardından uzun sürmeyen temkinli bir sükûnet geliyor ve sonra yeni bir şiddetli bombardıman dalgasına dönüşüyor” ifadeleri yer aldı.

El-Faşir, HDK'nin şehre saldırıp kontrol altına alma girişimlerinin Sudan ordusu ve müttefik Darfurlu gruplar tarafından engellendiği bir yıl boyunca yüzlerce saldırıya maruz kaldı. Nisan ayının son haftasında el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, ‘el-Faşir şehrine ve savunmasız sakinlerine karşı kanlı bir katliam’ olarak tanımladığı olayda 750'den fazla havan topu, roket, tank ve ağır top mermisi kullanıldığını belgeledi.

HDK'nin el-Faşir'deki Zemzem Mülteci Kampı’na yönelik saldırıları, kamp sakinlerinin komşu şehirlere kaçmasına yol açtı ve Birleşmiş Milletler'e (BM) göre yaklaşık bir milyon kişinin yaşadığı kamp ‘neredeyse boş’ hale geldi.

dfrgtyh
Darfur'dan Çad'daki Adre'ye giden yerlerinden edilmiş Sudanlılar (Arşiv - Reuters)

El-Faşir şehri, geniş Darfur bölgesinde HDK'nin kontrolü dışında kalan tek büyük şehir olması nedeniyle ordu ile HDK arasındaki savaşta stratejik bir öneme sahip. BM ve uluslararası gözlemciler önümüzdeki günlerde yaygın vahşetlerin yaşanabileceği uyarısında bulundu.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) 450 binden fazla insanın el-Faşir, Zemzem ve Ebu Şuk kamplarındaki saldırılardan kaçarak Kuzey Darfur'daki Tavile'ye ulaştığını bildirdi. UNICEF ve ortaklarının sahada 14 sağlık merkezinde hayat kurtarıcı bakım sağladıkları, çocukları taradıkları ve hayat kurtarmak için sağlık hizmeti verdikleri belirtildi.

Port Sudan'da sükûnet

Ülkenin doğusundaki Port Sudan'da, bir hafta süren saldırıların ardından temkinli bir sükûnetin geri geldiğini belirten yerel kaynaklar, ülkede savaşın başladığı Nisan 2023'ten bu yana ilk kez bu tür saldırılara tanık olan kentte hâkim olan endişe ve gerginlik atmosferinin ardından hayatın normale döndüğünü ifade etti. Geçtiğimiz pazar gününden bu yana geçici idari başkent Port Sudan, her gün İHA’larla düzenlenen ve havaalanı, liman ve ana yakıt depolarının yanı sıra Osman Dikne Hava Üssü gibi altyapı ve sivil tesisleri hedef alan yoğun saldırılara maruz kaldı. Ayrıca Sudan ordusunun Kızıldeniz'deki en büyük deniz üssü olan Flamingo Deniz Üssü de hedef alındı.