Elon Musk'ın Starlink'i Rusya - Ukrayna savaşını nasıl etkiledi?

Uydu interneti hem dijital ortamda hem de cephede etkili oldu

Elon Musk, savaşın ikinci gününde Starlink terminallerini Ukrayna'ya ışık hızıyla göndermişti (Reuters)
Elon Musk, savaşın ikinci gününde Starlink terminallerini Ukrayna'ya ışık hızıyla göndermişti (Reuters)
TT

Elon Musk'ın Starlink'i Rusya - Ukrayna savaşını nasıl etkiledi?

Elon Musk, savaşın ikinci gününde Starlink terminallerini Ukrayna'ya ışık hızıyla göndermişti (Reuters)
Elon Musk, savaşın ikinci gününde Starlink terminallerini Ukrayna'ya ışık hızıyla göndermişti (Reuters)

Elon Musk'ın uydu interneti Starlink, Rusya - Ukrayna savaşında hem cephede hem de dijital ortamda etkili oldu.
ABD'nin ünlü Politico dergisine konuşan ve kendini Oleksiy olarak tanıtan Ukraynalı bir asker, Starlink'i iletişim ve saldırı amaçlı kullandıklarını söyledi.
İzyum şehrindeki cephede savaşan Oleksiy, havan saldırısı planlarken ya da son dakika emirlerini almak için üsleriyle iletişim kurarken Starlink uydularından faydalandıklarını belirtti.
Ukrayna ordusundaki 93. Mekanize Piyade Tugayı'nda görev yapan asker, Rus bombardımanı nedeniyle şehrin telefon şebekesi çöktüğünde, yine Starlink aracılığıyla yakınlarıyla iletişim kurabildiklerini ifade etti.
Haberde, Ukrayna'daki drone'ların Starlink uydularını kullanarak Rus hedeflerini bombaladığı, istila altındaki şehirlerde mahsur kalanların uydular sayesinde iletişime geçebildiği, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin de Starlink sayesinde takipçileriyle ve siyasi liderlerle kesintisiz şekilde iletişim kurabildiği belirtildi.
ABD Savunma Bakanlığı'na bağlı Defense Innovation Unit şirketinden Tuğgeneral Steve Butow, Starlink uydularına dair "Bunlar stratejik olarak Putin'in enformasyon kampanyasını tamamen yok etti. Bugüne kadar bir kez bile Zelenski'yi susturamadı" dedi.
Ukrayna Başbakan Yardımcısı Mikhailo Fedorov, "Elimizde 11 binden fazla Starlink uydusu var. Bunlar her gün bize her cephedeki mücadelemizde destek oluyor. Elektriğimiz ya da sabit internet hattımız olmasa bile Starlink'i kullanan jeneratörlerimiz sayesinde Ukrayna'daki herhangi bir bağlantıyı yeniden aktif hale getirmeye hazırız" ifadelerini kullandı.
Öte yandan Musk, 5 Haziran'daki bir Twitter gönderisinde Ukrayna'ya 15 bin Starlink gönderildiğini açıklamıştı.  
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 24 Şubat'ta verdiği askeri operasyon emriyle başlayan savaşın 108. gününde de çatışmalar devam ediyor.
Dijital Dönüşüm Bakanı Fedorov, 26 Şubat'ta Twitter hesabından Musk'la iletişime geçerek Starlink uydusu göndermesini istemiş, SpaceX CEO'su da iki gün sonra uyduları göndermişti.
Ayrıca haberde, Alçak Dünya Yörüngesi'nde (ADY) takımyıldız olarak yer alan Starlink uydularının saldırılara karşı dayanıklı olduğuna, sistemi hedef alan kişilerin bağlantıyı kesebilmek için bütün uydu istasyonlarını aynı anda devredışı bırakması gerektiğine dikkat çekildi.
Geçen ay Musk, Twitter hesabındaki bir paylaşımında Kremlin'in Starlink sistemlerine düzenlediği siber saldırıları artırdığını, SpaceX'in de uyduların kodlarını defalarca yeniden yazarak saldırılara karşı önlem aldığını duyurmuştu.
SpaceX, Ukrayna'ya gönderilen Starlink sisteminin neredeyse tamamının özel kaynaklardan fonlandığını belirtmişti. Ukrayna'da yaklaşık 15 milyon dolarlık bir sistem olduğu düşünülürken, aylık 110 dolarlık internete erişim ücretinin şirket tarafından karşılandığı da açıklanmıştı.
Öte yandan ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı, Ukrayna'ya göndermek için nisanda SpaceX'ten 1300 Starlink uydu çanağı satın aldığını açıklamıştı. Böylelikle savaşta kullanılan Starlink sistemine ABD yönetimi tarafından da yatırım yapıldığı anlaşılmıştı.

Independent Türkçe, Politico, Washington Post, Business Insider



Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
TT

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)

ABD medyası ABC News, Washington’da Beyaz Saray yakınında iki askerin silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Beyaz Saray sözcüsü, Başkan Donald Trump’ın olay hakkında bilgilendirildiğini ve Beyaz Saray’ın kapatıldığını açıkladı.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise iki Ulusal Muhafız mensubunun Washington’da silahlı saldırıya maruz kaldığını doğruladı, ancak detay vermedi.


İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
TT

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf

Financial Times, İran’daki elit çevrelerde özellikle Batı ve Arap ülkeleriyle ilişkiler konusunda dış politikanın yeniden şekillendirilmesi gerektiğine dair tartışmaların arttığını bildirdi. Bu tartışmalar, Haziran ayında İsrail ile yaşanan 12 günlük savaşın ardından gündeme geldi.

Habere göre, İran elitleri arasında bir değişim gözlemleniyor; devrimin ikinci kuşağı, üst düzey yetkililer ve yönetim içi önemli isimler bu tartışmalara dahil. Lider Ali Hamaney’in (86) görünürlüğü, İsrailli yetkililerin suikast tehdidi sonrası azaldı ve Hamaney’in yerine geçecek liderle ilgili spekülasyonlar gündeme geldi.

İçerideki pragmatik sesler arasında yer alan Hamza Safavi, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor ve Çin modelinden örnek veriyor. Eski parlamento üyesi Fazile Haşimi ise Washington ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını ve İran’ın daha açık bir sisteme doğru adım atmasını savunuyor.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığı analize göre bu tartışmaların kısa vadede sınırlı etkisi olabileceğini, ancak Hamaney sonrası dönemin temel fikir ve nüfuz mücadelesini şimdiden şekillendirdiğini belirtiyor. Halkın, ideolojik çatışmaların ekonomik ve yaşam standartları üzerindeki etkilerinden endişeli olduğu vurgulanıyor.


Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
TT

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinde düzenlenen uzlaşı toplantısında bir araya gelmiş olsalar da aralarındaki gerilim dinmedi. Tartışma, İsrail kamuoyunda büyük tepki yaratırken yorumcular bunu “öğretmenin çocukların kavgasından keyif aldığı bir anaokulu”na benzetiyor.

Anlaşmazlık, Zamir’in 7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısı sırasında yaşanan “büyük başarısızlıktan” sorumlu tuttukları üst düzey subaylara ceza vermesiyle başladı. Savunma Bakanı Katz ise bu kararların kendisine danışılmadan alındığını söyleyerek uygulamayı reddetti. Uzmanlara göre konu artık yalnızca iki isim arasındaki bir çekişme değil; hükümet ile güvenlik kurumları arasındaki güç mücadelesine dönüşmüş durumda.

Netanyahu’nun bu krizi kendi lehine kullanmaya çalıştığı belirtiliyor. Başbakanın, yaklaşan Likud iç seçimleri öncesinde Katz’ın parti içindeki konumunu zayıflatmak, aynı zamanda Zamir’in ordudaki konumunu da tartışmalı hâle getirmek istediği ifade ediliyor.

Gerilim son olarak dün gece doruğa ulaştı. Netanyahu, iki tarafı barıştırmak için Katz ve Zamir’i birlikte toplantıya çağırdı. Ancak Katz toplantıya zamanında gelmedi ve iki ayrı görüşme yapılmasını tercih ettiğini bildirdi. Netanyahu’nun da bu talebi kabul ettiği aktarıldı.

Netanyahu’dan iki tarafa da mesajlar

Başbakanlık çevreleri, basına yapılan sızıntılarla iki tarafa da mesajlar iletti. Medyaya yansıyan haberlere göre Netanyahu, Katz’ın “Genelkurmay Başkanıyla gereksiz çatışma çıkardığını ve aşırı şekilde saygısız davrandığını” düşünüyor. Öte yandan başka sızıntılarda Netanyahu’nun, “Zamir’in atanmasının hata olduğunu düşündüğü, bağımsız hareket ettiği ve görev öncesi verdiği sözlerden döndüğü” iddia edildi.

fgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, bir ordu karargahındabir araya geliyor. (İsrail hükümeti)

Bu sızıntılar kamuoyunda tartışma yaratınca, bu kez “askerî çevrelerin kasıtlı olarak gerilimi artırmak için bilgi sızdırdığı” iddia edildi. Netanyahu’ya yakın isimler, başbakanın Katz’ı da Zamir’i de görevden almayı planlamadığını savundu.

Çatışmanın kökeni

Gerilim, Zamir’in Hamas saldırısı sırasında güney cephesinden sorumlu komutanlara disiplin cezaları vermesi ve terfi listesini bakanlığa danışmadan hazırlamasıyla büyüdü. Katz, buna karşılık terfileri askıya aldı ve ordu içi incelemelerin yeniden araştırılmasını içeren başka bir komisyon kurdu.

Zamir, yapılan tüm atama ve cezaların “profesyonel askerî kararlar” olduğunu savunurken, Katz bunu “otoriteye başkaldırı” olarak niteliyor. Netanyahu ise hem Zamir’i “bakanı yok saymakla”, hem de Katz’ı “gerilimi tırmandırmakla” eleştirdi.

Orduyu suçlama stratejisi

Haaretz gazetesi, yaşananları “7 Ekim hükümetinin tüm sorumluluğu orduya yükleme çabasının” bir parçası olarak değerlendirdi. Gazete, hükümetin “kamuoyunun orduya güvenini sarsmayı, atamaları siyasallaştırmayı ve Genelkurmay Başkanı’nı küçük düşürmeyi” amaçladığını iddia etti.

Strateji uzmanı Efrahim Ganor da Maariv’e yaptığı açıklamada, yaşananların “devlet güvenliğini tehlikeye atan bir skandal” olduğunu belirterek, “Gerçek bir devlet adamı önceliğini güvenliğe ve ülkenin geleceğine verirdi” dedi.

Lapid’den Netanyahu’yu sıkıştıracak hamle

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, gelecek hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze krizinin çözümü ve rehinelerin serbest bırakılması için sunduğu 20 maddelik planı Knesset’e oylatacağını açıkladı. Lapid’in amacı, bu plana karşı çıkan koalisyon partilerini zor durumda bırakarak Netanyahu’yu ABD yönetimi karşısında sıkıştırmak.

Lapid, muhalefetteki ortağı Avigdor Liberman’ı da plana destek vermeye ikna etmeye çalışıyor. “İsrail halkı, Başkan Trump’ın rehinelerin serbest bırakılması için yürüttüğü cesur girişime minnettardır” diyen Lapid, tüm partilere plana destek çağrısı yaptı.