عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

ABD'de Kovid-19'dan ölenlerin sayısı 1 milyon 11 bin 277'ye çıktı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT
TT

ABD'de Kovid-19'dan ölenlerin sayısı 1 milyon 11 bin 277'ye çıktı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

ABD'de Kovid-19 salgınında hayatını kaybedenlerin sayısı 1 milyon 11 bin 277'ye yükseldi.
Johns Hopkins Üniversitesi verilerine göre, ülkede Kovid-19 tespit edilenlerin sayısı 85 milyon 515 bin 980 olarak kayıtlara geçerken, 1 milyon 11 bin 277 kişi de Kovid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
Eyaletler bazında California, 9 milyon 790 bini aşkın vakayla ülkede ilk sırada yer alırken, bu eyaleti 7 milyon 27 binden fazla vakayla Texas ve 6 milyon 282 bini aşkın vakayla Florida izledi.
California, can kaybında da 91 bin 696 ile ilk sırada bulunurken, Texas'ta 88 bin 469, Florida'da ise 74 bin 886 kişi hayatını kaybetti.
Ülkede Kovid-19 aşılama istatistiklerini takip eden Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezi verilerine göre, 5 yaş ve üstü nüfusun yüzde 82,9'una en az bir doz, yüzde 71'ine iki doz aşı uygulandı.
Aşısı tamamlanan 12 yaş ve üzeri nüfusun yüzde 48,8'ine hatırlatma dozu yapıldı.
Ülkede 259 milyona yakın kişiye ilk doz, 221 milyondan fazla kişiye ikinci doz, 104 milyona yakın kişiye ise hatırlatma dozu uygulandı.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Bonobolar, karşılarındaki insanın bir şeyi bilmediğini fark edebiliyor

25 yaşındaki Nyota, çalışmadaki üç bonobodan biriydi (Ape Initiative)
25 yaşındaki Nyota, çalışmadaki üç bonobodan biriydi (Ape Initiative)
TT
TT

Bonobolar, karşılarındaki insanın bir şeyi bilmediğini fark edebiliyor

25 yaşındaki Nyota, çalışmadaki üç bonobodan biriydi (Ape Initiative)
25 yaşındaki Nyota, çalışmadaki üç bonobodan biriydi (Ape Initiative)

Bonoboların, kendi bildikleri bir şeyi karşılarındaki kişi bilmediğinde bunu fark ettiği bulundu. 

İnsanların, başkalarının ne düşündüğünü anlama becerisi sosyal yaşantıda kritik öneme sahip. Zihin teorisi denen bu özellik, farklı inanç ve bakış açılarına sahip kişileri fark ederek buna uygun davranmayı sağlıyor.

Diğer primatların da benzer bir beceriye sahip olup olmadığı uzun zamandır tartışılıyor. Daha önceki çalışmalarda bir yılan gören şempanzelerin, hayvanı fark etmeyen grup üyelerine haber verdiği saptanmıştı.

Ancak doğada bu beceriye işaret eden gözlemler yapılsa da bilim insanları, bugüne kadar kesin kanıtlara ulaşılamadığını söylüyor.

Johns Hopkins Üniversitesi'nden araştırmacılar bu soru işaretini gidermek adına üç bonoboyla bir deney yürüttü ve bulgularını hakemli dergi PNAS'te dün (3 Şubat) yayımladı.

Araştırma ekibinden Luke Townrow, sırayla bonoboların karşısına geçti ve aralarına bir masa üzerinde ters çevrilmiş üç bardak kondu. 

Başka bir araştırmacı bardaklardan birinin altına üzüm gibi ödüller sakladı. Ancak Townrow, ödülü nereye koyduğunu bazı testlerde görürken, bazılarında görüşü kapatıldı. Bonobolarsa yiyeceğin hangi bardağın altına yerleştirildiğini bütün testlerde gördü.

Townrow ödülün nereye saklandığını bilse de bilmese de "Hmmm... üzüm nerede?" diyerek bardaklara kısaca göz gezdirip 10 saniye bekledi. Eğer nerede olduğunu biliyorsa bu sürenin sonunda üzümü çıkarıp karşısındaki bonoboya verdi. Bu sayede hayvanın bildiklerini paylaşması amaçlandı.

Bilim insanları, Townrow'un görüşü engellenmediğinde bonoboların oturup beklediğini gözlemledi. Ancak araştırmacıyla bardaklar arasına bariyer konduğu durumlarda bonobolar ödülün saklandığı yeri işaret etti. 

Townrow, "Çılgınca dikkatimi çekmeye çalıştıkları ve durmadan bardağı işaret ettikleri oldu çünkü gerçekten harekete geçmemi istiyorlardı ancak kontrollü bir ortam olduğu için 10 saniye beklemek zorundalardı" diyor.

Makalenin yazarlarından Christopher Krupenye, bulgular hakkında şöyle diyor:

Bu, birinin kendilerinden farklı bir bakış açısına sahip olduğunu fark edince gerçekten harekete geçebileceklerini gösteriyor.

Yeni araştırmadaki hayvanlar, insanların olduğu ortamlarda yetiştirildiğinden, bulgular bütün bonobolar için geçerli olmayabilir.

Yine de uzmanlar, üç bonoboda bu becerinin tespit edilmesinin, biyolojilerinde ve büyük olasılıkla insanlarla paylaştıkları ortak atalarda da böyle bir potansiyel olduğuna işaret ettiğini söylüyor.

Çalışmada yer almayan bilim insanları bulguların "kıymetli" olduğunu ancak daha fazla hayvanla deneyler yapılması gerektiğini ifade ediyor.

Yeni çalışma ve şempanzelerin, tehlikeli yılanları grup üyelerine haber vermesi gibi bulgular, zihin teorisinin insanlara has bir özellik olmadığı düşüncesine katkı sunuyor.

Independent Türkçe, New Scientist, NPR, PNAS