Mısır Dışişleri Bakanı Şukri, BM Orta Doğu Temsilcisi ile Filistin’deki gelişmeleri görüştü

Mısır Dışişleri Bakanı Şukri, BM Orta Doğu Temsilcisi ile Filistin’deki gelişmeleri görüştü
TT

Mısır Dışişleri Bakanı Şukri, BM Orta Doğu Temsilcisi ile Filistin’deki gelişmeleri görüştü

Mısır Dışişleri Bakanı Şukri, BM Orta Doğu Temsilcisi ile Filistin’deki gelişmeleri görüştü

Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, Birleşmiş Milletler (BM) Orta Doğu Barış Süreci Özel Temsilcisi Tor Wennesland ile yaptığı görüşmede Kahire’nin Filistin ve bölgedeki barışın sağlanması için çalışmalara devam ettiğini açıkladı.
Mısır, geçtiğimiz Mayıs ayının sonunda Kudüs’ün Arap, İslam ve Hıristiyan kimliğini ve kutsallığını hedef alan her türlü uygulamaya son verilmesi gerektiğini belirtmişti. Bakan Şukri, Filistin’de yaşanan gelişmelerin bölgenin istikrarına zarar verdiği konusunda uyarıda bulundu.
Fetih Hareketi Merkez Yürütme Kurulu Genel Sekreteri Cibril er-Recub ile kısa bir süre önce yaptığı görüşmede Şukri, yeni Yahudi yerleşim birimleri ve mevcut yerleşim birimlerinin genişletildiği vurgulayarak, bu durumun Filistin topraklarına el konulması, Filistinlilerin yerlerinden edilmesi, iki devletli çözüme ulaşma şansı, bölgede kapsamlı ve adil bir barış inşa etme olasılığını baltaladığını belirtmişti. Mısırlı bakan, ülkesinin Filistin meselesi ve kardeş Filistin halkının meşru haklarını destekleme konusundaki kararlı tutumuna dikkati çekerek, başkenti Doğu Kudüs olan ve 1967 sınırında bağımsız bir Filistin devletinin kurulması adına Filistin ve İsrail tarafları arasındaki müzakere sürecini canlandırmak için uygun ortamı yaratmaya çalışmanın önemini ifade etti.
Mısır, geçtiğimiz Şubat ayında Mısır’ın yeniden inşasına yönelik çalışmaları destekleyeceğini belirtmişti. Mısır’ın BM Daimi Temsilcisi Usame Mahmud Abdel Halek, BM Filistin Halkının Devredilmez Haklarının Uygulanması Komitesi’nde yaptığı açıklamada Kahire’nin Mısır Cumhurbaşkanı Abdufettah es-Sisi’nin Mısırlı şirketler aracılığıyla başlattığı bir girişim ile Gazze Şeridi’nin yeniden inşası için 500 milyon dolar değerindeki çalışmalarını sürdüreceğini açıkladı. Abdel Halek, BM komitesinin barış sürecinin mevcut aşamasındaki rolüne vurgu yaparak Filistin davasındaki isteklerin değişmez olduğunu, başkenti Doğu Kudüs ve 1967 sınırlarına uygun bağımsız bir devletin kurulması gerektiğini ifade etti.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.