BM, İran'da öğretmenlerin protestolarına karşı uygulanan şiddetten endişeli

İran’da öğretmenler, maaşlarının artırılması için gösteri düzenleyerek hükümeti protesto ettiler. (Reuters)
İran’da öğretmenler, maaşlarının artırılması için gösteri düzenleyerek hükümeti protesto ettiler. (Reuters)
TT

BM, İran'da öğretmenlerin protestolarına karşı uygulanan şiddetten endişeli

İran’da öğretmenler, maaşlarının artırılması için gösteri düzenleyerek hükümeti protesto ettiler. (Reuters)
İran’da öğretmenler, maaşlarının artırılması için gösteri düzenleyerek hükümeti protesto ettiler. (Reuters)

Birleşmiş Milletler (BM) uzmanları İran'da öğretmenlerin ve genel olarak sivil toplumun protestolarına yönelik ‘şiddetli baskı’ konusundaki endişelerini dile getirerek yetkilileri sorumluları cezalandırmaya çağırdı. AFP’nin haberine göre İran son aylarda enflasyonun yüzde 40'ı aşmasının gelirlerine yansımalarını protesto eden öğretmenler ve diğer çalışanlar tarafından gerçekleştirilen gösterilere tanık oluyor. İran ekonomisi aynı zamanda birçok ülke tarafından uygulanan sert yaptırımlardan da etkileniyor.
Protestolara katılan öğretmenlerden birçoğu tutuklanırken serbest bırakılmaları talep edilen başka gösteriler de düzenlendi. İnsan Hakları İzleme Örgütü Geçtiğimiz mayıs ayında, ulusal gösteriler sırasında tutuklanan 40 öğretmenin serbest bırakılması çağrısında bulundu.
BM tarafından görevlendirilen bağımsız insan hakları uzmanları Birleşmiş Milletler adına konuşmadıklarını vurularken yetkililerin seksenden fazla öğretmeni gözaltına alarak suçlamalar yönelttiklerini kaydetti. AFP’nin haberine göre yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“Öğretmenlerin, işçi hakları savunucularının, sendika liderlerinin, avukatların, insan hakları aktivistlerinin ve diğer sivil toplum aktörlerinin keyfi olarak tutuklanmalarındaki son artıştan endişe duyuyoruz.”
Sivil toplum kuruluşları ve bağımsız derneklerin çalışma alanlarının ‘inanılmaz derecede daraldığı’ belirtilen açıklamada, geçtiğimiz mayıs ayı başından bu yana İran'da hayat pahalılığına karşı düzenlenen protestolarda ‘güvenlik güçlerinin aşırı şiddet kullanması’ nedeniyle beş kişinin yaşamını yitirdiğine dikkat çekilerek sorumlulardan hesap vermesi talep edildi.
BM ve insan hakları örgütlerinden yapılan bu eleştiriler Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhammedov’un Tahran ziyaretiyle eş zamanlı geldi. İran Dini Lideri Ali Hamaney tarafından kabul edilen Berdimuhammedov, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile de görüştü.



WSJ: Hizbullah'ın Beyrut Havalimanı'ndaki altın kaçakçılığı girişimi engellendi, onlarca çalışan işten çıkarıldı

Beyrut Refik Hariri Uluslararası Havalimanı'ndaki yolcular (AP)
Beyrut Refik Hariri Uluslararası Havalimanı'ndaki yolcular (AP)
TT

WSJ: Hizbullah'ın Beyrut Havalimanı'ndaki altın kaçakçılığı girişimi engellendi, onlarca çalışan işten çıkarıldı

Beyrut Refik Hariri Uluslararası Havalimanı'ndaki yolcular (AP)
Beyrut Refik Hariri Uluslararası Havalimanı'ndaki yolcular (AP)

Wall Street Journal'ın (WSJ) Lübnanlı üst düzey askeri yetkililere dayandırdığı haberine göre, Beyrut Refik Hariri Uluslararası Havalimanı'nda çalışan onlarca kişi Hizbullah mensubu oldukları şüphesiyle işten çıkarıldı ve havalimanı üzerinden örgüte 22 kilogramdan fazla altın kaçırma girişimi engellendi.

WSJ, Lübnanlı yetkililerin Hizbullah'ın ülke üzerindeki hakimiyetini gevşetmeye çalıştığını ve bunun örgütün yıllardır kaçakçılık kanalı ve ülkedeki hakimiyetinin bir sembolü olarak kullandığı havaalanında başladığını bildirdi.

Lübnan Başbakanı Nevvaf Selam, “Kaçakçılar gözaltına alındı ve şimdi yasal prosedürler uygulanıyor” dedi.

Hizbullah'ı destekleyen İran'dan yapılan birçok uçuş şubat ayından bu yana askıya alındı.

Üst düzey bir güvenlik yetkilisi, yetkililerin havalimanına yapay zekâ destekli yeni gözetleme teknolojileri kurduğunu söyledi.

Bu revizyon, Hizbullah'ın etkisini ve gelir kaynaklarını azaltmaya yönelik daha geniş çaplı bir çabanın parçası. Lübnan Başbakanı Selam WSJ’ye yaptığı açıklamada, “Farkı hissedebilirsiniz. Lübnan'ın modern tarihinde ilk kez kaçakçılık konusunda daha iyi durumdayız” ifadelerini kullandı.

Lübnan dış dünya ile bağlantısını Refik Hariri Uluslararası Havalimanı'ndan sağlıyor. Hizbullah'ın havalimanı üzerinde süregelen nüfuzu, burayı, İran'ın Hizbullah'a nakit ikmali yapmak için havalimanını kullandığından şikâyet eden İsrail'in saldırılarına açık hale getirdi.

Havalimanını geri alma hamleleri, Lübnan ordusunun Beyrut'un kasım ayında Tel Aviv'le üzerinde anlaştığı ateşkesin temel şartlarından biri olan Güney Lübnan'daki Hizbullah mevzilerini ve silah depolarını dağıtma konusunda ilerleme kaydettiği bir dönemde geldi.

ABD'li ve İsrailli askeri yetkililer, Lübnan hükümetinin Hizbullah'ın güneydeki limanlar ve silahlar üzerindeki kontrolünü sınırlandırmak için attığı adımlardan memnuniyet duyduklarını ifade etseler de daha yapılacak çok iş olduğunu söylüyorlar. ABD'li yetkililer Lübnan'ın yeni teknokrat liderliği altında daha fazla devlet kontrolü konusunda ihtiyatlı bir iyimserlik içinde olduklarını ifade ettiler.

Ateşkesi denetleyen uluslararası komitenin üyesi olan üst düzey bir ABD'li yetkili şunları söyledi: “Burada umutlanmak için bir neden var. Sadece altı ya da yedi ay oldu ve geçen kasım ayında ulaşılabileceğinden emin olmadığım bir noktaya ulaştık.”

Üst düzey bir güvenlik yetkilisi, Lübnan emniyetinin kısa bir süre önce havalimanı üzerinden Hizbullah'a 22 kilogramdan fazla altın kaçırma girişimini engellediğini bildirdi. Militan örgütün üyeleri para getirmek için havalimanını kullanmakta zorlandıklarını kabul ettiler. Hizbullah şu anda taahhütlerini finanse etmekte zorlanıyor. Örgüt, aralık ayında Beşşar Esed'in devrilmesinden sonra İran'dan Suriye'ye uzanan ana silah kaçakçılığı rotalarını kaybetti.

Lübnanlı yetkililerin baskıları başlamadan önce Hizbullah, sahadaki personeli ve parlamentodaki büyük bloğu sayesinde Beyrut Havalimanı’nda önemli bir nüfuza sahipti ve bu sayede reform çabalarını engelleyebiliyordu. Havalimanının güvenliğini sağlamak, devlet kontrolünü sağlamlaştırmaya çalışan hükümetin en önemli önceliklerinden biri. Geçtiğimiz şubat ayında ordu, Lübnanlı yetkililerin bir İran uçağının inişine izin vermemesini protesto etmek için havalimanına giden yolları kapatan Hizbullah destekçileriyle karşı karşıya geldi.