Elveda Lenin: NATO'ya girmek isteyen Finlandiya, Rus devrimcinin heykelini kaldırıyor

Anıt, Sovyet savaşında ölenlerin anısına hakaret olarak görülüyor

(Mikko Savolainen / Yle)
(Mikko Savolainen / Yle)
TT

Elveda Lenin: NATO'ya girmek isteyen Finlandiya, Rus devrimcinin heykelini kaldırıyor

(Mikko Savolainen / Yle)
(Mikko Savolainen / Yle)

The Independent'ta yer alan habere göre Finlandiya, Rus devrimci Vladimir Lenin'in tartışmalı bir heykelini sokaktan kaldırıp müzeye taşıma kararı aldı.
Finlandiya'nın güneydoğusundaki Kotka'daki heykel sık sık tahrip edilirken, Rusya'nın Ukrayna'yı istilasından bu yana daha fazla dikkat çekiyor.
Estonyalı heykeltıraş Matti Varikin'in eseri olan anıt, Kotka'ya 1979'da kardeş şehri Talinn tarafından hediye edilmişti. Estonya o zamanlar SSCB'nin bir parçasıydı.
Kent ve belediye meclislerine sunulan önerilerde, heykelin Sovyet savaş suçlarına kurban gidenlerin anısına hakaret niteliği taşıdığı belirtildi.

Haberlerde iddia edilene göre heykelin kaldırılması Finlandiya'da Lenin'e adanmış büyük anıt kalmadığı anlamına geliyor (AP)
Heykelin yeni evi Kymenlaakso Müzesi başlangıçta heykelin tarihini anlatan ek bir tabelayla yerinde tutulmasını istemişti. Müze, heykelin Tampere'deki Lenin Müzesi'ne nakledilmesini de önerdi.
Ancak delegeler, 9'a karşı 41 oyla heykelin Kotka sokaklarından kaldırılması yönünde oy verdi. Haberlerde iddia edildiğine göre heykelin kaldırılması Finlandiya'da Lenin'e adanmış büyük anıt kalmadığı anlamına geliyor.
Güneybatıdaki Turku kentinde yer alan bir Lenin heykeli ve tabelasının kaldırılması yönündeki çağrılar da önceki günlerde kabul edildi. 1977'de şimdi St. Petersburg olan Leningrad'daki yetkililer tarafından Turku'ya verilmiş bu anıtlar, birkaç yıldır tartışmaların merkezindeydi.
Lenin, 1917'de Rus yönetiminin Bolşevik partisini yasadışı ilan etmesinden sonra hükümetten kaçarak Finlandiya'da saklanmış ve aynı yıl devrime liderlik etmek için geri dönmüştü.
Finlandiya ile Rusya arasındaki gerginlik, Vladimir Putin'in Ukrayna'yı istilası sonrasında İskandinav ülkesinin NATO üyeliğine başvuracağını duyurmasından bu yana artıyor.
Bu yıl mayısta Rusya, Finlandiya'yla yaklaşık 50 yıldır sürdürdüğü doğalgaz ticaretine büyük olasılıkla son veren sembolik bir hamleyle komşusuna doğalgaz ihracatını durdurdu.
Rusya'yla çatışmalarla dolu bir geçmişe sahip Finlandiya, komşusuyla 1340 kilometrelik bir sınırı paylaşıyor ve bu sınır, AB'nin 27 üyesi arasında en uzunu.



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.