Fransa Batı Afrika’da terör grupları ve Wagner’le mücadele ediyor

Fransa ordusu, Nijer’deki terörle mücadele operasyonunda 40 kişinin etkisiz hale getirildiğini açıkladı.

Burkina Faso askerleri, hafta başında Nijer sınırı yakınında silahlı kişilerin, sivilleri ve askeri personeli öldürmesinin ardından, güçlerine destek vermek için gelen askeri cuntanın lideri Yarbay Paul-Henri Sandaogo Damiba’yı karşılıyor (Reuters)
Burkina Faso askerleri, hafta başında Nijer sınırı yakınında silahlı kişilerin, sivilleri ve askeri personeli öldürmesinin ardından, güçlerine destek vermek için gelen askeri cuntanın lideri Yarbay Paul-Henri Sandaogo Damiba’yı karşılıyor (Reuters)
TT

Fransa Batı Afrika’da terör grupları ve Wagner’le mücadele ediyor

Burkina Faso askerleri, hafta başında Nijer sınırı yakınında silahlı kişilerin, sivilleri ve askeri personeli öldürmesinin ardından, güçlerine destek vermek için gelen askeri cuntanın lideri Yarbay Paul-Henri Sandaogo Damiba’yı karşılıyor (Reuters)
Burkina Faso askerleri, hafta başında Nijer sınırı yakınında silahlı kişilerin, sivilleri ve askeri personeli öldürmesinin ardından, güçlerine destek vermek için gelen askeri cuntanın lideri Yarbay Paul-Henri Sandaogo Damiba’yı karşılıyor (Reuters)

Fransa ordusu Nijer’in Burkina Faso sınırındaki bir bölgede düzenlenen terörle mücadele operasyonunda yaklaşık 40 kişinin etkisiz hale getirildiğini açıkladı.
Öte yandan Şarku’l Avsat’ın AFP kaynaklı haberine göre bir güvenlik kaynağı, teröristlerin Burkina Faso’nun kuzeyindeki Nijer sınırına yakın bir kırsal alanda en az 100 sivili öldürdüğünü aktardı.
Fransız ordusu dün (Perşembe) yaptığı açıklamada, operasyonun söz konusu sivil katliamıyla bağlantısı olup olmadığı belirtilmedi. Açıklamada “Savunma Bakanlığı tarafından açıklanana göre, Nijer’in güneydoğusunda, Burkina Faso sınırına yakın Warao şehrindeki Nijer ordusu karargahlarını hedef alan terör saldırısında 8 asker öldü, 33 asker de yaralandı” ifadelerine yer verildi. Bakanlık açıklamasında, “Warao’daki Ulusal Jandarma Bölüğü, onlarca motosiklet ve araçtaki silahlı terör grupları tarafından saldırıya uğradı” açıklamasında bulundu. “Saldırıda ilk tespitlere göre 8 askerin öldüğü, 6’sı ağır olmak üzere 33 askerin de yaralandığı” bildirildi.
Açıklamada, saldırganlara karşı koyulurken yaklaşık 50 ‘teröristin’ etkisiz hale getirildiği doğrulandı. Bakanlığa göre, saldırı, Burkina Faso yakınlarındaki bir şehir olan Warao’nun ‘komşu köylerin güvenliğini sağlamakla’ görevlendirilen jandarmayı hedef almıştı. Açıklamada, “Müfreze unsurlarının aktif tepkisi ile hem vatanseverler hem de ortaklar tarafından sağlanan kara ve hava takviyeleri, düşmanın yenilmesini sağladı” ifadelerine yer verildi. Nisan ayında, Nijer parlamentosu terör gruplarıyla savaşmak için yabancı güçlerin, özellikle de Fransız güçlerinin ülkede konuşlandırılmasına izin verdi. Bir ay önce, Çad, Kamerun, Nijerya ve Nijerya kuvvetleri, Encemine karargahına bağlı Hibrit Askeri Kuvvet çerçevesinde, Çad Gölü Havzasında görülen Boko Haram ve diğer terör gruplarını yok etmek amacıyla dört ülkede yeni bir koordineli operasyon başlattı. Kıyıları dört ülkeye uzanan Çad Gölü Havzası, Boko Haram ve DEAŞ unsurlarının saklanmak ve saldırılarını başlatmak için kullandıkları birçok adanın olduğu geniş bir su ve bataklık alanından oluşuyor.
Wagner algı operasyonu için sahnede
Yerel kaynakların AFP’ye aktardığına göre, Rus paramiliter grubu Wagner’den paralı askerler, Mali ordusunun Pazartesi günü Fransızlardan aldığı askeri bir üs olan kuzeydoğu Mali’deki Menaka’ya geldi.
Konu ile ilgili iki Fransız kaynağı, onlarca Rus paramiliter gücünün önceki gün Menaka’ya geldiğini doğruladı. Yerel bir kaynak ise AFP’ye, Fransız ordusunun Malililere iade ettiği askeri üsse ‘onlarca Rus’ görüldüğünü ekledi. Barkhane kuvvetlerinin ülkeden nihai olarak ayrılması için sondan bir önceki aşamasını temsil eden bir adım olarak, Menaka Üssü’nden ayrılmadan önce Fransız ordusu, ‘medya saldırılarına karşı çok dikkatli’ olacağı konusunda uyarıda bulunmuştu.
Fransız ordu sözcülüğü, ordunun imajını zedelemek için olası girişimler olduğunu belirtti. Ordunun beklediği girişimler arasında Fransız karşıtı gösteriler, Barkhane kuvvetleri ile teröristler arasında gizli anlaşma suçlamaları ve hatta cesetlerin Fransızlar tarafından işlenen ihlaller gibi gösterecek şekilde defnedilmesi yer alıyor. Nisan ayında Goussi’deki bir Fransız üssünü teslim etme amaçlı önceki operasyonun ardından, Fransa Genelkurmay Başkanlığı, Fransız askerlerini savaş suçları işlemekle suçlamak için cesetleri gömen Rus Wagner Grubuna bağlı milis kuvvetlerinin gösteren, bir insansız hava aracı tarafından çekilmiş videoları yayınladı. Genelkurmay Başkanlığı Basın Ofisi, “Menaka Üssü’nden ayrılışın Barkhane kuvvetinin itibarını ve güvenilirliğini sarsmayı amaçlayan düzenli medya saldırılarına maruz kalması nedeniyle düzenli, güvenli ve şeffaf bir şekilde gerçekleştiğini” belirtti.
Mali, Nijer ve Burkina Faso arasındaki sınır üçgeni olarak bilinen bölgede 2018 yılında faaliyete geçirilen Menaka Üssü, Mali kuvvetlerinin daha bağımsız hale gelmesine yardımcı olmayı amaçlayan Fransız kuvvetlerini ve Avrupa özel kuvvetleri olan Takuba’yı içeriyor. Genelkurmay Başkanı, “Takoba’yı Nijer’e transfer etmeye yönelik bir plan yok” açıklamasında bulundu.



Hindistan ve Pakistan neden diğer ülkeler gibi savaşmıyor?

Hindistan ile Pakistan arasındaki Wagah Sınır Kapısı yakınlarında duran Hindistan Sınır Güvenlik Güçleri (AFP)
Hindistan ile Pakistan arasındaki Wagah Sınır Kapısı yakınlarında duran Hindistan Sınır Güvenlik Güçleri (AFP)
TT

Hindistan ve Pakistan neden diğer ülkeler gibi savaşmıyor?

Hindistan ile Pakistan arasındaki Wagah Sınır Kapısı yakınlarında duran Hindistan Sınır Güvenlik Güçleri (AFP)
Hindistan ile Pakistan arasındaki Wagah Sınır Kapısı yakınlarında duran Hindistan Sınır Güvenlik Güçleri (AFP)

AP, Hindistan ve Pakistan arasındaki gerilime dikkat çekerek, iki ülkenin 1947'de İngiltere'den bağımsızlıklarını kazanmalarından bu yana üç büyük çaplı savaşa sahne olduğunu belirtti. İki komşu ayrıca, dünyanın en soğuk ve en yüksek rakımlı savaş alanı olarak tanımlanan bir buzulun tepesindeki çatışma da dahil olmak üzere onlarca çatışmaya tanık oldular.

Son gerginlik, Hindistan'ın Pakistan'ı suçladığı, İslamabad'ın ise herhangi bir dahli olduğunu reddettiği, turistlere yönelik ölümcül bir silahlı saldırının ardından yaşandı.

Hindistan ve Pakistan diğer ülkeler gibi savaşmıyor. Buradaki başat faktör, büyük saldırıları caydırmanın ayırt edici bir aracı ve durum kötüleşse bile çatışmanın kontrolden çıkmayacağının garantisi olan nükleer cephanelikleri.

Ncjxj
 Keşmir'in Pakistan tarafından yönetilen kısmının başkenti Muzafferabad'da Hindistan saldırıları sonucu yıkılan bir caminin yakınında nöbet tutan askerler (AFP)

Hindistan ve Pakistan neden bu şekilde savaşıyor? Çünkü nükleer cephanelikleri birbirlerini yok edebilecek kapasitede.

Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardığına göre konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Pakistanlı güvenlik analisti Seyyid Muhammed Ali şu ifadeleri kullandı: “Pakistan ve Hindistan diğer tarafı defalarca yok etmeye yetecek kadar nükleer silaha sahip. Nükleer silahları, Karşılıklı Garantili İmha (MAD) senaryosu yaratıyor. Her iki ülke de stoklarının boyutunu ve kapsamını diğerine MAD garantisini hatırlatacak şekilde bilinçli olarak geliştirdi.”

Her iki ülke de nükleer kapasitelerini açıklamıyor, ancak her birinin 170 ila 180 arasında kısa, uzun ve orta menzilli savaş başlığına sahip olduğuna inanılıyor. Her iki ülke de bu silahları hedeflerine ulaştırmak için farklı sistemlere sahip.

Ali, cephaneliklerin daha fazla çatışmayı önlemek ve caydırmak için savunma amaçlı bir hamle olduğunu, çünkü ‘iki tarafın da böyle bir savaşı başlatmayı göze alamayacağını ya da bundan bir şey elde etmeyi umamayacağını’ söylüyor.

İlk bakışta öyle gelmeyebilir ama nükleer silahlar karşı tarafa aşırı tepki veremeyeceğini hatırlatır. Ancak cephaneliklerini çevreleyen gizlilik, Pakistan ya da Hindistan'ın nükleer bir ilk saldırıda hayatta kalıp kalamayacağının ve ‘ikinci saldırı kabiliyeti’ olarak adlandırılan misilleme yapıp yapamayacağının belirsiz olduğu anlamına geliyor.

Jfjfj
Pakistan'ın Lahor kenti yakınlarında Hindistan saldırısında hasar gören hükümet sağlık ve eğitim kompleksinin yönetim binası önünde duran arama kurtarma görevlileri (Reuters)

Bu kabiliyet, nükleer gerilime yol açabilecek saldırganlığı önleyerek bir düşmanın ilk saldırı yoluyla nükleer bir savaşı kazanmaya çalışmasını engeller. Bu kabiliyet olmadan, teoride, bir tarafın diğerine savaş başlığı fırlatmasını engelleyecek hiçbir şey yoktur.

Keşmir anlaşmazlığın merkezinde

Hindistan ve Pakistan, her birinin bağımsızlığını kazandığı 1947'den bu yana Keşmir üzerinde hak iddia ediyor ve sınır çatışmaları on yıllardır bölgeyi istikrarsızlaştırıyor.

Keşmir, Hindistan yönetimine karşı direnen silahlı isyancıların bulunduğu, iki ülke arasında bölünmüş tartışmalı bir Himalaya bölgesidir.

Her iki ülke de Keşmir'in bir bölümünü kontrol ediyor. Bölge yoğun bir şekilde askerileştirilmiş bir sınırla bölünmüş durumda.

Ezeli rakipler üç savaşlarından ikisini de Keşmir için yapmışlardır.

Birçok Keşmirli Müslüman, isyancıların bölgeyi Pakistan yönetimi altında ya da bağımsız bir devlet olarak birleştirme hedefini destekliyor.

Hindistan kontrolündeki Keşmir'de yaşanan sınır çatışmaları ve militan saldırıları Yeni Delhi'nin İslamabad'a karşı giderek daha sert bir tutum takınmasına ve onu ‘terörizmle’ suçlamasına neden oldu.

Son çatışmada Hindistan, geçen ay gerçekleşen silahlı katliamla bağlantılı olarak Pakistan destekli militanlar tarafından kullanılan yerleri vurarak Pakistan'ı cezalandırdı.

Geleneksel askeri dengesizlik

Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nün (IISS) Askeri Denge Raporu'na göre Hindistan 2025 yılında 74,4 milyar dolar harcamayla dünyanın en büyük savunma harcaması yapan ülkesi ve dünyanın en büyük silah ithalatçılarından biri.

Pakistan ise geçen yıl 10 milyar dolar harcadı. Pakistan, komşusuna kıyasla iki kat daha fazla aktif silahlı kuvvete sahip olan zengin Hindistan'la asla boy ölçüşemez.

Hindistan'ın silahlı kuvvetleri geleneksel olarak Pakistan'a odaklanmış olsa da, mücadele etmesi gereken bir başka nükleer komşusu da Çin. Hindistan, Hint Okyanusu'ndaki deniz güvenliği konusunda giderek daha fazla endişe duyuyor.

Bunlar Pakistan'ın güvenlik modelinde dikkate almak zorunda olmadığı iki faktör.

Pakistan'ın uzun ve dar yapısı, ordunun dış politikadaki büyük rolü ile birleşince silahlı kuvvetlerin hareketli olmasını ve savunmaya öncelik vermesini kolaylaştırıyor.

Tırmanma ve gerilimi azaltma modeli

Ne Pakistan ne de Hindistan diğerine karşı askeri hamlelerini duyurmak için acele etmiyor. Mevcut düşmanlıkların alevlenmesinden de anlaşılacağı üzere, saldırıların ve misillemelerin teyit edilmesi biraz zaman alabilir.

Ancak her ikisi de diğerinin kontrolündeki topraklarda ve hava sahasında operasyonlar yürütüyor.

Bu operasyonlar bazen kontrol noktalarına, tesislere ya da militanlar tarafından kullanıldığı iddia edilen yerlere zarar vermeyi amaçlıyor. Aynı zamanda liderleri kamuoyunun baskısına boyun eğmeye ve yanlış hesaplama potansiyeline sahip bir şekilde karşılık vermeye zorlamak, onları utandırmak veya kışkırtmak da amaçlanıyor.

Bu faaliyetlerin çoğu Keşmir'i Hindistan ve Pakistan arasında bölen Kontrol Hattı boyunca gerçekleşiyor.

Jfjdj
Hindistan ile Pakistan arasındaki Wagah Sınır Kapısı yakınlarında duran Hindistan Sınır Güvenlik Güçleri (AFP)

Bu hattın medya ve kamuoyundan büyük ölçüde izole edilmiş olması, saldırı veya misilleme iddialarının bağımsız olarak doğrulanmasını zorlaştırıyor.

Bu tür olaylar, iki ülkenin nükleer kapasiteleri göz önüne alındığında uluslararası endişeleri arttırmakta, dikkatleri Hindistan ve Pakistan'a ve nihayetinde Keşmir üzerindeki rekabet eden iddialarına geri çekmektedir.

Her iki ülkenin de kaynaklar için rekabet etmesini gerektirecek bir durum söz konusu değil

Pakistan'ın muazzam bir maden zenginliği var, ancak Hindistan'ın bundan faydalanmak gibi bir arzusu yok. Hinduların çoğunlukta olduğu Hindistan ile Müslümanların çoğunlukta olduğu Pakistan arasında temel ideolojik farklılıklar olsa da birbirlerine hükmetmek ya da birbirlerini etkilemek gibi bir amaçları yok.

Keşmir dışında birbirlerinin topraklarında hak iddia etmek ya da hegemonya kurmak gibi bir niyetleri de yok.