Trablus ve Tobruk tarafları hükümet krizine ortak çözüm arayışında

Menfi ve Salih, Libya’yı siyasi çıkmazdan kurtarmanın yollarını konuşuyor

Muhammed Menfi, ülkedeki son güvenlik meselelerini görüşmek üzere Tümgeneral Hüseyin Abdullah’ı ağırladı (Başkanlık Konseyi)
Muhammed Menfi, ülkedeki son güvenlik meselelerini görüşmek üzere Tümgeneral Hüseyin Abdullah’ı ağırladı (Başkanlık Konseyi)
TT

Trablus ve Tobruk tarafları hükümet krizine ortak çözüm arayışında

Muhammed Menfi, ülkedeki son güvenlik meselelerini görüşmek üzere Tümgeneral Hüseyin Abdullah’ı ağırladı (Başkanlık Konseyi)
Muhammed Menfi, ülkedeki son güvenlik meselelerini görüşmek üzere Tümgeneral Hüseyin Abdullah’ı ağırladı (Başkanlık Konseyi)

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed Menfi ve Temsilciler Meclisi (TM) Başkanı Akile Salih, Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde düzenlenen bir dizi resmi görüşme kapsamında Kahire’de bir araya geldi. Diğer yandan ülkedeki askeri çatışma taraflarını kapsayan 5+5 Ortak Askeri Komitesi ise ordunun birleştirilmesi, yabancı güçlerin ve paralı askerlerin ülkeden çıkarılması, TM ile Devlet Yüksek Konseyi arasında ‘anayasal süreç’ komitesinin toplanmasına devam edilmesi dosyasını ele alıyor.
Çarşamba akşamı Kahire’ye kısa bir ziyarette bulunan Menfi, burada Akile Salih ile bir araya geldi. Libya Haber Ajansı’nın Libya Başkanlık Konseyi Sözcüsü Necva Vehibe’den aktardığına göre ikili, ülkedeki siyasi vaziyeti, seçimler yoluyla mevcut siyasi çıkmazdan çıkışın yolları, Devlet Yüksek Konseyi ve TM komitelerinin Kahire’deki çalışmalarının ulaştığı başarının önemi, Başkanlık Konseyi bu konudaki son detaylara yaklaşırken ulusal uzlaşma dosyasının sonuçlarını ele aldı.
Devlet Yüksek Konsey Başkanı Halid el-Mişri, Kahire ziyaretinde bulunup Salih ile görüşmesi yönünde BM) Libya Özel Temsilcisi Stephanie Williams’tan bir davet aldığını bildirdi. Aynı zamanda “Ziyaret başlı başına bir son nokta değil. Önemli olan, karşı tarafın bir an önce seçimlerle siyasi meşruiyeti yenileyerek geçiş aşamalarını sona erdirecek bir ulusal uzlaşma bulmadaki ciddiyeti ve bedelini önce vatandaşın ödeyeceği yeni krizler yaratılması yoluyla daha fazla zaman kaybedilmemesi” açıklamalarında bulundu.
Temsilciler Meclisi ile Devlet Yüksek Konseyi üyeleri, Kahire'nin Salih, Mişri ve Menfi’nin bir araya geleceği bir toplantıya ev sahipliği yapma niyetinden bahsetti. Şarku’l Avsat’ın AA’dan aktardığı habere göre bir Devlet Yüksek Konseyi üyesi, yaklaşan söz konusu toplantının üç taraf arasındaki istişareler çerçevesinde ve gelecek seçimlerde baz alınacak bir temele ulaşma yolunda anayasal yol komisyonu tartışmalarına verilen destek kapsamında kaydedildiğini aktardı.
TM Sözcüsü Abdullah Buleyhık, dün, Anayasal zeminde anlaşmaya varma yönünde Kahire’de BM sponsorluğunda düzenlenen anayasal gidişat toplantılarının üçüncü ve son turunun beşinci günü çalışmalarının başladığını duyurdu. TM ve Devlet Yüksek Konseyi ortak komite üyelerine övgüde bulunan Williams, fikir birliğine varma yönünde çalışmaya devam etme çağrısında bulundu. Aynı zamanda seçimlere katılarak iradelerini ortaya koyan Libya halkına karşı sorumluluklarını yerine getirmeye çağırdı.
İktidara bağlılığını yineleyen Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, kendi seçim planını hayata geçireceğini açıkladı. Aynı zamanda dün yaptığı açıklamada, önümüzdeki ay belediye seçimlerinin başlatılması ve belediye sorununun çözülmesi yönünde Yerel Yönetimler Bakanlığı'na talimat verdiğini söyledi.
Diğer yandan TM’nin İstikrar Hükümeti’nin bütçesine verdiği onayı memnuniyetle karşılayan İstikrar hükümeti Başkanı Fethi Başağa, bunun kamu parasının yasa gücüyle güvence altına alınması, hükümet dahil hiçbir tarafın kanunsuz bir dinar dahi harcayamayacağı anlamına geldiğini vurguladı. Aynı zamanda Kahire'de yürütülen anayasal sürecin başarılı olacağı, uzlaşıya dayalı bir formüle ulaşılacağı arzusunu dile getirdi.
Ulusal uzlaşıyı destekleyen Devlet Yüksek Konseyi üyeleri, Dibeybe’yi iktidarı devretmeye, Başağa hükümetini ise önceliklere göre çalışmalara başlamaya çağırdı. Bunların başında en fazla 14 ay içinde milletvekili ve başkanlık seçimlerinin yapılmasına hazırlanılmasının geldiğini belirtti.
5+5 Ortak Askeri Komitesi, son iki ayda Toledo ve Tunus'ta gerçekleştirilen bir dizi toplantının ardından dün Kahire’de Libya Ulusal Ordusu Genelkurmay Başkanı Abdurrezzak en-Nazuri ve Dibeybe hükümetine bağlı Genelkurmay Başkanı Orgeneral Muhammed El-Haddad’ın katılımıyla resmi bir toplantı düzenledi. BM heyeti konuyla ilgili açıklamasında, söz konusu toplantı ile kapsamlı ateşkes anlaşmasının tam olarak uygulanmasına yönelik seçeneklerin tartışılması ve yabancı savaşçılar ile paralı askerlerin geri çekilmesine yönelik çabalar ve düzenlemelerin koordine edilmesinin hedeflediğini söyledi.
Uluslararası insani hukuk ve insan hakları ile ilgili çalışma grubu eş başkanları (Hollanda, İsviçre ve Libya'daki BM Destek Misyonu) dün Libya'daki bağımsız veri toplama misyonunun görev süresinin uzatılması çağrısında bulundu. Zirâ misyonun Libya'da insan haklarını ileri taşıma, sürdürülebilir barışı sağlama ve insan haklarına dayalı ulusal uzlaşmayı pekiştirme yönündeki önemli çalışmalarının sürdürülmesi, 2016 yılından bu yana Libya'da işlenen suçların mağdurlarının seslerinin duyurulması, adalet ve hesap verebilirliğin sağlanmasının gerekliliğine değindi.



Tunuslu muhalif Şeyma İsa, hapishanede başladığı açlık grevinin dokuzuncu gününde

Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
TT

Tunuslu muhalif Şeyma İsa, hapishanede başladığı açlık grevinin dokuzuncu gününde

Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)

Tunus ana muhalefet partisi Ulusal Kurtuluş Cephesi (NSFT) üyesi ve siyasi aktivist Şeyma İsa, tutukluluk koşullarını protesto etmek için başladığı açlık grevinde dokuzuncu gününe girdi.

1 Aralık'ta muhalefet tarafından düzenlenen yürüyüşe katılan İsa, devlet güvenliğine karşı komplo kurmak suçundan Temyiz Mahkemesi tarafından verilen bir kararla sivil polisler tarafından gözaltına alındı. Muhalif aktivist, hapishaneye girer girmez açlık grevine başladı.

Şeyma İsa (45), 2023 yılının şubat ayında yakalanmış, gözaltında tutulmuştu ve aynı yılın temmuz ayında serbest bırakılmıştı. Birinci Derece Mahkemesi tarafından 18 yıl hapis cezasına çarptırılan İsa’nın cezası temyiz sonucunda 20 yıla çıkarılmıştı.

İsa'nın yanı sıra aynı davayla bağlantılı olarak NSFT lideri, tanınmış siyasetçi Ahmed Necib eş-Şabi (82) de tutuklandı ve 12 yıl hapis cezasına çarptırdı. Muhalif Avukat Ayaşi Hammami (66) de terör suçlamasıyla beş yıl hapis cezasına çarptırıldı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölümü Müdür Yardımcısı Bessam Havaci, “Tunus muhalefetinin önemli simalarının tutuklanması, Cumhurbaşkanı Kays Said'in tek başına iktidarına alternatif olan her şeyi ortadan kaldırma planının son adımıdır. Bu tutuklamalarla Tunuslu yetkililer, siyasi muhalefetin çoğunu etkili bir şekilde hapse atmayı başardı” değerlendirmesinde bulundu.

Tunus muhalefeti ve NSFT, 25 Temmuz 2021'de olağanüstü hal (OHAL) ilan edip ardından yeni bir siyasi sistem kurarak geniş yetkilerle iktidarını sürdüren Cumhurbaşkanı Kays Said'in yönetimine karşı çıkıyor ve demokrasinin yeniden tesis edilmesini talep ediyor. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre buna karşın yetkililer tutuklananları hükümeti devirmeye ve devlet kurumlarını yıkmaya teşebbüs etmekle suçluyor. Muhalefet ise mevcut rejimi tutuklulara karşı siyasi suçlamalar uydurmak ve yargıyı emirlerine boyun eğdirmekle suçluyor.


Hamas, İsrail medyasına konuştu: “Filistin devleti kurulursa silah bırakırız”

İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
TT

Hamas, İsrail medyasına konuştu: “Filistin devleti kurulursa silah bırakırız”

İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)

Hamas, ateşkesin ikinci aşamasına geçilmesini desteklediklerini ve silah bırakmaya açık olduklarını duyurdu.

Adının paylaşılmaması şartıyla Times of Israel'e konuşan Hamas yetkilisi, Filistin devletinin kurulmasını sağlayacak müzakerelerin başlatılması halinde silah bırakacaklarını söylüyor:

Bu zorla veya ültimatomlarla yapılamaz. İsrail iki yıl boyunca Hamas'ı silahsızlandırmak için tüm askeri gücünü kullandı ama işe yaramadı. Silah bırakma meselesi siyasi bir sorunla bağlantılıdır ve bu nedenle siyasi bir çözüm gerektirir.

Yetkili, Filistinlilerin 78 yıllık İsrail işgaline karşı silahlı mücadele hakkının olduğunu belirterek, 1967 sınırlarının esas alınacağı bir Filistin devleti kurulması taleplerini yineliyor.

Gazze savaşının sonlandırılması için ABD öncülüğünde hazırlanan 20 maddelik barış planı 10 Ekim'de devreye girmişti. Anlaşmanın garantörleri arasında Türkiye, Mısır ve Katar var.

Plan kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve Gazze'nin geleceğinde söz sahibi olmaması isteniyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın başkanlık edeceği Barış Kurulu'na ek olarak bölgeye Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) konuşlandırılması öngörülüyor.

Anlaşmanın ilk aşamasında Hamas ve İsrail arasında rehine takası gerçekleştirilmişti. Ayrıca İsrail askerleri belirlenen "sarı hatta" geri çekilmişti. Haberde, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin yüzde 53'ünü kontrol ettiği belirtiliyor.

İsrail, Hamas'ın elindeki 28 rehinenin hepsini teslim etmeden ikinci aşamaya geçilmeyeceğini duyurmuştu. Filistinli örgüt şimdiye dek 27 rehineyi İsrail'e gönderdi. Ancak 7 Ekim saldırısında öldürülen İsrailli polis memuru Ran Gvili'nin naaşı hâlâ Gazze'de. Hamas yetkilisi, cesedin yerini bulmak için çalışmaların sürdüğünü söylüyor.

İkinci aşama kapsamında Barış Kurulu üyelerinin belirlenmesi ve Gazze'ye güvenlik gücü konuşlandırılması hedefleniyor. Bu aşamaya geçiş için Hamas'ın silah bırakmayı kabul etmesi gerekli. Bunun ardından İsrail askerleri daha gerideki bir hatta çekilecek.

Trump ikinci aşamaya "çok yakında geçileceğini" söylemiş fakat bir takvim açıklamamıştı. Ocak itibarıyla Gazze'ye ISF askerlerinin gönderilmesi planlanıyor.

Hamas yetkilisi, 7 Ekim 2023'te düzenlenen Aksa Tufanı'nda esir alınan kişileri ilk etapta operasyondan kısa süre sonra bırakmayı düşündüklerini söylüyor.

Ancak İsrail'in saldırıları durdurmaması ve arabulucular tarafından savaşın sonlandırılacağına dair garantiler sunulmaması nedeniyle bu plandan vazgeçtiklerini ifade ediyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın öncülüğünde hazırlanan plana göre ISF, Hamas'ın silahsızlandırılmasında da rol oynayacak.

Öte yandan Hamas yetkilisi, ISF kontrolündeki böyle bir sürece yanaşmayacaklarını belirterek, güvenlik gücü askerlerinin Gazze'de İsrail ordusuyla Filistin halkı arasında "tampon bölge" görevi görmesi gerektiğini savunuyor.

Ayrıca silahsızlanma karşılığında İsrail ordusunun tamamen Gazze'den çekilmesini talep ettiklerini aktarıyor.

7 Ekim 2023'te düzenlenen Aksa Tufanı'nın sonuçlarından pişmanlık duymadıklarını söyleyen Hamas yetkilisi, dünya kamuoyunun İsrail'in gerçek yüzünü görmesini sağladıklarını vurguluyor:

Tarihi değiştirmeyi başardık. Dünya gözlerini açtı, Filistinlilerin yaşadıklarını ve İsrail'in ne suçlar işlediğini gördü.

IDF ve Yahudi yerleşimciler işbirliği yapıyor

Diğer yandan İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF), Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimcilerle aktif işbirliği yaptığı aktarılıyor.

İsrail'in kamu yayıncısı Kan'ın hazırladığı Zman Emet (Gerçek Zamanlı) programına katılan Tuğgeneral Avi Bluth, ISF'nin "sınır bölgelerinde çiftlikler kurmaları için yerleşimcilerle tam işbirliği içinde hareket ettiğini" söyledi.

Bluth, bu işbirliğinin özellikle geçen yıl temmuzda hızlandırıldığını belirtti.

Independent Türkçe, Times of Israel, Haaretz


Muhammed bin Salman ve eş-Şara Suriye ekonomisini canlandırma çabalarını görüştü

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman, geçen şubat ayında Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'yı kabul etti (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman, geçen şubat ayında Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'yı kabul etti (SPA)
TT

Muhammed bin Salman ve eş-Şara Suriye ekonomisini canlandırma çabalarını görüştü

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman, geçen şubat ayında Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'yı kabul etti (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman, geçen şubat ayında Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'yı kabul etti (SPA)

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman bin Abdulaziz, dün Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'dan telefon aldı.

Prens Muhammed bin Salman ve Ahmed eş -Şara, Suudi Arabistan ve Suriye arasındaki ikili ilişkilerin çeşitli yönlerini ve bu ilişkileri bir dizi alanda güçlendirme fırsatlarını gözden geçirdiler.

İki taraf ayrıca ortak ilgi alanlarına giren konuları ve Suriye'de güvenlik ve istikrarın pekiştirilmesi ile ekonomik toparlanmanın sağlanması çabalarını görüştü.