Cezayir Enerji ve Madenler Bakanı Muhammed Arkab, Trans-Sahra Doğalgaz Boru Hattı Projesi’nin (TSGP) hayata geçirilmesi amacıyla Nijerya’da düzenlenen Cezayir-Nijer-Nijerya üçlü zirvesine katıldı.
Cezayir Enerji ve Madenler Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Bakan Arkab'ın beraberindeki heyetle bu yıl ikincisi düzenlenen TSGP projesi zirvesine katılmak üzere Nijerya’nın başkenti Abuja’ya gittiği belirtildi.
Açıklamada, Arkab’ın Cezayir-Nijer-Nijerya üçlüsünden oluşan zirvede, 16 Şubat 2022'de Nijer’in başkenti Niamey'de yapılan bir önceki toplantıda TSGP projesi için güncel bir fizibilite çalışması başlatmak amacıyla bir çalışma grubunun oluşturulması yönünde bir yol haritasının temellerinin atıldığını hatırlattığı belirtildi.
Nijerya gazını Nijer ve Cezayir üzerinden Avrupa'ya taşımayı hedefleyen TSGP projesinin, hem bölgesel ve küresel boyutlarının olduğunu hem de söz konusu üç ülkenin toplumsal ve ekonomik kalkınmasına önemli bir katkı sunacağına vurgu yapan Arkab, TSGP projesinin, Afrika Birliği'nin ekonomik kalkınma programı olan Afrika'nın Kalkınması İçin Yeni Ortaklık (NEPAD) programının kapsamı dahilinde olduğuna vurgu yaptı.
Afrika'dan Avrupa'ya katedilen mesafe
Trans-Sahra Doğalgaz Boru Hattı (TSGP) projesi, Nijer Nehri'nin Nijerya'nın güneyindeki deltasında bulunan gaz sahasından kuzeyde Nijer sınırına kadar 1040 kilometreden fazla mesafe katediyor. Boru hattı, Cezayir sınırındaki Ayn Kazzam vilayetine ulaşmak için Nijer üzerinden yaklaşık 850 kilometre kadar seyrine devam ediyor.
Cezayir'de de yaklaşık 2 bin 300 kilometrelik bir mesafeyi aşarak ülkenin kuzeyine ulaşan boru hattı, buradan ikisi İspanya biri İtalya'ya doğru üç hat ile Avrupa'ya intikal ediyor.
Boru hattının Cezayir kısmında, ülkenin güneyindeki Tamanraset'ten kuzeye, oradan da Avrupa'nın güneyine kadar gazın nakli için altyapı hazır bulunuyor. Bağlantı için Nijer sınırından Tamanraset vilayeti arasında yaklaşık 400 kilometrelik bir mesafe kalmış durumda.
Trans-Sahra Boru Hattı planlanan rotaya göre, başkent Cezayir'in 500 kilometre güneyindeki El-Agvat vilayetinde bulunan ülkenin en büyük gaz sahası Hasi er-Reml'e ulaşıyor. Hat, İtalya'ya geçmek için tek koldan doğuya, İspanya'nın güneyi için iki koldan batıya ayrılıyor.
Projenin uygulanmasındaki gecikme
Uzun yıllar önce uygulamaya konulması beklenen TSGP gecikmiş bir proje.
Dönemin Cezayir Enerji Bakanı Şekib Halil'in 2007'de yaptığı açıklamada, gecikmenin, yüksek maliyetten değil de başlatıldığı döneme göre gaz alıcı eksikliğinden kaynaklandığını ifade etmişti.
Uzmanlar, başladığı dönemde 13 milyar dolar olan proje maliyetinin günümüzde 20 milyar doları aştığını belirtiyor.
Buna ek olarak, birçok Avrupa ülkesinin başlattığı temiz enerji projesinin de TSGP'yi olumsuz etkilediği ve uygulamaya geçilmesini geciktirdiği ifade ediliyor.
Projeye son zamanlarda ilgi artmış görünüyor. Nijerya Enerji Bakanı Tembri Salva, Eylül 2021'de yaptığı açıklamada, hükümetin, doğal gazın Cezayir'e taşınması için boru hattı inşasını uygulamaya başladığını; daha sonraki aşamada, gazın Avrupa ülkelerine taşınacağını belirtmişti.
Cezayir milli petrol şirketi Sonatrach Direktörü Tevfik Hakkar ise bu açıklamanın ardından projenin teknik çalışmalarının bittiğini ve yatırıma başlamak için fizibilite çalışmasının devam ettiğini aktarmıştı.
Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş Şeybani Şam'daki başkanlık sarayında konuşuyor (AFP)