Lübnan, Mısır ve Suriyeli yetkililer, “Arap Doğal Gaz” hattından yeniden gaz akışının gerçekleştirilmesine yönelik anlaşmada imzaları Beyrut’ta attı.
Lübnan Enerji Bakanlığında düzenlenen gaz anlaşması töreninde Lübnan Enerji Bakanı Velid Fayyad, Suriye’nin Beyrut Büyükelçisi Yardımcısı Ali Abdulkerim Ali ve Mısır’ın Beyrut Büyükelçisi Yasr Allavi hazır bulundu.
Üç ülke arasındaki anlaşmayı Lübnan Petrol Dairesi Müdürü Arur Fahali, Suriye'deki Esed rejiminin Petrol Dairesi Müdürü Nebiye Hurasti, Mısır Meclis İdaresi Başkanı Mecdi Celal imzaladı.
Mısır'dan Lübnan'a ithal edilecek doğal gazın yıllık 720 milyon metreküp olduğunu belirten Lübnanlı Bakan Fayyad, "Mısır gazı ile vatandaşlara günlük 4 saat daha elektrik verilebilecek" dedi.
Anlaşmanın taraflarından Mısır'ın ABD'nin Suriye'deki Esed rejimine uyguladığı yaptırımları kapsayan Sezar Yasası'ndan muaf tutulması talebini de değinen Fayyad, Mısır'ın ABD'den nihai olarak muafiyet beklediğini belirterek Washington yönetimine anlaşmanın hayata geçmesi için destek vermesi çağrısında bulundu.
Fayyad, Mısır gazı ithalatının tamamen Dünya Bankası tarafından finanse edildiğini hatırlattı.
ABD'nin yaptırımına takılan anlaşma
Mısır'a ait "Arap Doğal Gaz Boru Hattı"nın yeniden faaliyete geçmesi ve Lübnan'a gaz ihracatı için aralarında Ürdün'ün de yer aldığı 4 ülke, ilk olarak 9 Eylül 2021'de Ürdün'ün başkenti Amman'da bir toplantı düzenleyerek yol haritası çıkarmıştı.
ABD'nin Suriye'deki Esed rejimine uyguladığı yaptırımları kapsayan Sezar Yasası'ndan dolayı Amman'daki toplantının üzerinden yaklaşık 9 ay geçmesine rağmen somut gelişme kaydedilmemişti.
Ürdün ve Mısır'ın Sezar yaptırımlarına maruz kalmayacaklarına dair ABD'den yazılı olarak onay istediği ifade ediliyor.
Söz konusu endişelere karşı Lübnan Enerji Bakanı, Aralık 2021'de, ABD'nin projenin hayata geçirilmesine yeşil ışık yaktığını söylemiş, ancak buna rağmen adım atılmamıştı.
Lübnan ile İsrail arasındaki tartışmalı deniz sınırı için ara buluculuk yapan ABD Dışişleri Bakanlığının enerji güvenliği kıdemli danışmanı Amos Hochstein ise 14 Haziran'da Beyrut'ta geldikten sonra yaptığı açıklamada, doğal gaz projesinin yaptırımlara uygunluğunu değerlendirmek için Mısır ve Lübnan arasındaki nihai anlaşmaya bakacaklarını ifade etmişti.
Arap Doğal Gaz Boru Hattı
Açık kaynaklara göre 2009'da 1 milyar 200 milyon dolara mal olan toplam 1200 kilometre uzunluğundaki boru hattının 90 kilometrelik üçüncü kısmının Suriye'den geçtiği belirtiliyor.
Arap Doğal Gaz Boru Hattı'ndan Lübnan'a gaz ithalat testi 2009'da başladı ve aynı yıl kısa süreliğine Trablusşam'daki Deyr Ammar Elektrik Santraline gaz verildi.
Ancak 2010'da Mısır'ın Sina Yarımadası'ndaki güvenlik olayları, ardından ülkedeki Arap Baharı gösterileriyle meydana gelen gelişmeler ve Suriye'deki iç savaşın patlak vermesiyle Lübnan'a doğal gaz ithalatı tamamen durdu.
Lübnan'da 2019'dan beri yaşanan derin ekonomik kriz nedeniyle vatandaşlara günde sadece 4 saat devlet elektriği verilebiliyor.
Batı Şeria'da İsrail polisi (Reuters)
SDG mensupları, Suriye'nin kuzeydoğusunda (AFP)
