Mısır, gıda güvenliği ve terörizme karşı mücadelede ‘Afrika dayanışması’ çağrısında bulundu

Uluslararası ortaklarla koordineli olarak bir acil önlem paketi hazırlanması çağrısında bulundu.

Asvan Sürdürülebilir Barış ve Kalkınma Forumu uluslararası yoğun bir katılımla başladı (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Asvan Sürdürülebilir Barış ve Kalkınma Forumu uluslararası yoğun bir katılımla başladı (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
TT

Mısır, gıda güvenliği ve terörizme karşı mücadelede ‘Afrika dayanışması’ çağrısında bulundu

Asvan Sürdürülebilir Barış ve Kalkınma Forumu uluslararası yoğun bir katılımla başladı (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Asvan Sürdürülebilir Barış ve Kalkınma Forumu uluslararası yoğun bir katılımla başladı (Mısır Dışişleri Bakanlığı)

Mısır, gıda güvenliği krizinin yanı sıra aşırılık ile terörizm olgularının yayılması başta olmak üzere, Afrika ülkelerinin yüzleştiği mevcut sıkıntılar ve zor koşullara karşı mücadele etmek için ‘Afrika dayanışması’ çağrısında bulundu.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi dün Asvan Sürdürülebilir Barış ve Kalkınma Forumu’nun açılışında, Afrika kıtasının yaşadığı sorunların ‘zorlu koşulların üstesinden gelinmesini sağlayacak etkili ve yenilikçi çözümler bulmayı amaçlayan bir dizi girişim aracılığıyla, kıta ülkeleri arasındaki ortak dayanışmayı güçlendirmeye yönlendirdiğini’ söyledi.
Sisi, Asvan Forumu’nun iki gün sürecek olan ‘Art Arda Gelen Riskler ve İklim Kırılganlığı Çağında Afrika: Barışçıl, Dayanıklı ve Sürdürülebilir Kıtaya Giden Yollar’ başlığı altındaki üçüncü oturumuna video konferans yöntemi ile bağlanarak konuşma yaptı.
Sisi, terörizm de dahil olmak üzere Afrika kıtasının yüzleştiği bir dizi zorluğu dile getirdi. Cumhurbaşkanı ülkesinin, bölge halklarının bu olgunun olumsuz sonuçlarına karşı mücadele edebilmelerini sağlamak için Sahel ve Sahra Terörle Mücadele Merkezi’ni kurmaya kararlı olduğunu söyledi. Ayrıca söz konusu merkezin, Afrika barışı koruma misyonlarına katılan kuvvetlere eğitim kursları vererek, Sahel bölgesi başta olmak üzere bu sorunlardan etkilenen bölgelerdeki Afrika kurumlarının kapasitesini artırmaya çalışacağını belirtti. Sisi ülkesinin, çatışmadan çıkan ülkeleri desteklemek ve istikrar, güvenlik ve kalkınmayı sağlamak ve yeniden çatışmaya dönmelerine engel olmak için çatışma sonrası gerekli program ve faaliyetlerin hazırlanmasında aktif rol oynayacak olan Afrika Birliği Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Merkezi’nin kurulmasında da kararlı olduğunu belirtti.

Gıda krizi ve koronavirüs
Sisi, Afrika ülkelerinin, Kovid-19 pandemisinin sağlık, sosyal ve ekonomi alanlarındaki yansımalarının yanı sıra gıda ve enerji güvenliği krizinden de etkilendiğini ve bu durumun herkese söz konusu zorluklara karşı mücadele için ortak çaba gösterme sorumluluğunu yüklediğini vurguladı.
Sisi, Rusya-Ukrayna savaşının yansımalarının bir parçası olarak, Afrika kıtasının şu anda tanık olduğu gıda krizine özellikle dikkati çekti. Uluslararası ortaklar ve uluslararası toplumla koordineli olarak, gıda krizinin etkilerini kontrol altına almalarında Afrika ülkelerini desteklemek için bir acil ve etkili önlemler alma çağrısında bulundu. Bunun, kıta ülkelerine yönelik gıda kaynaklarını çeşitlendirerek, tedarik zincirlerini güvence altına alarak, tarım alanında ileri teknolojiyi Afrika ülkelerinin hizmetine sunarak, gıda güvenliğini sağlamaya yönelik sürdürülebilir önlemler alarak ve kendi kendine yetme aşamasına ulaşmak için tarımsal üretimi artırma çabalarını yoğunlaştırarak yapılacağını belirtti.
Sisi, Afrika Birliği’nin bu yılki temasının, su kıtlığı ve yüksek fiyatlar ile ilgili zorlukların gölgesinde, gıda ve gıda güvenliği alanında dayanıklılığı artırmaya odaklandığını ve bunun Afrika ülkelerin gıda güvenliği sorunlarına ne kadar dikkat ettiğini yansıttığını vurguladı.
Sisi, kıtanın yüzleştiği diğer zorluklara dikkati çekerek, bu zorlukların başında, barış, güvenlik ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasının yanı sıra terör ve radikalizmin yayılması olduğunu söyledi. Terörle ilişkili olgulardan en tehlikeleri arasında silah kaçakçılığı ve yayılması, organize suçların artması, insan ticareti ve yasadışı göç gibi olguların yayılması olduğunu belirtti.
Asvan Forumu’nun üçüncü oturumu, Mısır’ın yakında Şarm eş-Şeyh’te düzenlenecek olan 27. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı (COP27) için hazırlandığı bir zamana denk geliyor. Sisi toplantıda, Afrika’da barış ve güvenlik sorunlarının artmasında iklim değişikliğinin oynadığı role ışık tutma çağrısında bulundu. Zira Afrika’nın çölleşme sorunları, su ve doğal kaynakların kıtlığı ve buna bağlı olarak kalkınma çabalarının baltalanması ile ilgili olumsuz etkilerinin yanı sıra terörist grupların kıtanın kaynaklarını kötüye kullanması sonucunda iklim değişikliğine karşı en savunmasız kıta sayıldığını belirtti. Bu bağlamda, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine uyum sağlamak için Afrika’ya yönelik uluslararası taahhütlerin uygulanmasının hızlandırılması, Afrika’ya tahsis edilen uluslararası fonların iki katına çıkarılması gerektiğini vurguladı.
Asvan Forumu’na, Afrikalı bakanlar, Afrika Birliği ve Birleşmiş Milletler’den üst düzey yetkililer katılıyor. Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, Asvan Forumu’nu Afrika ülkelerinin karşılaştığı sorunlara karşı mücadele etmek üzere vizyon geliştirmek için önemli bir fırsat olarak değerlendirdi. Şukri konuşmasında, bu oturumun, Afrika’nın güvenliğini ve istikrarını tehdit eden zorluklar konusunda derinlemesine bir diyalog kurulmasının yanı sıra Afrika Birliği’nin 2063 Gündemi ve 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi hedeflerine ulaşılmasını sağlayacak yenilikçi çözümler bulmaya odaklanılması için bir alan yarattığını belirtti.



Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.


Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
TT

Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiga, dün Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Rusya ile "taviz değil, gerçek barış" istediğini söyledi.

Güvenlik ve insan haklarına odaklanan bir kuruluş olan AGİT, savaş sonrası Ukrayna'da rol oynamayı hedefliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD elçileri arasında "oldukça iyi" olarak nitelendirdiği görüşmelerin ardından çarşamba günü yaptığı açıklamada, barış görüşmelerine giden yolun şu anda belirsiz olduğunu söyledi.

Sibiga, örgütün yıllık bakanlar kurulu toplantısından önce, "Münih'te gelecek nesillere ihanet edenlerin isimlerini hâlâ hatırlıyoruz" diyerek, "Bu bir daha asla olmamalı. İlkelerden taviz verilmemeli ve uzlaşmaya değil, gerçek barışa ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

devfdr
Rus askerleri Kursk bölgesindeki Sudzha’da devriye geziyor (Arşiv- AP)

Bakan, görünüşe göre İngiltere, Fransa ve İtalya'nın Adolf Hitler'in o dönem Çekoslovakya olan toprakları ilhak etmesini kabul ettiği 1938 tarihli Nazi Almanyası anlaşmasına atıfta bulunuyordu. Bu anlaşma, tehditkâr bir güçle yüzleşmemenin işareti olarak yaygın olarak kullanılıyor.

Sibiga, ABD'ye barışı sağlama çabalarından dolayı teşekkür etti ve Ukrayna'nın "bu savaşı sona erdirmek için mümkün olan her fırsatı değerlendireceğine" söz verdi. "Avrupa geçmişte çok fazla adaletsiz barış anlaşması imzaladı. Hepsi yeni felaketlere yol açtı" diye ekledi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün, ekibinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplantılara hazırlandığını ve Trump'ın temsilcileriyle diyaloğun devam edeceğini söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Rusya ve Avrupa ile Orta Asya'nın büyük bir bölümünü içeren 57 üye ülkeyi kapsayan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Soğuk Savaş döneminde Doğu-Batı diyaloğu için kilit bir forum olarak ortaya çıktı.

Örgüt son yıllarda, Rusya'nın kilit kararların uygulanmasını engellemesi ve örgütü Batı kontrolü altında olmakla suçlamasıyla sık sık çıkmaza giriyor. Rusya, açıklamasında Ukrayna'nın AGİT gündemine "tamamen hakim olmasından" şikayet etti.