عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Dünya'dan en uzak uzay araçları Voyager 1 ve 2 veda etmeye hazırlanıyor

NASA 1977'de fırlatmıştı

Voyager 1 fotoğraf, şarkı ve dostluk mesajları taşıyor (NASA)
Voyager 1 fotoğraf, şarkı ve dostluk mesajları taşıyor (NASA)
TT
TT

Dünya'dan en uzak uzay araçları Voyager 1 ve 2 veda etmeye hazırlanıyor

Voyager 1 fotoğraf, şarkı ve dostluk mesajları taşıyor (NASA)
Voyager 1 fotoğraf, şarkı ve dostluk mesajları taşıyor (NASA)

NASA'nın emektar uzay araçları Voyager 1 ve Voyager 2 veda etmeye hazırlanıyor. 1977'de fırlatılan uzay araçlarının gücünü 2025'te tüketeceği tahmin ediliyor.
Jüpiter ve Satürn'ü incelemek için tasarlanan Voyager'ların 5 yıl dayanması hedefleniyordu. Araçlar planları fazlasıyla aşarak yaklaşık 45 yıldır uzayda seyahat ediyor.
Dünya'dan en uzak uzay araçları unvanına sahip Voyager'lar, Güneş Sistemi'nin ucundaki heliosferin ötesine geçmişti. Voyager 1'in heliosferi aşması yaklaşık 36 yıl sürdü. Uzay aracının o zamandan beri gönderdiği veriler, evrendeki manyetik alanların rolü hakkında çarpıcı bilgiler veriyor.  
Voyager 2 ise yıldızlararası ortama 2018'de girdi. Ancak iki uzay aracı da Güneş Sistemi'nin dışında sayılmıyor. Çünkü Güneş Sistemi'nin sınırı, su, buz, amonyak ve metandan meydana gelen Oort bulutu olarak kabul ediliyor.
Örneğin NASA, Voyager 2'nin Oort bulutun iç kenarına ulaşmasının yaklaşık 300 yıl, ötesine geçmesinin muhtemelen 30 bin yıl süreceğini düşünüyor.
Voyager 1, Dünya'dan 23,3 milyar kilometre uzakta bulunuyor. 2 numaralı uzay aracıysa yaklaşık 19,3 milyar kilometre mesafede yer alıyor.
İkili, radyoizotop termoelektrik jeneratör teknolojisiyle çalışıyor. Jeneratörlerin sağladığı güç her yıl yaklaşık 4 watt azalıyor. Bu, uzay araçlarındaki cihazların birer birer kapatıldığı anlamına geliyor. Viyager 1'de çalışan cihaz sayısı 4'ü bulurken Voyager 2'de bu sayı 5.
Sky News'in aktardığına göre uzay araçlarının 2025'te gücünün tükenmesi bekleniyor.
Voyager ekibinde yer alan Linda Spilker, "Her şey gerçekten yolunda giderse bu görevleri belki 2030'lara kadar uzatabiliriz. Bu sadece güce bağlı" diye konuştu.
Independent Türkçe, Scientific American, Sky News

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT