ABD yapımı HIMARS füze sistemi Ukrayna’ya ulaştı: Kiev Rusya’yı ‘sıcak bir yaz’ ile tehdit ediyor

Biden Batı’nın uzun vadede Moskova’ya karşı safları birleştirmesini istiyor.

Ukrayna Savunma Bakanı ve ABD’li meslektaşı arasında daha önceki bir görüşme (AP)
Ukrayna Savunma Bakanı ve ABD’li meslektaşı arasında daha önceki bir görüşme (AP)
TT

ABD yapımı HIMARS füze sistemi Ukrayna’ya ulaştı: Kiev Rusya’yı ‘sıcak bir yaz’ ile tehdit ediyor

Ukrayna Savunma Bakanı ve ABD’li meslektaşı arasında daha önceki bir görüşme (AP)
Ukrayna Savunma Bakanı ve ABD’li meslektaşı arasında daha önceki bir görüşme (AP)

Daha önce ABD yapımı Howitzer obüsleri alan Kiev, Ukrayna’nın doğusundaki Donbass’ta Rus saldırısını püskürtmek için ‘güçlü silahlar’ ve ‘ağır silah’ talep ediyor. Kiev dün (perşembe Washington’dan istediği yüksek hassasiyete sahip silahları teslim aldıklarını duyurdu.
ABD bu ayın başlarında Ukrayna’ya HIMARS topçu roket sistemlerini tedarik edeceğini ilan etti. HIMARS uzun menzilli değil ancak ABD ordusunun sahip olduğu füze sistemleri gibi menzili birkaç yüz kilometreye ulaşıyor. Güçlü bir silah olan HIMARS yüksek hassasiyete sahip. Ayrıca menzili Rus ordusunun silahlarından daha uzun. Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov HIMARS’ın ülkesine ulaştığını bildirdi.
Reznikov, Twitter hesabından paylaştığı mesajda, “HIMARS Ukrayna’ya ulaştı. Bunun için meslektaş ve dostum olan Lloyd Austin'e (ABD Savunma Bakanı) teşekkür ederim” ifadesini kullandı ve mesajında ABD’nin gönderdiği topçu roket sistemlerine ait birkaç fotoğrafa yer verdi.
“Bu yaz Rus askerleri için sıcak olacak, bazıları için ise son olacak” diye tehdit eden Reznikov Amerikalıların teslim ettiği HIMARS sayısını açıklamadı. ABD Başkanı Joe Biden bu topçu roket sistemlerinin “Ukrayna'daki savaş alanındaki kilit hedeflerin daha isabetli bir şekilde vurulmasını mümkün kılacağını” ifade ederken, Kiev de bu sistemlerin “Rus topraklarını vurmak için” kullanılmayacağını vurguladı.
ABD Başkanı, ülkesini savaşa katılmakla suçlayacak bahanelerin öne sürülmemesi için savaşın başından bu yana Ukrayna’ya silah ihraç etme konusunda itidalli olmaya dikkat ediyor. Ukrayna Savunma Bakanı pazartesi günü yaptığı açıklamada, Alman Panzerhaubitze 2000 tipi obüslerin cephaneliğe eklendiğini duyurdu. Ukrayna geçtiğimiz haftalarda da Fransız yapımı 12 adet Caesar tipi uzun menzilli obüsleri teslim aldı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron 16 Haziran’da Ukrayna’nın başkentine yaptığı ziyaret sırasında ilave 6 adet Caesar obüsü teslim etme sözü verdi. 79 yaşındaki ABD Başkanı Joe Biden yarın (cumartesi) sanayisi gelişmiş 7 ülkenin yani ABD, Almanya, Fransa, İtalya, Japonya, İngiltere ve Kanada’nın toplantısına ev sahipliği yapacak olan Almanya’ya gidecek.
Biden Almanya’nın ardından NATO Zirvesi’nin düzenleneceği İspanya’ya geçecek. Biden bu iki toplantıda neler beklediğinin tamamen farkında. Zira Biden Batı’nın uzun vadede Moskova’ya karşı safları birleştirmesini istiyor. Beyaz Saray’dan üst düzey bir yetkili, çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında isminin açıklanmaması kaydıyla bazı açıklamalarda bulundu. AFP’nin haberine göre ABD’li yetkili Almanya’daki G7 Zirvesi’ne katılacak ülkelerin “Rusya üzerindeki baskıyı artırmak ve Ukrayna’ya toplu desteğimizi göstermek için somut bir dizi öneri sunacaklarını” bildirdi.
ABD’li yetkili, tüm dünyada fiyatları güçlü bir şekilde artan enerji kaynakları meselesinin ve ayrıca küresel ekonomik durumun G7 ülkeleri liderlerinin yapacağı görüşmelerin merkezinde yer alacağını söyledi.
Yetkili, G7 ülkeleri ve hükümetlerinin “halkları ve daha geniş anlamda dünya için özellikle enerji ve gıda ile ilgili olarak geçim maliyeti açısından bir dizi ortak zorluklar gördüklerini” belirtti.
Beyaz Saray, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in her iki zirvede de konuşma yapacağını açıkladı.
ABD’li yetkili, Batı savunma ittifakının Madrid’de düzenlenecek olan NATO Zirvesi’nde Çin’in yarattığı ve türünün ilk örneği olan meydan okumalarla ilgili yeni bir “stratejik konsept” sunacağını dile getirdi. Pekin aynı şekilde G7 Zirvesi’nin de gündeminde olacak. G7 ülkeleri Çin’in ekonomik ve ticari konulardaki "en agresif" uygulamalarına göz atacak. Beyaz Saray, G7 Zirvesi’nde, Çin’in dünyanın dört bir yanına yaptığı devasa yatırımlarla başa çıkmak için en az gelişmiş ülkelerle “altyapı ortaklığı” başlatılacağını bildirdi. G7 Zirvesine beş ülke davet edildi: Arjantin, Hindistan, Endonezya, Senegal ve Güney Afrika. ABD’li yetkili Başkan Joe Biden’ın, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılmasını engellemekle tehdit eden Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan ile NATO Zirvesi marjında ikinci bir toplantı yapıp yapmayacağı sorusunu yanıtlamadı. Ancak yetkili ABD’nin bu konuda Türkiye ile bir anlaşmaya varma ihtimaliyle ilgili “iyimser” olduğunu ifade etti.



İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

İsrail'le 12 günlük çatışmanın ardından İran ülke içindeki baskıyı artırıyor.

Guardian'ın haberinde, 13 Haziran'da İsrail'in saldırısıyla başlayan ve İran'ın misillemesinin ardından 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan edilen çatışmaların, İran'da "geniş çaplı bir iç baskı dalgasını" tetiklediği belirtiliyor.

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıda 71 kişinin hayatını kaybettiği anımsatılıyor. Hayatta kalan bazı mahkumların da daha kötü koşullardaki cezaevlerine nakledildiği yazılıyor.

Mahsa Emini protestolarına katıldığı gerekçesiyle hapse atılan aktivist Rıza Handan'ın, bombalamadan sonra daha kötü şartlardaki bir hapishaneye gönderildiği belirtiliyor. 60 yaşındaki aktivistin kızı şunları söylüyor:

Ne babamın ne de diğer mahkumların yatağı var, yerde uyumak zorunda kalıyorlar. Bir keresinde uyandığında battaniyesinin içinde 6 ya da 7 tahtakurusu bulmuştu.

Kadın mahkumların da yanlarına kişisel eşyalarını bile alamadan Karçak Hapishanesi'ne gönderildiği belirtiliyor. İdam cezasına çarptırılan Kürt yardım çalışanı Pakşan Azizi'den en az iki gündür haber alınamadığı aktarılıyor. Af Örgütü'ne göre Azizi, "barışçıl insani yardım ve insan hakları faaliyetleri" nedeniyle cezalandırıldı. Tahran yönetimiyse kendisini "devlete karşı silahlı isyanla" suçluyor.

Savaş sonrası İran genelinde bir güvenlik baskısı dalgası başlatıldığı da ifade ediliyor. Kolluk kuvvetlerinin kontrol noktaları oluşturduğu ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle birçok kişinin tutuklandığı aktarılıyor.

İsrail-İran çatışmalarında Mossad'ın Tahran'da gizli bir drone üssü kurduğu ortaya çıkmıştı. Ayrıca istihbarat teşkilatına bağlı komandoların saldırıdan aylar önce başkente sızarak operasyon sırasında İran'ın hava savunma sistemlerini imha ettiği belirlenmişti. Mossad da casusların saldırılarda yer aldığını doğrulamıştı.

İran devlet medyasında geçen ay çıkan haberlerde, İsrail istihbaratı adına çalıştığı iddia edilen 700 kişinin yakalandığını duyurulmuştu. ABD merkezli İran İnsan Hakları Merkezi'nin (CHRI) verilerine göre 6 kişi casusluk iddiasıyla idam edildi. CHRI'dan Hadi Gayemi şu iddiaları paylaşıyor:

İranlı yetkililer, insanları hiçbir gerekçe göstermeden ve avukatlarına erişim hakkı vermeden gözaltına alıyor, ardından ‘ulusal güvenlik' suçlamalarıyla idam ederek halkı sindirmeye ve kontrolü yeniden kurmaya çalışıyor.

New York Times'ın analizinde de Evin Hapishanesi'nin "insan hakları ihlalleriyle" gündem olduğu hatırlatılıyor. Haberde, 12 günlük çatışmaların ardından Tahran yönetiminin tarihsel bir kavşakta olduğu yazılıyor. İran'ın ileride içerideki baskıyı artırmakla ülkenin dönüşümüne yönelik politikaları uygulamak arasında bocalayabileceği ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times