عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM Sağlık

Imperial College London: Kovid-19 aşıları ilk yılında 20 milyon kişinin hayatını kurtardı

Koronavirüs aşı dozları (AP)
Koronavirüs aşı dozları (AP)
TT
TT

Imperial College London: Kovid-19 aşıları ilk yılında 20 milyon kişinin hayatını kurtardı

Koronavirüs aşı dozları (AP)
Koronavirüs aşı dozları (AP)

İngiltere’de bulunan Imperial College London tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşıları ilk yılında yaklaşık 20 milyon insanın hayatını kurtardı.
Sky News’in haberine göre, aşılar sayesinde yüksek ve üst orta gelirli ülkelerde 12,2 milyon kişinin kurtarıldığına, zengin ülkelerde ise daha fazla ölümün önlendiğine inanıyor.
Lancet Bulaşıcı Hastalıklar dergisinde yayınlanan araştırmada, aşıların genel olarak 19.8 milyon ölümün önlendiğini gösterdi.
İngiltere’de Margaret Keenan (90), 8 Aralık 2020’de bir klinik araştırmanın dışında aşıyı alan ilk kişi oldu.
Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 66’sının en az bir doz koronavirüs aşısı olduğu tahmin ediliyor.
Dünya genelinde şu ana kadar 11 milyar doz aşı yapılırken, ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi küresel can kayıplarının 6,3 milyona çıktığını bildirdi.
Araştırmaya göre, Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) 2021 sonuna kadar küresel nüfusun yüzde 40’ını aşılama hedefine ulaşılmış olsaydı, 600 bin ölümün daha önlenebilirdi.
Çalışmadaki ana rakamlar, 185 ülkeden aşılama oranları ve koronavirüs ölümleri ile ilgili tahminlerden formüle edildi.
Çalışmanın yazarları, “Kovid-19 aşısı, pandeminin seyrini önemli ölçüde değiştirerek dünya çapında on milyonlarca hayat kurtardı. Ancak, düşük gelirli ülkelerde aşılara yetersiz erişim, bu ortamlardaki etkiyi sınırladı. Bu da, aşılar için eşitlik ve küresel olarak kapsama ihtiyacını güçlendiriyor” şeklinde bir açıklama yaptı.
Çalışmanın baş yazarı Dr. Oliver Watson, yoksul ülkelere aşı ve testlere erişim sağlamayı amaçlayan Covax planı kapsamındaki ülkelerde yaklaşık 7,5 milyon ölümün önlendiğini bildirdi.
Dr. Watson çalışmaya ilişkin açıklamasında şu ifadeleri kullandı;
“Bulgularımız, zenginlikleri ne olursa olsun, aşıların her yerde insanlara sunulmasıyla milyonlarca hayatın kurtarıldığını gösteriyor. Ancak, daha fazlası yapılabilirdi. WHO tarafından belirlenen hedeflere ulaşılmış olsaydı, düşük gelirli ülkelerde Kovid-19 nedeniyle kaybedilen canların yaklaşık beşte birinin önlenebileceğini tahmin ediyoruz.”
WHO geçen ay, düşük gelirli ülkelerdeki neredeyse bir milyar insanın hala aşılanmamış olduğunu ve bazı ülkelerde aşıları yaymak için yetersiz siyasi taahhüt olduğunu bildirdi.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
TT
TT

Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)

Yeni bir çalışma ABD'de kalp krizi ölümlerinin 50 yılda yaklaşık yüzde 90 azaldığını ancak diğer kalp rahatsızlıklarının yükselişe geçtiğini gösteriyor.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden araştırmacılar Journal of the American Heart Association'da çarşamba günü yayımlanan çalışmada, 1970-2022 döneminde 25 yaş ve üstü yetişkinler arasında kalp hastalığına bağlı ölüm oranlarını yaşa göre analiz etti.

Araştırmacılar genel kalp hastalığı ölümlerinin 50 yılda yüzde 66 azaldığını, bunun başlıca nedeninin kalp krizi ölümlerindeki yüzde 89'luk düşüş olduğunu tespit etti.

Kalp krizi 1970'te kalp hastalığından kaynaklı ölümlerinin yarısından fazlasından sorumluyken, 2022'ye gelindiğinde üçte birinden daha azını oluşturuyordu.

Kaliforniya'daki Stanford Tıp Fakültesi'nde iç hastalıkları asistanlığında ikinci yılında olan Sara King, başyazarı olduğu çalışma hakkında, "Son 50 yılda yaşanan bu gelişme, kalp krizi ve diğer iskemik kalp hastalığı türlerinin tedavisinde elde edilen inanılmaz başarıları yansıtıyor" diyor.

İnsanların, bir zamanlar idam fermanı olarak görülen ilk akut kardiyak olaylardan kurtulmasını sağlama yolunda büyük adımlar atıldı.

Olay yerindeki daha fazla kişinin kalp masajı yapması, erken kalp krizi belirtilerine dair farkındalığın artması, tedavilerin iyileştirilmesi ve sigara yasağı gibi gelişmeler kalp krizi ölümlerinin azalmasına katkı sağladı.

Ancak uzmanlar, kalp krizinden kurtulan kişi sayısı artarken, diğer kalp hastalığı türlerinin yükselişe geçtiğine dair uyarıyor.

Kalbin çok hızlı, çok yavaş ya da düzensiz atması anlamına gelen aritmiden kaynaklanan ölümler yüzde 450, kalp yetmezliğinden kaynaklanan ölümlerse yüzde 146 oranında arttı.

Hipertansif kalp hastalığı ölümleri ise uzun süreli yüksek tansiyonun etkisiyle yüzde 106 oranında arttı. Araştırmacılar bu yükselen ölüm nedenlerini ABD'deki obezite, diyabet ve yüksek tansiyona bağlıyor.

ABD'deki obezite oranı 1970'ten 2022'ye kadar yüzde 15'ten yüzde 40'a yükseldi. Yetişkinlerin neredeyse yarısı artık tip 2 diyabet hastası ve yüksek tansiyon oranları 1978'den 2022'ye kadar yüzde 30'dan neredeyse yüzde 50'ye çıktı.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde araştırmadan sorumlu dekan yardımcısı ve öğretim üyesi olan, çalışmanın kıdemli yazarı Dr. Latha Palaniappan şöyle diyor: 

Artık vakaları önleyerek insanların güçlü, sağlıklı kalplerle yaşlanmasını sağlamaya odaklanmak gerekiyor ve önleme çalışmaları çocukluk kadar erken bir dönemde başlayabilir.

Amerikan Kalp Derneği'nin "Hayatın Temel 8'i" listesi, kalp hastalığı riskini azaltmak için atılması gereken temel adımları şöyle özetliyor: sağlıklı beslenmek, kilo kontrolü, sigarayı bırakmak, daha fazla egzersiz yapmak, uykuyu iyileştirmek ve sağlıklı kolesterol, kan basıncı ve kan şekeri seviyelerini korumak.

Independent Türkçe