Tunus İşçi Sendikası anayasal reformla ilgili farklı bir vizyonları olduğunu duyurdu  

Genel Sekreter Tabubi, Cumhurbaşkanı Said’in önerdiği ulusal diyaloğa katılmayı reddetti  

Tunus İşçi Sendikası Genel Sekreteri Nureddin Tabubi. (EPA) 
Tunus İşçi Sendikası Genel Sekreteri Nureddin Tabubi. (EPA) 
TT

Tunus İşçi Sendikası anayasal reformla ilgili farklı bir vizyonları olduğunu duyurdu  

Tunus İşçi Sendikası Genel Sekreteri Nureddin Tabubi. (EPA) 
Tunus İşçi Sendikası Genel Sekreteri Nureddin Tabubi. (EPA) 

Tunus Genel İşçi Sendikası (TGİS) ülkedeki siyasi krizden çıkış için yapılması gereken anayasal reformlarla ilgili farklı bir vizyon sunarak, Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) önerdiği reform programını reddettiğini kaydetti. Cumhurbaşkanı Kays Said’in önerdiği ulusal diyaloga katılmayacağını da yineledi.  
Tunus İşçi Sendikası Genel Sekreteri Nureddin Tabubi, dün ülkedeki anayasa reformlarının tartışıldığı bir forumda, İşçi Sendikası'nın siyasi sistemle ilgili vizyonunu sundu. Tabubi’nin önerisi 2014 anayasasında bir dizi değişiklik yapılmasını öngörüyor ve mevcut anayasa taslağıyla büyük ölçüde karşıtlık içeriyor. Tabubi, “Mevcut hükümetin Tunus halkının gelecek kırk yıldaki iradesini ve tercihlerini sınırlandırma yetkisi ve hakkı yoktur. İşçi Sendikası siyasi bir taraf değildir ancak siyasal çoğulculuğa ve seçimlere inanıyoruz” dedi.  
Anayasada ‘devletin kimliği’ ile ilgili tartışmanın suni olduğunu savunan Tabubi, “Bu mesele 1959 ve 2014 anayasalarında netleştirilmiştir. Bu konunun özellikle şimdi yeniden gündeme getirilmesi, Tunus halkının dikkatini dağıtmaya yönelik bir girişimdir. Gerçek gündem siyasi sitemle, seçim sistemi ve yönetim biçimiyle ilgilidir” değerlendirmesinde bulundu.  
TGİS’in Uluslararası Para Fonu'nun reformları konusundaki tutumu, sendikanın, ücret artışı talebinin kabul görmemesi nedeniyle dün kamu sektörlerinde bir günlük greve gitmesinin ardından geldi.  
IMF’nin Tunus ile ekonomik reformlar konusundaki müzakerelerin yakında başlatılacağını açıklamasının ardından Tabubi, “Düşük ücretler, düşük imkanlar, yoksulluğun ve işsizliğin arttığı bu ortamda Uluslararası Para Fonu’nun şartlarını dayatmasını reddediyoruz’’ dedi.  
Uluslararası Para Fonu (IMF), 4 milyar dolarlık kurtarma paketini elde etmek için çaba gösteren Tunus ile aylar süren tartışmaların ardından müzakerelere hazır olduğunu duyurmuştu. Tunus hükümeti, yüzde 8’lere varan enflasyon, yüzde 16,1 seviyesindeki işsizlik oranları ve artan kamu borçları nedeniyle IMF’den 4 milyar dolarlık bir yardım talebinde bulunmuştu. Gözlemciler, istenen reformların yapılması durumunda IMF’nin talep edilen meblağın yarısını sağlayacağını tahmin ediyor.  
Hükümetin ekonomik reform planına göre, yeni vergi düzenlemelerinin yanı sıra, kamudaki maaşların sınırlandırılması, genele açık sübvanse sistemi yerine dar gelirli vatandaşların desteklenmesi, ekonomik dengesizliğin sınırlandırılarak, zarar eden kamu kuruluşlarında, personel ihracı dahil reformlar yapılması öngörülüyor. IMF’nin Tunus’a kredi sağlaması, uluslararası finans kuruluşlarını da bu yönde teşvik edebilir ve ülkenin kredi notunun yükselmesine imkan tanıyabilir. Eski Tunus Merkez Bankası Başkanı Mervan el-Abbasi, “Uluslararası Para Fonu’nun Tunus’u desteklemesi çok önemlidir, çünkü bu uluslararası finans kuruluşlarından ve diğer uluslararası bağışçılardan kredi almamızı kolaylaştırabilir” dedi.  
 Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, 2014 anayasasının referandumla değiştirmesini talep ederken, muhalif seslerde artış gözleniyor. Tabubi bu konuda şunları söyledi: 
“Bahsettikleri acı reçeteye karşıyız, biz de reform yapılması gerektiğini savunuyoruz ancak mevcut hükümetle bu konuda görüşlerimiz uyuşmuyor, halkı zor durumda bırakacak uygulamalara karşıyız.”  
 Tunus Cumhurbaşkanı Said ile kişisel olarak bir sorunun olmadığının altını çizen Tabubi, “Bizim sorunumuz anayasal kurumlardaki temsilcilerin yaklaşımıyla ilgilidir. Yeni anayasa oluşturulurken halkın iradesinin dikkate alınmaması kabul edilemez. Cumhurbaşkanı Said en azından bir kararname çıkararak 25 Temmuz’da yapılacak anayasa referandumunda, yeni anayasanın kabulünün yüzde 50 artı bir ile gerçekleşebileceğini netleştirsin. Eğer bu sayıya ulaşılırsa halkın tercihine boyun eğeriz. Biz ayrıca güçler ayrılığını temin edecek bir siyasi sistemin oluşturulmasını ve herhangi bir tarafın mutlak yetkiye sahip olmamasını savunuyoruz’’ diye konuştu.  
Cumhurbaşkanlığına yakın kaynaklar, Cumhurbaşkanı Kays Said’in, Yeni Cumhuriyet İçin Ulusal İstişare Komitesi Başkanı Sadık Beliyd tarafından kendisine sunulan ‘yeni anayasa taslağı’ üzerinde bazı değişikliklerde bulunmak için çalışma yaptığını aktardı. Said kendisine sunulan anayasa taslağı üzerinde değişiklikler yapılabileceğini duyurmuştu.



Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
TT

Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)

Hamas Hareketi’nin 60 günlük ateşkes önerisini kabul etmesi ve dolaylı müzakerelere hazır olduğunu duyurmasıyla Gazze Şeridi'ndeki ateşkes görüşmeleri yeni bir aşamaya girdi. Öte yandan İsrail'in, şimdiye kadar Gazze Şeridi'nin yüzde 65'ini kontrol altına aldığı bölgelerden çekilme konusunda engeller çıkaracağına dair bazı endişeler hakim.

Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar, ABD’nin Gazze’deki savaş konusunda gösterdiği gayret ve krizin iki tarafının da olumlu tepkisinin ‘olası engelleri aşabileceğini, bunların en önemlilerinin ise geri çekilme ve savaşın sona erdirilmesine dair garantiler olduğunu’ düşünüyor. Uzmanlar, ateşkes anlaşmasının yakında, belki de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun pazartesi günü Beyaz Saray'ı ziyaret edip Başkan Donald Trump ile görüşmesinden sonra veya kısa bir süre sonra sonuçlanacağını tahmin ediyorlar.

AlQahera News haber kanalının cuma akşamı kimliğini açıklamadığı Mısırlı kaynaklardan aktardığı bilgilere göre Mısır, tüm taraflar arasında mutabakat sağlayacak nihai bir formüle ulaşmak için çeşitli taraflarla yoğun temaslara başlarken taraflar arasında dolaylı müzakereler yeniden başladı. Hamas arabuluculara son tekliflerine cevabını iletti ve cevabında, kabul edilmesi halinde 60 günlük ateşkes sağlanması için dolaylı müzakerelere kapıyı aralayacağını belirtti.

Müzakerelerin gidişatını yakından takip eden Filistinli bir kaynak, dün Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Hamas'ın öneriyi kabul ettiğini, ancak bazı değişiklikler talep ettiğini söyledi. Bu değişikliklerin başında savaşın sona erdirilmesi, insani yardımların Gazze Şeridi’ne girişiyle ilgili mekanizmanın yeniden düzenlenmesi ve İsrail'in 2 Mart öncesindeki mevzilerine geri çekilmesi geldiğini söyleyen kaynağa göre bu değişikliklerin sebebi ocak ayında varılan ateşkes anlaşmanın çökmesinin ardından İsrail’in daha fazla bölgeye genişlemesi. Kaynak, yeni müzakerelerin Doha ve Kahire arasında yapılacağını, çünkü iki ülke arasında anlaşma maddelerinin uygulanmasına ilişkin ortak dosyalar olduğunu belirtti.

cdfgrtyu
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında öldürülen Filistinliler (AFP)

Hamas tarafından cuma günü yapılan açıklamada, arabuluculara öneriye ilişkin ‘olumlu’ yanıt verildiği ifade edildi. Önerinin içeriğine değinilmeyen açıklamada, ‘önerinin uygulama mekanizması hakkında müzakerelere derhal başlamaya ciddiyetle hazır olduğu’ vurgulandı.

İsrail gazetesi Hayom, müzakerelerin devam etmesindeki en büyük zorluğun İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilme haritası olacağını bildirdi. Hamas tam çekilme talep ederken, İsrail ‘Morag Koridoru’ adı verilen hattı ve onun güneyindeki tüm bölgeleri elinde tutmak istiyor.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee cuma günü X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, ordunun Gazze Şeridi’nin yaklaşık yüzde 65'ini operasyonel olarak kontrol altına aldığını söyledi.

İsrail Yayın Kurumu’nun kaynaklardan aktardığına göre ‘Hamas’ın yanıtında önerilen değişikliklerin İsrail karar vericileri için bir zorluk oluşturacağı’ düşünülüyor. İsrail hükümeti Bakanlar Kurulu, anlaşmayı görüşmek üzere cumartesi akşamı toplanacağını açıkladı.

İsrail ve Filistin meselelerinde uzman olan siyaset bilimi profesörü Dr. Tarık Fehmi, İsraillilerin geri çekilme konusunda biraz oyalanacağını, ancak Hamas'ın anlaşmaya varmaya yönelik esnek tutumunu göz önünde bulunduracağını, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmeden önce bir miktar uzlaşma göstermeye mecbur kalacağını ve savaşan tarafların ABD Başkanı’nı kazanmak ve ona olumlu mesajlar vermek için çaba göstereceğini tahmin ediyor.

Her iki tarafın da çekinceleri nedeniyle Kahire ve Doha'da düzenlenen müzakerelerde tam çekilme konusunun gündeme gelmeyeceğini düşünen Dr. Fehmi’ye göre buna karşın İsrail güçlerinin yeniden konuşlandırılması ve nüfuslu bölgelerin dışına ve bazı koridorlardan çekilmesi söz konusu olabilir.

Ana çekilme noktalarının mevcut müzakereleri engellemesini beklemeyen Dr. Fehmi, savaşan tarafların önerilen çerçeve anlaşmasına onay verdiğini ve ayrıntıların taktiksel noktalar içerdiğini, gerçek anlamda radikal olmadığını, özellikle de Hamas'ın insani yardımların girişini öncelikli gördüğünü ve ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı (GHF) dışında uluslararası kuruluşların da insani yardım çalışmalarına dahil edilmesi için baskı yapacağını belirtti.

frgtyhu7
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye’ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Filistinli siyasi analist Dr. Eymen er-Rakab, anlaşmanın şu anki en önemli engelinin Hamas'ın işgalcilerin 2 Mart öncesindeki durumuna geri dönmesini talep etmesi olduğunu düşünüyor. İsrail, bu konudaki anlaşmayı kabul ederse, özellikle de Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 20'sini oluşturan Refah'ta kalma niyetinde olduğu için, büyük bir taviz vermiş olacak. Nihai durum ve tam çekilme konusundaki tartışmaların, yaklaşan ateşkes dönemine ertelenmesi bekleniyor. Bu ateşkes, ilerleyen aşamalarda İsrail'in uluslararası ve Arap güçlerinin varlığı karşılığında tam çekilmeyi kabul etmesini içerebilir.

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, kimliği açıklanmayan İsrailli yetkililere dayandırdığı haberinde Trump'ın Netanyahu ile görüşmesi sırasında Gazze'de ateşkes anlaşması yapıldığını açıklayabileceğini yazdı.

ABD Başkanı Trump, geçtiğimiz cuma günü, Hamas'ın Gazze'deki ateşkes önerisine ‘olumlu’ yanıt vermesinin ‘iyi’ olduğunu söyledi. Başkanlık uçağı Air Force One’da gazetecilere açıklamalarda bulunan Trump, Gazze konusunda ‘birkaç gün içinde’ bir anlaşma sağlanabileceğini belirtti.

ABD merkezli televizyon ağı CNN’nin cuma günü aktardığına göre İsrailli 10 rehine canlı olarak, 18 rehine ise ölü olarak tam zamanında serbest bırakılacak ve herhangi bir tören veya kutlama yapılmayacak. Ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte Gazze'ye insani yardım akışı hemen başlayacak.

Dr. Fehmi’ye göre Beyaz Saray’a gitmek isteyen Netanyahu, Trump’ı ziyaret etmeden önce ateşkes anlaşmasının ilan edilmesini engelleyen ve formalitede kalan tüm anlaşmazlıkları, tüm sorunları ve önemli fikir ayrılıklarını bir kenara bırakarak siyasi çıkarlarına, İran dosyasına ve yeni Ortadoğu düzenlemelerine odaklanıyor.

Dr. Rakab ise önümüzdeki günlerde özellikle Netanyahu’nun Beyaz Saray ziyareti sırasında, 60 günlük ateşkesin yakında yürürlüğe girmesinden sonra ABD'nin savaşı kesin olarak durdurma arzusunun gerçek olup olmadığının daha net bir şekilde anlaşılacağına dikkati çekti.