عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Irak’ta yeni milletvekillerin göreve başlaması, Sadr Hareketi’nin Meclis’e dönüş yolunu kapattı

Meclis’teki olağanüstü oturuma katılan siyasi gruplar siyasi tıkanıklık krizin sona erdiğini vurguladı.

Bağdat’ta dün Anayasa’daki yemin metnini okuyan yeni vekiller (Reuters)
Bağdat’ta dün Anayasa’daki yemin metnini okuyan yeni vekiller (Reuters)
TT
TT

Irak’ta yeni milletvekillerin göreve başlaması, Sadr Hareketi’nin Meclis’e dönüş yolunu kapattı

Bağdat’ta dün Anayasa’daki yemin metnini okuyan yeni vekiller (Reuters)
Bağdat’ta dün Anayasa’daki yemin metnini okuyan yeni vekiller (Reuters)

Irak Meclisi’nde dün (perşembe) olağanüstü toplanan siyasi gruplar, geçen yılın sonlarında yapılan meclis seçimlerinden bu yana 8 aydır devam eden siyasi tıkanıklık krizinin sona erdiğini vurguladı.
Meclis’teki olağanüstü toplantıya katılan siyasi gruplar, yayınladıkları ortak yazılı açıklamada, bir sonraki hükümeti kurma konusundaki kararlılıklarını ilan ettiler.
Ortak açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Aziz vatanımızın içinden geçtiği sürecin öneminin farkındayız. Meclis grupları geçmiş yıllardaki gidişatın bıraktığı etkileri iyileştirmek adına fiili adımlar atmak için olağanüstü oturum düzenledi. Siyasi güçler, denge, ortaklık, Anayasa’ya bağlılık ve resmi kurumlara saygı ilkesi doğrultusunda vatandaşlarımızın arzu ve ihtiyaçlarını karşılayacak ulusal bir hizmet hükümeti kurmak için ciddi çalışma taahhüdüne bağlıdır. Federal hükümet ile Kürdistan Bölgesi hükümeti arasındaki ihtilafların Anayasa ve hukuk doğrultusunda çözüleceğini, Anayasa’ya uygun bir petrol ve gaz yasası çıkarılacağını, kurtarılmış bölgelerin yeniden imarı ile mağduriyetlerin yaşandığı ve en yoksul bölgelerin takip edileceğini vurguluyoruz. Siyasi güçler bu sürecin öneminin bilincinde ve çözümlerin sorunlarla aynı düzeyde ve acil olması için çalışıyor. Hükümete katılacak siyasi güçler bir sonraki hükümetin performansından ve başarı faktörlerini yerine getirmesinden tamamen sorumlu olacaktır.”
50’den fazla milletvekili Türk operasyonlarının Meclis’te görüşülmesi için imza verdi. Bir aylık tatili devam eden Meclis bu imzaların ardından dün olağanüstü toplandı. Fakat oturumun gündeminde sadece iki madde yer aldı: Meclis içtüzüğü değişikliği ve Sadr Hareketi’nin istifa eden 73 vekilinin yerine gelen yeni vekillerin yemin töreni.
Siyasi gözlemcilere göre, Türk operasyonlarının görüşülmesi talebi, oturumu düzenlemek için sadece bir kılıftı. Asıl sebebi ise Şii Koordinasyon Çerçevesi çatısı altındaki grupların Sadr Hareketi’nin istifa eden vekillerinin yerine geçecek vekillerin Anayasa’daki yemin metnini okuyarak göreve başlamalarıydı. Ancak vekillerin yemin etmesi talebi olağanüstü oturumun düzenlenmesi için yeterli değildi. Zira 10 Temmuz’da Meclis açıldığında rutin oturumlarda yemin töreni yapılabilirdi. Yeni vekillerin Meclis’e girmesiyle Koordinasyon Çerçevesi vekillerinin sayısı 120’ye yükseldi. Buna ek olarak yaklaşık 10 bağımsız vekilin de Koordinasyon Çerçevesi’ne geçmesi bekleniyor. Dünkü olağanüstü oturumda Meclis içtüzüğü değişikliği maddesinin görüşülmesinin ardından “Meclis Başkanlığı Heyeti” ifadesinin yerine “Meclis Başkanı ve iki yardımcısı” ifadesinin kullanılması kararı kabul edildi. Bu mesele daha önce Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi ile Meclis Başkan Yardımcısı ve Sadr Hareketi yöneticisi Hakim ez-Zamili arasında tartışma konusu olmuştu.
Koordinasyon Çerçevesi’nin, yeni vekillerin yemin ederek göreve başlamalarını istemesinin temelinde, Meclis’in tatilde olduğu bir aylık süreçte Sadr’ın kararından geri dönerek Meclis’e dönmesi endişesi yatıyordu. Sadr Hareketi milletvekillerinin istifaları onaylandı ve Bağımsız Yüksek Seçim Komiserliği yeni vekiller için hazırlıklarını yaptığını ilan etti. Ancak Koordinasyon Çerçevesi Sadr’ın sürekli pozisyon değişikliğinden endişe etti. Ayrıca Koordinasyon Çerçevesi en büyük meclis grubu haline gelmesiyle başbakanlık makamının kendi tekelinde olmasını garanti edecek şekilde hükümet kurma sürecini, bölgesel-uluslararası aktörlerin müdahaleleri ve kışkırtmaları olmadan, yeni bir açıdan başlatmak istiyor. Ayrıca cumhurbaşkanlığı makamı başta olmak üzere geriye kalan makam ve mevkilerin dağılımı noktasında Koordinasyon Çerçevesi’nin eli güçlendi. Cumhurbaşkanlığı makamına, Mukteda es-Sadr liderliğindeki Vatanı Kurtarma İttifakı ile Koordinasyon Çerçevesi arasında 8 aydır devam eden ihtilaflar sebebiyle bir isim seçilemiyordu. Sadr Hareketi’nin meclisten çekilmesiyle birlikte top yeniden Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile Kürdistan Yurtseverler Birliği’nin (KYB) sahasına girdi. İki partinin cumhurbaşkanı adaylığı için bir çözüm bulmaları gerekiyor. Değerlendirmelere göre iki Kürt parti ya bir aday üzerinde uzlaşacak ya da cumhurbaşkanı seçim yarışına 2018’de olduğu gibi kendi adaylarıyla girecek. Bu durumda hangi partinin adayı en yüksek oyları alırsa 4 yıllığına cumhurbaşkanı seçilecek.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Beyt Cin operasyonu... İsrail'in gerilimi artıran adımları, Şam'ın işgal altındaki toprakları terk etmeyi reddetmesiyle bağlantılı mı?

İsrail'in Beyt Cin operasyonunda hayatını kaybedenlerden birinin cenazesi dün toprağa verildi. (EPA)
İsrail'in Beyt Cin operasyonunda hayatını kaybedenlerden birinin cenazesi dün toprağa verildi. (EPA)
TT
TT

Beyt Cin operasyonu... İsrail'in gerilimi artıran adımları, Şam'ın işgal altındaki toprakları terk etmeyi reddetmesiyle bağlantılı mı?

İsrail'in Beyt Cin operasyonunda hayatını kaybedenlerden birinin cenazesi dün toprağa verildi. (EPA)
İsrail'in Beyt Cin operasyonunda hayatını kaybedenlerden birinin cenazesi dün toprağa verildi. (EPA)

İsrail, güçlerinin son saatlerde Suriye'nin Beyt Cin kasabasına düzenlediği saldırının terör örgütlerini hedef alan bir güvenlik operasyonu olduğunu savunurken, analistler bu saldırının ardındaki asıl nedenin Şam ile Tel Aviv arasındaki son müzakere turunun başarısız olmasından kaynaklandığını belirtti. Analistlere göre İsrail, ‘güç yoluyla barış’ ilkesi doğrultusunda Suriye topraklarını ilhak etme iradesini dayatmaya çalışıyor.

Söz konusu analistlerin aktardığına göre İsrailli müzakereciler, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera hükümetine iki seçenek sundu: Ya Şam, 1967’den bu yana İsrail işgali altında bulunan Golan topraklarından vazgeçecek ve tam kapsamlı bir barış anlaşması yapılacak; ya da İsrail’in kuzeyde Şeyh Dağı’ndan (Hermon Dağı) güneye sınır hattına kadar Suriye topraklarının derinliklerinde yer alan on noktayı işgal altında tutmasına imkân tanıyan aşamalı bir mutabakat anlaşması imzalanacak.

Anlaşmazlığın özünü ise İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, son açıklamalarıyla ortaya koydu. Katz, parlamentonun Dışişleri ve Güvenlik Komitesi’nin kapalı oturumunda yaptığı değerlendirmede, Suriye ile ‘bir barış eğiliminin’ bulunmadığını söyledi. Katz, “Suriye, İsrail’in Golan’dan çekilmesini talep ediyor. Bu imkânsız” ifadelerini kullandı.

Katz ayrıca, İsrail ordusunun Suriye içlerinde operasyon yürütmeye devam etmesi için gerekçeler sundu. Suriye sınırları içinde ‘Golan kasabalarını işgal etmeyi ve buraları İsrail yerleşimlerine saldırı düzenlemek için bir çıkış noktası olarak kullanmayı düşünen güçler bulunduğunu’ ileri sürdü.

Bu güçler arasında Husiler, İran’a bağlı milisler, DEAŞ, Hamas ve başka İslami grupların olduğunu söyleyen Katz, bunların hepsini ‘kuzey İsrail'e karadan yapılacak bir işgal’ için tehdit olarak değerlendirdi.

Söz konusu açıklamalar, Tel Aviv’de bile tepki çekti. Şarku’l Avsat’ın Yediot Aharonot gazetesinden aktardığına göre “İsrail daha önce Yemen’deki Husilerin Suriye topraklarından İsrail’e karşı faaliyet yürüttüğünden” hiç söz etmedi. Gazeteye göre Husilerin, Gazze’nin yok edilmesine yol açan savaş nedeniyle son iki yılda İsrail’e füze ve insansız hava aracı (İHA) fırlatmış olmalarına karşın, Suriye’de faaliyet gösterdiklerine dair herhangi bir bilgi de bulunmuyor.

İsrail askerlerinin Beyt Cin'den çekilmeleri sırasında imha ettikleri bir askeri araç (AFP)İsrail askerlerinin Beyt Cin'den çekilmeleri sırasında imha ettikleri bir askeri araç (AFP)

Katz, Suriye’deki Dürzi meselesinin ‘İsrailli yetkilileri endişelendiren bir konu’ olduğunu söyledi. Katz, ‘İsrail ordusunun hazır bir planı bulunduğunu, Dürzi Dağı’na (Güney Suriye) yönelik saldırıların yinelenmesi halinde yeniden müdahalede bulunacaklarını ve buna sınırın kapatılmasının da dahil olacağını’ belirterek tehdit etti.

Aynı dönemde İsrail ordusu, Beşşar Esed rejiminin devrilmesinden bu yana Suriye’nin iç kesimlerinde işgal ettiği ve 450 kilometrekareyi bulan geniş bölgede varlığını güçlendirdi. İsrail ayrıca Şeyh Dağı’nın tüm zirvelerini kontrol altına aldı ve burada 10 büyük askeri üs kurdu. Rejimin yaklaşık bir yıl önce devrilmesinin hemen ardından İsrail hava kuvvetleri, Suriye’nin havaalanları ve askeri üslerine kapsamlı saldırı düzenleyerek ülkenin hava savunma kapasitesinin yüzde 85’ini imha etmişti. Ardından İsrail, Deyrizor’dan Humus’a, Halep’ten Dera’ya kadar Suriye’nin farklı noktalarına hava saldırıları düzenlemeyi sürdürdü ve ‘terör şüphelisi’ olarak nitelediği kişileri yakalamak için çeşitli bölgelerde operasyonlar gerçekleştirdi. İsrail ordusu, Dürzileri koruma iddiasıyla Suriye’nin güneyindeki iç çatışmalara da müdahil oldu ve çoğunlukla Dürzilerin yaşadığı Süveyda’ya Golan’dan uzanan bir İsrail koridoru açılmasını talep etti.

İsrail, Suriye’nin güneyini iki bölgeye ayırdı. İlk bölge, sınır boyunca 5 ila 7 kilometre derinliğinde bir güvenlik kuşağıydı ve buraya herhangi bir silahlı unsurun girmesi yasaktı. İkinci bölge ise Şam’dan Dera’ya uzanan ve Suriye ordusunun ağır araç sokamadığı silahtan arındırılmış bir alandan oluşuyordu. Bu sınır bölgelerinde İsrail, iki ülkenin üst düzey müzakere heyetlerinin ABD, Türkiye ve Azerbaycan gibi arabulucuların gözetiminde farklı başkentlerde toplandığı bir dönemde dahi zaman zaman saldırılar düzenledi.

İsrail askerlerinin Suriye'nin Beyt Cin kasabasında bombaladığı bir evde meydana gelen yıkım (Suriye Sivil Savunma Müdürlüğü – AP)İsrail askerlerinin Suriye'nin Beyt Cin kasabasında bombaladığı bir evde meydana gelen yıkım (Suriye Sivil Savunma Müdürlüğü – AP)

Analistler, İsrail’in son saldırılarının müzakere sürecinin bir parçası olduğunu ve Şam’a taviz kabul ettirmek için baskı aracı olarak kullanıldığını ifade etti.

Son haftalarda İsrail, ordunun komando birlikleri olarak bilinen 55. Tugay’ı Gazze Şeridi’ndeki Han Yunus bölgesinden çekerek Suriye’ye konuşlandırdı. Bu birliklerin, Gazze’de ve Lübnan’ın Bint Cubeyl kasabasında yürüttüğüne benzer operasyonlar gerçekleştirmesi planlandı. Dün şafak vakti, geniş bir güçle Şam kırsalındaki Beyt Cin kasabasına giren birlikler, İsrail’e karşı saldırı hazırlığında oldukları iddia edilen üç kişiyi gözaltına almak için operasyon düzenledi. Evlerinde yatakta yakalanan üç kişi gözaltına alındı. Birlikler bölgeden çekilmeye hazırlanırken açılan ateş sonucu paniğe kapıldı; bir zırhlı personel taşıyıcı çamura saplandı ve İsrail gücü geri çekilerek geride tank işlevi gören ağır donanımlı bir Hummer aracını bırakmak zorunda kaldı. Araç, silahlı kişilerin eline geçmesinin önlenmesi için havadan imha edildi.

İsrail ordusu, olayda altı asker ve subayın yaralandığını; ikisinin durumunun ağır olduğunu açıkladı. Suriye tarafı ise 13 sivilin yaşamını yitirdiğini bildirdi ve saldırıların yalnızca sivilleri hedef aldığını savundu. İsrail ordusu, operasyonun tamamlandığını, aranan kişilerin gözaltına alındığını ve ‘çok sayıda terör unsurunun etkisiz hâle getirildiğini’ duyurdu. Ayrıca bölgede kuvvetlerin konuşlu olduğunu ve İsrail’e yönelik her türlü tehdide karşı harekete geçileceğini belirtti. İsrailli yetkililer yakalanan kişilerin ‘İslamcı bir gruba mensup militanlar’ olduğunu iddia etse de yerel kaynaklar, gözaltına alınanların herhangi bir örgütsel bağlantısının bilinmediğini, çiftçilik ve hayvancılıkla geçinen siviller olduğunu söyledi.

Olayın ardından İsrail misilleme saldırılarına başladı. Kuneytra’da işgal güçleri, kentin doğusundaki Tel Ahmer bölgesini topçu ateşiyle vurdu. Ayrıca Kuneytra’nın kuzey kırsalında, Um Batna kavşağı çevresine doğru ilerleyerek üç askeri araçla bölgeye sızdı. İsrail, Beyt Cin’de askerlerinin yaralanmasına karşılık vermek üzere elinde ‘hedef bankası’ bulunduğunu açıkladı.

ARAP DÜNYASI

Patrik Bişara, Hizbullah'ın İran'dan ayrılmasını istiyor

Maruni Patriği Bişara er-Rahi
Maruni Patriği Bişara er-Rahi
TT
TT

Patrik Bişara, Hizbullah'ın İran'dan ayrılmasını istiyor

Maruni Patriği Bişara er-Rahi
Maruni Patriği Bişara er-Rahi

Maruni Patriği Bişara er-Rahi, Hizbullah'ın silahsızlandırılmasının "vatanımızdaki kardeşlerimiz" olan Şiilere yönelik bir saldırı olmadığını belirterek, grubu İran'dan kurtulmaya çağırdı.

Şarku'l Avsat'a verdiği röportajda er-Rahi, "Parti, silah tekeli konusunda nihai bir karar verildiğinin farkında. Bu nedenle silahlarını Lübnan ordusuna teslim etmeli ve diğer tüm Lübnan partileri gibi siyasi bir parti olarak yaşamalıdır" ifadelerini kullandı.

İsrail ise 1701 sayılı Karar'a uymadığı gibi, ateşkese de uymamış, sanki Lübnan'ı bir eyaletiymiş gibi her gün vuruyor, bombalıyor, yer yer hedef alıyor. Lübnan, taş yığınına dönüşecek.

Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım ise buna karşılık, "İsrail'in istediği gibi silahsızlanmayı isteyen herkes, İsrail'in çıkarlarına hizmet ediyor ve hedeflerine ulaşmasına yardım ediyor demektir" dedi. Kasım, partinin, komutan Heysem el-Tabtabai suikastına misillemede bulunacağını belirterek, "Bu, apaçık bir saldırganlık ve iğrenç bir suçtur ve karşılık verme hakkımız var. Bu karşılığın zamanlamasını biz belirleyeceğiz" dedi. Kasım, partiye sızan ajanların varlığını kabul ederek, "Düşünmemiz ve ders çıkarmamız gereken hatalar var" ifadesini kullandı.

ARAP DÜNYASI

Gazze: Han Yunus'un doğusunda İsrail ateşi sonucu iki çocuk öldü

Gazze Şehri'nde yıkılan binaların enkazı arasında, yerinden edilmiş Filistinli çocuklar ailelerinin barınaklarının yakınında oynuyor (EPA)
Gazze Şehri'nde yıkılan binaların enkazı arasında, yerinden edilmiş Filistinli çocuklar ailelerinin barınaklarının yakınında oynuyor (EPA)
TT
TT

Gazze: Han Yunus'un doğusunda İsrail ateşi sonucu iki çocuk öldü

Gazze Şehri'nde yıkılan binaların enkazı arasında, yerinden edilmiş Filistinli çocuklar ailelerinin barınaklarının yakınında oynuyor (EPA)
Gazze Şehri'nde yıkılan binaların enkazı arasında, yerinden edilmiş Filistinli çocuklar ailelerinin barınaklarının yakınında oynuyor (EPA)

Filistin haber ajansı WAFA'nın haberine göre, bu sabah Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus'un doğusunda bulunan Beni Süheyla kasabasında İsrail ordusunun açtığı ateş sonucu iki çocuk hayatını kaybetti.

İsrail'in Han Yunus'un doğusunda çeşitli bölgelerdeki topçu ateşi, Refah şehrine yönelik hava saldırılarının yeniden başlaması ve Refah açıklarındaki donanma gemilerinden açılan ateşle aynı eş zamanlı olarak geliyor.

İki çocuğun öldürülmesiyle birlikte 11 Ekim'de varılan ateşkes anlaşmasından bu yana ölü 354'e yükselirken, yaralı sayısı 896 kişi oldu ve 605 kişinin de cesetlerine ulaşıldı.

Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre İsrail uçakları, bugün şafak vaktinden beri Gazze Şeridi'nin doğusundaki çeşitli noktalara topçu ateşi eşliğinde hava saldırıları düzenledi.

WAFA’ya göre, İsrail savaş uçaklarının bu sabah Han Yunus'un doğusundaki Beni Süheyla'da el-Farabi Okulu yakınlarındaki bir bölgeyi bombalaması sonucu iki kardeş yaralandı. Yerel bir kaynak, İsrail savaş uçaklarının Gazze Şehri'nin doğusundaki el-Tuffah semtine de hava saldırıları düzenlediğini bildirdi.

Kaynak, İsrail helikopterlerinin Han Yunus'un doğusundaki Beni Süheyla ve el-Karara kasabalarına makineli tüfeklerle ateş açtığını belirtti.