Yahudi yerleşimciler Kisan köyü camisine İsrail bayrağı astı

 İsrail güçleri dün Nablus yakınlarında protesto gösterisi düzenleyen Filistinli gençlere gaz bombalarıyla müdahale etti. (DPA)
İsrail güçleri dün Nablus yakınlarında protesto gösterisi düzenleyen Filistinli gençlere gaz bombalarıyla müdahale etti. (DPA)
TT

Yahudi yerleşimciler Kisan köyü camisine İsrail bayrağı astı

 İsrail güçleri dün Nablus yakınlarında protesto gösterisi düzenleyen Filistinli gençlere gaz bombalarıyla müdahale etti. (DPA)
İsrail güçleri dün Nablus yakınlarında protesto gösterisi düzenleyen Filistinli gençlere gaz bombalarıyla müdahale etti. (DPA)

İsrail askerlerinin, işgal altındaki Batı Şeria'da, yasa dışı Yahudi yerleşim birimleri karşıtı protesto eylemlerine müdahalesinde, bir kısmı plastik mermiyle olmak üzere onlarca Filistinli yaralandı.  
İsrail güvenlik güçleri dün (Cuma) El-Halil kentindeki cebel Şerif bölgesinde bir düğün törenini basarak, davetlilere sert bir şekilde davrandı ve üst araması yaptı. İsrail güçleri ayrıca, El-Halil kenti Yatta beldesinde, bölgedeki tehcir politikalarının ele alınacağı bir etkinliğe katılmak isteyen yerli ve yabancı aktivistleri engelledi.  
El-Halil'deki ‘ayrımcı duvar ve yasa dışı yerleşim karşıtı’ ulusal komitenin koordinatörü Ratıb el-Cebbur, Saint Eve Katolik İnsan Hakları Merkezi gönüllülerinin Musafir beldesindeki yerleşim karşıtı eylemlere destek vermek amacıyla bölgeye geldiklerini ancak geçişlerinin, İsrail askerleri tarafından engellendiğini aktardı. Cebbur, Musafir ve Yatta beldesi halkının Ayn Beyda bölgesinde cuma namazının ardından, bölgedeki yasa dışı yerleşim yerlerini birbirine bağlayan yeni yolla ilgili bir protesto gösterisi düzenlediğini bildirdi. Söz konusu yol inşa edilirken, Filistinlilere ait binlerce dönüm toprağın gasp edildiğini söyleyen Cebbur, ‘’Bu yolun inşası asla meşru değildir, Dais, Ebu Zuhre, Muhamire ve diğer ailelere ait olan binlerce dönüm toprağı gasp ettiler’’ dedi.  

Filistin Kızılayı: İsrail askerlerinin yaraladığı 131 kişiye müdahale edildi
Filistin Kızılayı, ekiplerinin Batı Şeria’nın çeşitli bölgelerinde İsrail askerlerinin müdahalesi sonucu yaralanan 131 kişiye müdahale ettiğini duyurdu. Beyt Decin, Beyta, Karyut, Burin ve Kefr Kadum beldelerinde toplanan Filistinliler, Yahudi yerleşim birimleri karşıtı eylemler düzenledi. İsrail askerleri Filistinlilere, kauçuk kaplı mermi ve gaz bombalarıyla müdahale etti. Filistin Kızılayı'ndan yapılan açıklamada, 9 kişinin kauçuk kaplı mermiyle, 4 kişinin darp ve düşme sonucu, bir sağlık görevlisinin ise gaz bombasının yüzüne isabet etmesi sonucu yaralandığı, ayrıca onlarca kişinin göz yaşartıcı gaz bombalarından etkilendiği belirtildi. Filistinliler, Ayrım Duvarı ve yasa dışı Yahudi yerleşim birimleri inşasına karşı her hafta cuma günü protestolar düzenliyor. 
Dün yapılan protestolara Yahudi yerleşimciler de saldırdı. Yerleşimciler Kalkiliye'nin doğusunda Uzbet Tabib köyü yakınlarında Filistinlilerin araçlarını taşladı. Yerel kaynaklar, Yahudi yerleşimcilerin Nablus-Kalkiliye yolundan geçen Filistinlilerin araçlarına taş attığını ve maddi zarara sebebiyet verdiğini aktardı. Beytüllahim’in doğusundaki Kisan köyüne güvenlik güçlerinin koruması altında giren Yahudi yerleşimciler, köyün camisine İsrail bayrağı astı. Filistinlilerin direnerek yerleşimcilerin camiye girmesine izin vermemesi üzerine, yerleşimciler caminin üzerine çıkıp İsrail bayrağı astı. Kisan köyü bir süredir güvenlik güçlerinin koruması altında yerleşimciler tarafından taciz ediliyor. İsrail askerleri Kisanlıların tarımsal faaliyetlerini engelliyor, bazen sürülerini sulamalarına izin vermiyor. Ayrıca köylülere ait yüzlerce dönüm toprağa el konulmuş durumda, bunun daha da artmasından endişe ediliyor.  

Mescid-i Aksa’da 50 bin Müslüman Cuma namazı kıldı
Kudüs Mescid-i Aksa’da 50 binin üzerinde Müslüman Cuma namazını eda etti. Kaynaklar, İsrail askerlerinin bölgede yoğun güvenlik önlemleri aldığını, Mescid-i Aksa kapılarında oluşturduğu kontrol noktalarında kimlik kontrolü yaptıklarını ve çok sayıda kişinin Harem-i Şerif’e girmesine izin vermediğini aktardı. Mescid-i Aksa’daki sabah namazında da binlerce kişi hazır oldu. Filistiniler arasında Mescid-i Aksa’nın korunması için bir seferberlik başlatılmış durumda.  
Mescid-i Aksa’nın yönetiminden sorumlu Kudüs İslami Vakıflar İdaresi, İsrail otoritesinin, Mescid-i Aksa’nın altında ve çevresinde kazı çalışmaları yaptığını ve bu çalışmaların kutsal mabede zarar verebileceği uyarısında bulunmuştu. Vakıflar İdaresi’nden yapılan yazılı açıklamada, "İsrail Tarihi Eserler Kurumu ve yerleşimci Elad örgütü, bir süredir Mescid-i Aksa çevresinde gizli ve şüpheli kazılar yapıyor. Özellikle Mescid-i Aksa’nın bitişiğinde güney ve batı yönlerinde, Burak Duvarı ve Emevi Sarayları alanlarında kazı faaliyetleri yürütüyorlar. Kutsal mabedin güney surlarının bitişiğindeki duvar kenarına toprak ve molozların atıldığı ve oyukların açıldığı gözlendi. Yapılan kazıları gizlemek amacıyla geçiş koridorlarını boşaltıyorlar’’ denilmişti. Açıklamada ayrıca, Mescid-i Aksa ve Kudüs'teki vakıfların hukuki olarak Ürdün’e bağlı Kudüs İslami Vakıflar İdaresinin himayesinde bulunduğu hatırlatılmış ve Ürdün Kralı 2. Abdullah’tan, Mescid-i Aksa'daki bu tehlikeli durumu durdurmak için doğrudan müdahale etmesi istenmişti. 



Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.


Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
TT

Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiga, dün Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Rusya ile "taviz değil, gerçek barış" istediğini söyledi.

Güvenlik ve insan haklarına odaklanan bir kuruluş olan AGİT, savaş sonrası Ukrayna'da rol oynamayı hedefliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD elçileri arasında "oldukça iyi" olarak nitelendirdiği görüşmelerin ardından çarşamba günü yaptığı açıklamada, barış görüşmelerine giden yolun şu anda belirsiz olduğunu söyledi.

Sibiga, örgütün yıllık bakanlar kurulu toplantısından önce, "Münih'te gelecek nesillere ihanet edenlerin isimlerini hâlâ hatırlıyoruz" diyerek, "Bu bir daha asla olmamalı. İlkelerden taviz verilmemeli ve uzlaşmaya değil, gerçek barışa ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

devfdr
Rus askerleri Kursk bölgesindeki Sudzha’da devriye geziyor (Arşiv- AP)

Bakan, görünüşe göre İngiltere, Fransa ve İtalya'nın Adolf Hitler'in o dönem Çekoslovakya olan toprakları ilhak etmesini kabul ettiği 1938 tarihli Nazi Almanyası anlaşmasına atıfta bulunuyordu. Bu anlaşma, tehditkâr bir güçle yüzleşmemenin işareti olarak yaygın olarak kullanılıyor.

Sibiga, ABD'ye barışı sağlama çabalarından dolayı teşekkür etti ve Ukrayna'nın "bu savaşı sona erdirmek için mümkün olan her fırsatı değerlendireceğine" söz verdi. "Avrupa geçmişte çok fazla adaletsiz barış anlaşması imzaladı. Hepsi yeni felaketlere yol açtı" diye ekledi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün, ekibinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplantılara hazırlandığını ve Trump'ın temsilcileriyle diyaloğun devam edeceğini söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Rusya ve Avrupa ile Orta Asya'nın büyük bir bölümünü içeren 57 üye ülkeyi kapsayan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Soğuk Savaş döneminde Doğu-Batı diyaloğu için kilit bir forum olarak ortaya çıktı.

Örgüt son yıllarda, Rusya'nın kilit kararların uygulanmasını engellemesi ve örgütü Batı kontrolü altında olmakla suçlamasıyla sık sık çıkmaza giriyor. Rusya, açıklamasında Ukrayna'nın AGİT gündemine "tamamen hakim olmasından" şikayet etti.