عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Kanada’da bir altın madeninde 30 bin yıllık bozulmamış yavru mamut bulundu

Fotoğraf: Twitter
Fotoğraf: Twitter
TT
TT

Kanada’da bir altın madeninde 30 bin yıllık bozulmamış yavru mamut bulundu

Fotoğraf: Twitter
Fotoğraf: Twitter

Kanada’nın Yukon eyaletindeki bir altın madeninde çalışanlar, vücudunun neredeyse tamamı bozulmamış halde 30 bin yıllık yünlü bebek mamut buldu.
Yukon’un Tr'ondek Hwech'in First Nation Yerli bölgesindeki altın arama alanlarında çalışan madenciler, Kuzey Amerika'da bugüne kadar bulunan "en eksiksiz" yünlü mamut fosilini ortaya çıkardı.
Yukon Turizm ve Kültür Bakanı Ranj Pillai, yaptığı açıklamada, "Yukon, her zaman Buzul Çağı ve Beringya araştırmaları için uluslararası üne sahip bir yer olmuştur. Yünlü mamutun bu önemli keşfinden heyecan duyuyoruz." ifadesini kullandı.
Yukon Hükümeti ve Tr'ondek Hwech'in First Nation Yerli topluluğundan yapılan ortak açıklamada, Tr'ondek Hwech'in geleneksel Yerli bölgesinde bulunan yünlü mamut yavrusuna Yerli Han dilinde "büyük bebek hayvan" anlamına gelen "Nun cho ga" adı verildiği bildirildi.
Keşif sonrası bölgeye giderek mamutu inceleyen Calgary Üniversitesi ile Yukon Jeolojik Araştırmalar Enstitüsünden paleontolog ve jeologlar, mamutun 30 bin yıldan fazla bir süre önce Buzul Çağı'nda donduğuna inanıyorlar.
Calgary Üniversitesi paleontologlarından Grant Zazula, "Gerçek bir yünlü mamutla yüz yüze gelmek hayatımın en uzun hayallerinden biriydi. Bu rüya bugün gerçek oldu. Nun cho ga çok güzel ve dünyada şimdiye kadar keşfedilmiş en eksiksiz buz devri hayvanlarından biri." diye konuştu.
Uzmanlar, tüylü mamutun dişi gibi göründüğünü ve 2007 yılında Sibirya'da keşfedilen "Lyuba" adlı 42 bin yaşındaki bebek yünlü mamutla aynı boyda olduğunu açıkladı.
Avrasya ile Kuzey Amerika'da dağılmış ve soyu tükenmiş olan mamutlar, filgiller familyasındandır.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Tarihte ilk: Bir robot, gerçekçi bir ameliyatı ilk kez yardım almadan gerçekleştirdi

Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
TT
TT

Tarihte ilk: Bir robot, gerçekçi bir ameliyatı ilk kez yardım almadan gerçekleştirdi

Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)

İlk kez bir robot, insan yardımı olmadan gerçekçi bir ameliyat gerçekleştirdi.

Johns Hopkins Üniversitesi'nden araştırmacılar, robotun ekipten gelen sesli komutlara yanıt vererek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir operasyonu "sakince" gerçekleştirdiğini çarşamba günü açıkladı. Robot, gerçek hayattaki tıbbi acil durumlara özgü beklenmedik senaryolar sırasında bile yetenekli bir insan cerrahın uzmanlığını sergiledi.

Tıbbi robotik uzmanı Axel Krieger yaptığı açıklamada, "Bu ilerleme bizi belirli cerrahi görevleri yerine getirebilen robotlardan, cerrahi prosedürleri gerçekten anlayan robotlara taşıyor" diyor.

Bu kritik ayrım bizi, gerçek hasta bakımının karmaşık, öngörülemez gerçekliğinde çalışabilen, klinik düzeyde uygulanabilir otonom cerrahi sistemlere önemli ölçüde yaklaştırıyor.

"SRT-H" ya da "Surgical Robot Transformer-Hierarchy" (Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi) diye bilinen robot, Johns Hopkins cerrahlarının domuz kadavraları üzerinde yaptıkları operasyonları izleyerek ameliyat videolarıyla eğitim aldı. Videolarda görevleri açıklayan altyazılar vardı.

Johns Hopkins, robotun videoları izledikten sonra ameliyatı yüzde 100 doğrulukla gerçekleştirdiğini ifade ediyor. Robotun ameliyatı gerçekleştirmesi daha uzun sürse de sonuçlar bir cerrahla kıyaslanabilir düzeydeydi.

Popüler yapay zeka sohbet botu ChatGPT'ye güç veren aynı makine öğrenimi mimarisiyle geliştirilen robotun, kanalları ve arterleri tanımlama, bunları hassas bir şekilde tutma, klipsleri stratejik olarak yerleştirme ve parçaları makasla kesme gibi 17 dakika süren görevleri tamamlaması gerekti.

Bu, Krieger'in "Akıllı Doku Otonom Robotu"nun (Smart Tissue Autonomous Robot) üç yıl önce bir hayvan üzerindeki ilk otonom robotik ameliyatta (canlı bir domuz üzerinde laparoskopi ameliyatı) yaptığından daha fazla görev içeriyor. O robot da özel olarak işaretlenmiş dokulara ihtiyaç duymuş, son derece kontrollü bir ortamda çalışmış ve katı bir cerrahi planı takip etmişti.

Buna karşılık SRT-H, tek tip olmayan anatomik koşullarda kusursuz bir performans sergiledi. Araştırmacılar robotun başlangıç pozisyonunu değiştirdiğinde ve safra kesesi ve çevresindeki dokuların görünümünü değiştiren kan benzeri boyalar eklediğinde bile durum böyleydi.

fgrthyju
Robot, popüler OpenAI sohbet botu ChatGPT'ye güç veren aynı makine öğrenimi mimarisiyle çalıştırılıyor. Robot 17 dakika süren görevleri tamamlayabildi (XinHao Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)

Krieger geçen yıl sistemi kullanarak bir robotu üç kritik cerrahi görevi yerine getirecek şekilde eğitmişti: bir iğneyi yönlendirmek, vücut dokusunu kaldırmak ve dikiş atmak. Ancak bu görevlerin her biri sadece birkaç saniye sürmüştü.

Araştırmacı ekip bundan sonra sistemi daha fazla ameliyat türü üzerinde eğitip test etmek ve yeteneklerini tam bir otonom ameliyat gerçekleştirecek şekilde genişletmek istiyor.

Daha önce Johns Hopkins'te doktora sonrası araştırmacı olan ve artık Stanford Üniversitesi'nde çalışan başyazar Ji Woong "Brian" Kim, "Bu çalışma, otonom cerrahi robotların gerçek dünyada kullanılmasının önündeki bazı temel engelleri aştığı için önceki çabalara göre büyük bir sıçramayı temsil ediyor" diyor. 

Çalışmamız, yapay zeka modellerinin cerrahi otonomi için yeterince güvenilir hale getirilebileceğini gösteriyor; bu bir zamanlar çok uzak görünse de artık uygulanabilir olduğu kanıtlanıyor.

Bulgular hakemli dergi Science Robotics'te yayımlandı.

Independent Türkçe